Λες και δεν έχει ενημερωθεί το υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών για την «Ομιλία Μητσοτάκη: 33 φορές χειροκρότησαν τον πρωθυπουργό τα μέλη του Αμερικανικού Κογκρέσου», την προηγούμενη εβδομάδα εξέδωσε κατάπτυστη έκθεση εναντίον της ηλιόλουστης χώρας μας. Σε αυτήν, η κατάσταση περιγράφεται όπως είναι: εκτενής αναφορά στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, στη «Λίστα Πέτσα», σε γυναικοκτονίες, αστυνομική βία και καταστολή, ανελευθερία και επιθέσεις κατά του Τύπου, δολοφονίες και ρατσιστική μεταχείριση Ρομά, δεκάδες περιπτώσεις καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επαναπροωθήσεις (αλλιώς push-backs), και άλλα. Μιλάμε, δηλαδή, για κανονικό διαφημιστικό φυλλάδιο. Πέραν της συνήθους αποσιώπησης της είδησης, υπήρξε μια απροσδόκητη παγωμάρα, ένα ανοιξιάτικο ξάφνιασμα. Διότι δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τον Μάιο του 2022, όταν οι Έλληνες δημοσιογράφοι μετρούσαν με ρολόγια ακριβείας τα δευτερόλεπτα που χειροκροτούσε το Κογκρέσο εκστατικά.

Πίσω από την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πολλοί διάβασαν ότι η Ελλάδα έγινε μια «τριτοκοσμική χώρα». Κατ’ αρχάς, αυτό αποκλείεται διότι υπακούοντας στην πολιτική ορθότητα, εδώ και χρόνια ονομάζονται «χώρες υπό ανάπτυξη» και, προς το παρόν, η δική μας παραμένει «ανεπτυγμένη» για την ηλικία της. Κατά δεύτερον, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ό,τι είχε να πει το είπε με τον ορισμό του νέου πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα. Τον Μάιο του 2022, ο Γιώργος Τσούνης κατέθεσε τα διαπιστευτήρια του στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, χωρίς χειροκροτήματα, μεταφέροντας, ωστόσο, ένα εξαιρετικά ηχηρό μήνυμα: η Ελλάδα δεν έγινε τριτοκοσμική ή υπό ανάπτυξη. Η Ελλάδα έγινε ασήμαντη.

Στο πλαίσιο των δημοσιογραφικών καθηκόντων της, η στήλη είχε παρακολουθήσει αρκετές φορές τον Τζέφρι Πάιατ, καθώς έτυχε να επιληφθεί άρθρων που αφορούσαν την Αμερικανική Πρεσβεία. Προφανώς, όχι hard politics (είναι αυτά που κοπανάς το κεφάλι σου στον τοίχο ο οποίος είναι σκληρός), αλλά τις χαλαρές δράσεις. Βέβαια, όποιος νογάει λιγάκι ξέρει ότι η χαλαρότητα κάνει πολλές φορές περισσότερη δουλειά, αλλά η διάλυση στο ΥΠΕΞ αυτή τη στιγμή είναι τέτοια που παίζει να νογάει μόνο ο θυρωρός ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει. Κρίνοντας τον Πάιατ με βάση τα συμφέροντα των ΗΠΑ, ήταν ένας εξαιρετικά επιτυχημένος πρέσβης. Εάν η Ελλάδα ήθελε κάτι διαφορετικό από τη θητεία του, είναι δικό της πρόβλημα. Ο Πάιατ ήταν ταχυδακτυλουργός. Το ίδιο και οι συνεργάτες του. Η αντίθεση με τον συμπαθέστατο, κατά τα άλλα, κ. Τσούνη, ο οποίος στον επίσημο λογαριασμό του πρέσβη της μοναδικής υπερδύναμης του πλανήτη ανεβάζει πόσο χάρηκε που γνώρισε τον Κωνσταντίνο Αργυρό (ναι, τον τραγουδιστή) και ποιες είναι οι καλύτερες ψαροταβέρνες στις περιοχές που επισκέπτεται, φορώντας κοντό παντελονάκι, είναι αρκετά ορατή. Σχεδόν όσο και το κοντό παντελονάκι.

