«Καλώς ήρθατε σε αυτό το κείμενο για τις καλύτερες ταινίες με ρομπότ, φίλοι της τέχνης του κινηματογράφου! Είμαι ένα ρομπότ από τη δεκαετία του 1980, ένας από τους πρώτους προκατόχους της τεχνητής νοημοσύνης, και είμαι εδώ για να μοιραστώ μαζί σας την αγάπη μου για τις ταινίες.»

Κάπως έτσι φανταζόμαστε πως θα ήταν μια εισαγωγική παράγραφος για το συγκεκριμένο μίνι αφιέρωμα, γραμμένη από ρομπότ της δεκαετίας του ’80 -και όχι από τα «έξυπνα» της εποχής που ζούμε.

Τα ρομπότ απασχολούσαν ανέκαθεν τη φαντασία των ανθρώπων και ο κινηματογράφος έχει αποτυπώσει αυτούς τους προβληματισμούς, τις ανησυχίες και, ίσως, την επιθυμία μας η ανθρώπινη εξέλιξη να συγχρονιστεί με την τεχνολογική επανάσταση και μέσα απ’ αυτό να γεννηθεί ένα νέο ον.

Από τα εμβληματικά ρομπότ των προηγούμενων δεκαετιών όπως του “Robocop”, του “Blade Runner” και του “Alien” στους “Avengers: Age of Ultron”, τα ανδροειδή είναι βασικό στοιχείο του κινηματογραφικού μας ταξιδιού στο sci-fi. Η ιδέα των αυτοματοποιημένων μηχανών που εκτελούν εργασίες για εμάς υπήρχε από αρχαιοτάτων χρόνων, αλλά το 1920 ο τσέχος θεατρικός συγγραφέας Karel Čapek επινόησε τη λέξη «ρομπότ» για να περιγράψει μια τέτοια μηχανή στο έργο του “R.U.R. (Rossum’s Universal Robots)”.

Στην παρακάτω λίστα θα βρείτε τις καλύτερες ταινίες με ρομπότ που αντιπροσωπεύουν πλήρως το ταξίδι της τεχνολογίας και της φαντασίας, ενίοτε μέσα από αριστουργηματικά σκηνικά και υποδειγματικά σενάρια που αναδεικνύουν την σχέση του ανθρώπου με τις μηχανές, με προορισμό τον κόσμο της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ).

The Day The Earth Stood Still (1951)

Πιο κλασική δεν γίνεται και μια από τις κορυφαίες του είδους.

Η ταινία αρχίζει με την άφιξη ενός περίεργου και προηγμένου διαστημοπλοίου στην Ουάσιγκτον. Από το διαστημόπλοιο βγαίνει ένας εξωγήινος, ο Klaatu (Michael Rennie), και το ρομπότ του με το όνομα Gort. Ο Klaatu έχει έρθει στη Γη με ένα μήνυμα ειρήνης, αλλά αμέσως μετά την άφιξή του, τον πυροβολούν στρατιώτες εξαιτίας της αντιδραστικής (και φοβικής) στάσης των ανθρώπων απέναντι στο άγνωστο.

Ο Klaatu επανέρχεται στη ζωή και αποφασίζει να περιηγηθεί ανώνυμα στoν πλανήτη μας ως Mr. Carpenter και καταλήγει να μένει σε ένα ξενοδοχείο στην Ουάσιγκτον, όπου γίνεται φίλος με έναν νεαρό αγόρι, τον Bobby, και τη μητέρα του, την Helen (Patricia Neal). Καθώς λοιπόν ο Klaatu προσπαθεί να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους και να εξηγήσει τον πραγματικό λόγο της επίσκεψής του, οι πολιτικοί και ο στρατός ανησυχούν για τις προθέσεις του. Η ταινία εξελίσσεται σε ένα συναρπαστικό δράμα, καθώς ο Klaatu προσπαθεί να πείσει τους ανθρώπους να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους προτού εφαρμόσει κάποια μέτρα που θα επηρεάσουν το μέλλον της Γης και του ανθρώπινου είδους.

