Σίγουρα έχεις ακούσει σε κάποια συζήτηση: “Μην έχεις υψηλές προσδοκίες, θα πληγωθείς”. Μπορεί να μην την έχεις ακούσει έτσι ακριβώς, αλλά ίσως σε πανομοιότυπη εκδοχή. Η αναφορά δεν γίνεται για προσδοκίες που είναι συνυφασμένες με τη ζωή σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Για όνειρα ουτοπικά, που ίσως ποτέ δεν θα γίνουν πραγματικότητα όσο και να πιστεύεις στον Νόμο της Έλξης. Η αναφορά γίνεται για τις διαπροσωπικές σχέσεις, οι οποίες καθορίζουν την ψυχοσύνθεσή μας σε ένα, όχι αμελητέο, ποσοστό και περιλαμβάνουν οικογενειακό, φιλικό, ερωτικό, αλλά και εργασιακό περιβάλλον. Αρκετοί είναι αυτοί που έχουν σταματήσει να έχουν προσδοκίες, σα να έχουν παραιτηθεί από αυτές. “Οι προσδοκίες είναι η ρίζα κάθε στενοχώριας”, είχε πει ο William Shakespeare, αλλά και να στεναχωρεθούμε, τι πειράζει; Κι αυτό μέσα στο πρόγραμμα είναι!
Μην συμβιβάζεστε στο Bare Minimum
Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε, ότι οι προσδοκίες είναι απαραίτητες στη ζωή μας. Κάποιοι, μπορεί να τις ονομάζουν αυτονόητες πράξεις ή bare minimum. Ποιος μπορεί να τους κακολογήσει για αυτό; Ας δώσουμε, όμως μερικά παραδείγματα τέτοιων καταστάσεων. Το να σε πληρώνουν στη δουλειά, η ανταπόδοση ενός κεράσματος, η ευγένεια σε οποιαδήποτε κοινωνική συνθήκη και η λήψη ενός μηνύματος για το αν έφτασες καλά σπίτι, είναι κάποιες ενδεικτικές πράξεις bare minimum καταστάσεων. Όλες αυτές οι πράξεις μπορεί να είναι φαινομενικά αυτονοήτες, ίσως κάποιες να είναι και υποχρεώσεις, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που δεν πραγματοποιούνται. Επομένως, όταν τις συναντάμε, δεν χρειάζεται να δίνουμε green flags, σα να εκπληρώθηκε κάποιο επίτευγμα.
Έχω παρατηρήσει στον μέχρι τώρα κοινωνικό μου περίγυρο, αλλά και μέσα από συζητήσεις ότι πολλοί υπερηφανεύονται, που πράττουν τα αυτονόητα. Νιώθουν σα να είναι σούπερ ήρωες από κάποιο animation βιβλίο ή από την Marvel. Ίσως στον ύπνο οπτικοποιούν τους εαυτούς τους, ως τέτοιους και πιστεύουν – ελπίζουν ότι κάποια στιγμή θα τους δοθεί κάποιο ειδικό παράσημο ή μνεία για τις καλές τους πράξεις. Η στήριξη ενός φίλου σε μία δύσκολη στιγμή, ο χρηματικός δανεισμός ή η βοήθεια στην ιατρική περίθαλψη, δεν είναι πράξεις που πρέπει να διαφημίζονται, γιατί με αυτόν τον τρόπο τις αναιρείτε οι ίδιοι. Να είστε σίγουροι, ότι εκτιμώνται υπέρ το δέον.
