Αρκετοί άνθρωποι αγνοούν τις προτροπές των ειδικών και επιχειρούν να λάβουν το Οzempic προκειμένου να χάσουν έδαφος. Ένας άνθρωπος επέλεξε να κάνει αυτήν την επιλογή. Αρχικά έχασε περίπου 18 σε απόλυτους αριθμούς. Παράλληλα τρώει λιγότερο στα γεύματά του και δεν έχει τόσες λιγούρες. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα: η λίμπιντό του έχει βελτιωθεί. Στα 51 του θεωρούσε φυσιολογικό να έχει διάθεση για σεξ περίπου μία φορά την εβδομάδα. Τώρα σχεδόν καθημερινά …
Εκατομμύρια Αμερικανοί λαμβάνουν πλέον Ozempic, Wegovy, Mounjaro και Zepbound—μια κατηγορία φαρμάκων γνωστή ως αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1—για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και της παχυσαρκίας. Εκτός από την απώλεια βάρους, αυτά τα φάρμακα έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν την καρδιακή υγεία και μειώνουν τον κίνδυνο νεφρικής νόσου. Ενδέχεται επίσης να επηρεάζουν τη σεξουαλική ζωή των ανθρώπων.
Δεν υπάρχει ακόμα αρκετή έρευνα για τις σεξουαλικές παρενέργειες των GLP-1, αλλά οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι η παχυσαρκία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη σεξουαλική υγεία ανεξαρτήτως φύλου. «Βλέπουμε υψηλότερα ποσοστά σεξουαλικής δυσλειτουργίας τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες με παχυσαρκία», λέει ο David B. Sarwer, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης για την Παχυσαρκία στο Κολέγιο Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Temple. Ο Sarwer έχει μελετήσει τις επιπτώσεις της παχυσαρκίας στη σεξουαλική λειτουργία και τι συμβαίνει όταν τα άτομα υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση για απώλεια βάρους. Σύμφωνα με τον ίδιο υπάρχει συχνά μια σχέση μεταξύ του βαθμού παχυσαρκίας και του βαθμού δυσλειτουργίας ή δυσκολίας στην ικανοποίηση από τη σεξουαλική δραστηριότητα. «Όσο μεγαλύτερο είναι το σωματικό βάρος, τόσο πιο πιθανό είναι να υπάρχει κάποια δυσλειτουργία».
Οι αιτίες είναι όμως δύσκολο να απομονωθούν, καθώς οι συννοσηρότητες που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα μπορούν επίσης να προκαλέσουν σεξουαλική δυσλειτουργία. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να βλάψουν τα αιμοφόρα αγγεία και να δημιουργήσουν προβλήματα ροής αίματος, οδηγώντας σε κολπική ξηρότητα ή στυτική δυσλειτουργία. Επιπλέον πολλά από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία αυτών των συννοσηροτήτων—συμπεριλαμβανομένων της μετφορμίνης, των b-blockers και των διουρητικών—μπορούν να μειώσουν τη σεξουαλική επιθυμία.
Τα άτομα με παχυσαρκία μπορεί επίσης να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο ψυχοκοινωνικό φορτίο. Οι κοινωνικές πιέσεις και το στίγμα βάρους μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, αρνητική εικόνα σώματος και μειωμένη ποιότητα ζωής. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να μειώσουν τη σεξουαλική επιθυμία και να δημιουργήσουν γενική δυσαρέσκεια για το σεξ. «Είναι δύσκολο να διακρίνουμε τι ακριβώς προκαλεί τη σεξουαλική δυσλειτουργία σε κάθε άτομο», εξηγεί ο Sarwer.
Η απώλεια βάρους μπορεί να αλλάξει και τη δυναμική μιας σχέσης
Αν ένας σύντροφος έχει χάσει βάρος και ο άλλος όχι, αυτό μπορεί να δημιουργήσει ανασφάλεια, ειδικά αν και εκείνος θέλει να χάσει βάρος. Επίσης τα ενδιαφέροντα και οι προτιμήσεις ενός ατόμου μπορεί να αλλάξουν μετά την απώλεια βάρους, κάτι που μπορεί να διαταράξει τις συνήθεις ισορροπίες μιας σχέσης. Για παράδειγμα αν το άτομο που έχασε βάρος ξαφνικά έχει περισσότερη διάθεση για άσκηση ή σταματήσει να πίνει αλκοόλ, ενώ παλιότερα περνούσε χαλαρά τα Σαββατοκύριακα με τον σύντροφό του ή έπιναν μαζί, αυτό μπορεί να προκαλέσει ένταση.
