Είχατε πρόσφατα την εντύπωση ότι τα χαρτομάντιλα που αγοράζετε συνήθως είναι μικρότερα από ότι έχετε συνηθίσει; Ή μήπως πήγατε να φτιάξετε ένα κέικ και το βούτυρο που χρησιμοποιούσατε πάντα, πλέον δεν έφτανε για να καλύψει τη συνταγή;
Δεν είναι απλά ιδέα σας. Με τον πληθωρισμό και τις πρώτες ύλες να έχουν φτάσει σε παγκόσμιο επίπεδο στα ύψη, τα τελικά προϊόντα που φτάνουν στα ράφια των super markets έχουν ακριβύνει τρομακτικά.
Έτσι για να μπορέσουν οι προμηθευτές να γίνουν ανταγωνιστικοί και είτε να κρατήσουν τις ίδιες τιμές, ή να τις αυξήσουν λίγο, χρησιμοποιούν ένα κόλπο σε παγκόσμιο επίπεδο που “ξεγελά” τον καταναλωτή.
Μειώνουν την ποσότητα ή το μέγεθος του προϊόντος, κάτι που στην οικονομία ονομάζεται shrinkflation.
Ο διεθνής όρος shrinkflation προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων shrink (συρρικνώνω) και inflation (πληθωρισμός).
Στα οικονομικά, shrinkflation είναι η πρακτική μείωσης του μεγέθους ή της ποσότητας ενός προϊόντος ενώ η τιμή του προϊόντος παραμένει ίδια ή αυξάνεται ελαφρά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο όρος μπορεί να υποδηλώνει μείωση της ποιότητας ενός προϊόντος ή των συστατικών του, ενώ η τιμή παραμένει η ίδια.
Η Βρετανίδα οικονομολόγος Pippa Malmgren πιστώνεται γενικά για την επινόηση του όρου το 2009.
Ουσιαστικά, το shrinkflation είναι μια μορφή κρυφού πληθωρισμού.
Αντί να αυξήσουν την τιμή ενός προϊόντος, κάτι που θα ήταν άμεσα εμφανές στους καταναλωτές, οι παραγωγοί μειώνουν το μέγεθος του προϊόντος διατηρώντας την ίδια τιμή. Η απόλυτη τιμή του προϊόντος δεν ανεβαίνει, αλλά η τιμή ανά μονάδα βάρους ή όγκου έχει αυξηθεί. Η μικρή μείωση της ποσότητας είναι συνήθως απαρατήρητη από τους καταναλωτές (τουλάχιστον αυτό ελπίζει ο κατασκευαστής).
Είναι μια πρακτική που συνεχίζεται εδώ και δεκαετίες, αλλά έχει γίνει πιο συστηματική και εξελιγμένη τα τελευταία χρόνια.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το shrinkflation δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απάτη ή παραποίηση προϊόντων. Οι παραγωγοί αναφέρουν πάντα το βάρος, τον όγκο ή την ποσότητα των προϊόντων τους στις ετικέτες της συσκευασίας. Δεν είναι παράνομο – είναι απλώς ύπουλο.
Οι χρήστες του TikTok έχουν δημοσιεύσει πολλά βίντεο σχετικά με την τάση, ενθαρρύνοντας τους αγοραστές να δουν πιο προσεκτικά το βάρος του προϊόντος που αγοράζουν και τα χρήματα που κοστίζει. Μερικά από αυτά τα βίντεο έχουν εκατοντάδες χιλιάδες προβολές.
@nomoredannyCrazy examples of Shrinkflation 😳♬ original sound – Danny
Ο αριθμός των προϊόντων που υποβάλλονται σε συρρίκνωση αυξάνεται κάθε χρόνο. Οι μεγάλοι παραγωγοί στις αγορές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής βασίζονται σε αυτή τη στρατηγική για να διατηρήσουν τις ανταγωνιστικές τιμές των προϊόντων τους χωρίς να μειώσουν σημαντικά τα κέρδη τους.
Οι καταναλωτές δεν βλέπουν πάντα τις αλλαγές αμέσως. Συχνά, είναι σταδιακές ή γίνονται αναιπαίσθητες καθώς η συσκευασία μπορεί να είναι ίδια, αλλά το προϊόν εσωτερικά είναι λιγότερο.
Τα ημιάδεια σακουλάκια από τα πατατάκια για καιρό είχαν απασχολήσει τα social media. Μία από τις τακτικές ήταν σταδιακά να μειώνεται το προϊόν εσωτερικά, μέχρι αργότερα να μικρύνουν και τη συσκευασία.