Οι προσδοκίες που δεν πραγματοποιούνται
Μερικές φορές οι προσδοκίες δεν πραγματοποιούνται και επειδή πρόκειται για ένα συχνό φαινόμενο, πάντα είμαστε προετοιμασμένοι ψυχολογικά. Τίποτα δεν μας κάνει εντύπωση και “δεν πέφτουμε από τα σύννεφα”. Αυτές οι προσδοκίες που μοιάζουν αυτονόητες, αλλά όπως έχουμε πει, ήδη, δεν είναι. Όχι, δεν είναι κυνισμός, είναι η πραγματικότητα που επιβαβαιώνει τη σκέψη μας κάθε φορά. Οι επαναλαμβανόμενες εμπειρίες μοιάζουν να κάνουν φαύλο κύκλο. Όσο και αν προνοήσουμε, κάποια γεγονότα είναι πάνω από τις δυνάμεις μας και θα συμβούν. Τι κάνουμε λοιπόν; Σε αυτή την περίπτωση γίνεται μία επανεξέταση της κατάσταση μέσω του διαλόγου. Σίγουρα, οφείλετε να διερευνήσετε και τον λόγο που συνέβη, καθώς και το μερίδιο της ευθύνης σας στην κατάσταση. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να συμβεί είναι να ξαναορίσετε τα όριά σας και να επικοινωνήσετε τις απαιτήσεις που έχετε από το εκάστοτε πρόσωπο.
Σε οποιαδήποτε σχέση σας, το πρώτο που πρέπει να θυμάστε είναι η διαφύλαξη της ψυχικής υγείας. Η επικοινωνία είναι ο μοναδικός τρόπος, ώστε να επιλυθεί οποιοδήποτε ζήτημα. Μην σπευσέτε να το ρίξετε κι αυτό κάτω από τα χαλάκι μαζί με τα υπόλοιπα. Αυτό το χαλάκι θα αρχίσει να ψηλώνει από τον όγκο σιγά σιγά και κάποια μέρα θα σκοντάψετε και ίσως χτύπησετε. Η παραμέληση του διάλογου είναι η πιο εύκολη επιλογή και συνάμα, η πιο λανθασμένη. Με αυτόν τον τρόπο αναδύονται σε μεγαλύτερο βαθμό το άγχος, τα νεύρα, η στεναχώρια τα οποία έχουν ως επακόλουθα, τα ψυχοσωματικά προβλήματα.
Οι υψηλές προσδοκίες καθορίζουν την προσωπική μας αξία
Οι υψηλές προσδοκίες θέτονται, κυρίως, από εμάς στον εαυτό μας και μετέπειτα στα συναναστρεφόμενα περιβάλλοντα. Δεν μπορείς να περιμένεις να εκπληρωθούν, αν εσύ ο ίδιος δεν τις έχεις υποκινήσει για τον εαυτό σου. Δεν μπορείς να περιμένεις από τους γύρω σου να λειτουργήσουν με συγκεκριμένα κριτήρια, αν ο ίδιος δεν δύνασαι να τα εφαρμόζεις. Οι ιδεολογικές αρχές ορίζουν την κάθε προσωπικότητα και βάσει αυτών κάνουμε και τις επιλογές της καθημερινότητάς μας, αλλά και της ζωής μας γενικότερα. Στο: “εντάξει, δεν πειράζει”, ελλοχεύει ένας καθησυχασμός, ο οποίος συνήθως είναι εικονικός, γιατίι τις περισσότερες φορές, πειράζει και μας επηρεάζει.
Οι εκπτώσεις που κάνουμε, περιλαμβάνουν έκπτωση και στην τιμή. Τη δική σας. Αυτή η τιμή αυτοκαθορίζεται από τις εμπειρίες, τις δυνατότητες και τις γνωστικές επενδύσεις. Η έκπτωση σηματοδοτεί την μείωση του εαυτού σε μία κατάσταση, η οποία συνήθως διαιωνίζεται και ο υπαίτιος είναι ο εαυτός που δεν έθεσε τα όριά του. Η κοστολόγησή του, πρέπει να γίνεται τακτικά, γιατί είναι ένας τρόπος αυτοσεβασμού και αυτοεκτίμησης. Πρόκειται για δύο προσωπικά όπλα, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν σε όλους τους τομείς και να πάνε το κάθε άτομο που τα κατέχει στον οπλισμό του, στην εξέλιξη και στην ευδαιμονία.
