Ας μπούμε κατευθείαν στο ψητό. Χωρίς προλόγους και μακροσκελείς αναλύσεις. 

Η ευτυχία είναι ένα ψέμα. 

Η συνεχής έκθεση στην επίπλαστη ευτυχία των social media δε βοηθάει. Παρουσιάζεται ένας κόσμος ιδανικός, όλοι περνούν τέλεια, έχουν υπέροχα σπίτια, γλεντούν, ταξιδεύουν και ζουν το όνειρο. Συγκρίνουμε τον εαυτό μας διαρκώς με μη ρεαλιστικά πρότυπα και με φιλτραρισμένες και επεξεργασμένες εκδόσεις της πραγματικότητας, ενισχύοντας το μάταιο κυνήγι της επίπλαστης ευτυχίας.

Όσο και αν κυνηγάς την ιδανική δουλειά, τον/την τέλεια σύντροφο, τις τέλειες διακοπές, την προαγωγή, τον επόμενο στόχο γιατί πιστεύεις ότι αυτό θα σε κάνει ευτυχισμένο… μάντεψε… Δε θα γίνεις ποτέ! 

Δεν θα είσαι ποτέ ευτυχισμένος γιατί η ευτυχία δεν είναι μία μόνιμη κατάσταση. Δεν είναι ένας προορισμός που τον βάζεις στο GPS της ζωής σου και μετά από τη σωστή διαδρομή, τσουπ… έφτασες και τώρα όλα είναι λυμένα, πλέεις σε πελάγη ευτυχίας, όλα ανθίζουν και γελάνε! 

Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Review of General Psychology το 2005, το 50% της ευτυχίας των ανθρώπων καθορίζεται από τα γονίδιά τους, το 10% εξαρτάται από τις περιστάσεις τους και το 40% από την «σκόπιμη δραστηριότητα» (κυρίως, είτε είστε θετικοί είτε όχι).

Αυτό σημαίνει ότι η εύρεση της ευτυχίας δεν επιτυγχάνεται από μόνη της, αλλά μάλλον είναι η παρενέργεια ενός συγκεκριμένου συνόλου συνεχιζόμενων εμπειριών ζωής.

Αυτό μπερδεύεται πολύ, ειδικά από τη στιγμή που η ευτυχία πλασάρεται τόσο πολύ αυτές τις μέρες ως στόχος από μόνη της. “Αγοράστε αυτό για να είστε ευτυχισμένοι. Κάντε αυτό για να είστε χαρούμενοι”. Αλλά δεν μπορείτε να αγοράσετε την ευτυχία και δεν μπορείτε να επιτύχετε την ευτυχία.

Η φύση και η ανατροφή δεν είναι ανεξάρτητες η μία από την άλλη, είναι αλληλεξαρτώμενες και αλληλοεπηρεάζονται συνεχώς. Το αν οι άνθρωποι μπορούν να γίνουν πιο ευτυχισμένοι ή όχι εξαρτάται από την «περιβαλλοντική ευαισθησία» τους – την ικανότητά τους να αλλάζουν.

Μερικοί άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στο περιβάλλον τους και έτσι μπορούν να αλλάξουν σημαντικά τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά τους ως απάντηση τόσο σε αρνητικά όσο και σε θετικά γεγονότα. 

Η ευτυχία είναι στιγμές, είναι μέσα μας. Υπάρχει αλλά δεν ξέρουμε να την αναγνωρίζουμε. Δεν μπορούμε να την εντοπίσουμε γιατί η καθημερινότητα μας βυθίζει σε μία ρουτίνα και συχνά σε μιζέρια. Ειδικά με όσα γίνονται γύρω μας, είναι δύσκολο να διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας και να εστιάζουμε στις όμορφες στιγμές. 

Όποιες και αν είναι οι συνθήκες όμως, την ευτυχία δεν την κυνηγάς. Δημιουργείς τις συνθήκες για να είσαι καλά με τον εαυτό σου, να περνάς όμορφα, να εξελίσσεσαι και να έχεις στιγμές χαρούμενες με ανθρώπους που επιλέγεις και με ασχολίες που σε γεμίζουν και σου δημιουργούν γαλήνη. 

Επομένως, το κλειδί για την ευτυχία, είναι να σταματήσεις να την ψάχνεις και απλά να περνάς καλα!

Το πέρνας καλά, δεν είναι με τον εγωιστικό και εγωκεντρικό τρόπο που συχνά η κοινωνία έχει δημιουργήσει. Το να θες να ορίσεις την καθημερινότητά σου με βάση τις ανάγκες σου είναι κάτι παραπάνω από επιτακτικό. Είναι ο μόνος τρόπος να καλλιεργήσεις τον εαυτό σου, να είσαι ήρεμος, να βελτιώνεσαι ώστε να μπορέσεις με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να είσαι καλός στη δουλειά σου, τη σχέση σου και στις συναναστροφές σου. 

