Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν λόγο για νέα ξεκινήματα σαν να πρόκειται μόνο για κάτι καλό, φωτεινό, ευχάριστο, γαμάτο. Καλές οι ταινίες και τα social media με τις αναίμακτες διδαχές τους, αλλά η ζωή αποφασίζει αλλιώτικα. Οι αλλαγές και τα νέα ξεκινήματα έχουν κόπο και ζόρια, από πίσω. Κάθε νέο ξεκίνημα, σηματοδοτεί μια αλλαγή. Και κάθε αλλαγή, για να μπορεί να εξελιχθεί και να αποτυπωθεί για τα καλά στον ψυχικό μας κόσμο, οφείλει να συνδυαστεί με μια αλλαγή στο χαρακτήρα μας, μια απόφαση πιο βαθιά από ένα απλό ”χωρίζω” ή ”μετακομίζω”.
Αν χωρίσουμε με τον Ψ άνθρωπο και επαναλάβουμε ίδια μοτίβα συμπεριφορών με τον επόμενο (απόκρυψη, ανασφάλεια, ξέσπασμα νεύρων) είναι πολύ πιθανό να επαναλάβουμε μια εξίσου δύσκολη ή ας πούμε ”αποτυχημένη” σχέση. Άντε, το πολύ πολύ, η άλλη πλευρά, ο νέος μας σύντροφος, να υποδεχθεί αλλιώτικα (επειδή είναι ένας άλλος άνθρωπος) κάποιες πτυχές μας και τα πράγματα να λάβουν διαφορετική εξέλιξη, να καθυστερήσουν ή να δημιουργήσουν καινούργια προβλήματα. «Κάθε καινούργιο ξεκίνημα που δε συνδυάζεται με μια αλλαγή στο χαρακτήρα, είναι απλά μια επιπλέον ματαίωση», ισχυρίζεται ο ψυχοθεραπευτής Γιάννης Αγγελής. Και προσθέτει: «Αν επιθυμούμε να ζήσουμε μια ζωή με χαρά και γνήσιο νόημα, είναι απαραίτητο να κάνουμε νέα ξεκινήματα, εξελίσσοντας συνεχώς τον εαυτό μας και ωθώντας τον να προχωρήσει πέρα από την ζώνη άνεσης που κατέχει. Δεν πρέπει να ξεχνάμε σε καμία περίπτωση όμως, πως αυτά τα ξεκινήματα για να περιέχουν ένα πραγματικό νόημα ύπαρξης, οφείλουν να έχουν ουσιαστικό κίνητρο, διάθεση για ριζικές αλλαγές και κυρίως ένα προσωπικό όραμα για το πως θέλουμε να πορευτούμε στη ζωή μας, ακολουθώντας όσο πιο πιστά μπορούμε αυτό το όραμα».
Είναι φορές που η ίδια η ζωή μάς ξεβράζει στην αλλαγή, χωρίς να μας ρωτάει και εμείς αναγκαζόμαστε, έτσι ή αλλιώς να προσαρμοστούμε. Μας χωρίζουν, πεθαίνουν, μας απολύουν, συμβαίνει κάτι αναπάντεχο που δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ελέγξει και εμείς βρισκόμαστε στην καρδιά της αλλαγής, μια αλλαγή που δεν επιλέξαμε. Τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά στην περίπτωση που εμείς βάζουμε το χεράκι μας και αλλάζουμε τα πράγματα. Που λήγουμε εμείς μια σχέση, που ξεκινάμε δίαιτα ή γυμναστική, που αλλάζουμε κούρεμα, στέκι, δουλειά.
Όπως εύστοχα γράφει στο βιβλίο του “Αλλάζει ο Άνθρωπος;” ο Δημήτρης Καραγιάννης, Παιδοψυχίατρος, Ψυχοθεραπευτής και Διευθυντής του Κέντρου Παιδοψυχικής Υγιεινής, η αλλαγή δίνει χώρο στο καινούργιο. Και υπερθεματίζει σχετικά με την αλλαγή: «Αλλαγή είναι μια διαρκής εξέλιξη που δεν είναι ποσοτική, που δεν είναι αναγκαστικά μετρήσιμη. Η αλλαγή όπως την εύχομαι εγώ είναι να γινόμαστε όλο και περισσότερο ο εαυτός μας».
