Οι αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να προκύψουν από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ πιστεύω ότι πάνω κάτω όλοι τις γνωρίζουμε: σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ηπατική νόσος, καρδιακές παθήσεις, κατάθλιψη, εγκεφαλικό επεισόδιο, αιμορραγία στο στομάχι και ορισμένοι τύποι καρκίνου, για να αναφέρουμε μόνο μερικά από αυτά.

Από την άλλη, και πολλοί από εσάς θα συμφωνήσετε με αυτό, το αλκοόλ είναι απόλαυση. Είτε πρόκειται για ένα ποτήρι κόκκινο κρασί με το δείπνο, είτε για ένα νόστιμο κοκτέιλ σε ένα roof bar, ή λίγες μπύρες που λειτουργούν σαν μια επιβράβευση μετά από μια κουραστική μέρα στη δουλειά.

Αλλά πάνω από όλα, αυτό που κατά τη γνώμη μου αυτό καθορίζει πρωτίστως τη χρηστική αξία του αλκοόλ, δεν είναι η ύλη του ως προϊόν, αλλά η κοινωνική του λειτουργία, ως διαμεσολαβητής στις κοινωνικές σχέσεις. Ειδικά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, όλη μας η κοινωνικότητα συνδέεται άμεσα με το αλκοόλ. Είναι ένα πολιτισμικό αγαθό.

Σαμπάνιες για επίδειξη δύναμης, εξουσίας και ευμάρειας, μπύρες για το προλεταριάτο – μη ξεχνάτε το «Amstel, γιατί έτσι μας αρέσει», εργένικα, μοναχικά και ενίοτε ποιητικά ποτά στον Ένοικο στην Καλλιδρομίου, στον Ξένο, το Galaxy και το AuRevoir, ποτά με τους συνεργάτες μετά τη δουλειά, ποτά με τους φίλους που βλέπεις μια φορά την εβδομάδα που λειτουργεί και ως μια άτυπη ομαδική ψυχανάλυση, κοκτέιλς με την κοριτσοπαρέα, μπύρες με πίτσα και μπάλα για τα αγόρια, τσίπουρα για τις μεγάλες παρέες, ούζα και ψαράκι τις Κυριακές με φίλους, κρασί για τα ζευγάρια. Τζιν τόνικ, νεγκρόνι, άπερολ σπρίτζ, καμπάρι, βότκες, ουίσκια, τεκίλες, σφηνάκια και υποβρύχια, μας φέρνουν όλο και πιο κοντά.

Αυτή είναι η πολιτισμική χρηστικότητα του αλκοόλ, συσφίγγει τις παρέες, σπάει τον πάγο, διαρρηγνύει τις τυποποιημένες σχέσεις, είναι σέξυ, είναι απελευθερωτικό και ανοίγει τον δρόμο για περισσότερη εκφραστικότητα. Καθώς το αλκοόλ ρέει, απασφαλίζει  και τα συναισθήματα από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Ωστόσο, ο ρόλος του αλκοόλ ως κοινωνικού διαμεσολαβητή έχει και μια σκοτεινή, και αρκετά επικίνδυνη πλευρά. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με αυξημένους κινδύνους τραυματισμού από βία, βίαιες έμφυλες συμπεριφορές, πτώσεις και τροχαία ατυχήματα, μεθυσμένα μηνύματα στα σόσιαλ μίντια που το επόμενο πρωί μετανιώνουμε, και εξαντλητικά χανγόβερ.

Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν, ο κοινωνικός ρόλος του αλκοόλ στη ζωή μας, αλλά και η σύνδεσή του με τις μικρές απολαύσεις τις ζωής, καθιστά την πλήρη διακοπή του ιδιαίτερα δύσκολη. Κάτι τέτοιο σίγουρα θα μας απέκλειε από τον κοινωνικό μας περίγυρο, τις κοινωνικές εκδηλώσεις, και πιθανόν να μας μιζέριαζε. Παράλληλα όμως οι αρνητικές επιπτώσεις της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, που ειδικά όσο μεγαλώνουμε ο κίνδυνος αυτός εντατικοποιείται όλο και περισσότερο.

Ποια θα μπορούσε να είναι λοιπόν η λύση; Μια βιώσιμη λύση που να συνδυάζει την απόλαυση, την διατήρηση της κοινωνικότητάς μας, και παράλληλα να μην θέτει σε κίνδυνο την υγεία μας, ναι είναι αυτό που φαντάζεστε. Η ήπια κατανάλωση αλκοόλ.

Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι σας λοιπόν, αν αποφασίσατε ότι ήρθε η ώρα να προσαρμόσετε τις καταναλωτικές σας συνήθειες και να προσεγγίσετε το αλκοόλ με μια νέα νοοτροπία ποιότητας έναντι ποσότητας, θα αντιμετωπίσετε μια υγιή πρόκληση που σίγουρα θα αξίζει τον κόπο.

Γιατί το θέμα είναι το εξής: Δεν χρειάζεστε ένα δυνατό ποτό για να είστε ευτυχισμένοι, χαλαροί και διασκεδαστικοί – αλλά δεν χρειάζεται επίσης να παραιτηθείτε από τα νόστιμα κοκτέιλ με τις φίλες σας, τα παρείστικα τσίπουρα και το κρασί με τους συντρόφους σας για να είστε χαρούμενοι και υγιείς. Υπάρχει ένα τεράστιο εύρος ενδιάμεσου χώρου και το να βρεις το σημείο ισορροπίας σου εξαρτάται από τις προσεκτικές επιλογές και το ρεαλιστικό μέτρο.

Ευτυχώς, υπάρχουν κάποια εύκολα βήματα που μπορείτε να κάνετε για να σας βοηθήσουν να επιτύχετε την προσεκτική κατανάλωση αλκοόλ – και να τους τηρήσετε μακροπρόθεσμα», λέει. Πώς μπορούμε να αποφύγουμε λοιπόν την υπερκατανάλωση αλκοόλ;

Ετοιμάσαμε για εσάς έναν πρακτικό οδηγό ήπιας κατανάλωσης αλκοόλ, βγαλμένο από την πραγματική ζωή.

1. Μην συμπεριλάβετε ένα ποτήρι στη ρουτίνα σας για να ξεκουραστείτε ή να παρηγορηθείτε

Μετά από μια κουραστική μέρα στη δουλειά ή με τα παιδιά, το κρασί είναι ένας γρήγορος, εύκολος τρόπος για να ρίξετε ρυθμούς, αλλά δεν είναι ο καλύτερος. Ακόμα και για κάποιον που εργάζεται σκληρά όλη μέρα, έχω συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν πολύ καλύτεροι τρόποι για να αποφορτιστείς. Προσωπικά, συχνά πίνω ένα μεγάλο ποτήρι νερό και πηγαίνω μια βόλτα. Στη συνέχεια, αργότερα το βράδυ, όταν είμαι χαλαρή, μπορώ να εκτιμήσω πλήρως τη γεύση και την εμπειρία του κρασιού μου και ξέρω ότι πίνω για το σωστό λόγο.

2. Αντικαταστήστε το ποτό (ή ένα ποτό) με κάτι άλλο

Κάνοντας κάτι που σας ευχαριστεί σας επιτρέπει να επικεντρωθείτε στη δράση (κάνοντας μια βόλτα με το ποδήλατο, για παράδειγμα) και όχι στην αδράνεια (μη κατανάλωση αλκοόλ). Μία από τις πραγματικές δυσκολίες με τις αποφάσεις που καλούνται να πάρουν οι άνθρωποι είναι ότι παρουσιάζονται σαν απαγορευτικές αποφάσεις. Θέστε για μότο σας το «απαγορεύονται οι απαγορεύσεις».

Το απαγορευτικό εδώ αναφέρεται σε στόχους γύρω από την εξάλειψη, τη στέρηση ή την έλλειψη. Αλλά οι περισσότεροι από εμάς χρειαζόμαστε κάτι για να αντικαταστήσουμε την ευχάριστη αίσθηση που προσπαθούμε να εξαλείψουμε ή να περιορίσουμε. Βρες τι μπορείς να κάνεις αντ’ αυτού που είναι ευχάριστο και συναρπαστικό και εμπεριέχει επίσης την παράμετρο ότι δεν πίνεις.

Έτσι, αν θέλετε να μειώσετε τα ποτά, αντί να εστιάζετε καθαρά στο δεν επιτρέπεται να πίνω, σκεφτείτε πώς θα το αντικαταστήσετε: μια σόδα με στυμμένο με λεμόνι, ένα μεγάλο ποτήρι νερό ή τσάι από βότανα. Ή επιλέξτε να ασχοληθείτε με μια διαφορετική δραστηριότητα εκτός από το να καταναλώσετε κάτι: Βγείτε έξω να βγάλετε βόλτα το σκύλο ή να κάνετε ένα ζεστό μπάνιο.

