Το έχουμε ακούσει όλοι σε συζητήσεις σε τραπέζια, σε πάνελ στην τηλεόραση και στα social media. «Οι άντρες είναι πολυγαμικά όντα. Οι γυναίκες είναι προγραμματισμένες να θέλουν παιδί και γάμο. Το λέει η επιστήμη» (η επιστήμη λέει ότι ο γάμος εφευρέθηκε πριν από 4 χιλιετίες και οι homo sapiens εμφανίστηκαν πριν από 190.000 χρόνια). Στηριζόμενοι στην παραπάνω “θεωρία”, πολλοί υποστηρίζουν ότι για αυτόν ακριβώς τον λόγο οι άνδρες επιθυμούν περισσότερο σεξ. Και φτάνουμε σε μια μεγάλη μερίδα μισογύνιδων που πιστεύουν ότι για αυτόν ακριβώς τον λόγο οι άντρες απατούν. «Είναι απλή βιολογία!».
Είναι όμως; Αν εξαιρέσουμε τους σεξιστικούς τόνους αυτής της υπόθεσης, υπάρχει κάποια δόση αλήθειας στα παραπάνω;
«Αυτό μάλλον δεν ισχύει», λέει ο ερευνητής ανθρώπινης συμπεριφοράς Dr. Nathan Pipitone του Πανεπιστημίου Florida Gulf Coast. Αφού μελέτησε τις διαφορετικές συμπεριφορές ανδρών και γυναικών σχετικά με το περιστασιακό σεξ (casual sex), ο Pipitone διαπίστωσε ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Στην έρευνα συμμετείχαν εκατοντάδες άντρες και γυναίκες φοιτητές, οι οποίοι (μεταξύ άλλων) έπρεπε να απαντήσουν στο εξής υποθετικό σενάριο:
Φανταστείτε ότι είστε σε ένα πάρτι. Εκεί βλέπετε μια όμορφη γυναίκα ή άντρα. Μιλάτε, έχετε χημεία, ταιριάζετε. Ας υποθέσουμε ότι αν πηγαίνατε σπίτι και κάνατε σεξ, θα ήταν φανταστικό και δε θα υπήρχε πιθανότητα ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης ή κάποιου ΣΜΝ (σεξουαλικώς μεταδιδόμενου νοσήματος). Τι θα κάνατε;
Το 80% των αντρών και το 50% των γυναικών απάντησαν ότι θα έκαναν σεξ με το συγκεκριμένο υποθετικό άτομο. Η έρευνα του Pipitone φαίνεται να επιβεβαιώνει προηγούμενα ευρήματα άλλων μελετητών: πράγματι, οι άντρες φαίνεται να είναι πιο “ανοιχτοί” στο περιστασιακό σεξ. Άρα το επιβεβαιώνει η επιστήμη της βιολογία; Όχι, αλλά μπορεί να το εξηγήσει η επιστήμη της ανθρωπολογίας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι λόγοι που οι άντρες ενδιαφέρονται περισσότερο για casual σεξ δεν είναι βιολογικοί αλλά κοινωνιολογικοί. Συγκεκριμένα, το χάσμα μεταξύ των απαντήσεων των ανδρών και των γυναικών έχει να κάνει με το κοιωνικο-πολιτισμικό στίγμα, το οργασμικό κενό που επηρεάζει τις γυναίκες και οι ανακριβείς αναφορές και των δύο φύλων.
Το σεξουαλικό στίγμα
Το 2011, η Teri Conley, ερευνήτρια σεξουαλικής υγείας από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, υποστήριξε ότι οι στρέιτ γυναίκες αποφεύγουν το περιστασιακό σεξ όχι από έλλειψη επιθυμίας, αλλά από φόβο μήπως σχολιαστούν αρνητικά. Στο TED talk που έδωσε το 2016, παρουσίασε την έρευνά της σχετικά με το σεξουαλικό στίγμα και εξήγησε ότι «οι γυναίκες θέλουν σεβασμό μετά από μια περιστασιακή σεξουαλική επαφή, αλλά πιστεύουν ότι θα τις πουν τσούλες. Και -ω τι έκπληξη- οι γυναίκες στιγματίζονται περισσότερο από τους άνδρες για το περιστασιακό σεξ».
Το οργασμικό κενό
Ο άλλος παράγοντας είναι το οργασμικό κενό. Οι ετεροφυλόφιλες γυναίκες μπορεί να μην λένε «ναι» στο περιστασιακό σεξ τόσο συχνά όσο οι άνδρες επειδή τείνουν να παίρνουν λιγότερη ευχαρίστηση από αυτό (σοκ!). Συγκεκριμένα στο στρέιτ σεξ οι γυναίκες έχουν λιγότερες πιθανότητες να έρθουν σε οργασμό από ότι οι άντρες. Όπως είχαμε γράψει στο άρθρο μας για το οργασμικό κενό:
«Η Διεθνής Ακαδημία Σεξουαλικής Έρευνας διεξήγαγε μια πιο αυστηρή μελέτη το 2017 και διαπίστωσε ότι το 95% των ετεροφυλόφιλων ανδρών δήλωσαν ότι συνήθως ή πάντα είχαν οργασμό κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής, ακολουθούμενο από το 89% των ομοφυλόφιλων ανδρών, το 88% των αμφιφυλόφιλων ανδρών, το 86% των λεσβιών γυναικών , το 66% των αμφιφυλόφιλων γυναικών και το 65% των στρέιτ γυναικών. Οπότε τι μας λένε τα νούμερα; Μάλλον ότι οι γυναίκες πρέπει να κάνουν σεξ μόνο με γυναίκες. Ή ότι οι άντρες λένε ψέματα στις έρευνες. Imagine all the people, having an orgasm every time».
