Στις 10 Ιανουαρίου του 1999, είδαμε τον Tony Soprano πίσω από το τιμόνι του ογκώδους Chevrolet Suburban και με αποφασιστικό βλέμμα να τραβάει το χειρόφρενο και να βγαίνει από το αυτοκίνητό του με μία πυγμή ηγέτη -που εντός λίγων επεισοδίων αποδείχθηκε πως ήταν. Ο σωματώδης 40αρης με την αραίωση και τα παραπανίσια κιλά είναι ο κεντρικός χαρακτήρας του “The Sopranos” του HBO, ένας χαρακτήρας που έμελλε να δημιουργήσει στο κοινό διφορούμενα συναισθήματα γι’ αυτόν όπως μίσος, αγάπη, συμπόνια, ενθουσιασμό και έξαρση. Προσωπικά, τα ένιωσα όλα αυτά από την πρώτη κιόλας σεζόν. Μαγεία!

Πρόκειται για μία από τις πιο πολυσυζητημένες -από κριτικούς και κοινό- σειρές, ενώ σύμφωνα με το Collider είναι η καλύτερη όλων των εποχών.

Βασισμένη σε κλασικές μαφιόζικες ταινίες όπως “Ο Νονός” του Coppola ή το “Goodfellas“, το Sopranos τα έχει όλα: συναρπαστική πλοκή, καταπληκτικό σκοτεινό χιούμορ, ένα εξαιρετικό καστ με κορυφαίο τον James Gandolfini που υποδύεται τον Tony Soprano. Ας το παραδεχτούμε, αν δεν ήταν ο Gandolfini, ο Tony Soprano ίσως να μην ήταν τόσο ανθρώπινος όσο τον παρακολουθήσαμε εμείς στις οθόνες μας για 86 επεισόδια.

Ο δημιουργός της σειράς, David Chase, έφερε την επανάσταση ανοίγοντας συζήτηση για θέματα ταμπού εκείνης της εποχής, 25 χρόνια πριν δηλαδή, μερικά εκ των οποίων, υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Η σειρά μας οδήγησε στα υπαρξιακά και δαιδαλώδη μονοπάτια του Tony Soprano, ο οποίος μέσα από τη ζωή του και την (αμφιλεγόμενη) στάση του μας δίδαξε μερικά πολύτιμα μαθήματα ζωής.

• Δεν χρειάζεται να αρέσουμε σε όλους

Το να προσπαθούμε να αρέσουμε σε όλους είναι χαμένος χρόνος και σπατάλη ενέργειας. Ο Tony Soprano δεν είναι από τις προσωπικότητες που έχουν ανάγκη να αρέσουν ντε και καλά. Είναι ένας διαμορφωμένος χαρακτήρας με την προσωπική του ηθική και ιδέες για τη ζωή, η οποία επειδή είναι γκανγκστερ, ξέρει ότι είναι μικρή ή να τελειώσει από τη μία μέρα στην άλλη, αποφασίζει να επικεντρωθεί στην οικογένειά του, στη θέση του ως αρχηγός και στην εξέλιξη του εαυτού του.

«Μου αρέσουν οι άνθρωποι που δεν έχουν την ανάγκη σε όλους να τους αρέσουν», -Tony Soprano

Γνωρίζει ότι το να είσαι αυτός που παίρνει τις δύσκολες αποφάσεις δεν είναι διαγωνισμός δημοτικότητας. Ο Tony Soprano θεωρεί ότι ανθεκτικότητα είναι ένα εξαιρετικά ελκυστικό χαρακτηριστικό στους άλλους. Είναι ένα χαρακτηριστικό, ωστόσο, που συνοδεύει και την απομόνωση και τη μοναξιά.

• Ακούστε την ψυχή σας όταν ζητάει βοήθεια

O Tony στην πρώτη σεζόν άρχισε να λιποθυμάει παρόλο που οι δείκτες της υγείας του ήταν φυσιολογικοί, όμως ήξερε ότι κάτι συνέχιζε να μην πηγαίνει καλά, το ίδιο πίστευε και ο περίγυρος του ο οποίος τον έστειλε τελικά στην ψυχολόγο Δρ. Jennifer Melfi. Η πρώτη διάγνωση; Κρίσεις πανικού.