Τα GLP-1 μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις για ορισμένα άτομα. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2024 διαπίστωσε ότι οι άνδρες με παχυσαρκία που έπαιρναν σεμαγλουτίδη (το δραστικό συστατικό του Ozempic και του Wegovy) είχαν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο στυτικής δυσλειτουργίας σε σύγκριση με όσους δεν έπαιρναν το φάρμακο. Οι λόγοι γι’ αυτό δεν είναι ακόμη γνωστοί και οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να κατανοηθούν οι πιθανές βιολογικές οδοί που οδηγούν σε αυτές τις παρενέργειες.
Για τη Hannah που ζήτησε να χρησιμοποιηθεί μόνο το μικρό της όνομα, η λίμπιντό της έπεσε δραματικά αφότου ξεκίνησε το Wegovy πριν από 10 μήνες. Μέσα σε αυτό το διάστημα ξεπέρασε τον στόχο της για απώλεια βάρους χάνοντας περίπου 75 κιλά από το αρχικό της βάρος των 200 κιλών. Στα 42 της λέει ότι είχε ήδη αρχίσει να παρατηρεί μια πτώση της λίμπιντό της λόγω της περιεμμηνόπαυσης πριν πάρει το Wegovy, αλλά τώρα σχεδόν δεν σκέφτεται το σεξ.
Δεν θέλει να σταματήσει τη φαρμακευτική αγωγή, γιατί φοβάται ότι θα πάρει ξανά βάρος. Ωστόσο ανησυχεί για το πώς η χαμηλή της λίμπιντο μπορεί να επηρεάζει τον σύντροφό της που έκανε γαστρικό bypass πριν από μερικά χρόνια και έχει παρατηρήσει αύξηση της σεξουαλικής του επιθυμίας. «Φοβάμαι ότι θα επηρεάσει την αυτοεκτίμησή της», λέει. Δηλώνει ότι εξακολουθεί να βρίσκει τον σύντροφό της ελκυστικό, αλλά νιώθει λιγότερη σύνδεση κατά τη διάρκεια του σεξ.
Αναρωτιέται αν η χαμηλή της λίμπιντο σχετίζεται με το γεγονός ότι τα GLP-1 επηρεάζουν τον εγκέφαλο. Εκτός από την επιβράδυνση της κίνησης της τροφής μέσω του στομάχου για την πρόκληση κορεσμού, τα φάρμακα αυτά αλληλεπιδρούν με υποδοχείς στον εγκέφαλο για να μειώσουν την επιθυμία για φαγητό. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι αυξάνονται τα στοιχεία που δείχνουν πως τα GLP-1 μπορεί επίσης να μειώσουν την κατανάλωση αλκοόλ και τη χρήση οπιοειδών, γεγονός που υποδηλώνει ότι ενδέχεται να επηρεάζουν γενικότερα το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου.
«Αν το σκεφτεί κανείς μειώνουν τη γενική ορμή. Μειώνουν την επιθυμία για φαγητό, μειώνουν την επιθυμία για αλκοόλ και ενδέχεται να μειώνουν και την επιθυμία για σεξ», λέει η Stephanie Faubion, διευθύντρια του Κέντρου Υγείας των Γυναικών της Mayo Clinic. Είναι πιθανό ότι τα GLP-1 επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το σώμα με τρόπους που οι ερευνητές δεν κατανοούν πλήρως ακόμη. Μόνο μετά από συνεχιζόμενη έρευνα και νεότερες μελέτες θα μπορέσουμε να αποσαφηνίσουμε πως επηρεάζουν τη σεξουαλική λειτουργία και επιθυμία.
*Mε στοιχεία από το Wired.
➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Inst agram.