Ένας πραγματικά «άφθαρτος», σε πολιτικό επίπεδο, Ερντογάν θα αναλάβει να οδηγήσει την Τουρκία στην επέτειο, τον ερχόμενο Οκτώβριο, των 100 ετών από την ίδρυση του σύγχρονου κράτους που ίδρυσε το 1923 ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
Κανείς – ούτε ο πρόσφατος διπλός σεισμός στη νότια Τουρκία με τους 60.000 νεκρούς, ούτε η, λογική φθορά, μετά από 20 συναπτά έτη αγκιστρωμένος στην εξουσία, ούτε το «νέο πρόσωπο» του αντιπάλου του, του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου – δεν κατάφερε να στερήσει από τον «σουλτάνο» ακόμη μια πενταετία στα ηνία της γείτονος χώρας.
Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης κέρδισε το 47,9% των ψήφων έναντι του 52,1% του Ερντογάν, ο οποίος αποδεικνύεται πολύ σκληρός για να πεθάνει, ένας Τζον ΜακΛέιν της ευρασιατικής πολιτικής σκηνής που θα αποπειραθεί πλέον να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις (υπερ)εξουσίες του, καθιστώντας εαυτόν και κατόπιν την χώρα του σε πρωταγωνίστρια του ευρύτερου περιφερειακού στρατιωτικού status quo.
H Τουρκία, ο Ερντογάν και το ΝΑΤΟ
Ο Ερντογάν γίνεται ο μακροβιότερος ηγέτης της χώρας του – και ο πλέον ανθεκτικός. Ενας «σουλτάνος» από τεφλόν, καθώς κατάφερε να ξεπεράσει τον εκλογικό σκόπελο που του έθεσαν τα έξι κόμματα που συνασπίστηκαν απέναντί του.
Και τώρα, ο Ερντογάν έχει να έρθει αντιμέτωπος με το μεγάλο προσωπικό του στοίχημα: να κάνει την Τουρκία ακόμη πιο ισχυρή περιφερειακή δύναμη στη Μέση Ανατολή, Μωάμεθ θέλοντος και Πούτιν επιτρέποντος. Και η πρώτη δοκιμασία για τον Ερντογάν ξεκινάει από τις σχέσεις της χώρας του με το ΝΑΤΟ.
Τους τελευταίους μήνες, η Άγκυρα μπλοκάρει την αίτηση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, με τη δικαιολογία ότι η Στοκχόλμη υποστηρίζει Κούρδους αυτονομιστές μαχητές που αποτελούν απειλή για την Τουρκία.
Ο Ερντογάν έχει ως πρώτο ορίζοντα των πολιτικών του την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους στις 11 – 12 Ιουλίου, εκεί όπου θα ξεκαθαρίσει το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, με όλους να περιμένουν να δούνε ποια στάση θα κρατήσει ο τούρκος πρόεδρος.
Αν ο Ερντογάν εμμείνει στην αρχική του θέση και θέσει βέτο, μάλλον σημαίνει ότι δεν καίγεται και δα… να έχει διπλωματικό leverage (πλεονέκτημα) έναντι των Ελληνοτουρκικών. Αλλιώς, σε πιθανή αναδίπλωση του Ερντογάν και σε ένα «πράσινο φως» στη Σουηδία εκ μέρους της Τουρκίας, τότε καθίσταται σαφές ότι ο Ερντογάν μελλοντικά θα πιέσει για πιθανά κέρδη και ωφέλειες που ενδεχομένως να προκύψουν για την Τουρκία σε ακανθώδη ζητήματα όπως το Ελληνοτουρκικό, την επικείμενη διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες της συμφωνίας για το Προσφυγικό, αλλά και το ζήτημα των F-16 σε σχέση με τις ΗΠΑ, καθώς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποφάσισε να εγκρίνει μια πιθανή στρατιωτική πώληση αμυντικών ειδών και υπηρεσιών στην κυβέρνηση της Τουρκίας για την υποστήριξη της αναβάθμισης του υπάρχοντος στόλου αεροσκαφών F-16 και σχετικού εξοπλισμού.
