Οι ενθαρρυντικές εικόνες του κόσμου που πλημμύρισε τους δρόμους της Αθήνας και άλλων πόλεων, με την δραματική αιτία του εγκληματικού δυστυχήματος στα Τέμπη, με έχουν βάλει σε σκέψεις.
Δεν μας διδάσκει κανείς, ποτέ την αντίδραση, την αντίσταση, το «αντί», γενικώς. Αυτό το κατανοούμε πολύ καλά. Μια οργανωμένη κοινωνία χρειάζεται ειρήνη και πάντοτε, κάποιους που δεν μιλούν, αλλά κάνουν αυτά που άλλοι (πολύ λιγότεροι αυτοί οι άλλοι) τους έχουν πείσει ότι πρέπει να κάνουν. Έτσι, κάποιοι σιωπούμε, άλλοι αποφασίζουν, ύστερα μερικοί λίγοι αντιδρούν, κάποια πράγματα (όχι λίγα) αλλάζουν σε βάθος χρόνου, κάποια μένουν ίδια και χειρότερα.
Πώς ξεκινά κάποια να αντιδρά; Όταν την αδικούν ή όταν την θυμώνουν; Εκ των υστέρων;
Για μένα, όχι. Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη -ναι, αυτός ο κανόνας εφαρμόζεται παντού. Το θεμέλιο της επαναστατικότητας είναι η γνώση. Ουδείς γνωστικός επαναστάτης δεν μπορεί, δεν δύναται να διανοηθεί να γίνει μπαχαλάκης. Εξ ου και αυτό που ορθά λέγεται και γράφεται ότι «ο αληθινός αναρχικός δεν σπάει και δεν καταστρέφει» -έτερο ζήτημα προς ανάλυση το γιατί και πραγματικοί αναρχικοί κάνουν τα στραβά μάτια ή/και υπερασπίζονται ψευδο-συντρόφους τους που προβαίνουν σε καταστροφές.
Για μένα, ο επαναστατημένος άνθρωπος είναι ο καλός άνθρωπος. Σε μια απλοϊκότατη προσέγγιση, αυτός που δεν θέλει να βλάψει κανέναν, αυτός που αγωνίζεται σε επίπεδο μικροκαθημερινότητας για τον διπλανό του, εκείνος που δεν διανοείται προσωπική ευημερία ξεχωριστά από την συλλογική. Η καλότητα αυτή είναι, βασικά, περισσότερο ευφυία από επαναστατικότητα. Αλλά και η Επανάσταση, για μένα, χρειάζεται Μυαλά. Όπως ακριβώς και η Εξουσία -έξυπνους ηγέτες, όχι ανόητους ποδηγετούμενους.
Οι δρόμοι γέμισαν με νιάτα, με γερασμένους εφήβους, με οικογένειες. Βρέθηκα και ανάσανα ανάμεσά τους. Διερωτήθηκα σε κάποια στιγμή, ευτυχώς ή δυστυχώς όχι φωναχτά: Βάζετε πλάτη στον συνάδελφο στην δουλειά σας; Στέκεστε να μιλήσετε σε έναν τοξικοεξαρτημένο; Μιλάτε άσχημα στον Πακιστανό με τα τριαντάφυλλα; Γαμοσταυρίζετε όλη μέρα τον γείτονα που γιορτάζει τον έρωτά του; Μιλάτε καθόλου με τους ανθρώπους και στους ανθρώπους; Λέτε συγγνώμη; Κάνετε αυτοκριτική; Εκτίθεστε;
Ρωτώ κι εμένα. Δεν ικανοποιούμαι από όλες μου τις απαντήσεις.
Δεν τολμάμε όσες ρήξεις επιθυμούμε στο επίπεδο της καθημερινότητάς μας. Βολευόμαστε, κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, πλαδαρεύουμε νοητικά συνεχώς. Δεν διαβάζουμε, δεν συζητάμε όσο και όσα θα έπρεπε. Τα ξέρουμε λίγα και μισά, σπεύδουμε να εξεγερθούμε μες στο ζεστό χνώτο του πλήθους.