Ο Robert Wise δημιούργησε αυτή τη συγκεκριμένη ασπρόμαυρη ιστορία επιστημονικής φαντασίας βασισμένη στο μικρό μυθιστόρημα “Farewell to the Master” του Harry Bates που κυκλοφόρησε το 1940 -το 1973, η ιστορία διασκευάστηκε από την Marvel Comics για τη σειρά Worlds Unknown.

Τhe Forbidden Planet (1956)

Μια all-time classic ταινία επιστημονικής φαντασίας -ίσως μια από τις καλύτερες όλων των εποχών, σύμφωνα με αρκετούς-, εμπνευσμένη από το σκηνικό και τους χαρακτήρες του έργου “The Tempest” του William Shakespeare.

Σε σκηνοθεσία του Fred M. Wilcox, ο “Απαγορευμένος Πλανήτης” ακολουθεί το πλήρωμα του C-57D, ενός αστρόπλοιου του 23ου αιώνα που στάλθηκε στον μακρινό πλανήτη Altair IV για να ερευνήσει μια μυστηριώδη αποικία. Εκεί ζει ο Dr. Edward Morbius (Walter Pidgeon) με την κόρη του Altaira (Anne Francis) και το ρομπότ τους, τον Robby (Robby the Robot) -πρόκειται για τους τελευταίους επιζώντες μιας επιστημονικής αποστολής που καταστράφηκε από μυστηριώδη δυνάμεις πριν από χρόνια.

Η ταινία χρησιμοποίησε ξεχωριστά σκηνικά, την πρώτη αμιγώς ηλεκτρονική μουσική επένδυση από τους πρωτοπόρους Bebe and Louis Barron και όμορφες, κοσμικές ματ ζωγραφιές για να μεταφέρει στην οθόνη το διαστημικό μέλλον της ανθρωπότητας.

Στις 2 Νοεμβρίου 2017, ο αυθεντικός Robby the Robot (η κατασκευή δηλαδή) προσφέρθηκε σε δημοπρασία από τον οίκο Bonhams και απέφερε 5,3 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας το πιο πολύτιμο κινηματογραφικό prop που έχει πωληθεί ποτέ σε δημοπρασία.

Westworld (1973)

Η ταινία “Westworld” του Michael Crichton, που κυκλοφόρησε το 1973, είναι ένα επιστημονικής φαντασίας γουέστερν (θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και θρίλερ) που προετοίμασε το έδαφος για την επιτυχημένη σειρά του HBO με το ίδιο όνομα.

Η ταινία μας μεταφέρει σε ένα μέλλον όπου υπάρχουν τρία πάρκα διασκέδασης που λειτουργούν με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας. Ένα από αυτά τα πάρκα είναι το “Westworld,” όπου οι επισκέπτες μπορούν να ζήσουν στην Άγρια Δύση του 19ου αιώνα και να αλληλεπιδρούν με ρομπότ που μοιάζουν με ανθρώπους. Τα ρομπότ αυτά είναι σχεδιασμένα, κυρίως, να ικανοποιούν τις επιθυμίες των επισκεπτών.

Ωστόσο, τα πράγματα παίρνουν μια τρομακτική τροπή όταν μια δυσλειτουργία στο σύστημα ελέγχου των ρομπότ οδηγεί σε μια αυτοματοποιημένη επανάσταση. Τα ρομπότ αρχίζουν να αγνοούν τους κανόνες και να απειλούν τη ζωή των ανθρώπων στο πάρκο, με τον ήρωα της ταινίας να πρέπει να αγωνιστεί για την επιβίωσή του.

Η ταινία αναδεικνύει θέματα όπως η τεχνολογική αυτοκαταστροφή, η τεχνητή νοημοσύνη και η ανθρώπινη αλαζονεία, και επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο ο κινηματογράφος αντιμετωπίζει αυτά τα θέματα. Επίσης, το “Westworld” ήταν η πρώτη ταινία που χρησιμοποίησε ψηφιακή επεξεργασία εικόνας για να δημιουργήσει την οπτική γωνία POV (point of view) ενός προσώπου που είναι πλέον το σύνηθες στην απεικόνιση του κόσμου μέσα από τα μάτια των ρομπότ.

