Ο Jim Jarmusch έγινε 71 ετών καθώς γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου του 1953 στο Οχάιο.

Είναι μέχρι σήμερα ένας από τους καλύτερους εκπροσώπους του αμερικανικού ανεξάρτητου κινηματογράφου, με ταινίες όπως Stranger Than Paradise, Dead Man, Ghost Dog: The Way of the Samurai, Coffee and Cigarettes, Broken Flowers κτλ..

Ο Jarmusch έκανε τις ταινίες του βασισμένος πάνω σε 4 βασικούς κανόνες:

Κανόνας #1: Δεν υπάρχουν κανόνες.

Κανόνας #2: Μην αφήσεις τους άσχετους και τους μαλάκες να σου καταστρέψουν την ταινία σου.

Κανόνας #3: Η παραγωγή υπηρετεί την ταινία. Η ταινία δεν υπηρετεί την παραγωγή.

Κανόνας #4: Η δημιουργία ταινιών είναι μια συνεργατική διαδικασία. Σου δίνεται η ευκαιρία να συνεργαστείς με άλλους, των οποίων τα μυαλά και οι ιδέες μπορεί να είναι καλύτερες από τις δικές σου.

Και όπως συχνά λέει και ο ίδιος για τον εαυτό του: «Είμαι ένας φοβητσιάρης. Και αυτός είναι ο λόγος που ζω σε ενεστώτα χρόνο. Δεν θέλω να ασχολούμαι με το μέλλον».

Οι 13 ταινίες του Jim Jarmusch από την χειρότερη μέχρι την καλύτερη

13. Limits Of Control (2009)

Μια πραγματικά μπερδεμένη, ώρες ώρες, ταινία με μια χαοτική υπόθεση που αφορά σε έναν ανώνυμο εκτελεστή (Isaach De Bankole) που κυνηγάει τον Μπιλ Μάρεϊ. Αργό και δύσκαμπτο σενάριο, εξίσου αργή κινηματογράφηση, μια κινηματογραφική ταλαιπώρια γενικά δίχως αρχή, μέση και τέλος.

12. The Dead Don’t Die (2019)

Η ιδέα του Jarmusch να συνδέσει τους νεκροζώντανους με την αδράνεια των ανθρώπων αναφορικά με την κλιματική αλλαγή λειτουργεί σε ένα πρώτο επίπεδο. Ωστόσο, ο Jarmusch δεν σταματάει στιγμή να… τρολάρει το υπο-είδος των ζόμπι ταινίων, καταλήγοντας στο τέλος να μπερδέψει το σοβαρό του κεντρικού νοήματος με ηθοποιούς-καρικατούρες και διαλόγους-παρωδία. Μια άστοχη στιγμή της – έξοχης κατά τα άλλα – φιλμογραφίας του.

11. Permanent Vacation (1980)

Στο μεγάλου μήκους ντεμπούτο του Jarmusch, ένας αυθεντικός μποέμ της Νέας Υόρκης (Chris Parker) περιπλανιέται στην πόλη πέφτοντας πάνω σε διάφορες εκκεντρικές φιγούρες σε μια ταινία που αποτέλεσε την έμπνευση για το μετέπειτα «Slacker» του Richard Linklater. Το Permanent Vacation αντικατοπτρίζει την ανία του πρωταγωνιστή του (μια βασική έννοια, αυτή της βαρεμάρας, στις ταινίες του Τζάρμους) και στην γνήσια έλλειψη ενδιαφέροντος για την κοινωνία που τον περιβάλλει. Τα υπερβολικά μακρόσυρτα πλάνα και οι ενίοτε (α)βαθείς συλλογισμοί αναφορικά με τη λογοτεχνία, την τέχνη και την ανθρώπινη ύπαρξη γενικότερα, λειτουργεί και ως προάγγελος του Paterson.

10. Νight On Earth (1991)

