Το να παρακολουθείτε εσείς ή ένας συνάδελφός σας πορνό στη δουλειά, εγείρει διάφορα και σοβαρά ερωτήματα. Κάποιοι μπορεί να το θεωρούn σιχαμερό και απαράδεχτο, ενώ άλλοι μπορεί να το βρίσκουν κουλ, ακόμα ένδειξη ευφυΐας. Παράλληλα κάποιοι άλλοι μπορεί να το βρίσκουν τόσο αποκρουστικό, έως κακοποιητικό προς τους άλλους. Επίσης κάποιοι άλλοι μπορεί να το αντιλαμβάνονται ως εργαλείο αποσυμπίεσης από την υπερβολική εργασία και το στρες της δουλειάς. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι είναι μια μικρή εξεγερτική πράξη κατά της εργοδοσίας, και κάποιος άλλος ότι είναι ένας χειριστικός τρόπος να επιβληθεί και να εκφοβίσει κάποιος στους συναδέλφους του. Σίγουρα όμως, χρήση πορνογραφικού υλικού στη δουλειά μπορεί να επιφέρει το τέλος της καριέρας ενός εργαζόμενου. Θεωρείται σχεδόν καθολικά απαράδεκτη πράξη και συνήθως θεωρείται σοβαρό παράπτωμα. Και όχι μόνο μπορεί να σας κοστίσει τη δουλειά σας αν σας πιάσουν, αλλά μπορεί επίσης να έχει σοβαρές επιπτώσεις στις προσωπικές σας σχέσεις.
Οι ψυχολόγοι συχνά αντιλαμβάνονται την πορνογραφία σε ένα ευρύ φάσμα, με ορισμένους να τη θεωρούν σχετικά ακίνδυνη ή ακόμη και χρήσιμη. Αλλά η υπερβολική χρήση και για τους λάθος λόγους και σε ακατάλληλες τοποθεσίες μπορεί να οδηγήσει σε επιβλαβείς στρεβλώσεις των αντιλήψεων και των αξιών μας. Αυτή η χρήση της πορνογραφίας θεωρείται προβληματική. Η πρόσβαση σε περιεχόμενο ενηλίκων στην εργασία εμπίπτει στην τελευταία κατηγορία. Και όμως, χιλιάδες άνθρωποι το κάνουν.
Ποιος το κάνει;
Μια αμερικανική έρευνα που διεξήχθη το 2014 σε περίπου 2.000 ενήλικες, διαπίστωσε ότι το 63% των ανδρών είχε δει πορνογραφία τουλάχιστον μία φορά στη δουλειά του κατά τους τρεις προηγούμενους μήνες – και το 38% το είχε κάνει περισσότερες από μία φορά. Μεταξύ των γυναικών, το 36% είχε δει πορνογραφία στη δουλειά τους τελευταίους τρεις μήνες και το 13% περισσότερες από μία φορά.
Εδώ μπορεί να υπεισέρχεται κάποια προκατάληψη προεπιλογής των συμμετεχόντων στην έρευνα, οπότε είναι λογικό να πούμε ότι δεν γνωρίζουμε πλήρως το ακριβές μέγεθος του προβλήματος της χρήσης πορνογραφίας στον χώρο εργασίας. Αν και δεν είναι τόσο ταμπού όσο ήταν κάποτε, ένας στους δέκα συμμετέχοντες συνήθως επιλέγει να μην απαντήσει σε σεξουαλικές ερωτήσεις σε έρευνες και, με τους νεότερους ερωτηθέντες να έχουν πιο φιλελεύθερη στάση απέναντι στην πορνογραφία από ό,τι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, οι έρευνες σε εργατικό δυναμικό μπορεί περιστασιακά να παρέχουν διαστρεβλωμένα αποτελέσματα.