The Stepford Wives (1975)

Διασκευασμένο από το ομότιτλο βιβλίο του Ira Levin, η ταινία αφορά τη φανταστική κωμόπολη του Stepford, στο Κονέκτικατ των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Joanna Eberhart (Katharine Ross) μετακομίζει με τον σύζυγό της και τα δύο παιδιά της στο Stepford, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στην εξοχή. Σύντομα, όμως, ανακαλύπτει ότι όλες οι γυναίκες στην πόλη είναι… παράξενα υπάκουες και υπερβολικά σέξι, ενώ οι άντρες της πόλης φαίνεται να έχουν έναν περίεργο έλεγχο πάνω τους.

Καθώς η Joanna αρχίζει να ερευνά το μυστήριο πίσω από την περίεργη συμπεριφορά των γυναικών της πόλης, ανακαλύπτει ότι οι άντρες του Stepford έχουν δημιουργήσει ρομποτικά αντίγραφα των γυναικών τους, αντικαθιστώντας τις πραγματικές τους συζύγους με αυτά τα ρομπότ, προκειμένου να έχουν τέλειες και υπάκουες συντρόφους.

Η απώλεια της ανθρώπινης ταυτότητας και της κοινωνικής απομόνωσης βρίσκει “καταφύγιο” στον φεμινισμό και η Joanna προσπαθεί να αντισταθεί σε αυτήν την ανεξήγητη μεταμόρφωση των γυναικών της πόλης και να αποκαλύψει την αλήθεια πριν είναι πολύ αργά.

Το “Stepford Wives” έγινε remake το 2004 με πρωταγωνιστές τους Nicole Kidman, Matthew Broderick, Glenn Glose, Bette Midler και Christophen Walken.

Blade Runner (1982)

Όπως είχε σημειώσει ο Κωνσταντίνος Τσάβαλος στο κείμενο “Καλοκαίρι του ’82, όταν το sci-fi σινεμά άλλαξε για πάντα”, εκεί που το “Tron” φανταζόταν την δεινή κατάσταση ενός ανθρώπου που ξαφνικά μετατράπηκε σε «φάντασμα μέσα στη μηχανή» [ghost in the machine], το “Blade Runner” παρουσίαζε τα ρομπότ που λαχταρούσαν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο να είναι σάρκα και οστά. Ανθρωποι δηλαδή, σε μια αρκετά ελεύθερη προσαρμογή του μυθιστορήματος “Do Androids Dream of Electric Sheep?” από τον Philip K. Dick, οι νευρωτικές αφηγήσεις του οποίου εξέταζαν την επικίνδυνη διασταύρωση τεχνολογίας και ανθρώπινης ψυχολογίας.

Η διασκευή του Ridley Scott στην ιστορία του Phillip K. Dick μπορεί να θεωρείται αδιαμφισβήτητα μια κλασική ταινία με τεράστια επίδραση στον κινηματογράφο (και όχι μόνο), ωστόσο, μετά βίας έβγαλε τα λεφτά του προϋπολογισμού της από το box office.

To “Blade Runner” μας πηγαίνει στο μελλοντικό… 2019, όπου η τεχνολογία έχει φτάσει σε σημείο να δημιουργεί εξαιρετικά προηγμένα ρομπότ που είναι γνωστά ως “replicants.” Αυτά τα replicants είναι επικίνδυνα ομοιώματα των ανθρώπων, με προηγμένη φυσική και νοητική ικανότητα και ο Rick Deckard (Harrison Ford) προσπαθεί να εντοπίσει και να σκοτώσει τέσσερα ανδροειδή. Από τα συγκλονιστικά ευρηματικά cyberpunk, σκηνικά του Λος Άντζελες μέχρι τις όμορφες εικόνες του Ridley Scott, το “Blade Runnert” αφηγείται μια πολύ πιο πολυεπίπεδη ιστορία κάτω από την ήδη εντυπωσιακή του επιφάνεια. Στο επίκεντρο όλων αυτών βρίσκονται τα πραγματικά ευαίσθητα ρομπότ, σε μια ταινία που αναρωτιέται συνεχώς τι είναι τα ρομπότ και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την ανθρωπότητα.

