Τα τελευταία χρόνια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη βιώνουν πρωτόγνωρα περιβαλλοντικά φαινόμενα (ακραίες βροχοπτώσεις, ταχεία τήξη του χιονιού ή πάγου, αυξημένες ξηρασίες) με την ανησυχία για τη μελλοντική κατάσταση του περιβάλλοντος να είναι διάχυτη.

Οι σφοδρές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης έχουν δημιουργήσει φαινόμενο του οικολογικού άγχους, κατά το οποίο υπάρχουν συναισθήματα θλίψης, άγχους, θυμού, αδυναμίας, απελπισίας και ενοχής.

Το άγχος έχει ενταθεί σημαντικά από πέρσι που βιώσαμε το πιο θερμό καλοκαίρι της ιστορίας. Ο Ιούλιος και ο Αύγουστος ήταν οι πιο θερμοί μήνες που είχαμε ποτέ, ενώ η 6η Ιουλίου έσπασε κάθε ρεκόρ θερμοκρασιών σε πολύ μεγάλο μέρος του κόσμου.

Παρόλο που οι μετεωρολόγοι, αλλά και όλοι μας ελπίζαμε ότι οι θερμοκρασίες θα έπεφταν τους χειμερινούς μήνες, αυτό όχι μόνο δεν έγινε αλλά ο Νοέμβρης και ο Δεκέμβρης του 2023 και στη συνέχεια ο Ιανουάριος, ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος του 2024 συνέχισαν να σπάνε όλα τα ρεκόρ, όπως μας είχε αναφέρει σε συνέντευξή της η υπεύθυνη για την Αντιμετώπιση της Αστικής Θερμότητας (Global Chief Heat Officer) στο UN-Habitat των Ηνωμένων Εθνών, Ελένη Μυριβήλη.

Παρόλο που αναμένουμε ένα εξίσου θερμό ή ίσως και το θερμότερο καλοκαίρι της ιστορίας όπως λένε οι προβλέψεις, όλοι μας πρέπει να παραμείνουμε ψύχραιμοι ώστε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο με ενσυνειδητότητα και αποτελεσματικότητα.

Ακολουθούν μερικές συμβουλές για το πώς μπορείτε να διατηρήσετε τη ψυχραιμία σας σε έναν κόσμο που θερμαίνεται συνεχώς.

• Συμμετέχετε στη λύση

Μπορεί να είναι δύσκολο να βρείτε τη δύναμη να δράσετε όταν μπορεί να νιώθετε ότι τα ακραία φαινόμενα δεν γίνεται να ελεγχθούν, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Προφανώς εσείς και ο καθένας από εμάς δεν έχει το μαγικό χειριστήριο που μπορεί να καθορίσει τη δυναμική τους, όμως μπορείτε να συμβάλλετε ενεργά στη προστασία σας. Η ψυχική σας δυσφορία εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε σπουδαίας σημασίας δράση.

Εγγραφείτε ηλεκτρονικά σε ομάδες που καθαρίζουν τα ξερά χόρτα και τα σκουπίδια από τα βουνά και από άλλες ξερές περιοχές στις οποίες μπορεί εύκολα να εξαπλωθεί η φωτιά. Σύμφωνα με έρευνα, η συμμετοχή σας σε τέτοιες δράσεις, θα μειώσει το άγχος σας και επομένως θα είστε περισσότερο ψύχραιμοι όταν κάνουν την εμφάνισή τους οι ακραίες θερμοκρασίες.

• Συζητήστε για την υπερθέρμανση

Το βάρος της κλιματικής κρίσης είναι αρκετά βαρύ ως έχει – μην αφήσετε τον εγκέφαλό σας να σας κάνει να νιώσετε ακόμα χειρότερα και να σας κάνει να πανικοβληθείτε. Όπως είπαμε και πριν είναι ένα κρίσιμο ζήτημα που μας αφορά όλους.

Συζητήστε με φίλους ή στο διαδίκτυο τις ανησυχίες σας και ρωτήστε άλλους ανθρώπους πώς σκοπεύουν να προστατευτούν και δράσουν πριν και κατά την έλευση του καύσωνα. Ίσως σας δώσουν μερικές χρήσιμες συμβουλές που μπορεί να μην είχατε σκεφτεί μόνοι σας.

• Κάντε οικοθεραπεία

Βγείτε έξω και απολαύστε τη φύση. Ναι, είναι τόσο απλό. Περπατήστε σε ένα δάσος και παρατηρήστε τη φύση γύρω σας – πρόκειται για μια ιαπωνική πρακτική χαλάρωσης που είναι γνωστή ως “κολύμβηση στο δάσος”. Αυτή η βόλτα ίσως λειτουργήσει και ως μία υπενθύμιση για πόσο σημαντικό είναι να προσέχουμε και να αγαπάμε τα δάση μας.