Οι έρευνες σχετικά με την προβολή πορνογραφίας στον χώρο εργασίας τείνουν να επικεντρώνονται σε επαγγέλματα με καθημερινή πρόσβαση στο διαδίκτυο που περιλαμβάνεται στη φύση της εργασίας τους. Το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ αποκάλυψε μια επιδημία ανεξέλεγκτης «επαναλαμβανόμενης χρήσης πορνογραφικού υλικού» μεταξύ του προσωπικού του το 2009. Τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα κατόπιν αιτήματος της Press Association για ελευθερία πληροφόρησης έδειξαν ότι 24.000 προσπάθειες πρόσβασης σε πορνογραφία είχαν γίνει στο βρετανικό κοινοβούλιο μεταξύ των γενικών εκλογών του Ιουνίου 2017 και του Ιανουαρίου 2018. Παρόλο που αυτό περιλαμβάνει κάθε προσπάθεια πρόσβασης σε ιστότοπο για ενήλικες κατά την παραμονή στο κτήριο τόσο από το προσωπικό όσο και από τους επισκέπτες -συμπεριλαμβανομένων των προσωπικών συσκευών- η κλίμακα του προβλήματος εξακολουθεί να προκαλεί έκπληξη.
Γιατί να το διακινδυνεύουν;
Μια τριμερής μελέτη σε 2.500 άνδρες και γυναίκες στην Ουγγαρία διαπίστωσε οκτώ διαφορετικά κίνητρα πίσω από τη χρήση διαδικτυακής πορνογραφίας. Ο συνηθέστερος λόγος που αναφέρθηκε ήταν απλώς η ευχαρίστηση – κίνητρο για το 45% των ερωτηθέντων. Ένα άλλο 12% ανέφερε την περιέργεια και το 10% δήλωσε ότι ικανοποιούσε φαντασιώσεις για ανέφικτες σεξουαλικές εμπειρίες.
Κανένα από τα οκτώ κίνητρα δεν συσχετίστηκε έντονα με προβληματική χρήση πορνογραφίας, αλλά ορισμένοι δήλωσαν ότι χρησιμοποιούσαν πορνό στην εργασία τους για να διαχειριστούν το άγχος ή όταν χρειάζονταν συναισθηματική απόσπαση της προσοχής τους, όπως για παράδειγμα για να αντιμετωπίσουν την κακή τους διάθεση. Αυτοί οι δύο λόγοι έχουν στενότερη συσχέτιση με την προβληματική πορνογραφία επειδή ενδεχομένως αντανακλούν μια τάση εργαλειοποίησης της πορνογραφίας για την αντιμετώπιση άλλων προβλημάτων.
Είναι πιθανό ότι κάποιοι άνθρωποι θα χρησιμοποιούσαν πορνό στον χώρο εργασίας για άλλους, διαφορετικούς λόγους – κάνοντάς αντιδραστικά, ως μια πράξη εξέγερσης χαμηλής εμβέλειας, ή για να αποδείξουν ότι είναι πιο έξυπνοι από τους εργοδότες τους, παρακάμπτοντας τους κανόνες. Η ύπαρξη ενός μυστικού που δεν γνωρίζει κανείς θα μπορούσε να αποτελέσει οδηγό. Οι άνθρωποι απολαμβάνουν να αισθάνονται ότι ξεπερνούν τους αδαείς συναδέλφους τους ή θα μπορούσε ακόμη και να αποτελεί μια μορφή αυτοσυντήρησης για αυτούς που εργάζονται υπερβολικά πολλές ώρες ή όσους κάνουν υπερωρίες.
Παρά τη γενική στάση κατά της πορνογραφίας στους χώρους εργασίας, ένας μικρός αριθμός εργαζομένων μοιράζεται με θράσος πορνογραφικό υλικό .Στοιχεία από το Κογκρέσο δείχνουν ότι το 10% των εργαζομένων γυναικών έχουν εκτεθεί σε πορνογραφία στον χώρο εργασίας τους. Σε πολλές περιπτώσεις τέτοιες εικόνες χρησιμοποιούνται ως όπλο για παρενόχληση, κάνοντας τις γυναίκες να φοβούνται να καταγγείλουν το γεγονός. Συν τοις άλλοις, έχει παρατηρηθεί άμεση σύνδεση μεταξύ χρήσης πορνογραφικού υλικού και διενέργειας ασελγών πράξεων, που στις περισσότερες περιπτώσεις, και πάλι τα θύματα είναι οι γυναίκες που εργάζονται σε έναν οργανισμό.
