Όλες οι επιθυμίες, οι προβληματισμοί, οι έγνοιες, το άγχος, τα τραύματα αφήνουν ένα μοναδικό σημάδι στο σώμα του καθενός και αποτελούν χάρτη του ψυχικού του κόσμου. Πολλές έρευνες και αναλύσεις έχουν γίνει σχετικά με την σωματοποίηση του στρες, της θλίψης, της ψυχικής οδύνης. Τα συναισθήματα μετατρέπονται σε σωματικές ασθένειες και έχουμε αυτό που ονομάζουμε ψυχοσωματικές ασθένειες.
Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική (ΠΚΙ), τα συναισθήματα και η σωματική υγεία συνδέονται στενά.
Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση νου-σώματος για την υγεία και τη θεραπεία λειτουργεί σε έναν δυναμικό βρόχο όπου τα συναισθήματα επηρεάζουν την υγεία του σώματος και αντίστροφα.
Η διάγνωση στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική είναι εξαιρετικά εξατομικευμένη. Μόλις εντοπιστεί ένα εξασθενημένο σύστημα οργάνων και/ή συναισθηματική ανισορροπία, τα μοναδικά συμπτώματα του ασθενούς καθορίζουν τη θεραπευτική προσέγγιση του επαγγελματία.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη θεωρία της ΠΚΙ, η υπερβολική ευερεθιστότητα και ο θυμός μπορεί να επηρεάσουν το συκώτι και να οδηγήσουν σε πολλαπλές ασθένειες, όπως εμμηνορροϊκό πόνο, πονοκέφαλο, ερυθρότητα προσώπου και ματιών, ζάλη και ξηροστομία. Εναλλακτικά, η ανισορροπία στο συκώτι μπορεί να οδηγήσει σε θυελλώδεις διαθέσεις.
Από την κινεζική ιατρική άποψη, η συναισθηματική ανισορροπία μπορεί να είναι συμπτώματα και αιτίες σωματικών προβλημάτων.
Επιπλέον, οι καταστάσεις ψυχικής υγείας συνδέονται με συγκεκριμένες σωματικές παθήσεις βασικών οργάνων.
Υπάρχουν πέντε βασικά συναισθήματα που συνδέονται με ένα αντίστοιχο όργανο στο σώμα:
- Θυμός με το συκώτι
- Χαρά με την καρδιά
- Ανησυχία, άγχος με τη σπλήνα
- Θλίψη και στεναχώρια με τον πνεύμονα
- Φόβος με το νεφρό
Η παραδοσιακή κινεζική ιατρική εφαρμόζεται για περισσότερα από 2.000 χρόνια και η χρήση της στη Δύση ως μέρος της συμπληρωματικής υγειονομικής περίθαλψης έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Στην πραγματικότητα, από το 2002 έως το 2007, σημειώθηκε αύξηση 50% στη χρήση βελονισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες , από περίπου 8 εκατομμύρια σε περισσότερα από 14 εκατομμύρια άτομα που είχαν πρόσβαση σε αυτή τη θεραπεία.
Η ΠΚΙ βασίζεται στην αρχή ότι η ψυχική και η σωματική ευεξία είναι περίπλοκα συνυφασμένες. Με τη σειρά τους, οι επαγγελματίες πιστεύουν ότι η βέλτιστη υγεία διέπεται από την εξισορρόπηση του qi (ζωτικής ζωής) ενός ατόμου με τις συμπληρωματικές δυνάμεις του yin (παθητικό) και του yang (ενεργητικό) και τα πέντε στοιχεία της φωτιάς, του νερού, της γης, του ξύλου και του μετάλλου.
Η κατανόηση της αλληλεπίδρασης καθενός από τα πέντε ζεύγη οργάνου-συναισθήματος είναι το κλειδί για να ξεκλειδώσετε τις θεραπευτικές δυνατότητες της ΠΚΙ.
Παρακάτω, συνοψίζουμε τις πεποιθήσεις της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής σχετικά με το πώς οι συνδέσεις και οι ανισορροπίες μεταξύ αυτών των οργάνων, των στοιχείων της φύσης και των συναισθημάτων συμβάλλουν σε βασικές ανησυχίες για την ψυχική και σωματική υγεία.