Κατά μέσο όρο, οι στρέιτ άντρες φαίνεται να έχουν 30% περισσότερες πιθανότητες να έρθουν σε οργασμό από τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του σεξ. Το χάσμα αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο στους νέους, αφού άλλη έρευνα υποστηρίζει ότι οι άνδρες φοιτητές έχουν 50% περισσότερες πιθανότητες να φτάσουν σε οργασμό από τις φοιτήτριες συντρόφους τους.
Οκ, όμως για πολλούς ανθρώπους ο οργασμός δεν είναι αυτοσκοπός. Τι λέει η έρευνα για τη γενικότερη απόλαυση και ικανοποίηση που αντλούν τα δύο φύλα κατά τη διάρκεια του σεξ;
Μια μελέτη από την ειδικό σεξουαλικής υγείας Dr. Kristen Mark, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, δείχνει ότι κατά μέσο όρο οι γυναίκες συχνά δεν αντλούν τόσο μεγάλη σεξουαλική και συναισθηματική ευχαρίστηση από το σεξ όσο οι άνδρες.
Τα πράγματα είναι απλά. Όση περισσότερη ικανοποίηση αντλείτε από το σεξ, τόσο πιθανότερο είναι να θέλετε να κάνετε σεξ. Και ποιοι βιώνουν μεγαλύτερη ικανοποίηση στο περιστασιακό σεξ; Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι άντες. Οι γυναίκες δεν αντλούν μεγάλη ευχαρίστηση από το περιστασιακό σεξ, και για αυτό φταίει…. (drum roll, please) η πατριαρχία!
Οι ανακριβείς αναφορές και τα ψέματα
Εκτός των παραπάνω, παίζουν ρόλο και οι ανακριβείς αναφορές των φύλων, σύμφωνα με τον Pipetone. Τι σημαίνει αυτό; Ψέματα, ψέματα, ψέματα. Ή ίσως όχι ακριβώς ψέματα. Ας πούμε, υπερβολές ή υποτιμήσεις του αριθμού των ερωτικών συντρόφων και συνευρέσεων. Στην κοινωνία μας εδώ και αιώνες οι άντρες επιβραβεύονται κοινωνικά όταν κάνουν σεξ – οι συχνές σεξουαλικές συνευρέσεις συνδέονται με μεγαλύτερο ανδρισμό, συμβάλλοντας στο κοινωνικό τους κεφάλαιο. Από την άλλη, οι γυναίκες κατακρίνονται εξαιτίας του σεξουαλικού στίγματος, όπως αναφέραμε παραπάνω.
Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες συχνά δεν μιλούν ανοιχτά για τη σεξουαλική τους ζωή, το περιστασιακό σεξ, τα one night stands, τις πολυγαμικές τους συμπεριφορές ή τις απιστίες τους. Από την άλλη, οι άνδρες τείνουν να υπερβάλλουν για τις δικές τους σεξουαλικές περιπτύξεις. «Οι ετεροφυλόφιλοι άνδρες αναφέρουν περισσότερες σεξουαλικές επαφές και συντρόφους από τις γυναίκες, αλλά με ποιους κάνουν σεξ αυτοί οι άντρες; Με γυναίκες!».
Τι απαντά η εξελικτική βιολογία;
Ο Pipetone λέει ότι ναι, υπάρχει εξελικτικός λόγος που εξηγεί γιατί οι άντρες θα επέλεγαν περιστασιακό σεξ περισσότερο από τις γυναίκες: «Οι γυναίκες έχουν περισσότερα να χάσουν αν το σεξ οδηγήσει σε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη». Πέραν από τις σωματικές δυσκολίες της εγκυμοσύνης και του τοκετού, το να μεγαλώνεις ένα παιδί μόνη σου, ως αποτέλεσμα ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, ήταν (και εξακολουθεί να είναι) ένα τεράστιο πρόβλημα, γι’ αυτό και «οι γυναίκες είναι πιο επιλεκτικές με τους συντρόφους τους».
Υπάρχουν όμως εξελικτικοί λόγοι σύμφωνα με τους οποίους το περιστασιακό σεξ θα μπορούσε να ωφελήσει και τις γυναίκες, κάτι που καταρρίπτει την τολμηρή υπόθεση ότι οι γυναίκες είναι προγραμματισμένες για «γάμο και παιδιά».