The Transformers: The Movie (1986)

Η συγκεκριμένη ταινία είναι ένα σημαντικό στοιχείο της ποπ κουλτούρας και βασίζεται στη δημοφιλή σειρά κινουμένων σχεδίων “Transformers”.

Η ταινία λαμβάνει χώρα στον κόσμο των Transformers, όπου ρομπότ που μετατρέπονται σε οχήματα και αεροσκάφη πολεμούν μεταξύ τους για τον έλεγχο του ηλιακού συστήματος. Η βασική αντιπαλότητα είναι ανάμεσα στους Autobots, που είναι οι καλοί Transformers, και τους Decepticons, που είναι οι κακοί της υπόθεσης, με τον Megatron να ηγείται των τελευταίων.

Το “The Transformers: The Movie” έχει επική ατμόσφαιρα και εντυπωσιακές σκηνές μάχης, ενώ η ταινία περιλαμβάνει επίσης ένα εντυπωσιακό soundtrack, συμπεριλαμβανομένων τραγουδιών από τον Stan Bush, όπως το εμβληματικό “The Tourch”.

RoboCop (1987)

Η ταινία που συνδύασε την επιστημονική φαντασία με την -υπερβολική, αλλά αφού είμαστε στα 80s είναι λογικό- αστυνομική δράση και τον κοινωνικό σχολιασμό.

Η ιστορία του “RoboCop”, του Paul Verhoeven, διαδραματίζεται σε ένα βίαιο Ντιτρόιτ από το μέλλον. Ο πρωταγωνιστής, ο αστυνομικός Alex Murphy (Peter Weller), παίρνει μετάθεση σε αυτήν την επικίνδυνη πόλη και γίνεται μέλος της αστυνομίας του Ντιτρόιτ. Σύντομα, όμως, γίνεται θύμα μιας βίαιης επίθεσης εγκληματιών που τον αφήνουν σχεδόν νεκρό.

Ο Murphy επανέρχεται από τον τραυματισμό του και μετατρέπεται σε ένα ρομπότ – αστυνομικό, γνωστό ως “RoboCop.” Ο RoboCop συνδυάζει ανθρώπινα και μηχανικά στοιχεία, με εξαιρετικές δυνατότητες και είναι προγραμματισμένος να επιβάλλει το νόμο με αυστηρότητα. Καθώς αρχίζει να πολεμά το έγκλημα στο Ντιτρόιτ, ανακαλύπτει την αλήθεια πίσω από την εγκληματική εταιρεία που διακυβεύει την πόλη αλλά και τον ίδιο.

Η ταινία “RoboCop” γνώρισε μεγάλη επιτυχία, άφησε έντονα το στίγμα της στην ποπ κουλτούρα μέχρι τα 90s και απέσπασε σχετικά καλές κριτικές, καθιερώνοντας τον χαρακτήρα του RoboCop ως έναν από τους αγαπημένους ήρωες της επιστημονικής φαντασίας.

Terminator 2: Judgment Day (1991)

Μπορεί να πήραμε την πρώτη γεύση το 1984 με το “Terminator”, ωστόσο, λίγα χρόνια αργότερα, ο James Cameron παρέδωσε στο κινηματογραφικό πάνθεον τη συνέχεια του αρχικού κόνσεπτ και η βιομηχανία του θεάματος άλλαξε ριζικά.

