Υπάρχει ένα comic strip που απεικονίζει τον Τσάρλι Μπράουν ξαπλωμένο στον κρεβάτι και δίπλα του τον Σνούπι. Στο «μπαλονάκι» διαβάζουμε “I ‘m staying in bed Snoopy, it ‘s too peopley out there”.
Το έχετε νιώσει κι εσείς; Να ανοίγετε τα μάτια σας το πρωί, ίσως και πολύ πρωί, χαράματα, να λέτε σε «α, ωραία ξύπνησα νωρίς σήμερα, θα χουζουρέψω με την άνεση μου και θα σηκωθώ για να τα προλάβω όλα» και 2-3 ώρες μετά ακόμη να παλεύετε να σηκωθείτε και σταδιακά να συνειδητοποιείτε ότι αυτή είναι μια ημέρα που απλώς δεν αντέχετε να βγείτε από το σπίτι.
Δεν σημαίνει ότι είστε μισάνθρωπος, τουλάχιστον εγώ προσωπικά δεν νιώθω ότι έτσι όταν μου συμβαίνει. Δεν νιώθω θυμό ή αντιπάθεια, μόνο απύθμενη κούραση, νιώθω μια αδυναμία να διαπραγματευτώ με άλλους ανθρώπους όσα συμβαίνουν και να διαχειριστώ όσα προκύψουν «εκεί έξω». Αυτές τις ημέρες το σπίτι είναι φωλιά, το κρεβάτι είναι κουκούλι.
Οι ημέρες αυτές συνήθως συνδυάζονται με μια απογοήτευση για αυτό που στο μυαλό μου αποκαλώ «κοινωνικό χάος» δηλαδή μια όχι φιλόξενη πραγματικότητα που μας βομβαρδίζει όχι μόνο με υποχρεώσεις αλλά και θλιβερές ειδήσεις. Δεν είναι οι ημέρες που απλώς θέλω να κάτσω σπίτι να ξεκουραστώ, είναι οι ημέρες που νιώθω ότι πάνω απ’ τα κεφάλια μας πλανάται ένα μαύρο σύννεφο, ακόμη κι αν η μέρα είναι ηλιόλουστη. Αν παρακολουθήσει κανείς τη δημοσιογραφία μιας συνηθισμένης ημέρας θα διαπιστώσει ότι τα μαύρα σύννεφα είναι πολλά και ένα από τα πιο σκοτεινά είναι η ίδια η παρουσίαση των ειδήσεων και μια επιθετική τρομολαγνεία που καταρρακώνει το ηθικό μας.
Κάτω από το πάπλωμά μας νιώθουμε προστατευμένοι από απειλές πυρηνικού πολέμου, παιδοβιαστές, σοσιαλμηντικές μάχες με αφορμή τον σεξουαλικό προσανατολισμό ανθρώπων, την αστυνομική βία και τη φάτσα γνωστού δικηγόρου που συνεχίζει να προσβάλλει την αξιοπρέπεια και την προσωπικότητα των αντιδίκων του και να ξεπλένεται σε prime time εκπομπές. Αρκεί βέβαια να νιώθουμε ασφαλείς μέσα στο σπίτι μας.
Εγώ προσωπικά νιώθω. Αλλά θα ήθελα να νιώθω και «εκεί έξω». Όσο μεγαλώνω διαψεύδονται οι προσδοκίες που είχα μικρότερη. Μία απ’ αυτές, η πιο βασική ίσως, ήταν ότι θα ζω σε μια κοινωνία που οι κανόνες θα ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως και θα είναι σεβαστή η προσπάθεια των μελών της για μια, ας το πω πολύ σχηματικά, ήρεμη ζωή. Όταν λέω ήρεμη ζωή δεν εννοώ καθόλου το «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια», εννοώ ότι θα μπορώ να πορεύομαι στη ζωή με εξασφαλισμένα κάποια θεμελιώδη δικαιώματά μου. Κι όμως το 2022 νιώθω ότι αυτά βάλλονται πιο πολύ από κάθε άλλη φορά από όσο θυμάμαι στα 43 χρόνια ζωής μου.
Έχω την αίσθηση ότι όλο και περισσότεροι νιώθουμε ότι έχουμε χάσει το παιγνίδι, ότι έχουμε ήδη μπει σε μια από τις πιο άγριες περιόδους ακραίου νέο-φιλελευθερισμού. Ξέρω όμως ότι υπάρχουν συλλογικότητες που δρουν, άνθρωποι που εφαρμόζουν την αλληλεγγύη στη ζωή τους, ομάδες που συντονισμένα προσπαθούν να δώσουν φωνή σε όσους το σύστημα προσπαθεί να καταπιεί.
Δεν πειράζει αν κάπου κάπου νιώθουμε κουρασμένοι για τις «εκεί έξω» μάχες. Αρκεί να μην πιστέψουμε ότι αν κλειστεί ο καθένας στον εαυτό του ο πόλεμος της καθημερινότητας θα μας προσπεράσει αναίμακτα. Γιατί αυτό είναι η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση.