O Soprano είναι από τους πρώτους χαρακτήρες που πήγε σε ψυχολόγο και ήταν μία από τις πρώτες απόπειρες φυσιολογικοποίησης της ψυχανάλυσης στην ποπ κουλτούρα. Αν και ο Soprano ήταν συνεπής για μεγάλο διάστημα στις συναντήσεις του με την Melfi, δεν μπορούμε να πούμε ότι ήταν πολύ πρόθυμος να δουλέψει εις βάθος τον εαυτό του. Πάντως, όταν έμπαινε στη διαδικασία διερεύνησης του εαυτού και της ζωής έκανε κάποιες ενδιαφέρουσες σκέψεις όπως: Θεωρώ ότι πρέπει να είμαι ο λυπημένος κλόουν: να γελάω απ’ έξω, να κλαίω από μέσα.

• Ακούστε τα όνειρά σας

Η ψυχανάλυση απασχολεί ένα μεγάλο μέρος της σειράς, κατά τη διάρκεια της οποίας μαθαίνουμε περισσότερες πληροφορίες για τα ψυχικά τραύματα, τον τρόπο σκέψης και τις αδυναμίες του κεντρικού χαρακτήρα. Κατά τη διάρκεια των συνεδριών η Δρ. Melfi έδωσε μεγάλη βάση στην ερμηνεία των ονείρων του Tony, ο οποίος σιγά σιγά άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να τους δίνει μεγαλύτερη σημασία και να τα ακούει περισσότερο.

Το επεισόδιο που είναι αφιερωμένο στο όνειρο του Tony σχετικά με το μέλλον του ξαδέρφου του, του Blundetto, δείχνει ότι τελικά πρέπει να ακούτε τα όνειρά σας, γιατί εκείνη τη στιγμή το υποσυνείδητό σας – προσπαθεί να σας λέει κάτι.

• Τελικά μήπως δεν πρέπει να αποδεχόμαστε την κληρονομιά των γονιών μας

Ο Tony ανήκει σε μία οικογένεια που για χρόνια είναι μέρος της ιταλικής μαφίας με τον ίδιο να μπαίνει από μικρός στην “επιχείρηση”, προκειμένου μεγαλώνοντας να επωμιστεί το βάρος της κληρονομιάς. Ο Soprano παρόλο που υποστηρίζει ότι αυτός ήταν προορισμός του και είναι χαρούμενος γι’ αυτό, μερικές φορές χρησιμοποιεί μοιρολατρική γλώσσα με αποτέλεσμα να αυτοαναιρείται.

Λέγοντας κυρίως στα δύο του παιδιά δικαιολογίες για τον τρόπο ζωής που επέλεξε, παρατηρούμε ότι υπάρχουν φορές που ίσως πραγματικά μπαίνει σε δεύτερες σκέψεις για το πώς θα ήταν η ζωή του αν δεν είχε ακολουθήσει τα βήματα της οικογένειάς του. «Ο πατέρας μου ήταν στην επιχείρηση. Ο θείος μου επίσης. Ίσως ήμουν πολύ τεμπέλης για να σκεφτώ μόνος μου».

• Η τήρηση των κανόνων διευκολύνουν τις σχέσεις

Σε κάθε είδους σχέση χρειάζεται να υπάρχουν κανόνες είτε μας αρέσουν είτε όχι. Από τη στιγμή που έχουμε συναινέσει σε αυτούς, πρέπει να τους τηρούμε. Σε διαφορετική περίπτωση, σύντομα θα έρθουν οι τριβές και η ρήξη στη σχέση. Βέβαια, ο Tony αναφέρει τα ίδια με έναν πιο επιβλητικό -για να το πούμε κομψά- τόνο.

Ένα επίσημο μέλος της μαφιόζικης επιχείρησης, ο Paulie, με τη χαρακτηριστική διχρωμία τα μαλλιά, παρέκαμψε τους κανόνες σε ένα επεισόδιο και έπραξε όπως νόμιζε αυτός ό,τι ήταν καλύτερο. Ε, ο Tony δεν το πήρε πολύ καλά και κουνώντας το δάχτυλο στο πρόσωπο του είπε: «Αν μπορείς να αναφέρεις τους κανόνες, τότε μπορείς να υπακούσεις σε αυτούς. Άκουσες τι είπα;» με τον Paulie να απαντάει σαστισμένος με ένα ξερό «Ναι».

• Ο σεβασμός κατακτιέται

Ο Tony ξέρει πολύ καλά ως αρχηγός μιας επιχείρησης μαφιόζων, ότι ο σεβασμός δεν είναι αυτονόητος και πρέπει να τον κατακτήσει. Πάντα τηρεί τις υποσχέσεις του, θα βοηθήσει όποιον έχει ανάγκη, είναι δίκαιος, δεν μεροληπτεί και για να μην ξεχνιόμαστε, τηρεί τους κανόνες.