Ευρύτερες επιπτώσεις για τους συναδέλφους τους
Η Επιτροπή Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου απαριθμεί την προβολή εικόνων ή βίντεο ως παραδείγματα ανεπιθύμητης συμπεριφοράς σεξουαλικής φύσης. Η σεξουαλική παρενόχληση δεν είναι πάντα σκόπιμη και, πράγματι, έχουν υπάρξει περιπτώσεις εργοδοτών που προσπαθούν να δικαιολογήσουν την επίδειξη πορνογραφίας από το προσωπικό ως «εκκεντρική πτυχή της δημιουργικής ευφυΐας του εργαζομένου».
Ορισμένοι εργαζόμενοι, παρακολουθώντας πορνό τόσο ανοιχτά και σε κοινή θέα, πολύ πιθανόν να έχουν σκοτεινά κίνητρα πίσω από αυτή τους την πράξη. Μπορεί να είναι ο λανθασμένος και εχθρικός τρόπος τους να επιδείξουν την αντιλαμβανόμενη θέση ή τη σημασία τους σε έναν οργανισμό και μια προσπάθεια για να επιβληθούν αλλά να εκφοβίσουν τους άλλους.
Ένας εργαζόμενος μπορεί να ισχυριστεί ότι κατά λάθος έπεσε σε μια σελίδα πορνό, καθώς για παράδειγμα κοιτούσε τρακτέρ στο διαδίκτυο. Οι άνθρωποι που εντοπίζονται να παρακολουθούν πορνό στο χώρο εργασίας τους, συνήθως δεν ομολογούν την πλήρη έκταση της συμπεριφοράς τους, εκτός αν τους προσκομιστούν αδιαμφισβήτητες αποδείξεις. Αλλά τα αρχεία καταγραφής πρόσβασης συχνά αποκαλύπτουν ένα πολύ μεγαλύτερο ιστορικό προβολής από αυτό που αρχικά παραδέχονται. Οι χρήστες πορνογραφικού υλικού συχνά αισθάνονται ενοχές, αηδία και αμηχανία, γεγονός που περιορίζει την προθυμία τους να συζητήσουν οποιαδήποτε σχέση με ρητό υλικό μέχρι να τους παρουσιαστούν αποδείξεις. Ακόμα και τότε, συχνά χρησιμοποιούν προκατασκευασμένες δικαιολογίες που αφορούν αθώες αναζητήσεις που για κάποιο λόγο «πήγαν στραβά», ή ακόμα ότι τους χάκαραν τον λογαριασμό, ώστε να αποφύγουν τη συζήτηση.
Όσοι παρακολουθούν πορνό στους χώρους εργασίας αποτελούν πρόβλημα για τις εταιρίες στις οποίες εργάζονται. Έρευνες διαπίστωσαν συνδέσεις μεταξύ της προβληματικής χρήσης της πορνογραφίας και της σκόπιμης ανήθικης συμπεριφοράς στις επιχειρήσεις, συμβάλλοντας σε διάφορες δυσάρεστες δραστηριότητες, όπως η ανεντιμότητα, η ιδιοτελής συμπεριφορά, ακόμη και η απάτη. Σαν μια ηθική απομάκρυνση από τον κοινό κορμό των υπόλοιπων εργαζομένων.
Έτσι, ενώ η χρήση πορνογραφικού υλικού στην εργασία μπορεί να είναι πολύ πιο συχνή από ό,τι νομίζουμε και οι λόγοι που οι άνθρωποι το κάνουν πολύπλοκοι, είναι σαφές ότι υπάρχουν κάθε είδους δυνητικά σοβαρές επιπτώσεις για την υπέρβαση αυτής της γραμμής, τόσο για τον ίδιο τον χρήστη όσο και για τους συναδέλφους του.