3. Εξασκηθείτε στην προσεκτική κατανάλωση αλκοόλ

Το να είστε προσεκτικοί δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να κλειστείτε σε ένα δωμάτιο και να κάνετε διαλογισμό. Ούτε ότι πρέπει να κάνετε εκπτώσεις στην κοινωνικότητά σας, ή να στερηθείτε την απόλαυση του πιόματος. Μπορείτε πραγματικά να ασκήσετε την ενσυνειδητότητα σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ ενώ παράλληλα απολαμβάνετε ένα υπέροχο καλοκαιρινό κοκτέιλ. Η συνειδητή κατανάλωση βοηθά να απαλλαχτείτε από τη νοοτροπία του όλα ή τίποτα που συχνά συνοδεύει το αλκοόλ– σας επιτρέπει να απολαύσετε και να εκτιμήσετε πλήρως αυτό που πίνετε χωρίς τον πειρασμό να το παρακάνετε.

Η ιδέα του να πίνετε προσεκτικά έχει να κάνει με το να υπολογίζεις κάθε ποτό που καταναλώνεις και να μην αρπάζεις την επόμενη μπύρα μόνο και μόνο επειδή έχεις τελειώσει την πρώτη, ή ακόμα πριν καν προλάβεις να την τελειώσεις. Οι άνθρωποι τείνουν να υπερκαταναλώνουν επειδή έχουμε αυτές τις βαθιά ριζωμένες συνήθειες: Τελειώνουμε ένα ποτήρι κρασί και η αυτόματη κίνηση είναι να γεμίσουμε το επόμενο ποτήρι.

Πώς λειτουργεί; Πιείτε τη μερίδα σας αργά και να είστε πλήρως παρόντες: Μην σκέφτεστε απλά να το κατεβάσετε και να παραγγείλετε το επόμενο ποτήρι.

Παρατηρήστε πώς μυρίζει, τι γεύση έχει, ακόμη και πώς το αισθάνεστε στον ουρανίσκο σας. Σημειώστε πώς σας κάνει να αισθάνεστε σωματικά και συγκεκριμένα: Νιώθετε νύστα, είστε χαλαροί, φλύαροι, αφυδατωμένοι; Εκτιμήστε τις γεύσεις του (μπορεί να παρατηρήσετε ένα νέο επίπεδο σε ένα κρασί που σπάνια δίνετε σημασία- ή να συνειδητοποιήσετε ξαφνικά ότι δεν σας αρέσει ιδιαίτερα). Είναι το ποτήρι βαρύ, λεπτό, χοντρό, κρύο; Και το ποιο σηματικό είναι να σκεφτείτε αυτό: Με ποιον είστε μαζί; Τους ακούτε πραγματικά ή μηχανικά σκεπτόμενοι τι θα πιείτε αμέσως μετά;

Δεν είναι εύκολο, αλλά με την πάροδο του χρόνου, θα διαπιστώσετε ότι όσο περισσότερο είστε παρόντες, καταλήγετε να καταναλώνετε λιγότερα ποτά.

4. Κάντε παύση και σκεφτείτε ανάμεσα σε κάθε ποτό

Ένα άλλο στοιχείο για να πίνετε πιο προσεκτικά περιλαμβάνει την προσαρμογή στις στιγμές μεταξύ των ποτών – εκεί είναι που οι συνήθειες μπορούν πραγματικά να αλλάξουν.

Ο χρόνος μεταξύ κάθε ποτού είναι μια ευκαιρία να σκεφτείτε αν θέλετε το επόμενο.Το αποκαλούμε αυτό συνειδητή παρέμβαση -αντί να τελειώσετε ένα ποτό και να πάτε στο επόμενο: Τελειώστε το ένα, κάντε παύση, παρακολουθήστε και σκεφτείτε αν θέλετε πραγματικά να πιείτε το επόμενο ποτό ή όχι. Μην αφήνετε την λαιμαργία σας να σας καθοδηγεί. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε μια σκόπιμη επιλογή με βάση το πώς αισθάνεστε εκείνη τη στιγμή. Ρωτήσετε τον εαυτό σας: «Αυτό το επόμενο ποτό θα μου φέρει πραγματικά χαρά, έχει κάποια αξία ή απλά το κάνω μηχανικά από συνήθεια; Ή μιμητικά επειδή και οι άλλοι στην παρέα συνεχίζουν το πιόμα; Ή επειδή βαριέμαι να αποφασίσω να μπω στο τρόλεϊ να επιστρέψω σπίτι –πράγμα που αργά ή γρήγορα θα κάνω ούτως ή άλλως;».

5. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας

Όπως και με κάθε παρασπονδία, μια συστηματική επαγρύπνηση τον πρώτο καιρό, συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στη μείωση της ανθυγιεινής κατανάλωσης. Στοχεύστε να πίνετε ένα ποτό σε τουλάχιστον 45 λεπτά και ιδανικά σε μια ώρα. Καθώς επαναλαμβάνετε αυτή τη διαδικασία, η αργή κατανάλωση γίνεται αντανακλαστικό και όχι κάτι που μπορείτε να κάνετε μόνο με τη βοήθεια ενός χρονοδιακόπτη στο κινητό σας. Πίνετε νερό ανάμεσα στα ποτά, εστιάστε περισσότερο στη συζήτηση με την παρέα σας παρά σε ό,τι πίνετε, ακούστε τη μουσική, παρατηρήστε το χώρο που βρίσκεστε και τους άλλους ανθρώπους που σας περιβάλλου. Επικεντρωθείτε δηλαδή στην κοινωνικοποίηση, παρά στην κατανάλωση αλκοόλ. Έτσι θα καταφέρετε να διογκώσετε τη διάρκεια ενός ποτού, και όχι να τα κατεβάζετε σαν…. νεράκι.

6. Χρησιμοποιείστε ένα ποτήρι για λευκό κρασί

Θα πιείτε περίπου 12% περισσότερο σε ένα μεγαλύτερο ποτήρι από ό,τι σε ένα μικρότερο χωρίς καν να το καταλάβετε, σύμφωνα με μια μελέτη του 2013 από το Πανεπθστήμιο του Cornell.Και, ναι, είναι εντάξει να σερβίρετε ένα καθημερινό cabernet ή Chianti σε ένα ποτήρι chardonnay! Δεν θα επηρεάσει αρνητικά τη γεύση των περισσότερων κόκκινων κρασιών.

7. Προγραμματίστε το μέλλον

Για μερικούς ανθρώπους, η καλύτερη τακτική είναι να καταστρώσουν ένα συγκεκριμένο (ρεαλιστικό) σχέδιο για την επόμενη ημέρα/εβδομάδα/μήνα. Με αυτόν τον τρόπο, ξέρετε τι σας περιμένει και τι να περιμένετε.

Στην αρχή κάθε εβδομάδας, καθίστε και αποφασίστε ποιες μέρες θα πιείτε και ποιες όχι. Τις ημέρες που σκοπεύετε να αφήσετε τον εαυτό σας να πιει, ορίστε ένα όριο-στόχο για το πόσο θα πιείτε. Και το κλειδί: Αφήστε τον εαυτό σας να το απολαύσει!

Ένα προσωπικό τιπ, είναι να περιορίσετε τις βραδινές εξόδους ή ακόμα καλύτερα να στις «συμπτύξετε». Αν δηλαδή για παράδειγμα σε μια εβδομάδα έχετε να δείτε δυο διαφορετικούς φίλους σας, κανονίστε να βγείτε και με τους δύο μαζί, ούτως ώστε να πιείτε μόνο ένα βράδυ, και να διευρύνετε και την κοινωνικοποίησή σας, γνωρίζοντάς τους μεταξύ τους. Ή αν για παράδειγμα έχετε να δείτε έναν φίλο σας και μια προγραμματισμένη συναυλία για την ίδια εβδομάδα, επιλέξτε να συνδυάσετε και τα δύο σε ένα. Να πάτε με τον φίλο σας στη συναυλία. Έτσι και θα πιείτε λιγότερο, αλλά και θα μοιραστείτε με το φίλο σας μια όμορφη εμπειρία.

Με το να κάθεστε και να δημιουργείτε ένα σχέδιο εκ των προτέρων, δημιουργείτε μια πρόθεση για την εβδομάδα – έναν οδικό χάρτη υπευθυνότητας. Έτσι, κάθε μέρα δεν χρειάζεται να κάνετε την επιλογή μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά: «Θα ανοίξω αυτό το μπουκάλι κρασί ή όχι;» Έχετε ήδη πάρει αυτή την απόφαση.