- Ξύλο. Όργανο: Ήπαρ. Συναίσθημα: Θυμός
Ο θυμός σχετίζεται με το συκώτι και το στοιχείο του ξύλου. Το στοιχείο του ξύλου έχει να κάνει με την ανάπτυξη και την επεκτατική κίνηση, και το συκώτι το κατευθύνει εσωτερικά, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Ο θυμός είναι η φυσική απάντηση σε οποιαδήποτε διακοπή στην αποστολή του ήπατος να κινηθεί και να αναπτυχθεί. Ταυτόχρονα, ο υπερβολικός θυμός ή ο καταπιεσμένος θυμός αναστέλλει τη λειτουργία του ήπατος, οδηγώντας σε περαιτέρω συναισθηματική ανισορροπία και αισθήματα απογοήτευσης, αγανάκτησης, επιθετικότητας και κατάθλιψης. Η ανισορροπία στο ηπατικό σύστημα εκδηλώνεται σωματικά με πονοκεφάλους, ξύπνημα μεταξύ 1-3 το πρωί και ένταση στον αυχένα και τους ώμους.
Συμπτώματα ηπατικής ανισορροπίας: Διάταση του μαστού, πόνος περιόδου, πονοκέφαλος, ευερεθιστότητα, ακατάλληλος θυμός, ζάλη, ξηρότητα, κόκκινα μάτια και άλλες οφθαλμικές παθήσεις και τενοντίτιδα
- Φωτιά. Όργανο: Καρδιά. Συναίσθημα: Χαρά
Η χαρά σχετίζεται με την Καρδιά και το στοιχείο της φωτιάς. Η χαρά τρέφει την Καρδιά και οι υγιείς εκφράσεις χαράς αντανακλούν μια υγιή συναισθηματική κατάσταση. Όταν υπάρχει μια ανισορροπία χαράς στη ζωή μας, μπορεί να εκφραστεί ως υπερβολική (διέγερση και μανία) ή πολύ μικρή (κατάθλιψη).
Συμπτώματα καρδιακής ανισορροπίας: Αϋπνία, αίσθημα παλμών, ακανόνιστος καρδιακός παλμός, υπερβολικά όνειρα, κακή μακροπρόθεσμη μνήμη και ψυχολογικές διαταραχές
- Γη. Όργανο: Σπλήνα.Συναίσθημα: Άγχος, ανησυχία
Η ανησυχία σχετίζεται με τη Σπλήνα και το στοιχείο της γης. Η σπλήνα είναι υπεύθυνη για τη μετατροπή της τροφής σε ζωτικά θρεπτικά συστατικά και τη μεταφορά αυτών των θρεπτικών συστατικών στο υπόλοιπο σώμα. Εξασφαλίζει δηλαδή τη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Η υπερβολική ανησυχία και η υπερβολική σκέψη επιβαρύνουν τη δουλειά του. Η παρατεταμένη ανεπάρκεια του οδηγεί σε συσσώρευση υγρών και υγρασία, κάτι που επηρεάζει σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά. Αυτό εξασθενεί περαιτέρω το σύστημα της σπλήνας, μειώνοντας την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε καθαρά και να εστιάζουμε, και μας αφήνει επιρρεπείς σε ακόμη περισσότερες ανησυχίες
Συμπτώματα πνευμονικής ανισορροπίας: Δύσπνοια και ρηχή αναπνοή, εφίδρωση, κόπωση, βήχας, συχνό κρυολόγημα και γρίπη, αλλεργίες, άσθμα και άλλες πνευμονικές παθήσεις, ξηρό δέρμα, κατάθλιψη και υπερβολικό κλάμα
- Μέταλλο. Όργανο: Πνεύμονας. Συναίσθημα: Θλίψη
Θλίψη σχετίζεται με τους πνεύμονες και το μεταλλικό στοιχείο. Οι πνεύμονες είναι η πρώτη μας γραμμή άμυνας ενάντια στα εξωτερικά παθογόνα και η κύρια λειτουργία τους είναι να διαχέουν και να διαδίδουν το Qi σε όλο το υπόλοιπο σώμα. Η παρατεταμένη, μη επεξεργασμένη θλίψη βλάπτει τη λειτουργία των πνευμόνων και καταναλώνει το Qi, οδηγώντας σε εξάντληση, κούραση και δύσπνοια.