«Υπάρχουν διάφοροι προσαρμοστικοί λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες λένε “ναι” σε σύντομες σεξουαλικές σχέσεις», λέει ο Pipetone. Ένας εξελικτικός λόγος είναι η αλλαγή συντρόφου, όταν μια γυναίκα θέλει να βγει από μια κακή σχέση. Έπειτα, υπάρχει ο “ανταγωνισμός μεταξύ αρσενικών” ή αλλιώς ενδοσεξουαλικός ανταγωνισμός. Είναι ακριβώς αυτό που καταλαβαίνετε: η διαδικασία κατά την οποία το θηλυκό επιλέγει τον μνηστήρα της μεταξύ άλλων πιθανών συντρόφων.
Η αλλαγή συντρόφου περιλαμβάνει την αμφιλεγόμενη υπόθεση των “καλών γονιδίων”. Σύμφωνα με αυτήν την υπόθεση οι γυναίκες παίρνουν ένα “δείγμα σπέρματος” από νέους συντρόφους με πλεονεκτικά γονίδια, για να αυξήσουν τη γενετική ποικιλομορφία και την ικανότητα των απογόνων τους. Δηλαδή, μια γυναίκα μπορεί να θεωρεί ότι ένας άντρας έχει καλύτερα γονίδια από τον σύντροφό της. Μπορεί να επιλέξει, λοιπόν, να μείνει έγκυος από αυτόν τον άντρα, χωρίς να το αναφέρει στον σύντροφό της, με σκοπό το παιδί της να πάρει τα “καλύτερα” γονίδια.
Φυσικά, στις μέρες μας υπάρχουν τεστ πατρότητας, οπότε αυτή η υπόθεση ίσως να μην πολυ-στέκει το 2023 – ή ίσως εμφανίζεται διαφορετικά στην κοινωνία μας (και πάλι, αυτό δεν είναι νόμος της φύσης, απλώς μια υπόθεση).
Είναι οι άνθρωποι μονογαμικά ή πολυγαμικά όντα;
Σχετικά με το θέμα της μονογαμίας, ο Pipitone λέει ότι ήταν ένα σημαντικό μέρος της ανάπτυξής μας ως είδος: «Η μονογαμία και τη διγονική φροντίδα υπάρχει μέχρι σήμερα, επειδή ήταν εξαιρετικά σημαντική για τους ανθρώπους σε όλη την πρόσφατη εξελικτική μας ιστορία. Πιθανότατα συνέπεσε με τις αυξήσεις στο μέγεθος του εγκεφάλου που ξεκίνησαν πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια». Σε αντίθεση με άλλα ζώα, τα ανθρώπινα μωρά είναι αρκετά αβοήθητα. Η μονογαμία και η διγονική φροντίδα σημαίνει ότι το μωρό μπορεί να μεγαλώνει με περισσότερη ασφάλεια.
Ναι αλλά το γεγονός ότι χρειάζονται δύο άνθρωποι για να κάνουν ένα παιδί, δε σημαίνει ότι ο άνθρωπος είναι σώνει και ντε μονογαμικός. Κάποιοι δε θέλουν καν παιδί! Με άλλα λόγια, αυτό δεν αποκλείει τις τάσεις και των δύο φύλων για περιστασιακό σεξ ή απιστία – ειδικά σήμερα που έχουμε τόσους τρόπους αντισύλληψης.
Τελικά, είμαστε οι άνθρωποι μονογαμικά ή πολυγαμικά όντα; Οι άνθρωποι είμαστε περισσότερο κατά συρροή μονογαμικοί και κατά τη διάρκεια της ζωής μας συνάπτουμε αρκετές μονογαμικές σχέσεις, όμως συχνά περνάμε περιόδους πολυγαμίας και σε κάποιες περιπτώσεις είμαστε άπιστοι, σύμφωνα με τον Pipetone.
Επιστρέφουμε, λοιπόν, στο αρχικό ερώτημα – εάν οι γυναίκες δεν αναφέρουν συχνά το περιστασιακό σεξ που κάνουν, θα έκαναν ή επιθυμούν να κάνουν, είναι τελικά τόσο διαφορετικές οι βιολογικές ορμές των φύλων;
Οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει ακόμα σε μια σίγουρη απάντηση. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι, προς το παρόν, είτε οφείλεται σε κοινωνικά πρότυπα είτε στην εξέλιξη, οι στρέιτ γυναίκες λένε «ότι είναι πιο επιλεκτικές στους συντρόφους τους και ίσως έχουν λιγότερους συντρόφους σε σύγκριση με τους άντρες», λέει ο Pipitone. «Αυτό δε σημαίνει ότι οι γυναίκες δεν θέλουν περιστασιακό σεξ ή ότι είναι λιγότερο σεξουαλικές από τους άνδρες. Η γυναικεία σεξουαλικότητα απλώς εκδηλώνεται διαφορετικά».
Τι μάθαμε σήμερα, παιδιά;
Υπάρχουν, όντως, εξελικτικοί λόγοι που οδηγούν τους άντρες στο περιστασιακό σεξ ή την απιστία.
Αλλά το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες! Ο λόγος που η τάση αυτή δεν εκδηλώνετε τόσο φανερά στις γυναίκες, οφείλεται κυρίως στο στίγμα και στις χαμηλές πιθανότητες οργασμού και ικανοποίησης.