Πώς περάσαμε από έναν πολιτικό μαέστρο μεγάλου βεληνεκούς σε έναν άνθρωπο που έχει μιλήσει στο κοινό του τουλάχιστον επτά φορές για το χωριό του, τον Πλάτανο, ανεβάζοντας φωτογραφίες με τη μαμά του, μόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης το ξέρει, καθώς συνέβη, όπως και το χειροκρότημα στο Κογκρέσο, στη θητεία του και μάλιστα με δέκα μέρες διαφορά. Είναι, επίσης, η πρώτη και μοναδική φορά που η χώρα υφίσταται τόσο σοβαρή και ξεκάθαρη υποβάθμιση στη γεωπολιτική σκακιέρα των ΗΠΑ. Δεν έχει σημασία αν κάποιος συμπαθεί ή όχι τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η στήλη δεν επιθυμεί να επισκέπτεται τον οδοντίατρο αλλά στον κόσμο του Real Politik οφείλει να ελέγχει την οδοντοστοιχία της.

Θα θέσετε βέβαια το εύλογο ερώτημα: εάν είναι όπως τα λέτε μαντάμ στήλη, γιατί πήρε τη θέση; Το βιογραφικό του κ. Τσούνη κυριαρχείται από τις εξαιρετικά επιτυχημένες επαγγελματικές δραστηριότητές του. Εξαιρετικά επιτυχημένος και συμπαθής επιχειρηματίας είναι ο Γιώργος Κορρές. Δεν τον στείλαμε στις Βρυξέλλες να διαπραγματευτεί το Ταμείο Ανάκαμψης γιατί είναι σημαντικό και ο άνθρωπος φτιάχνει καλλυντικά. Η τοποθέτηση του Τσούνη στην Αθήνα, ο οποίος είχε προηγούμενα απορριφθεί για την πρεσβεία στη Νορβηγία, δεν έχει καμία απολύτως εμπειρία σε πολιτικό πόστο, ήταν και είναι σημαντικός χρηματοδότης της εκστρατείας του Μπάρακ Ομπάμα, του Τζο Μπάιντεν και διατηρεί στενή φιλική σχέση με τον γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ (πιθανότατα τον μόνο άνθρωπο που πραγματικά ενδιαφέρεται για την Ελλάδα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού), είναι ο τρόπος της κυβέρνησης των ΗΠΑ να του πουν ευχαριστώ και να μας πουν ότι είμαστε πλέον μια τρύπα στον χάρτη.

Μιας που ανοίξαμε αυτό το θέμα, όταν ακούστηκε ο κ. Τσούνης ως διάδοχος για τη χώρα μας, η στήλη κατέφυγε στις διπλωματικές της γνωριμίες για να μάθει ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος, αυτός και να λάβει την αποστομωτική απάντηση «Γιατί, τον ξέρω; Κανείς δεν τον ξέρει», σε περισσότερες από μια γλώσσες. Κατόπιν αυτού, έως ότου το Ισραήλ έστειλε κανονικό πρέσβη, η στροφή στην προσευχή φάνταζε ως μια λύση. Λογικά, κάποιοι αναγνώστες νιώθουν ένα επώδυνο τσίμπημα στα αντιιμπεριαλιστικά τους αισθήματα. Μπορούμε, ωστόσο, να συμφωνήσουμε ότι στον κόσμο του 2023 το να σε έχουν όλοι χεσμένο είναι κακό πράγμα; Μπορεί, λόγου χάρη, να αποφασίσουν ότι δεν πειράζει η εκτόνωση μιας έντασης να γίνει στο σπίτι σου. Ας πούμε ότι τσακώνεται η διαχειρίστρια με τον μεγαλοιδιοκτήτη του 5ου ορόφου και αποφασίζουν αντί να κάνουν λαμπόγυαλο τα ρετιρέ τους ή το φουαγιέ της πολυκατοικίας, να έρθουν στο σαλονάκι του σπιτιού σου στον ημιώροφο, που έχει όμως πρόσβαση στον κήπο, και να μη μείνει κολυμπιθρόξυλο όρθιο και καρέκλα να σταθείς. Αν μη τι άλλο, σε ένα τέτοιο συγκείμενο, έχει σημασία η τοποθέτηση Τσούνη. Όπως έχει σημασία η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που, πλέον, εκτός που μας είπαν μια τρύπα στον χάρτη, μας περιγράφει με λεπτομέρεια και ως τέτοια.