Για να επιτύχουμε μια νέα αρχή, χρειάζεται βασικά να ξέρουμε ποιοι είμαστε. Και σίγουρα δεν είμαστε αυτοί που ήμασταν πριν πέντε ή δέκα χρόνια. Μια βαθιά, ειλικρινής κουβέντα με τον εαυτό μας, μια ενδοσκόπηση θα βοηθήσει. Οι αξίες και οι επιθυμίες μας θα συνηγορήσουν στο να βρούμε νέους στόχους ή να επαναπροσδιορίσουμε τους παλιούς μας. Σύμφωνα με την Dr Annalisa Enrile, καθηγήτρια κοινωνιολογίας, «ένας από τους συνηθέστερους λόγους που εμποδίζουν την επιτυχία μας οπουδήποτε (στη δουλειά ή σε προσωπικό επίπεδο) είναι η σύγκρουση των αξιών μας».
Στο Olafaq σάς γράφουμε συχνά για την αξία της στοχοθεσίας, της καταγραφής μιας λίστας με ιδέες, με πλάνα, με όνειρα. Κάθε μικρή ή μεγάλη αλλαγή έχει ενδιαφέρον να συνοδεύεται και από μια πρακτικού τύπου καταγραφή. Να δούμε γραμμένα κάτω και οργανωμένα αυτά που έχουμε μες στο κεφάλι μας και ίσως να τα απλοποιήσουμε. Μες στο μυαλό μας μπορεί να μοιάζουν πιο δύσκολα και σύνθετα και ακατόρθωτα, από ό, τι αν ”εξοντωθούν” πάνω στο χαρτί, σε μια περιποιημένη λίστα. Όχι, σε αυτή τη φάση δε θα βοηθήσει να γράψετε για τη Λαμποργκίνι ή τις Μανόλο Μπλάνικ γόβες που ονειρεύεστε -αλλά ίσως για το πώς μπορείτε να δημιουργήσετε μια επιπλέον ή μια καινούργια πηγή εισοδήματος. Ρεαλισμός, πασπαλισμένος με την ορμή της αλλαγής που θέλετε να επιφέρετε φαντάζει ιδανικός συνδυασμός.
Όποια αλλαγή και να έχετε κατά νου, κάποιες περιφερειακές προσαρμογές στη ζωή σας (άσκηση, διατροφή, παραγκωνισμός του στρες, έναρξη ψυχοθεραπείας) θα υποστηρίξουν την απόφασή σας να φύγετε, να ξεκινήσετε κάτι καινούργιο, να αναμετρηθείτε με ένα παλιό σας όνειρο ή να κάνετε, τέλος πάντων, ό, τι έχετε κατά νου. Βάλτε την άσκηση στη ζωή σας, βελτιώνοντας έτσι την υγεία, την εμφάνιση αλλά και την ψυχική σας διάθεση. Ακόμα και αν ο ελεύθερος χρόνος σας είναι περιορισμένος, σίγουρα μπορείτε να βρείτε 15-20 λεπτά την ημέρα για να ασχοληθείτε με το σώμα σας. Οργανώστε λιγάκι τις μέρες σας, φτιάξτε πλάνο με τις δουλειές και μικροϋποχρεώσεις της κάθε μέρας, μάθετε να λέτε ”όχι” σε πράγματα που ξέρετε πως δεν θα μπορέσετε στ’ αλήθεια να ανταποκριθείτε, πάψτε να είστε αυτός ο άνθρωπος που τρέχει ολημερίς πανικόβλητος επειδή ξύπνησε πάλι αργά ή επειδή φορτώθηκε με διάφορα περιττά και αχρείαστα.