Μια διαδρομή με ταξί προσφέρει στον επιβάτη μια περίεργη κοινωνική εμπειρία. Κάπως έτσι, ο Jarmusch σκηνοθετεί μια ταινία που αποτελείται από πέντε διαδρομές με ταξί που λαμβάνουν χώρα σε πέντε πόλεις σε όλο τον κόσμο. Στο Λος Άντζελες, η μηχανικός Winona Ryder παίρνει μια βόλτα την ελιτίστρια Gena Rowland, ενώ συζητά για τα όνειρά της στη ζωή. Στη Νέα Υόρκη, ένας μετανάστης οδηγός (Armin Mueller-Stahl), ο οποίος ήταν κλόουν στην πατρίδα του, διασκεδάζει τον γηγενή Yo Yo από το Μπρούκλιν. Στο Παρίσι, ένας πικρόχολος οδηγός από την Ακτή Ελεφαντοστού (Isaach De Bankole) αποκτά εμμονή με την τυφλή συνεπιβάτιδά του (Beatrice Dalle). Στο Ελσίνκι, ο Jarmusch συλλαμβάνει έναν καταθλιπτικό οδηγό (Matti Pellonpaa) να αφηγείται μια φρικτή ιστορία στους επιβάτες του. Η ιστορία που λαμβάνει χώρα στη Ρώμη, ωστόσο, είναι το πραγματικό κωμικό αριστούργημα όλης της ταινίας, με έναν οδηγό (Roberto Benigni) να εξαναγκάζει τον ιερέα επιβάτη του (Paolo Bonacelli) σε μια… εξομολόγηση.

9. Paterson (2016)

Ένας ήρεμος και γαλήνιος στοχασμός του Jarmusch πάνω στην ομορφιά της μονοτονίας και της ανίας στη ζωή μας. Ο θεατής άλλοτε συντονίζεται απόλυτα με την μειλίχια «συχνότητα» του Patterson και άλλοτε πέφτει σε μια υπνωτική, trance κατάσταση που ενδεχομένως να τον βάλει μια και καλή για ύπνο.

8. Broken Flowers (2005)

Ό,τι πιο κοντινό σε μια παραδοσιακή ρομαντική κωμωδία από τον Jarmusch, μια υπέροχη ταινία που επικεντρώνεται σε έναν μεσήλικα τύπο που ζει τη ζωή του σε φάση… Δον Ζουάν (Bill Murray), ο οποίος λαμβάνει ένα μυστηριώδες γράμμα για μια από τις περασμένες σχέσεις του που τον πληροφορεί ότι έχει έναν γιο που είναι πλέον 19 ετών, αναγκάζοντάς τον να επανασυνδεθεί με τις πρώην του προκειμένου να ανακαλύψει την ταυτότητα της μητέρας. Ο Τζάρμους εξερευνά διεξοδικά την ιδέα (και την δύναμη) της μεταμέλειας, καθώς και την εγγενή ανάγκη του Μάρεϊ να βρει κάποιες απαντήσεις στην υπαρξιακή κρίση που περνάει όταν τον εγκατέλειψε η σύντροφός του.

7. Only Lovers Left Alive (2013)

Ο Adam (Tom Hiddleston) είναι ένας διάσημος μουσικός που ζει στο Ντιτρόιτ και έχει κουραστεί να βλέπει τους ανθρώπους -τους οποίους αποκαλεί «ζόμπι»- να καταστρέφουν σκόπιμα το περιβάλλον και την φύση. Ο ίδιος δεν αισθάνεται πλέον συνδεδεμένος με τους γύρω του, σκεπτόμενος σοβαρά να τα βροντήξει και να δώσει ένα τέλος σε όλα, ενώ η σύζυγός του Eve (Tilda Swinton) ζει στην Ταγγέρη μέσα στην κατάθλιψη. Πολύ πιο υπερεκτιμημένο από αυτό που πραγματικά είναι, ως ταινία, κατάφερε να κάνει ξανά relevant τον Τζάρμους.

6. Coffee and Cigarettes (2003)

Το Coffee and Cigarettes είναι μια σειρά από 11 ταινίες μικρού μήκους που απεικονίζουν διάφορες προσωπικότητες – κάποιες διασημότητες που παίζουν τους εαυτούς τους, κάποιες όχι – να κάνουν πλάκα ενώ καταναλώνουν καφέ και τσιγάρα. Αρχικά προέκυψε αρχικά η πρώτη μικρού μήκους ταινία Coffee and Cigarettes, που γυρίστηκε σε συνδυασμό με το Down By Law του 1986 και στη συνέχεια ο Τζάρμους γύρισε και τις υπόλοιπες. Δεν υπάρχουν κάποιοι διακριτοί αφηγηματικοί δεσμοί που να συνδέουν τις 11 αυτές μικρού μήκους ταινίες, ωστόσο όλες τους αποτελούν απολαυστικές βινιέτες του κινηματογραφικού σύμπαντος του Τζάρμους.