Όλα όσα αναφέρονται στις 43 σελίδες των αναλυτών του Αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών έχουν διατυπωθεί από άλλους, πριν τις ΗΠΑ. Για παράδειγμα από τον ΟΗΕ, τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, διεθνή μέσα ενημέρωσης, αξιόπιστες μη κυβερνητικές οργανώσεις, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έως και την Κομισιόν σε σημεία, μέχρι μεμονωμένους πολίτες. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη κάθε καταγγελία, κάθε υπόθεση, κάθε τεκμήριο, κυριολεκτικά οτιδήποτε με κάποιο τρόπο τελικά έφτασε στην επικαιρότητα, τα χαρακτήρισε είτε «ψευδή είδηση», είτε «σκευωρία». Όταν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ρωτήθηκε από τον δημοσιογράφο Μηνά Κωνσταντίνου σχετικά με την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, απάντησε για την Ισπανία. Όταν ρωτήθηκε ξανά, απάντησε ότι «το αξιοσημείωτο είναι ότι επαναλαμβάνει ακριβώς τα ίδια πράγματα που παραδοσιακά η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επαναλαμβάνει για τη χώρα. Παρόμοια ακριβώς θέματα, ίσως και με πιο σκληρές αναφορές, υπήρχαν στις εκθέσεις του 2016, 2017, 2018 σε όλα αυτά τα πεδία και σε πολλά ακόμα». Εάν αναρωτιέστε, πώς γίνεται να υπήρχαν οι ίδιες αναφορές, από τη στιγμή που δεν υπήρχαν παράνομες παρακολουθήσεις ή νόμιμες επισυνδέσεις, δεν υπήρχε δολοφονία Καραϊβάζ και εκδικητικές διώξεις δημοσιογράφων από κυβερνητικούς παράγοντες, δεν μπούκαραν μπράβοι και τηλεπερσόνες σε θέατρα, δεν άδειαζαν Καλάσνικωφ μια φορά το μήνα σε καφετέριες και δεν δόθηκε «Λίστα Πέτσα», ελάτε να γίνουμε πολλές.

Όσοι χάρηκαν από το παρατεταμένο χειροκρότημα στον Κυριάκο, ήταν τουλάχιστον αφελείς. Αξιοσημείωτο μεν, αλλά το χειροκρότημα, ένα σόου εσωτερικής κατανάλωσης για την Ελλάδα που δεν έλαβε προβολή στα μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ, είναι ανέξοδο, εάν δε συνοδεύεται από πολιτικές. Αντιθέτως, η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που περιγράφει τη χώρα ως ευρωπαϊκό μεν, μπάχαλο δε και η τοποθέτηση Τσούνη που την βυθίζει σε διεθνή απομόνωση έχουν σοβαρές και διαρκείς συνέπειες. Είναι σα να σου πετάνε ένα κομμάτι ξερό ψωμί για να νιώσεις σημαντικός και κατά τα άλλα να σε έχουν δεμένο σε ένα πάσσαλο στην πίσω αυλή να γαυγίζεις στις μπεκάτσες. Και οι μπεκάτσες να σε κουτσουλάνε. Την ώρα που το λαμπραντόρ του σπιτιού τρώει πατέ και κοιμάται στους καναπέδες. Δε θες να είσαι με το λαμπραντόρ του σπιτιού;