Πριν από μερικές ημέρες μια Σουηδέζα τουρίστρια κατήγγειλε τον βιασμό της στα Χανιά. Στη συνέχεια η ιατροδικαστική έκθεση δικαίωσε την καταγγελία της. Τον περασμένο μήνα, μια βρετανίδα ανέφερε ότι έπεσε θύμα ομαδικού βιασμού σε δωμάτιο ξενοδοχείου στο Φαληράκι. Στα τέλη του Αυγούστου μια 16χρονη κατήγγειλε ομαδικό βιασμό σε σπίτι φίλου της. Στις αρχές του Αυγούστου καταγράφηκε αντίστοιχη καταγγελία στη Σέριφο. Η λίστα είναι ατελείωτη. Διατρέχοντας τη διεθνή ειδησεογραφία, με στόχο την χαρτογράφηση το φαινομένου, η διαπίστωση είναι ακόμα πιο θλιβερή. Και αυτό δίχως να συνυπολογίσουμε τα περιστατικά ομαδικών βιασμών σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής-
Γιατί οι νέοι άντρες εξακολουθούν ακόμα και στα προηγμένα δυτικά κράτη να ασκούν σεξουαλικοποιημένη βία στις γυναίκες ενώ το σεξ γύρω τους αφθονεί;
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Οι δράστες, στην πλειονότητα τους, ανήκουν στη γενιά Ζ, δηλαδή στη γενιά του Instagram και του TikTok. Κάθε γενιά διαμορφώνεται, από το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναδύθηκε. Η γενιά Ζ διαμορφώθηκε από τους Millennials και τη Generation X, οι οποίοι μεγάλωσαν σε συνθήκες οικονομικής ευμάρειας Τα παιδιά της Γενιάς Ζ ενηλικιώθηκαν μέσα σε ένα περιβάλλον σεξουαλικής ελευθεριότητας και σε ένα πλαίσιο δυσπιστίας απέναντι στους θεσμούς. Δεν έχουν γνωρίσει τον κόσμο χωρίς διαδίκτυο και κινητή τηλεφωνία. Αρκεί ένα κουμπί για να κάνουν match στο Tinder και να συναντηθούν σε κάποιο κρεβάτι της πόλης χωρίς να χρειαστεί να διανύσουν απόσταση μεγαλύτερη του ενός χιλιομέτρου;
Γιατί ένας νέος της Gen Z να γίνεται ομαδικός βιαστής ;
Η εικονική πραγματικότητα είναι μέρος της πραγματικότητας τους και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μέρος του κόσμου τους. Παρόλο που μεγάλωσαν μέσα σε ένα ψηφιακό σύμπαν, γαλουχήθηκαν σε ένα πολιτισμικό πλαίσιο όπου η γυναίκα -ως υποκείμενο- συγκροτείται -ως ελλειμματική εκδοχή του ανδρικού υποκειμένου. Οι απόψεις τους, συνεπώς, για το ρόλο των γυναικών στο σεξ δεν μπορούν παρά να είναι διαστρεβλωμένες. Ερμηνεύουν, δηλαδή, τις αντιδράσεις του θύματος ως συναίνεση ή ακόμα και ως ευχαρίστηση θεωρώντας πως η επιθετικότητα είναι μέρος ενός «ερωτικού παιχνιδιού» και πως γυναίκα αξίζει κάποιο είδος « σεξουαλικής τιμωρίας» όταν παραβιάζει τον πατριαρχικό κανόνα θηλυκής υποτέλειας;
Η αντρική κυριαρχία πάνω στις γυναίκες, γράφει ο Ζαν Κουρνί, πρώην πρόεδρος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας του Παρισιού- έχει τις ρίζες της σε έναν αρχαϊκό φόβο, στον περίφημο «τρόμο του ευνουχισμού» βάσει της φροϋδικής θεωρίας. Έτσι εξηγείται και το γεγονός πως από τις πρωτόγονες μέχρι τις πιο προηγμένες κοινωνίες οι γυναίκες βρίσκονται πάντα «υποκείμενες σε ειδικό καθεστώς»…
Αν ο ομαδικός βιασμός έχει λειτουργήσει ιστορικά ως όπλο για την ταπείνωση και την εθνοτική αλλοίωση- όπως στην περίπτωση της Βοσνίας- πως λειτουργεί εν καιρώ ειρήνης, στον πολιτισμό του hashtag;
Αν αναλογιστούμε πως η γενιά Z που μεγαλώνει μέσα σε ένα νεοφιλελεύθερο τοπίο, διαποτισμένο από την «παραδοσιακή ιδεολογία» , θα καταλάβουμε πως βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση. Οι σχέσεις έχουν γίνει πιο «ρευστές» σε αυτούς τους ρευστούς καιρούς -όπως γράφει ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν ενώ παράλληλα δεν έχουν πάψει οι αστεϊσμοί που κανονικοποιούν και νομιμοποιούν κοινωνικά την υποτίμηση της γυναικείας σεξουαλικότητας, απόρροια του πατερναλιστικού τρόπου ανατροφής. Βάσει μελετών οι βιαστές ακόμα και σήμερα αντιλαμβάνονται τις γυναίκες ως άτομα που επιθυμούν τη βία. Στη δημιουργία αυτού του σύμπαντος ματσισμού συμβάλλουν τα έμφυλα στερεότυπα που διαιωνίζονται σε μια χώρα που παραμένει πατριαρχικά δομημένη. Ακόμα και τα κυρίαρχα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναπαράγουν όλα τα στερεότυπα και το σεξισμό της πατριαρχικής κοινωνίας στην απόδοση της είδησης του βιασμού.