Η Επανάσταση ξεκινά από το Άτομο και ολοκληρώνεται, ως πράξη, μες στο Σύνολο. Όμως, προσωπικά, μες στους χιλιάδες επαναστάτες, διακρίνω ελάχιστους επαναστατημένους. Ελάχιστες που ανατρέπουν την δική τους ζωή, την δική τους ιδιοσυγκρασία, εξετάζοντας συνεχώς το Δίκιο τους.
Δεν τα βάζω με τον λαό-είμαι ο λαός. Δεν τα βάζω με τους βολεμένους-είμαι βολεμένη. Τα βάζω, όμως, με όλους που κοιμούνται σαν πουλάκια μετά από ένα γαμάτο, ψευδορηξικέλευθο ποστ στο fb με την φατσούλα τους γελαστή σε μια πορεία που γίνεται για δεκάδες αθώα θύματα και εναντίον ενός συστήματος που μας πεθαίνει κάθε μέρα και πιο πολύ.
Η τεμπελιά και η ευκολία, βλέπεις, δεν μπορούν να ταιριάξει εννοιολογικά, αισθητικά ή πολιτικά με κανέναν αγώνα.
Η ζωή μόνο νικά τον θάνατο. Κι ο έρωτας. Ζόρικα θέματα κι η ζωή κι έρωτας. Απαιτούν ιδρώτα-έσω κι έξω. Επαναστατικότητα χωρίς έρωτα για την ζωή δεν μπορεί να οδηγήσει σε καμία ουσιώδη Επανάσταση. Ζωή δεν είναι οι αποφάσεις του Μητσοτάκη. Ζωή είναι η γειτονιά μας, το ταίρι μας, η ανακύκλωσή μας, ο ζητιάνος έξω από το στέκι μας, το σπίτι μας, τα δικαιώματά μας ως εργαζόμενων, ως γιων, ως ενοίκων μιας πολυκατοικίας.
Σε αυτά, τα απλά, τα τετριμμένα, συνήθως τα κάνουμε σκατά. Ύστερα, σηκώνουμε θυμωμένες γροθιές στον ουρανό-και καλώς. Αλλά δεν αρκεί. Κι είναι βαθείς οι λόγοι για τους οποίους δεν αρκεί. Το αίμα που υψώνει την γροθιά μας δεν έχει αρκετή ορμή, γιατί μετά την πορεία για τους νεκρούς παραγγέλνουμε delivery, ενώ βρέχει κι είμαστε έτοιμοι να πάμε στην επόμενη πορεία για τα δικαιώματα των ντελιβεράδων που παθαίνουν ατυχήματα όταν δουλεύουν με βροχή.
Ας βγάλουμε γι’ αρχή τα ακουστικά μας, να δώσουμε οδηγίες στον δόλιο που μας ρωτά από πού στρίβει για Μπενάκη. Ας διαβάσουμε ένα βιβλίο, αντί να ενημερωνόμαστε καθημερινά από τα social media. Ας οργανώσουμε καλύτερα τον χρόνο μας. Το οφείλουμε και στους εαυτούς μας και στην κοινωνία και, φυσικά, στην Επανάσταση. Την όποια Επανάσταση πρόκειται να έρθει ή γεννιέται αυτή την στιγμή που γράφονται οι τάδε λέξεις.
ΥΓ: Το κείμενο αυτό γράφτηκε περισσότερο ως υπενθύμιση στον εαυτό μου να μην κατεβαίνω απλώς στις πορείες, ούτε απλώς να απεργώ. Αλλά να επαναστατώ κάθε μέρα απέναντι σε ό,τι και σε όποιον αποπειράται να μου αλλάξει την ζωή με τρόπο που δεν επιλέγω και δεν μου αξίζει. Ακόμα και απέναντι στον εαυτό μου.