Ίσως, το πιο δύσκολο κομμάτι από όλα που συνοδεύουν μια ριζική αλλαγή, είναι οι άνθρωποι που συχνά καλούμαστε (και με πόνο, βεβαίως) να αφήσουμε πίσω μας, γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Αλλά αυτό είναι ένα ολόκληρο άλλο κείμενο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν λόγο για νέα ξεκινήματα σαν να πρόκειται μόνο για κάτι καλό, φωτεινό, ευχάριστο, γαμάτο. Καλές οι ταινίες και τα social media με τις αναίμακτες διδαχές τους, αλλά η ζωή αποφασίζει αλλιώτικα. Οι αλλαγές και τα νέα ξεκινήματα έχουν κόπο και ζόρια, από πίσω. Κάθε νέο ξεκίνημα, σηματοδοτεί μια αλλαγή. Και κάθε αλλαγή, για να μπορεί να εξελιχθεί και να αποτυπωθεί για τα καλά στον ψυχικό μας κόσμο, οφείλει να συνδυαστεί με μια αλλαγή στο χαρακτήρα μας, μια απόφαση πιο βαθιά από ένα απλό ”χωρίζω” ή ”μετακομίζω”.
Αν χωρίσουμε με τον Ψ άνθρωπο και επαναλάβουμε ίδια μοτίβα συμπεριφορών με τον επόμενο (απόκρυψη, ανασφάλεια, ξέσπασμα νεύρων) είναι πολύ πιθανό να επαναλάβουμε μια εξίσου δύσκολη ή ας πούμε ”αποτυχημένη” σχέση. Άντε, το πολύ πολύ, η άλλη πλευρά, ο νέος μας σύντροφος, να υποδεχθεί αλλιώτικα (επειδή είναι ένας άλλος άνθρωπος) κάποιες πτυχές μας και τα πράγματα να λάβουν διαφορετική εξέλιξη, να καθυστερήσουν ή να δημιουργήσουν καινούργια προβλήματα. «Κάθε καινούργιο ξεκίνημα που δε συνδυάζεται με μια αλλαγή στο χαρακτήρα, είναι απλά μια επιπλέον ματαίωση», ισχυρίζεται ο ψυχοθεραπευτής Γιάννης Αγγελής. Και προσθέτει: «Αν επιθυμούμε να ζήσουμε μια ζωή με χαρά και γνήσιο νόημα, είναι απαραίτητο να κάνουμε νέα ξεκινήματα, εξελίσσοντας συνεχώς τον εαυτό μας και ωθώντας τον να προχωρήσει πέρα από την ζώνη άνεσης που κατέχει. Δεν πρέπει να ξεχνάμε σε καμία περίπτωση όμως, πως αυτά τα ξεκινήματα για να περιέχουν ένα πραγματικό νόημα ύπαρξης, οφείλουν να έχουν ουσιαστικό κίνητρο, διάθεση για ριζικές αλλαγές και κυρίως ένα προσωπικό όραμα για το πως θέλουμε να πορευτούμε στη ζωή μας, ακολουθώντας όσο πιο πιστά μπορούμε αυτό το όραμα».
Είναι φορές που η ίδια η ζωή μάς ξεβράζει στην αλλαγή, χωρίς να μας ρωτάει και εμείς αναγκαζόμαστε, έτσι ή αλλιώς να προσαρμοστούμε. Μας χωρίζουν, πεθαίνουν, μας απολύουν, συμβαίνει κάτι αναπάντεχο που δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ελέγξει και εμείς βρισκόμαστε στην καρδιά της αλλαγής, μια αλλαγή που δεν επιλέξαμε. Τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά στην περίπτωση που εμείς βάζουμε το χεράκι μας και αλλάζουμε τα πράγματα. Που λήγουμε εμείς μια σχέση, που ξεκινάμε δίαιτα ή γυμναστική, που αλλάζουμε κούρεμα, στέκι, δουλειά.
Όπως εύστοχα γράφει στο βιβλίο του “Αλλάζει ο Άνθρωπος;” ο Δημήτρης Καραγιάννης, Παιδοψυχίατρος, Ψυχοθεραπευτής και Διευθυντής του Κέντρου Παιδοψυχικής Υγιεινής, η αλλαγή δίνει χώρο στο καινούργιο. Και υπερθεματίζει σχετικά με την αλλαγή: «Αλλαγή είναι μια διαρκής εξέλιξη που δεν είναι ποσοτική, που δεν είναι αναγκαστικά μετρήσιμη. Η αλλαγή όπως την εύχομαι εγώ είναι να γινόμαστε όλο και περισσότερο ο εαυτός μας».