Αν ο βιασμός είναι μια πράξη σεξουαλικοποιημένης βίας και επιβεβαίωση ανδρικής κυριαρχίας πάνω στη θύτη, ο ομαδικός βιασμός είναι μια ψευδοσεξουαλική πράξη σε κοινή θέα που αναπαράγει μαζικά τη περιφρόνηση μιας κατηγορίας ανθρώπων προς μια άλλη. Και αυτή η βία δεν περιορίζεται στο φύλο. Αν λάβουμε υπόψη πως η κουλτούρα του βιασμού μεταβάλλεται μέσα στο χώρο και στο χρόνο σε συνάρτηση με τις αλλαγές των έμφυλων ρόλων, οι βιαστές της γενιάς Ζ, που λειτουργούν ομαδικά χρησιμοποιώντας τις κάμερες των έξυπνων κινητών τους, καταδικάζουν το θύμα τους σε πολλαπλούς βιασμούς μέσα από την καταγραφή της εγκληματικής τους πράξης. Διότι εκτός από εκείνους που βιάζουν μαζικά μια γυναίκα υπάρχουν και εκείνοι που καταναλώνουν τη βιντεοσκοπημένη εικόνα της.
Και όλα αυτά γιατί το ερωτικό φαντασιακό δομήθηκε πάνω σε γυναίκες κυριαρχημένε και συνεχίζει να δομείται πάνω στις μεταστάσεις της πατριαρχίας και του καπιταλισμού και να ανθίζει στην κακοποιητική κοινωνία του Μεγάλου Αδελφού .
Πριν από μερικές ημέρες μια Σουηδέζα τουρίστρια κατήγγειλε τον βιασμό της στα Χανιά. Στη συνέχεια η ιατροδικαστική έκθεση δικαίωσε την καταγγελία της. Τον περασμένο μήνα, μια βρετανίδα ανέφερε ότι έπεσε θύμα ομαδικού βιασμού σε δωμάτιο ξενοδοχείου στο Φαληράκι. Στα τέλη του Αυγούστου μια 16χρονη κατήγγειλε ομαδικό βιασμό σε σπίτι φίλου της. Στις αρχές του Αυγούστου καταγράφηκε αντίστοιχη καταγγελία στη Σέριφο. Η λίστα είναι ατελείωτη. Διατρέχοντας τη διεθνή ειδησεογραφία, με στόχο την χαρτογράφηση το φαινομένου, η διαπίστωση είναι ακόμα πιο θλιβερή. Και αυτό δίχως να συνυπολογίσουμε τα περιστατικά ομαδικών βιασμών σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής-
Γιατί οι νέοι άντρες εξακολουθούν ακόμα και στα προηγμένα δυτικά κράτη να ασκούν σεξουαλικοποιημένη βία στις γυναίκες ενώ το σεξ γύρω τους αφθονεί;
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Οι δράστες, στην πλειονότητα τους, ανήκουν στη γενιά Ζ, δηλαδή στη γενιά του Instagram και του TikTok. Κάθε γενιά διαμορφώνεται, από το περιβάλλον μέσα στο οποίο αναδύθηκε. Η γενιά Ζ διαμορφώθηκε από τους Millennials και τη Generation X, οι οποίοι μεγάλωσαν σε συνθήκες οικονομικής ευμάρειας Τα παιδιά της Γενιάς Ζ ενηλικιώθηκαν μέσα σε ένα περιβάλλον σεξουαλικής ελευθεριότητας και σε ένα πλαίσιο δυσπιστίας απέναντι στους θεσμούς. Δεν έχουν γνωρίσει τον κόσμο χωρίς διαδίκτυο και κινητή τηλεφωνία. Αρκεί ένα κουμπί για να κάνουν match στο Tinder και να συναντηθούν σε κάποιο κρεβάτι της πόλης χωρίς να χρειαστεί να διανύσουν απόσταση μεγαλύτερη του ενός χιλιομέτρου;
Γιατί ένας νέος της Gen Z να γίνεται ομαδικός βιαστής ;