Οι ενθαρρυντικές εικόνες του κόσμου που πλημμύρισε τους δρόμους της Αθήνας και άλλων πόλεων, με την δραματική αιτία του εγκληματικού δυστυχήματος στα Τέμπη, με έχουν βάλει σε σκέψεις.
Δεν μας διδάσκει κανείς, ποτέ την αντίδραση, την αντίσταση, το «αντί», γενικώς. Αυτό το κατανοούμε πολύ καλά. Μια οργανωμένη κοινωνία χρειάζεται ειρήνη και πάντοτε, κάποιους που δεν μιλούν, αλλά κάνουν αυτά που άλλοι (πολύ λιγότεροι αυτοί οι άλλοι) τους έχουν πείσει ότι πρέπει να κάνουν. Έτσι, κάποιοι σιωπούμε, άλλοι αποφασίζουν, ύστερα μερικοί λίγοι αντιδρούν, κάποια πράγματα (όχι λίγα) αλλάζουν σε βάθος χρόνου, κάποια μένουν ίδια και χειρότερα.
Πώς ξεκινά κάποια να αντιδρά; Όταν την αδικούν ή όταν την θυμώνουν; Εκ των υστέρων;
Για μένα, όχι. Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη -ναι, αυτός ο κανόνας εφαρμόζεται παντού. Το θεμέλιο της επαναστατικότητας είναι η γνώση. Ουδείς γνωστικός επαναστάτης δεν μπορεί, δεν δύναται να διανοηθεί να γίνει μπαχαλάκης. Εξ ου και αυτό που ορθά λέγεται και γράφεται ότι «ο αληθινός αναρχικός δεν σπάει και δεν καταστρέφει» -έτερο ζήτημα προς ανάλυση το γιατί και πραγματικοί αναρχικοί κάνουν τα στραβά μάτια ή/και υπερασπίζονται ψευδο-συντρόφους τους που προβαίνουν σε καταστροφές.
Για μένα, ο επαναστατημένος άνθρωπος είναι ο καλός άνθρωπος. Σε μια απλοϊκότατη προσέγγιση, αυτός που δεν θέλει να βλάψει κανέναν, αυτός που αγωνίζεται σε επίπεδο μικροκαθημερινότητας για τον διπλανό του, εκείνος που δεν διανοείται προσωπική ευημερία ξεχωριστά από την συλλογική. Η καλότητα αυτή είναι, βασικά, περισσότερο ευφυία από επαναστατικότητα. Αλλά και η Επανάσταση, για μένα, χρειάζεται Μυαλά. Όπως ακριβώς και η Εξουσία -έξυπνους ηγέτες, όχι ανόητους ποδηγετούμενους.
Οι δρόμοι γέμισαν με νιάτα, με γερασμένους εφήβους, με οικογένειες. Βρέθηκα και ανάσανα ανάμεσά τους. Διερωτήθηκα σε κάποια στιγμή, ευτυχώς ή δυστυχώς όχι φωναχτά: Βάζετε πλάτη στον συνάδελφο στην δουλειά σας; Στέκεστε να μιλήσετε σε έναν τοξικοεξαρτημένο; Μιλάτε άσχημα στον Πακιστανό με τα τριαντάφυλλα; Γαμοσταυρίζετε όλη μέρα τον γείτονα που γιορτάζει τον έρωτά του; Μιλάτε καθόλου με τους ανθρώπους και στους ανθρώπους; Λέτε συγγνώμη; Κάνετε αυτοκριτική; Εκτίθεστε;
Ρωτώ κι εμένα. Δεν ικανοποιούμαι από όλες μου τις απαντήσεις.
Δεν τολμάμε όσες ρήξεις επιθυμούμε στο επίπεδο της καθημερινότητάς μας. Βολευόμαστε, κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, πλαδαρεύουμε νοητικά συνεχώς. Δεν διαβάζουμε, δεν συζητάμε όσο και όσα θα έπρεπε. Τα ξέρουμε λίγα και μισά, σπεύδουμε να εξεγερθούμε μες στο ζεστό χνώτο του πλήθους.