«Αυτοί που θέλουν σεβασμό, δείχνουν σεβασμό», έχει πει σοφά ο Tony Soprano ξέροντας από πρώτο χέρι πόσο κόπος χρειάζεται για τον κερδίσεις.

• Η έλλειψη επικοινωνίας φέρνει τη δυστυχία

Παρά το γεγονός ότι πήγε σε θεραπεία για έξι σεζόν, ο Tony παραμένει ένας από τους πιο “κλειστούς” χαρακτήρες στην τηλεοπτική ιστορία. Το κοινό αν και έχει πλήρη επίγνωση των προσωπικών και επαγγελματικών του προβλημάτων, όλοι μέσα στον στενό του κύκλο, συμπεριλαμβανομένης της γυναίκας του, δεν έχουν ιδέα ούτε τι σκέφτεται, ούτε τι του συμβαίνει.

Αυτή η εσωστρέφεια λένε ότι προέρχεται από την εικόνα που είχε σχηματίσει για το πώς πρέπει να είναι οι άνδρες: ισχυροί σιωπηλοί τύποι -όπως άλλωστε είναι το είδωλό του, ο Gary Cooper. Αλλά αυτό όχι μόνο κατέστρεφε τις προσωπικές του σχέσεις, αλλά διόγκωνε και τον θυμό και το άγχος τους με αποτέλεσμα να καταλήγει με κρίσεις πανικού ή εκρήξεις θυμού.

• Τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία

Ένα τεράστιο σπίτι με πισίνα, μερικά ακριβά αμάξια, οι φίλοι και η οικογένεια δεν είναι σίγουρο ότι θα φέρουν την ευτυχία. Πώς να την φέρουν άλλωστε, όταν δεν μοιράζεσαι καμία σου σκέψη; Είναι επόμενο να νιώθεις μόνος και να υποφέρεις από το ψυχικό κενό. Αυτό συμβαίνει στον Tony Soprano. Τα λεφτά δεν μπορούν να του αγοράσουν την ευτυχία και το παρατηρούμε καθ’ όλη τη διάρκεια της σειράς.

Αν και κάποιες περιπτώσεις το προσπάθησε αγοράζοντας δώρα στη γυναίκα του και τις ερωμένες του, πάντα κατέληγε στη δυστυχία. Είναι μία συνειδητοποίηση που πιστεύω ότι μπορεί να έκανε και μόνος του ενδόμυχα και υποθέτω ότι ίσως να ήταν και αυτός ένας λόγος που εμφάνιζε τόσο συχνά κατάθλιψη.

• Μην κολλάτε στο παρελθόν

«Το “θυμάσαι τότε που…” είναι η χαμηλότερη μορφή επικοινωνίας», σύμφωνα με τον Tony Soprano, αν και θεωρούμε ότι είναι λίγο υπερβολικό -γιατί είναι φυσικό να νοσταλγούμε ή να βιώσουμε τραύματα του παρελθόντος και να το ανακαλέσουμε- θα μείνουμε στην κύρια ιδέα αυτής της φράσης: το παρελθόν δεν έχει θέση στο παρόν.

Ό,τι έγινε, έγινε και τελείωσε. Δεν μπορούμε να το αλλάξουμε, όμως μπορούμε να μάθουμε από τα λάθη μας και να γίνουμε σοφότεροι. Η επαναφορά του παρελθόντος μπορεί να λειτουργήσει και ως δικαιολόγηση των παροντικών πράξεων και αυτό μόνο στάσιμους μπορεί να μας κρατήσει.

• Δώστε προσοχή στα προβλήματα των ανθρώπων σας (SPOILER)

Ο Tony δεν είναι ένας άνθρωπος που θα αναλύσει τα προβλήματά του και θα τα αντιμετωπίσει με προσοχή και την πρέπουσα σοβαρότητα. Αυτό αποδεικνύεται και από τη στάση του στην ψυχοθεραπεία.

Δυστυχώς την ίδια πρακτική εφάρμοσε και στον γιο του, ο οποίος είχε περίεργη συμπεριφορά που άξιζε να διερευνηθεί από τους γονείς του. Όταν ο Anthony αποκτά μια πιο μηδενιστική και αυτοκτονική σκέψη, ο Tony δε δίνει σημασία πιστεύοντας ότι απλά θέλει τραβήξει την προσοχή επειδή είναι έφηβος. Τελικά, δεν ήταν έτσι τα πράγματα.