Για να επιτύχουμε μια νέα αρχή, χρειάζεται βασικά να ξέρουμε ποιοι είμαστε. Και σίγουρα δεν είμαστε αυτοί που ήμασταν πριν πέντε ή δέκα χρόνια. Μια βαθιά, ειλικρινής κουβέντα με τον εαυτό μας, μια ενδοσκόπηση θα βοηθήσει. Οι αξίες και οι επιθυμίες μας θα συνηγορήσουν στο να βρούμε νέους στόχους ή να επαναπροσδιορίσουμε τους παλιούς μας. Σύμφωνα με την Dr Annalisa Enrile, καθηγήτρια κοινωνιολογίας, «ένας από τους συνηθέστερους λόγους που εμποδίζουν την επιτυχία μας οπουδήποτε (στη δουλειά ή σε προσωπικό επίπεδο) είναι η σύγκρουση των αξιών μας».
Στο Olafaq σάς γράφουμε συχνά για την αξία της στοχοθεσίας, της καταγραφής μιας λίστας με ιδέες, με πλάνα, με όνειρα. Κάθε μικρή ή μεγάλη αλλαγή έχει ενδιαφέρον να συνοδεύεται και από μια πρακτικού τύπου καταγραφή. Να δούμε γραμμένα κάτω και οργανωμένα αυτά που έχουμε μες στο κεφάλι μας και ίσως να τα απλοποιήσουμε. Μες στο μυαλό μας μπορεί να μοιάζουν πιο δύσκολα και σύνθετα και ακατόρθωτα, από ό, τι αν ”εξοντωθούν” πάνω στο χαρτί, σε μια περιποιημένη λίστα. Όχι, σε αυτή τη φάση δε θα βοηθήσει να γράψετε για τη Λαμποργκίνι ή τις Μανόλο Μπλάνικ γόβες που ονειρεύεστε -αλλά ίσως για το πώς μπορείτε να δημιουργήσετε μια επιπλέον ή μια καινούργια πηγή εισοδήματος. Ρεαλισμός, πασπαλισμένος με την ορμή της αλλαγής που θέλετε να επιφέρετε φαντάζει ιδανικός συνδυασμός.
Όποια αλλαγή και να έχετε κατά νου, κάποιες περιφερειακές προσαρμογές στη ζωή σας (άσκηση, διατροφή, παραγκωνισμός του στρες, έναρξη ψυχοθεραπείας) θα υποστηρίξουν την απόφασή σας να φύγετε, να ξεκινήσετε κάτι καινούργιο, να αναμετρηθείτε με ένα παλιό σας όνειρο ή να κάνετε, τέλος πάντων, ό, τι έχετε κατά νου. Βάλτε την άσκηση στη ζωή σας, βελτιώνοντας έτσι την υγεία, την εμφάνιση αλλά και την ψυχική σας διάθεση. Ακόμα και αν ο ελεύθερος χρόνος σας είναι περιορισμένος, σίγουρα μπορείτε να βρείτε 15-20 λεπτά την ημέρα για να ασχοληθείτε με το σώμα σας. Οργανώστε λιγάκι τις μέρες σας, φτιάξτε πλάνο με τις δουλειές και μικροϋποχρεώσεις της κάθε μέρας, μάθετε να λέτε ”όχι” σε πράγματα που ξέρετε πως δεν θα μπορέσετε στ’ αλήθεια να ανταποκριθείτε, πάψτε να είστε αυτός ο άνθρωπος που τρέχει ολημερίς πανικόβλητος επειδή ξύπνησε πάλι αργά ή επειδή φορτώθηκε με διάφορα περιττά και αχρείαστα.
Ίσως, το πιο δύσκολο κομμάτι από όλα που συνοδεύουν μια ριζική αλλαγή, είναι οι άνθρωποι που συχνά καλούμαστε (και με πόνο, βεβαίως) να αφήσουμε πίσω μας, γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Αλλά αυτό είναι ένα ολόκληρο άλλο κείμενο.