Η Επανάσταση ξεκινά από το Άτομο και ολοκληρώνεται, ως πράξη, μες στο Σύνολο. Όμως, προσωπικά, μες στους χιλιάδες επαναστάτες, διακρίνω ελάχιστους επαναστατημένους. Ελάχιστες που ανατρέπουν την δική τους ζωή, την δική τους ιδιοσυγκρασία, εξετάζοντας συνεχώς το Δίκιο τους.
Δεν τα βάζω με τον λαό-είμαι ο λαός. Δεν τα βάζω με τους βολεμένους-είμαι βολεμένη. Τα βάζω, όμως, με όλους που κοιμούνται σαν πουλάκια μετά από ένα γαμάτο, ψευδορηξικέλευθο ποστ στο fb με την φατσούλα τους γελαστή σε μια πορεία που γίνεται για δεκάδες αθώα θύματα και εναντίον ενός συστήματος που μας πεθαίνει κάθε μέρα και πιο πολύ.
Η τεμπελιά και η ευκολία, βλέπεις, δεν μπορούν να ταιριάξει εννοιολογικά, αισθητικά ή πολιτικά με κανέναν αγώνα.
Η ζωή μόνο νικά τον θάνατο. Κι ο έρωτας. Ζόρικα θέματα κι η ζωή κι έρωτας. Απαιτούν ιδρώτα-έσω κι έξω. Επαναστατικότητα χωρίς έρωτα για την ζωή δεν μπορεί να οδηγήσει σε καμία ουσιώδη Επανάσταση. Ζωή δεν είναι οι αποφάσεις του Μητσοτάκη. Ζωή είναι η γειτονιά μας, το ταίρι μας, η ανακύκλωσή μας, ο ζητιάνος έξω από το στέκι μας, το σπίτι μας, τα δικαιώματά μας ως εργαζόμενων, ως γιων, ως ενοίκων μιας πολυκατοικίας.
Σε αυτά, τα απλά, τα τετριμμένα, συνήθως τα κάνουμε σκατά. Ύστερα, σηκώνουμε θυμωμένες γροθιές στον ουρανό-και καλώς. Αλλά δεν αρκεί. Κι είναι βαθείς οι λόγοι για τους οποίους δεν αρκεί. Το αίμα που υψώνει την γροθιά μας δεν έχει αρκετή ορμή, γιατί μετά την πορεία για τους νεκρούς παραγγέλνουμε delivery, ενώ βρέχει κι είμαστε έτοιμοι να πάμε στην επόμενη πορεία για τα δικαιώματα των ντελιβεράδων που παθαίνουν ατυχήματα όταν δουλεύουν με βροχή.
Ας βγάλουμε γι’ αρχή τα ακουστικά μας, να δώσουμε οδηγίες στον δόλιο που μας ρωτά από πού στρίβει για Μπενάκη. Ας διαβάσουμε ένα βιβλίο, αντί να ενημερωνόμαστε καθημερινά από τα social media. Ας οργανώσουμε καλύτερα τον χρόνο μας. Το οφείλουμε και στους εαυτούς μας και στην κοινωνία και, φυσικά, στην Επανάσταση. Την όποια Επανάσταση πρόκειται να έρθει ή γεννιέται αυτή την στιγμή που γράφονται οι τάδε λέξεις.
ΥΓ: Το κείμενο αυτό γράφτηκε περισσότερο ως υπενθύμιση στον εαυτό μου να μην κατεβαίνω απλώς στις πορείες, ούτε απλώς να απεργώ. Αλλά να επαναστατώ κάθε μέρα απέναντι σε ό,τι και σε όποιον αποπειράται να μου αλλάξει την ζωή με τρόπο που δεν επιλέγω και δεν μου αξίζει. Ακόμα και απέναντι στον εαυτό μου.