@tommydcomedy What happened to my #snacks ?!!! . . . #fy #fyp #foryou #foryoupage #shrinkflation #inflation #economy #finance #economics #money #snack #food #tortillachips #chips ♬ original sound – Tommy Donovan
Σε κάθε περίπτωση το βάρος αναγραφόταν, αλλά όταν έχεις συνηθίσει ένα μέγεθος κουτιού για βούτυρο ας πούμε, σπάνια θα τσεκάρεις ξανά τα γραμμάρια. Εκτός να φτιάχνεις γλυκό που απαιτεί όλο το κουτί, και δεις πως τελικά δε σου αρκεί. Έτσι έγιναν πολλές φορές αντιληπτές αυτές οι έμμεσες “απάτες” των εταιρειών.
Η μείωση της ποσότητας σε πολλά προϊόντα στην ελληνική αγορά έχει οδηγήσει τους πολίτες σε μαζικές καταγγελίες, οι οποίες, με βάση στοιχεία του Ινστιτούτου Καταναλωτή, ξεπερνούν τις 150 ημερησίως από την αρχή του έτους.
Για παράδειγμα, τα κατεψυγμένα φασολάκια πριν από δύο χρόνια τα βρίσκαμε σε συσκευασία του ενός κιλού με 2, 63€ και τώρα έχει μειωθεί η ποσότητά τους κατά 100γρ και η τιμή ανέβηκε στα 2,76 ευρώ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Mega. Στην κατηγορία των κατεψυγμένων τροφίμων συσκευασία φιλέτου γλώσσας που το 2021 ζύγιζε 850γρ και κόστιζε 6,75 € σήμερα έχει μειωθεί κατά 100 γρ. και η τιμή έχει εκτιναχθεί στα 9.85€.
Μαργαρίνη συσκευασίας 250 γραμμαρίων που κόστιζε 1,27 ευρώ αντικαταστάθηκε από συσκευασία 200 γραμμαρίων, με την τιμή της να αυξάνεται σε 1,61 ευρώ. Παρομοίως, συσκευασία ψωμιού του τοστ των 700 γραμμαρίων που κόστιζε 1,02 ευρώ έδωσε τη θέση της σε συσκευασία 680 γραμμαρίων με τιμή 1,29 ευρώ σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας τα «ΝΕΑ»
Κουτιά με δημητριακά των 400 γραμμαρίων πάνε στα 360 γραμμάρια. Συσκευασίες ζυμαρικών είναι πια 400 γραμμάρια από 450 που ήταν προηγουμένως. Η λίστα είναι ατελείωτη και συνθέτει ένα σκηνικό “νόμιμης απάτης”.
«Η αισχροκέρδεια κυριαρχεί και το αρμόδιο υπουργείο απλά εφαρμόζει μεθοδεύσεις που δεν θα οδηγήσουν ποτέ σε πραγματική μείωση των τιμών», είπε ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ Γιώργος Λεχουρίτης στα «ΝΕΑ».
Σύμφωνα με τον Edgar Dworsky, πρώην δικηγόρο για τα δικαιώματα των καταναλωτών στις ΗΠΑ και ιδρυτή του Consumer World, τελευταία επικρατεί ένα νέο φαινόμενο. «Αφού τα προϊόντα μειώνονται επανειλημμένα σε μέγεθος, ο κατασκευαστής θα κυκλοφορήσει με μια νέα, μεγαλύτερη εκδοχή του – μερικές φορές με ένα φανταστικό νέο όνομα». Και μαζί με αυτό, οι αγοραστές πληρώνουν υψηλότερο κόστος για την αναβάθμιση.
Ο Dworsky επισημαίνει πως το ρολό τουαλέτας, το οποίο λέει ότι συρρικνώνεται εδώ και δεκαετίες αποτελεί ένα τρομέρο παράδειγμα. Εξηγεί ότι όταν τα ρολά άρχισαν να γίνονται αρκετά μικρά κάτι που παρατήρησαν οι καταναλωτές, οι κατασκευαστές άρχισαν να επαναφέρουν μεγαλύτερα μεγέθη πίσω στην αγορά. Καθώς μεγαλύτερες συσκευασίες έφτασαν στα ράφια, πολλές εταιρείες άλλαξαν το μάρκετινγκ τους, ονομάζοντάς τα «διπλά», «τριπλά» και ακόμη και «μέγα» ρολά.
Supermarket στην Αγγλία και τη Γαλλία έχουν πλέον τοποθετήσει αυτοκόλλητα σχετικά με την ύπαρξη του shrinkflation στα προϊόντα με σκοπό να ενημερώσουν τον καταναλωτή ώστε να μην πέφτε θύμα αυτής της “νόμιμης απάτης” κάτι που θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικό μάλλον σε κάθε σημείο λιανικής πώλησης τέτοιων προϊόντων.
*Με πληροφορίες από: BBC, The Gaurdian.