Η εικονική πραγματικότητα είναι μέρος της πραγματικότητας τους και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μέρος του κόσμου τους. Παρόλο που μεγάλωσαν μέσα σε ένα ψηφιακό σύμπαν, γαλουχήθηκαν σε ένα πολιτισμικό πλαίσιο όπου η γυναίκα -ως υποκείμενο- συγκροτείται -ως ελλειμματική εκδοχή του ανδρικού υποκειμένου. Οι απόψεις τους, συνεπώς, για το ρόλο των γυναικών στο σεξ δεν μπορούν παρά να είναι διαστρεβλωμένες. Ερμηνεύουν, δηλαδή, τις αντιδράσεις του θύματος ως συναίνεση ή ακόμα και ως ευχαρίστηση θεωρώντας πως η επιθετικότητα είναι μέρος ενός «ερωτικού παιχνιδιού» και πως γυναίκα αξίζει κάποιο είδος « σεξουαλικής τιμωρίας» όταν παραβιάζει τον πατριαρχικό κανόνα θηλυκής υποτέλειας;
Η αντρική κυριαρχία πάνω στις γυναίκες, γράφει ο Ζαν Κουρνί, πρώην πρόεδρος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας του Παρισιού- έχει τις ρίζες της σε έναν αρχαϊκό φόβο, στον περίφημο «τρόμο του ευνουχισμού» βάσει της φροϋδικής θεωρίας. Έτσι εξηγείται και το γεγονός πως από τις πρωτόγονες μέχρι τις πιο προηγμένες κοινωνίες οι γυναίκες βρίσκονται πάντα «υποκείμενες σε ειδικό καθεστώς»…
Αν ο ομαδικός βιασμός έχει λειτουργήσει ιστορικά ως όπλο για την ταπείνωση και την εθνοτική αλλοίωση- όπως στην περίπτωση της Βοσνίας- πως λειτουργεί εν καιρώ ειρήνης, στον πολιτισμό του hashtag;
Αν αναλογιστούμε πως η γενιά Z που μεγαλώνει μέσα σε ένα νεοφιλελεύθερο τοπίο, διαποτισμένο από την «παραδοσιακή ιδεολογία» , θα καταλάβουμε πως βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση. Οι σχέσεις έχουν γίνει πιο «ρευστές» σε αυτούς τους ρευστούς καιρούς -όπως γράφει ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν ενώ παράλληλα δεν έχουν πάψει οι αστεϊσμοί που κανονικοποιούν και νομιμοποιούν κοινωνικά την υποτίμηση της γυναικείας σεξουαλικότητας, απόρροια του πατερναλιστικού τρόπου ανατροφής. Βάσει μελετών οι βιαστές ακόμα και σήμερα αντιλαμβάνονται τις γυναίκες ως άτομα που επιθυμούν τη βία. Στη δημιουργία αυτού του σύμπαντος ματσισμού συμβάλλουν τα έμφυλα στερεότυπα που διαιωνίζονται σε μια χώρα που παραμένει πατριαρχικά δομημένη. Ακόμα και τα κυρίαρχα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναπαράγουν όλα τα στερεότυπα και το σεξισμό της πατριαρχικής κοινωνίας στην απόδοση της είδησης του βιασμού.
Αν ο βιασμός είναι μια πράξη σεξουαλικοποιημένης βίας και επιβεβαίωση ανδρικής κυριαρχίας πάνω στη θύτη, ο ομαδικός βιασμός είναι μια ψευδοσεξουαλική πράξη σε κοινή θέα που αναπαράγει μαζικά τη περιφρόνηση μιας κατηγορίας ανθρώπων προς μια άλλη. Και αυτή η βία δεν περιορίζεται στο φύλο. Αν λάβουμε υπόψη πως η κουλτούρα του βιασμού μεταβάλλεται μέσα στο χώρο και στο χρόνο σε συνάρτηση με τις αλλαγές των έμφυλων ρόλων, οι βιαστές της γενιάς Ζ, που λειτουργούν ομαδικά χρησιμοποιώντας τις κάμερες των έξυπνων κινητών τους, καταδικάζουν το θύμα τους σε πολλαπλούς βιασμούς μέσα από την καταγραφή της εγκληματικής τους πράξης. Διότι εκτός από εκείνους που βιάζουν μαζικά μια γυναίκα υπάρχουν και εκείνοι που καταναλώνουν τη βιντεοσκοπημένη εικόνα της.
Και όλα αυτά γιατί το ερωτικό φαντασιακό δομήθηκε πάνω σε γυναίκες κυριαρχημένε και συνεχίζει να δομείται πάνω στις μεταστάσεις της πατριαρχίας και του καπιταλισμού και να ανθίζει στην κακοποιητική κοινωνία του Μεγάλου Αδελφού .