8. Εναλλαγή με κάτι μη αλκοολούχο

Μπορεί να ακούγεται αυτονόητο, αλλά αυτή η συμβουλή αφορά κάτι περισσότερο από το να μην πιείτε άλλο ποτό. Πολλές φορές, ειδικά σε κοινωνικές καταστάσεις, οι συνήθειές μας περιστρέφονται περισσότερο γύρω από τη δράση και το τελετουργικό του ποτού παρά γύρω από την πραγματική συνειδητοποίηση της μέθης. Είναι ανακουφιστικό να έχετε κάτι στα χέρια σας να πίνετε, καθώς περιφέρεστε σε ένα πάρτι. Είναι ευχάριστο να αισθάνεστε μέρος της κοινωνικής εμπειρίας σε ένα εστιατόριο ή ένα μπαρ. Τι μπορείτε όμως να κάνετε μόλις τελειώσετε το κρασί σας και δεν ξέρετε τι να κάνετε με τα χέρια σας; Όχι, η απάντηση δεν είναι να καπνίσετε!

Δοκιμάστε να εναλλάσσεστε το ποτό σας με μια μη αλκοολούχα μπύρα ή ανθρακούχο νερό με στυμμένο λάιμ και πάρτε την ίδια ακριβώς ικανοποίηση και συμπερίληψη στα κοινά χωρίς να χρειάζεται απαραίτητα να καταναλώνετε κάτι αλκοολούχο. Αυτό το ψυχολογικό χάκινγκ ήταν πραγματικά αποτελεσματικό για μένα. Αν συνυπολογίσεις πώς το να πίνεις κάτι λειτουργεί ως ένα είδους κοινωνικό λιπαντικό και είναι χαλαρωτικό. Το να πίνετε ένα ποτήρι νερό μετά από κάθε ποτήρι αλκοόλ είναι επίσης ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αποφύγετε το hangover.

9. Σταματήστε να ανησυχείτε για τη «σπατάλη» ποτών

Δεν χρειάζεται να τελειώσετε κάθε ποτήρι κρασί που σας βάζουν ή να πίνετε κάθε σφηνάκι που σας κερνούν -ειδικά αν δεν σας αρέσει. Είναι τόσο δύσκολο να ξεπεράσεις αυτό το ένστικτο, γιατί σε κανέναν δεν αρέσει να είναι σπάταλος ή να πετάει χρήματα στο καλάθι των αχρήστων. Αλλά η ζωή είναι πολύ σύντομη για να πίνετε περισσότερο απ’ όσο θέλετε ή ένα ποτό που δεν σας αρέσει.

Ούτε πρέπει να αισθάνεστε ότι πρέπει να αδειάσετε ένα μπουκάλι κρασί την ίδια μέρα που το ανοίγετε. Οι περισσότερες φιάλες -και αυτό ισχύει ακόμη και για πολλά αφρώδη κρασιά- δεν παθαίνουν τίποτα να μείνουν ανοιχτά μια μέρα, και μερικές φορές μέχρι και μια ολόκληρη εβδομάδα, αν χρησιμοποιήσετε πώμα κρασιού και τις αποθηκεύσετε στο ψυγείο.

10. Βάλτε νερό στο κρασί σας ή και όχι

Όχι δεν το εννοούμε αυτολεξεί, αλλά επιλέξτε να πίνετε τα ποτά σας σκέτα, ώστε να καταλαβαίνετε τη γεύση και την διάσταση του αλκοόλ. Όταν οι γευστικοί κάλυκες έρχονται σε επαφή με την καθαρή γεύση του αλκοόλ, όπως για παράδειγμα ουίσκι, βότκα, τεκίλα ή τζιν, μεταφέρουν στον εγκέφαλο μια πιο ρεαλιστική πληροφορία του τι καταναλώνετε, χωρίς να καμουφλάρετε πίσω από ζαχαρούχα ποτά όπως ενεργειακά ποτά και διάφορους χυμούς. Ως αποτέλεσμα, πίνετε πιο συνεσταλμένα και συνειδητοποιημένα.

Τιπ: αν θέλετε να αραιώσετε το τζιν ή τη βότκα σας με κάτι, επιλέξτε τη σόδα έναντι του τζίν, που θα σας μεταφέρει μια πιο ρεαλιστική εικόνα του τι πίνετε, καθώς δεν περιέχει καθόλου ζάχαρη.

➪ Δείτε επίσης: Ύπουλα μεθυσμένα ποστ στα social media!