Είχατε πρόσφατα την εντύπωση ότι τα χαρτομάντιλα που αγοράζετε συνήθως είναι μικρότερα από ότι έχετε συνηθίσει; Ή μήπως πήγατε να φτιάξετε ένα κέικ και το βούτυρο που χρησιμοποιούσατε πάντα, πλέον δεν έφτανε για να καλύψει τη συνταγή;
Δεν είναι απλά ιδέα σας. Με τον πληθωρισμό και τις πρώτες ύλες να έχουν φτάσει σε παγκόσμιο επίπεδο στα ύψη, τα τελικά προϊόντα που φτάνουν στα ράφια των super markets έχουν ακριβύνει τρομακτικά.
Έτσι για να μπορέσουν οι προμηθευτές να γίνουν ανταγωνιστικοί και είτε να κρατήσουν τις ίδιες τιμές, ή να τις αυξήσουν λίγο, χρησιμοποιούν ένα κόλπο σε παγκόσμιο επίπεδο που “ξεγελά” τον καταναλωτή.
Μειώνουν την ποσότητα ή το μέγεθος του προϊόντος, κάτι που στην οικονομία ονομάζεται shrinkflation.
Ο διεθνής όρος shrinkflation προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων shrink (συρρικνώνω) και inflation (πληθωρισμός).
Στα οικονομικά, shrinkflation είναι η πρακτική μείωσης του μεγέθους ή της ποσότητας ενός προϊόντος ενώ η τιμή του προϊόντος παραμένει ίδια ή αυξάνεται ελαφρά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο όρος μπορεί να υποδηλώνει μείωση της ποιότητας ενός προϊόντος ή των συστατικών του, ενώ η τιμή παραμένει η ίδια.
Η Βρετανίδα οικονομολόγος Pippa Malmgren πιστώνεται γενικά για την επινόηση του όρου το 2009.
Ουσιαστικά, το shrinkflation είναι μια μορφή κρυφού πληθωρισμού.
Αντί να αυξήσουν την τιμή ενός προϊόντος, κάτι που θα ήταν άμεσα εμφανές στους καταναλωτές, οι παραγωγοί μειώνουν το μέγεθος του προϊόντος διατηρώντας την ίδια τιμή. Η απόλυτη τιμή του προϊόντος δεν ανεβαίνει, αλλά η τιμή ανά μονάδα βάρους ή όγκου έχει αυξηθεί. Η μικρή μείωση της ποσότητας είναι συνήθως απαρατήρητη από τους καταναλωτές (τουλάχιστον αυτό ελπίζει ο κατασκευαστής).
Είναι μια πρακτική που συνεχίζεται εδώ και δεκαετίες, αλλά έχει γίνει πιο συστηματική και εξελιγμένη τα τελευταία χρόνια.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το shrinkflation δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απάτη ή παραποίηση προϊόντων. Οι παραγωγοί αναφέρουν πάντα το βάρος, τον όγκο ή την ποσότητα των προϊόντων τους στις ετικέτες της συσκευασίας. Δεν είναι παράνομο – είναι απλώς ύπουλο.
Οι χρήστες του TikTok έχουν δημοσιεύσει πολλά βίντεο σχετικά με την τάση, ενθαρρύνοντας τους αγοραστές να δουν πιο προσεκτικά το βάρος του προϊόντος που αγοράζουν και τα χρήματα που κοστίζει. Μερικά από αυτά τα βίντεο έχουν εκατοντάδες χιλιάδες προβολές.
@nomoredannyCrazy examples of Shrinkflation 😳♬ original sound – Danny
Ο αριθμός των προϊόντων που υποβάλλονται σε συρρίκνωση αυξάνεται κάθε χρόνο. Οι μεγάλοι παραγωγοί στις αγορές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής βασίζονται σε αυτή τη στρατηγική για να διατηρήσουν τις ανταγωνιστικές τιμές των προϊόντων τους χωρίς να μειώσουν σημαντικά τα κέρδη τους.
Οι καταναλωτές δεν βλέπουν πάντα τις αλλαγές αμέσως. Συχνά, είναι σταδιακές ή γίνονται αναιπαίσθητες καθώς η συσκευασία μπορεί να είναι ίδια, αλλά το προϊόν εσωτερικά είναι λιγότερο.
Τα ημιάδεια σακουλάκια από τα πατατάκια για καιρό είχαν απασχολήσει τα social media. Μία από τις τακτικές ήταν σταδιακά να μειώνεται το προϊόν εσωτερικά, μέχρι αργότερα να μικρύνουν και τη συσκευασία.