Το «χαρτί» του εθνικισμού και στα Τουρκοκυπριακά
Μια ακόμη βλέψη και πολιτική φιλοδοξία του Ερντογάν είναι η σταδιακή «μεταμόρφωση» των Κατεχομένων στην Κύπρο σε μια αμιγώς εξισλαμισμένη περιοχή εκτός Τουρκίας.
Το έδαφος έχει ήδη προλειανθεί από το 2021, με την δημιουργία νέων ισλαμικών τεμένων, αλλά και με τα ίδια τα λόγια του Ερντογάν, ο οποίος τότε, σε μια ομιλία του από την αυτοαποκαλούμενη «ΤΔΒΚ» στα Κατεχόμενα, αγνοώντας τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ανακοίνωσε το σχέδιο μερικού ανοίγματος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου και συγκεκριμένα της περιοχής των Βαρωσίων, σε μια απόπειρα να δημιουργήσει τετελεσμένα, ενόψει πιθανής νέας διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό.
Γι’ αυτό και έπαιξε γερά το χαρτί του εθνικισμού σε όλη την προεκλογική περίοδο, χαϊδεύοντας το «μαλακό ιδεολογικό υπογάστριο» της εκλογικής του βάσης, η οποία ενθουσιάζεται άπαξ και ο τούρκος πρόεδρος χρησιμοποιεί εθνικιστικό λόγο.
Εντωμεταξύ, η ίδια η Τουρκοκυπριακή κοινότητα κατά συντριπτική πλειοψηφία επέληεξε να ψηφίσει Κιλιντσάρογλου, επιβεβαιώνοντας την δυτικόστροφη και ευρωπαϊκή «στροφή» του πληθυσμού των Κατεχομένων και από χθες το βράδυ… έχει ρίξει μαύρες πλερέζες, αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.
Οι διαρκώς αυξανόμενες επενδύσεις του Ερντογάν στα Κατεχόμενα αποδεικνύουν ότι το Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά θα είναι υψηλά στην ατζέντα του, με την συνδρομή των χειρισμών του στα Κατεχόμενα και την συνεχιζόμενη εξάρτησή τους απο τον (πάντα φιλικό προς τον Ερντογάν) ρωσικό παράγοντα.
Από εκεί και πέρα, εννοείται ότι κανείς, εντός του ελληνικού ΥΠ.ΕΞ., δεν περιμένει πιο νηφάλια ρητορική εκ μέρους του Ερντογάν όσον αφορά στα Ελληνοτουρκικά. Η επιθετική ρητορική και οι προκλητικές ενέργειες από την Αγκυρα θα συνεχιστούν, «φτιάχνοντας» το εσωτερικό εθνικιστικό κλίμα, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να ανδεικνύονται σε παράγοντες Χ των εξελίξεων, καθώς κανείς δεν γνωρίζει ποια θα είναι η στάση τους απέναντι στον Ερντπγάν – αν και είναι μερικώς προειλημμένη και ο «σουλτάνος» θα συνεχίσει να παίζει τον ίδιο κομβικό, για τους ίδιους, ρόλο στην ευρύτερη περιοχή.
Το μέτωπο της οικονομίας
Ο Ερντογάν, φυσικά, δεν θα καταφέρει ποτέ του να καταστήσει την Τουρκία ως μεγάλη και σημαντική περιφερειακή δύναμη με επιρροή στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, αν πρώτα δεν φτιάξει και δεν συμμαζέψει τα του… οίκου του.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να φτιάξει μερικώς την εικόνα του, ως οικονομικού μεταρρυθμιστή ηγέτη, έτσι όπως αναδείχθηκε κατά την πρώτη δεκαετία του ως επικεφαλής του τουρκικού κράτους.
Με την τουρκική λίρα, ωστόσο, να έχει πάρει τον κατήφορο και να έχει χάσει πάνω από το 90% της αξίας της την τελευταία δεκαετία, τις τιμές στα ράφια των καταστημάτων και των σουπερμάρκετ ολοένα και να παίρνουν την ανηφόρα και την αγοραστική δύναμη των τουρκικών νοικοκυριών να φθίνει, ο Ερντογάν έχει να ρίξει πολύ… σκούπα και φαράσι επί των οικονομικών θεμάτων που ταλανίζουν την συντριπιτική πλειοψηφία των τούρκων πολιτών.