Συμπτώματα πνευμονικής ανισορροπίας: Δύσπνοια και ρηχή αναπνοή, εφίδρωση, κόπωση, βήχας, συχνό κρυολόγημα και γρίπη, αλλεργίες, άσθμα και άλλες πνευμονικές παθήσεις, ξηρό δέρμα, κατάθλιψη και υπερβολικό κλάμα
- Νερό. Όργανο: Νεφρός. Συναίσθημα: Φόβος
Ο φόβος σχετίζεται με τους νεφρούς και το στοιχείο του νερού. Οι νεφροί είναι η ρίζα της δύναμής μας σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική και είναι υπεύθυνοι για τη φυσική εξέλιξη του κύκλου ζωής. Είναι η αποθήκη του Jing και επομένως ο παρατεταμένος φόβος, ή ξαφνικός τρόμος ή σοκ, θα βλάψει το σύστημα των νεφρών και θα εξαντλήσει το Jing. Αντίθετα, ο υπερβολικός φόβος ή η τάση να φοβόμαστε εύκολα είναι συμπτώματα αδυναμίας στο νεφρικό σύστημα.
Συμπτώματα νεφρικής ανισορροπίας: Συχνή ούρηση, ακράτεια ούρων, νυχτερινές εφιδρώσεις, ξηροστομία, κακή βραχυπρόθεσμη μνήμη, οσφυαλγία, βούισμα στα αυτιά, απώλεια ακοής, άλλες παθήσεις του αυτιού, πρόωρα γκρίζα μαλλιά, απώλεια μαλλιών και οστεοπόρωση
Καθένας από εμάς συνδυάζει αυτά τα στοιχεία σε συνεχή ροή. Όλα τα συστατικά πρέπει να είναι ισορροπημένα για να παραμείνουν υγιή επειδή είναι αλληλεξαρτώμενα.
Εξελίσσονται και αλλάζουν μέσα μας. Ορισμένα στοιχεία γίνονται ισχυρότερα και κυριαρχούν σε διαφορετικά στάδια της ζωής. Ένα πρόβλημα εμφανίζεται όταν ένα στοιχείο παραμένει κυρίαρχο, γεγονός που οδηγεί σε ανισορροπία όλων των άλλων τμημάτων και αναπτύσσονται συμπτώματα και ασθένειες.
Οι 4 Αρχές της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής:
- Το σώμα είναι ένα ολοκληρωμένο σύνολο.
- Είμαστε απόλυτα συνδεδεμένοι με τη φύση.
- Γεννηθήκαμε με φυσική ικανότητα αυτοθεραπείας.
- Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία.
Ενώ ο βελονισμός είναι ένας τρόπος ροής ενέργειας σε όλο το σώμα ως μέσο προληπτικής φροντίδας υγείας.
Εκτός από τα συναισθήματα, η φιλοσοφία της ΠΚΙ πιστεύει ότι άλλα στοιχεία, όπως η διατροφή, το περιβάλλον, ο τρόπος ζωής και οι κληρονομικοί παράγοντες, συμβάλλουν επίσης στην ανάπτυξη ανισορροπιών και στην ικανότητα του σώματος να αυτοθεραπεύεται.
Παρά την αυξανόμενη δημοτικότητα, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι πολλές θεραπείες και φιλοσοφίες της ΠΚΙ δεν έχουν ελεγχθεί με τον ίδιο τρόπο όπως η συμβατική δυτική ιατρική περίθαλψη. Ενώ η ΠΚΙ εφαρμόζεται εδώ και αιώνες και έχει αποδειχθεί αποτελεσματική για τη θεραπεία ορισμένων καταστάσεων —ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με τον πόνο και το στρες— πολλές έρευνες είναι ανάμεικτες ή ασαφείς.
Πρέπει να γίνει περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των θεραπειών της για συγκεκριμένα θέματα υγείας.
Είναι ενδιαφέρον ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, τα οφέλη των θεραπειών της συσχετίζονται με το φαινόμενο εικονικού φαρμάκου. Ωστόσο, αντί να απορρίπτουν απλώς την αποτελεσματικότητα αυτών των πρακτικών της ΠΚΙ, αυτά τα ευρήματα ενισχύουν την ισχυρή (και από πολλές απόψεις, ακόμα μυστηριώδη) σχέση μεταξύ του νου και του σώματος στη διαδικασία επούλωσης, η οποία είναι η θεμελιώδης θεωρία της ίδιας της ΠΚΙ.
Με πληροφορίες από Very Well Mind, Brooklyn Physical Therapy, Encircle Acupuncture