Επίσης μπορείτε να ασχοληθείτε με την κηπουρική. Έτσι, θα έρχεστε τακτικά σε επαφή με το χώμα και το ίδιο το φυτό που μας δίνει ζωή. Η ενασχόλησή σας με τη φύση, έστω και με αυτόν τον τρόπο, θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε και να διατηρήσετε τη ψυχραιμία σας με μεγαλύτερη ευκολία.

• Φροντίστε τη ψυχική σας υγεία

Πώς μπορείτε να παραμείνετε ψύχραιμοι σε οτιδήποτε, αν δεν είστε καλά ψυχολογικά; Απλά δεν θα είσαστε. Ο επαρκής ύπνος, η υγιεινή διατροφή και η διασκέδαση, μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε μια αίσθηση ισορροπίας απέναντι στους επικείμενους καύσωνες.

Όπως στα αεροπλάνα πριν βοηθήσετε σε μία κρίσιμη στιγμή άλλους επιβάτες, πρέπει πρώτα να έχετε φορέσει τη μάσκα οξυγόνου, έτσι και στο έδαφος για να διαχειριστείτε μία κρίση αποτελεσματικά θα πρέπει πρώτα να είσαστε όσο το δυνατόν καλύτερα προετοιμασμένοι ψυχολογικά.

• Κατανοήστε και αγκαλιάστε τα συναισθήματά σας

Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε φόβο και άγχος για τους επικείμενους καύσωνες. Ειδικά όταν και άλλοι άνθρωποι βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση και οι επιστήμονες «κρούουν συνεχώς τον κώδωνα του κινδύνου» -όπως λένε τα Μ.Μ.Ε.- αυτά τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να εντείνονται.

Επίσης, πρέπει να αναλογιστείτε ποιο είναι το μερίδιο της ατομικής σας ευθύνης. Που αρχίζει και που τελειώνει. Δεν είναι στο χέρι σας η πραγματοποίηση των αντιπυρικών έργων, ούτε έχετε τη δυνατότητα να αγοράσετε κατασβεστικά εναέρια μέσα, οπότε μη νιώθετε άσχημα επειδή δεν έγιναν διαρθρωτικές αλλαγές. Δεν ευθύνεστε εσείς γι’ αυτό.

• Να είστε έτοιμοι

Η αντιμετώπιση των καυσώνων απαιτεί κατάλληλη προετοιμασία και ενημέρωση. Αρχικά, καλό θα ήταν να έχετε αντικαταστήσει τα παλιά σας air condition με καινούργια καλύτερης ενεργειακής κλάσης και ποιότητας. Έτσι, θα πραγματοποιείτε λιγότερη κατανάλωση ηλεκτρισμού και θα ωφελείται και το περιβάλλον. «Όπως και με τις άλλες ηλεκτρικές συσκευές αλλά τα aircondition όπως ξέρουμε είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα και επίσης ενώ κρυώνουν τον εσωτερικό χώρο ζεσταίνουν κατά πολύ τον δημόσιο χώρο. Οπότε έχουμε έναν φαύλο κύκλο που επίσης επιβαρύνει πολύ το δίκτυο, και μπορεί να έχουμε black-out σε καιρό καύσωνα που είναι ότι χειρότερο για τις ζωές ευάλωτων ομάδων», είχε τονίσει η Ελένη Μυριβήλη στο Olafaq.

Κατά τη διάρκεια των ημερών με τις υψηλές θερμοκρασίες πρέπει τις ώρες που ο ήλιος “χτυπάει” το σπίτι σας να έχετε κλειστά τα παντζούρια, ώστε να μην μπορεί να μπει η θερμότητα και θερμός αέρας μέσα στο σπίτι. Με αυτόν τον τρόπο οι χαμηλές θερμοκρασίες της νύχτας θα παραμένουν μέσα στο σπίτι. Για να διατηρήσετε δροσερό το σώμα σας και να ρίξετε την εσωτερική του θερμοκρασία μπορείτε να βάζετε δροσερές κομπρέσες στο αυχένα, λεκάνες με κρύο νερό στα πόδια και επίσης είναι σημαντικό να κάνετε κρύα ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τέλος, σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε μόνο ανεμιστήρες για να δροσίζεστε, καλό θα είναι να μην τους αφήνετε να λειτουργούν χωρίς να έχετε τοποθετήσει στο μπροστινό ή το πίσω μέρος τους ένα μπολ με παγάκια, γιατί μόνοι τους τείνουν να αφυδατώνουν τον οργανισμό. Με τα παγάκια ο αέρας θα αποκτήσει η υγρασία και η αίσθηση της δροσιάς θα είναι πιο έντονη.

Δείτε επίσης: Τι είναι το “οικολογικό άγχος” και πόσο η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει την ψυχική μας υγεία;