Υπάρχει ένα comic strip που απεικονίζει τον Τσάρλι Μπράουν ξαπλωμένο στον κρεβάτι και δίπλα του τον Σνούπι. Στο «μπαλονάκι» διαβάζουμε “I ‘m staying in bed Snoopy, it ‘s too peopley out there”.
Το έχετε νιώσει κι εσείς; Να ανοίγετε τα μάτια σας το πρωί, ίσως και πολύ πρωί, χαράματα, να λέτε σε «α, ωραία ξύπνησα νωρίς σήμερα, θα χουζουρέψω με την άνεση μου και θα σηκωθώ για να τα προλάβω όλα» και 2-3 ώρες μετά ακόμη να παλεύετε να σηκωθείτε και σταδιακά να συνειδητοποιείτε ότι αυτή είναι μια ημέρα που απλώς δεν αντέχετε να βγείτε από το σπίτι.
Δεν σημαίνει ότι είστε μισάνθρωπος, τουλάχιστον εγώ προσωπικά δεν νιώθω ότι έτσι όταν μου συμβαίνει. Δεν νιώθω θυμό ή αντιπάθεια, μόνο απύθμενη κούραση, νιώθω μια αδυναμία να διαπραγματευτώ με άλλους ανθρώπους όσα συμβαίνουν και να διαχειριστώ όσα προκύψουν «εκεί έξω». Αυτές τις ημέρες το σπίτι είναι φωλιά, το κρεβάτι είναι κουκούλι.
Οι ημέρες αυτές συνήθως συνδυάζονται με μια απογοήτευση για αυτό που στο μυαλό μου αποκαλώ «κοινωνικό χάος» δηλαδή μια όχι φιλόξενη πραγματικότητα που μας βομβαρδίζει όχι μόνο με υποχρεώσεις αλλά και θλιβερές ειδήσεις. Δεν είναι οι ημέρες που απλώς θέλω να κάτσω σπίτι να ξεκουραστώ, είναι οι ημέρες που νιώθω ότι πάνω απ’ τα κεφάλια μας πλανάται ένα μαύρο σύννεφο, ακόμη κι αν η μέρα είναι ηλιόλουστη. Αν παρακολουθήσει κανείς τη δημοσιογραφία μιας συνηθισμένης ημέρας θα διαπιστώσει ότι τα μαύρα σύννεφα είναι πολλά και ένα από τα πιο σκοτεινά είναι η ίδια η παρουσίαση των ειδήσεων και μια επιθετική τρομολαγνεία που καταρρακώνει το ηθικό μας.
Κάτω από το πάπλωμά μας νιώθουμε προστατευμένοι από απειλές πυρηνικού πολέμου, παιδοβιαστές, σοσιαλμηντικές μάχες με αφορμή τον σεξουαλικό προσανατολισμό ανθρώπων, την αστυνομική βία και τη φάτσα γνωστού δικηγόρου που συνεχίζει να προσβάλλει την αξιοπρέπεια και την προσωπικότητα των αντιδίκων του και να ξεπλένεται σε prime time εκπομπές. Αρκεί βέβαια να νιώθουμε ασφαλείς μέσα στο σπίτι μας.
Εγώ προσωπικά νιώθω. Αλλά θα ήθελα να νιώθω και «εκεί έξω». Όσο μεγαλώνω διαψεύδονται οι προσδοκίες που είχα μικρότερη. Μία απ’ αυτές, η πιο βασική ίσως, ήταν ότι θα ζω σε μια κοινωνία που οι κανόνες θα ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως και θα είναι σεβαστή η προσπάθεια των μελών της για μια, ας το πω πολύ σχηματικά, ήρεμη ζωή. Όταν λέω ήρεμη ζωή δεν εννοώ καθόλου το «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια», εννοώ ότι θα μπορώ να πορεύομαι στη ζωή με εξασφαλισμένα κάποια θεμελιώδη δικαιώματά μου. Κι όμως το 2022 νιώθω ότι αυτά βάλλονται πιο πολύ από κάθε άλλη φορά από όσο θυμάμαι στα 43 χρόνια ζωής μου.
Έχω την αίσθηση ότι όλο και περισσότεροι νιώθουμε ότι έχουμε χάσει το παιγνίδι, ότι έχουμε ήδη μπει σε μια από τις πιο άγριες περιόδους ακραίου νέο-φιλελευθερισμού. Ξέρω όμως ότι υπάρχουν συλλογικότητες που δρουν, άνθρωποι που εφαρμόζουν την αλληλεγγύη στη ζωή τους, ομάδες που συντονισμένα προσπαθούν να δώσουν φωνή σε όσους το σύστημα προσπαθεί να καταπιεί.
Δεν πειράζει αν κάπου κάπου νιώθουμε κουρασμένοι για τις «εκεί έξω» μάχες. Αρκεί να μην πιστέψουμε ότι αν κλειστεί ο καθένας στον εαυτό του ο πόλεμος της καθημερινότητας θα μας προσπεράσει αναίμακτα. Γιατί αυτό είναι η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση.