Ενώ στον πρώτο “Εξολοθρευτή” ο T-800 (Arnold Schwarzenegger) ήταν κακός και όλη η ταινία είχε μια ατμόσφαιρα τρόμου, στο sequel ξεπεράσαμε τους αρχικούς προβληματισμούς για τα ανδροειδή, το ταξίδι στον χρόνο και άλλα παρόμοια κλασικά topics της επιστημονικής φαντασίας, καθώς ο T-800 επέστρεψε δέκα χρόνια μετά υποδυόμενος έναν άλλον Terminator που επαναπρογραμματίστηκε για να προστατεύει τον νεαρό John Connor (Edward Furlong) από τον T-1000 (Robert Patrick) αλλά και τη Γη από την κακόβουλη Τεχνητή Νοημοσύνη της Skynet. Σε αυτή την επική μάχη αντίστασης, σύμμαχος του T-800 και του πιτσιρικά με τη φράντζα είναι η μητέρα του Sarah Connor (Linda Hamilton), που στην αρχική ταινία του ’84 προσπαθούσε να ξεφύγει από τον κακό Schwarzenegger.

Οι σκηνές δράσης που δημιουργεί ο James Cameron είναι αριστουργηματικές και το “Terminator 2: Judgment Day” δίκαια θεωρείται καλύτερο από τον πρώτο “Εξολοθρευτή” ενώ παραμένει κλασική και αξεπέραστη.

Real Steel (2011)

Σε σκηνοθεσία του Shawn Levy, το “Real Steel” διαδραματίζεται σε έναν κόσμο όπου τα ανθρωποειδή έχουν αντικαταστήσει τους ανθρώπους και στο μποξ. Ο Hugh Jackman υποδύεται τον Charlie Kenton, έναν ξεπεσμένο μποξέρ που έχει στραφεί στο ρομποτικό μποξ για να βγάλει χρήματα και επανενώνεται με τον γιο του Max για να εκπαιδεύσουν ένα παλιό και ξεπερασμένο τεχνολογικά ρομπότ, το Atom. Σκοπός του Kenton το ρομπότ του να κατακτήσει τον παγκόσμιο τίτλο πυγμαχίας που κατέχει ο αήττητος πρωταθλητής Zeus.

Όταν το “Real Steel” κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους δεν τα πήγε πολύ καλά στις εισπράξεις, παρ’ όλα αυτά κατάφερε να αναγεννηθεί μέσω των πλατφορμών streaming. Πολλοί συγκρίνουν το “Real Steel” με τις ταινίες “Rocky” αλλά οι φανατικοί της ταινίας του Levy έχουν αγαπήσει το οικογενειακό story του σεναρίου. Το Disney+ φαίνεται να ετοιμάζει μια σειρά που θα βασιστεί στην ταινία ενώ υπάρχουν συζητήσεις και για ένα sequel με πρωταγωνιστή ξανά τον Hugh Jackman.

Robot & Frank (2012)

Η δραματική κωμωδία επιστημονικής φαντασίας (εντάξει, λίγα είδη έμειναν εκτός) “Robot & Frank” κυκλοφόρησε 21 χρόνια πριν σε σκηνοθεσία του Jake Schreier.

Η ταινία δεν απέχει πολύ από ένα κοντινό μας μέλλον, όπου ο άλλοτε κλέφτης κοσμημάτων Frank Weld (Frank Langella) είναι ένας ηλικιωμένος που πάσχει από άνοια και μένει απομονωμένος από την κοινωνία. Ο γιος του  Frank, ο Hunter (James Marsden), ανησυχεί για την φροντίδα και την ασφάλειά του πατέρα του και έτσι αποφασίζει να του κάνει δώρο ένα ρομπότ – φροντιστή.

Το ρομπότ ενώ είναι σχεδιασμένο να βοηθά τον Frank -παρόλο που είναι αντίθετος αρχικά- με τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως το μαγείρεμα και η καθαριότητα. Καθώς η σχέση αυτών των δύο αναπτύσσεται καταλήγουν να οργανώνουν ληστείες μαζί και έτσι η ταινία κάνει διάφορα κοινωνικά σχόλια, όπως: Θα μπορούσαν τα ρομπότ να λειτουργήσουν ως σύντροφοι και φροντιστές των ανθρώπων με Αλτσχάιμερ ή άνοια;

Το cast συμπληρώνουν οι Susan Sarandon, Liv Tyler, Jeremy Strong και Peter Sarsgaard.