Συχνά κοιτάμε τη ζωή μας μέσα από το πρίσμα της παραγωγικότητας και όχι με βάση το τι θα μας γέμιζε χαρά ή θα ήταν ευχάριστο. Συχά υποβόσκει μία ενοχή όταν απλά θες να περάσεις καλά και να μην έχεις μόνιμα προβληματισμούς για τη δουλειά, το περιβάλλον, την κατρακύλα της κοινωνίας και τον πόλεμο που καταδυναστεύει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. 

Η ανάπτυξη μιας προκατάληψης προς τη διασκέδαση μπορεί να παραμορφώσει την ισορροπία των εμπειριών μας.

 Το γέλιο όμως και το καλό χιούμορ μειώνουν το άγχος, μειώνουν το στρες, ενισχύουν την αυτοεκτίμηση και αυξάνουν τα κίνητρα για τον εαυτό τους. Ένα πλαίσιο εστιασμένο στη διασκέδαση μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να μάθουμε να απολαμβάνουμε τον εαυτό μας ακόμα και όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλουμε.

Μια γεμάτη ζωή περιλαμβάνει σκαμπανεβάσματα, χαρές, πόνους και ταλαιπωρία. Η τοξική θετικότητα που αντανακλάται στα μηνύματα «ψάξε την ευτυχία μέσα σου», «χαμογέλα διαρκώς» από κάποιους στο σύμπλεγμα ευτυχίας-βιομηχανίας αντανακλά μια προβληματική έλλειψη συναισθηματικής ευελιξίας. Σε αντίθεση με την ευτυχία, η διασκέδαση μπορεί να συμπέσει με μια ποικιλία συναισθηματικών καταστάσεων ή ακόμα και να τις ξεπεράσει εντελώς.

Μελέτες υποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι που σκόπιμα φροντίζουν να διαθέσουν χρόνο για διασκέδαση και την ευχαρίστησή τους, κάνοντας ενδιαφέροντα πράγματα είναι τα πιο παραγωγικά άτομα. Επιπλέον, οι άνθρωποι που δεν διασκεδάζουν αναζητούν κακές μορφές απόδρασης. Αναζητούν την ηδονή, την εφήμερη και πρόσκαιρη χαρά που μακροπρόθεσμα επηρεάζει τον ψυχισμό τους. 

Το “πέρνα καλά” δε σημαίνει στείρο κυνήγι ηδονής

Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι αναζητούν την ευτυχία, στην πραγματικότητα αναζητούν ευχαρίστηση: καλό φαγητό, περισσότερο σεξ, περισσότερο χρόνο για τηλεόραση και ταινίες, νέο αυτοκίνητο, πάρτι με φίλους, μασάζ σε όλο το σώμα, χάνουν 10 κιλά, θέλουν να αποκτήσουν δημοσιότητα και εξουσία.

Αλλά ενώ η ευχαρίστηση είναι μεγάλη, δεν είναι το ίδιο με την ευτυχία. Η ευχαρίστηση συσχετίζεται με την ευτυχία αλλά δεν την προκαλεί. Ρωτήστε οποιονδήποτε τοξικομανή πώς εξελίχθηκε το κυνήγι της ευχαρίστησης. Ρωτήστε έναν άνθρωπο που σχεδόν έτρωγε τα συναισθήματά του μέχρι θανάτου πόσο χαρούμενος τον έκανε να νιώθει η επιδίωξη της ευχαρίστησης.

Η ηδονή είναι ένας ψεύτικος θεός. Η έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι που εστιάζουν την ενέργειά τους σε υλιστικές και επιφανειακές απολαύσεις καταλήγουν πιο ανήσυχοι, πιο συναισθηματικά ασταθείς και λιγότερο ευτυχισμένοι μακροπρόθεσμα. Η ευχαρίστηση είναι η πιο επιφανειακή μορφή ικανοποίησης από τη ζωή και επομένως η πιο εύκολη.

Η εφήμερη ευχαρίστηση είναι αυτό που διατίθεται στην αγορά. Είναι αυτό που χρησιμοποιούμε για να μουδιάζουμε και να αποσπάμε την προσοχή μας. Αλλά η ευχαρίστηση, αν και απαραίτητη, δεν είναι επαρκής. Υπάρχει κάτι παραπάνω.