5. Ghost Dog (1999)

Η πιο βαριά σε πλοκή και προσιτή δουλειά του Jarmusch που ανάγκασε το κοινό και τους θεατές να επανεξετάσουν την άποψή τους για τα χαρακτηριστικά ενός εκτελεστή -και μιας ταινίας με επίκεντρο έναν hitman. Ο Forest Whitaker είναι ένας πληρωμένος δολοφόνος που αντιμετωπίζει την δουλειά του στωικά και αδιάφορα. Ο ίδιος ζει σύμφωνα με τον κώδικα των σαμουράι, σε μια σύζευξη σινεφίλ επιρροών από τους αγαπημένους σκηνοθέτες του Τζάρμους, όπως τον Akira Kurosawa και τον Yasujiro Ozu.

4. Dead Man (1995)

Αυτό το μεταμοντέρνο γουέστερν που εισχωρεί σε αχαρτογράφητα νιχιλιστικά εδάφη προσφέρει μια υπνωτική ατμόσφαιρα χάρη στην ασπρόμαυρη κινηματογράφηση του Robby Muller και την αυτοσχεδιαστική κιθαριστική μουσική του Neil Young. Η ιστορία του Dead Man είναι αυτή ενός λογιστή (Johnny Depp) που τρέπεται σε φυγή αφού εμπλέκεται στη δολοφονία ενός σημαντικού προσώπου. Τα οικεία, για τον Τζάρμους, θέματα που περιβάλλουν την τελική αποδοχή του θανάτου από τον πρωταγωνιστή δημιουργούν ένα υπέροχο νεο-γουέστερν που παλαντζάρει ευφυώς ανάμεσα στην μοιρολατρεία και τον πνευματισμό.

3. Down By Law (1986)

Αυτό που κάνει το Down By Law πραγματικά σημαντικό (για τον ίδιο τον Τζάρμους, ίσως και γενικά για το αμερικανικό ανεξάρτητο σινεμά εν γένει) είναι η απόφαση του Jarmusch να παραλείψει σκόπιμα μια σεκάνς που οι περισσότεροι άλλοι σκηνοθέτες θα είχαν αρνηθεί να βγάλουν από την ταινία τους. Δύο αθώοι κρατούμενοι (John Lurie και Tom Waits) συναντούν έναν τρίτο κρατούμενο (Roberto Benigni). Ενώ παίζουν χαρτιά, συζητούν διάφορες συναρπαστικές σκηνές απόδρασης από φυλακές από την ιστορία του κινηματογράφου, γεγονός που παρακινεί τον χαρακτήρα του Benigni να υποστηρίξει ότι έχει ένα αλάνθαστο σχέδιο απόδρασης. Κατόπιν, ο Jarmusch περνάει απευθείας στους κρατούμενους που έχουν ήδη αποδράσει από την φυλακή, έχοντας «κόψει» εντελώς τη συγκεκριμένη (και για άλλους, κομβική) σεκάνς της απόδρασης, αφήνοντας τους θεατές να γεμίσουν μόνοι τους τα κενά της αφήγησης.

2. Mystery Train (1989)

Το Mystery Train αποτελεί μια… ακόμη σπονδυλωτή ερωτική επιστολή του Jarmusch στην αγαπημένη του αμερικανική ροκ και ποπ μουσική, με έναν τίτλο δανεισμένο από το ομώνυμο βιβλίο του μουσικοκριτικού Greil Marcus. Η πιο απολαυστική ιστορία αφορά ένα νεαρό ζευγάρι Ιαπώνων (Youki Kudoh και Masatoshi Nagase) που καταλήγει στο ξενοδοχείο μετά από μια περιήγηση σε κάποια αξιοθέατα που σχετίζονται με τον Elvis. Η δεύτερη ιστορία είναι πιο μελαγχολική, ενώ η τρίτη είναι μια αρχετυπική κωμωδία α λα-Τζάρμους με πρωταγωνιστή τον Joe Strummer των Clash.

1. Stranger Than Paradise (1984)

Μια παραδοσιακή ταινία δρόμου με υπέροχους χαρακτήρες, ένα αξέχαστο road movie με επίκεντρο (τι άλλο;) την αδιαφορία και την ανία που έχουν και που νιώθουν οι χαρακτήρες της ταινίας ο ένας για τον άλλον. Οι διάφορες προσωπικές ανασφάλειες και οι εγωιστικοί συλλογισμοί βρίσκονται στον πυρήνα της αφήγησης του Τζάρμους σε ένα κωμικό αριστούργημα με το οποίο ο σκηνοθέτης βρήκε επιτέλους την δική του, άκρως ιδιόμορφη, αλλά ταυτόχρονα και μοναδική κινηματογραφική γλώσσα.