@tommydcomedy What happened to my #snacks ?!!! . . . #fy #fyp #foryou #foryoupage #shrinkflation #inflation #economy #finance #economics #money #snack #food #tortillachips #chips ♬ original sound – Tommy Donovan
Σε κάθε περίπτωση το βάρος αναγραφόταν, αλλά όταν έχεις συνηθίσει ένα μέγεθος κουτιού για βούτυρο ας πούμε, σπάνια θα τσεκάρεις ξανά τα γραμμάρια. Εκτός να φτιάχνεις γλυκό που απαιτεί όλο το κουτί, και δεις πως τελικά δε σου αρκεί. Έτσι έγιναν πολλές φορές αντιληπτές αυτές οι έμμεσες “απάτες” των εταιρειών.
Η μείωση της ποσότητας σε πολλά προϊόντα στην ελληνική αγορά έχει οδηγήσει τους πολίτες σε μαζικές καταγγελίες, οι οποίες, με βάση στοιχεία του Ινστιτούτου Καταναλωτή, ξεπερνούν τις 150 ημερησίως από την αρχή του έτους.
Για παράδειγμα, τα κατεψυγμένα φασολάκια πριν από δύο χρόνια τα βρίσκαμε σε συσκευασία του ενός κιλού με 2, 63€ και τώρα έχει μειωθεί η ποσότητά τους κατά 100γρ και η τιμή ανέβηκε στα 2,76 ευρώ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Mega. Στην κατηγορία των κατεψυγμένων τροφίμων συσκευασία φιλέτου γλώσσας που το 2021 ζύγιζε 850γρ και κόστιζε 6,75 € σήμερα έχει μειωθεί κατά 100 γρ. και η τιμή έχει εκτιναχθεί στα 9.85€.
Μαργαρίνη συσκευασίας 250 γραμμαρίων που κόστιζε 1,27 ευρώ αντικαταστάθηκε από συσκευασία 200 γραμμαρίων, με την τιμή της να αυξάνεται σε 1,61 ευρώ. Παρομοίως, συσκευασία ψωμιού του τοστ των 700 γραμμαρίων που κόστιζε 1,02 ευρώ έδωσε τη θέση της σε συσκευασία 680 γραμμαρίων με τιμή 1,29 ευρώ σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας τα «ΝΕΑ»
Κουτιά με δημητριακά των 400 γραμμαρίων πάνε στα 360 γραμμάρια. Συσκευασίες ζυμαρικών είναι πια 400 γραμμάρια από 450 που ήταν προηγουμένως. Η λίστα είναι ατελείωτη και συνθέτει ένα σκηνικό “νόμιμης απάτης”.
«Η αισχροκέρδεια κυριαρχεί και το αρμόδιο υπουργείο απλά εφαρμόζει μεθοδεύσεις που δεν θα οδηγήσουν ποτέ σε πραγματική μείωση των τιμών», είπε ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ Γιώργος Λεχουρίτης στα «ΝΕΑ».
Σύμφωνα με τον Edgar Dworsky, πρώην δικηγόρο για τα δικαιώματα των καταναλωτών στις ΗΠΑ και ιδρυτή του Consumer World, τελευταία επικρατεί ένα νέο φαινόμενο. «Αφού τα προϊόντα μειώνονται επανειλημμένα σε μέγεθος, ο κατασκευαστής θα κυκλοφορήσει με μια νέα, μεγαλύτερη εκδοχή του – μερικές φορές με ένα φανταστικό νέο όνομα». Και μαζί με αυτό, οι αγοραστές πληρώνουν υψηλότερο κόστος για την αναβάθμιση.
Ο Dworsky επισημαίνει πως το ρολό τουαλέτας, το οποίο λέει ότι συρρικνώνεται εδώ και δεκαετίες αποτελεί ένα τρομέρο παράδειγμα. Εξηγεί ότι όταν τα ρολά άρχισαν να γίνονται αρκετά μικρά κάτι που παρατήρησαν οι καταναλωτές, οι κατασκευαστές άρχισαν να επαναφέρουν μεγαλύτερα μεγέθη πίσω στην αγορά. Καθώς μεγαλύτερες συσκευασίες έφτασαν στα ράφια, πολλές εταιρείες άλλαξαν το μάρκετινγκ τους, ονομάζοντάς τα «διπλά», «τριπλά» και ακόμη και «μέγα» ρολά.
Supermarket στην Αγγλία και τη Γαλλία έχουν πλέον τοποθετήσει αυτοκόλλητα σχετικά με την ύπαρξη του shrinkflation στα προϊόντα με σκοπό να ενημερώσουν τον καταναλωτή ώστε να μην πέφτε θύμα αυτής της “νόμιμης απάτης” κάτι που θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικό μάλλον σε κάθε σημείο λιανικής πώλησης τέτοιων προϊόντων.
*Με πληροφορίες από: BBC, The Gaurdian.