Η ολοκλήρωση ενός μαραθωνίου μας κάνει πιο χαρούμενους από το να φάμε ένα κέικ σοκολάτας. Το να μεγαλώνουμε ένα παιδί μας κάνει πιο χαρούμενους από το να νικάμε σε ένα βιντεοπαιχνίδι. Το να ξεκινάμε μια μικρή επιχείρηση με φίλους και να παλεύουμε να βγάλουμε χρήματα, μας κάνει πιο χαρούμενους από το να αγοράσουμε έναν νέο υπολογιστή.

Και το αστείο είναι ότι και οι τρεις από τις παραπάνω δραστηριότητες είναι εξαιρετικά δυσάρεστες και απαιτούν τη δημιουργία υψηλών προσδοκιών και ενδεχομένως την αποτυχία να τις ανταποκρίνεστε πάντα. Ωστόσο, είναι μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές και δραστηριότητες της ζωής μας. Περιλαμβάνουν πόνο, αγώνα, ακόμη και θυμό και απελπισία, αλλά μόλις τα κάνουμε, κοιτάμε πίσω και τα μπερδεύουμε με θολούρα.

Είναι η διαρκής επιδίωξη της εκπλήρωσης του ιδανικού εαυτού μας που μας χαρίζει ευτυχία, ανεξάρτητα από επιφανειακές απολαύσεις ή πόνο, ανεξάρτητα από θετικά ή αρνητικά συναισθήματα.

Αυτός είναι ο λόγος που κάποιοι είναι ενθουσιασμένοι με τη δουλειά και άλλοι μισούν τα πάρτι. Αυτός είναι ο λόγος που άλλοι χαίρονται να κάνουν παιδιά ενώ άλλοι είναι απόλυτα ευτυχισμένοι με το σκύλο τους, όσες ευθύνες και αν έχουν. 

Το να έχεις μία καθημερινότητα που σε γεμίζει χαρά και σου γαληνεύει την ψυχή βοηθάει σε αυτήν την χάραξη της πορείας προς τον ιδανικό εαυτό. 

Τα τελικά αποτελέσματα δεν καθορίζουν τον ιδανικό μας εαυτό. 

Δεν είναι ο τερματισμός του μαραθωνίου που μας κάνει χαρούμενους. Ούτε ότι έχουμε ένα παιδί να επιδεικνύουμε στον περίγυρο μας κάνει χαρούμενους, αλλά το ότι καταβάλεις κάθε προσπάθεις στην ανάπτυξη ενός άλλου ανθρώπου μας γεμίζει χαρά. Δεν είναι το κύρος και τα χρήματα από τη νέα επιχείρηση που σας κάνουν ευτυχισμένους, είναι η διαδικασία να ξεπεράσετε όλες τις αντιξοότητες με άτομα που σας ενδιαφέρουν.

Δηλώσεις για «να βρεις την ευτυχία μέσα σου» και «να ξέρεις ότι είσαι αρκετός». Δεν είναι ότι η ίδια η ευτυχία βρίσκεται μέσα σου, είναι ότι η ευτυχία εμφανίζεται όταν αποφασίζεις να επιδιώξεις αυτό που έχεις μέσα σου.

Και γι’ αυτό η ευτυχία είναι τόσο φευγαλέα. Όποιος έχει θέσει σημαντικούς στόχους ζωής για τον εαυτό του μόνο για να τους πετύχει και συνειδητοποιεί ότι νιώθει τις ίδιες σχετικές ποσότητες ευτυχίας/δυστυχίας, ξέρει ότι η ευτυχία είναι πάντα σαν να είναι στη γωνία, απλώς περιμένει να εμφανιστείς.

Ανεξάρτητα από το πού βρίσκεστε στη ζωή, πάντα θα αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει ένα ακόμη πράγμα που πρέπει να κάνετε για να είστε ιδιαίτερα ευτυχισμένοι. Αλλά και αυτό, θα είναι ένας αντικατοπτρισμός.

Και αυτό γιατί ο ιδανικός μας εαυτός βρίσκεται πάντα σε αυτή τη γωνία, πάντα τρία βήματα μπροστά μας.

Ονειρευόμαστε να γίνουμε μουσικοί και όταν είμαστε μουσικοί, ονειρευόμαστε να γράψουμε μια ταινία, και όταν γράφουμε μια ταινία, ονειρευόμαστε να γράψουμε ένα σενάριο. Και αυτό που έχει σημασία δεν είναι ότι πετυχαίνουμε καθένα από αυτά τα οροπέδια επιτυχίας, αλλά ότι προχωράμε με συνέπεια προς αυτά, μέρα με τη μέρα, μήνα με τον μήνα, χρόνο με τον χρόνο.

Τα οροπέδια θα έρχονται και θα φεύγουν και εμείς θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε τον ιδανικό μας εαυτό στο μονοπάτι της ζωής μας.