Υπήρξε ποτέ άλμπουμ που να ενσάρκωσε όλα τα μεγαλοπρεπή και λαμπερά στοιχεία της φευγάτης, υπερβολικής, εξωτικής, ερωτικής, φιλόδοξης δεκαετίας του ’80 περισσότερο από το Rio των Duran Duran; Και μόνο το ζωντανό εξώφυλλο – το χλωμό πλάσμα του Αμερικανού εικονογράφου, Patrick Nagel, με το σαγηνευτικό χαμόγελο από παγωτό κεράσι, μία άλλη Μόνα Λίζα για τη Νέα Ρομαντική Εποχή- χάρισε στο άλμπουμ ένα στιγμιαίο/διαχρονικό status icon. Και κάπως έτσι το nightclub συνάντησε τα στιλπνά εξώφυλλα της Vogue ή απλά ένα λαμπερό, νέο lip gloss.

Αλλά το Rio – το οποίο γιορτάζει την 40η επέτειό του, λίγες μέρες αφότου οι Duran Duran γιόρτασαν την καθυστερημένη είσοδό τους στο Rock & Roll Hall of Fame – δεν επαναπαύθηκε ποτέ σε ένα στυλ που υπερτερεί της ουσίας. Το άλμπουμ, σε άψογη παραγωγή  του Colin Thurston (των Bowie  και Iggy), εξακολουθεί να αντέχει, από την πρωτόγονη ποπ του single «Hungry Like the Wolf», το οποίο αποτελεί το breakthrough single της ζούγκλας, μέχρι τη μελαγχολική, σφυριχτή μπαλάντα του one-night-stand «Save a Prayer» και το συγκλονιστικό, νουάρ, εγκεκριμένο από τον David Lynch κόσμημα «The Chauffeur». Και ο ήχος του έχει αντιγραφεί και έχει εκτιμηθεί από όλους, από τους Killers μέχρι τον Mark Ronson και το νέο supergroup, τους Dreamcar.

«Υπήρξε δίκοπο μαχαίρι για εμάς, επειδή ήταν ένας τόσο δυνατός δίσκος και οι εικόνες από τα βίντεο έμειναν στο μυαλό των ανθρώπων. Μετά ήρθε το τέλος της δεκαετίας του 1980 και ο κόσμος θέλησε να μας κλείσει την πόρτα».

«Προφανώς κάθε νέο άλμπουμ που κάνουμε, πρέπει να το πιστεύουμε και να αισθανόμαστε ότι έχουμε πάει προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά όταν τελειώσαμε το άλμπουμ Rio, κοίταξα γύρω μου και ήξερα ότι είχαμε κάνει κάτι ξεχωριστό», θυμάται ο πληκτράς των Duran Duran, Nick Rhodes. «Δεν ήξερα τι στο καλό θα συνέβαινε με αυτό, αν θα γινόταν επιτυχία ή αποτυχία ή οτιδήποτε άλλο, αλλά ήξερα όταν το άκουγα ότι ναι, έχει πολύ δυνατά τραγούδια μέσα, και το αισθανόμουν πολύ σωστό».

Ο Rhodes παραδέχεται ότι το Rio ήταν δύσκολο να ξεπεραστεί. «Υπήρξε δίκοπο μαχαίρι για εμάς, επειδή ήταν ένας τόσο δυνατός δίσκος και οι εικόνες από τα βίντεο έμειναν στο μυαλό των ανθρώπων. Μετά ήρθε το τέλος της δεκαετίας του 1980 και ο κόσμος θέλησε να μας κλείσει την πόρτα». Αλλά ο μπασίστας John Taylor είναι ευγνώμων που το Rio επέτρεψε στους Duran Duran να δημιουργήσουν τελικά μια καριέρα που κράτησε πολύ πέρα από τη δεκαετία του ’80, περιλαμβάνοντας 15 άλμπουμ και περισσότερες από 100 εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων. «Ήταν ένα τόσο καταπληκτικό ταξίδι και νομίζω ότι το Rio είναι πιθανώς ο λόγος για τον οποίο εξακολουθούμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε σήμερα, βασικά», λέει ο Taylor. «Αυτό είναι το άλμπουμ που μας έβαλε στο χάρτη – και μας κράτησε εκεί».

Έγινε στον απόηχο του punk-rock και της Θάτσερ. Δεν μπορούσαμε να ακολουθήσουμε τον δρόμο που είχαν ακολουθήσει οι Sex Pistols ή οι Clash. Έπρεπε να βρούμε τη δική μας διάθεση και τον δικό μας δρόμο.

Για την πρώτη γενιά του MTV το Rio θα είναι για πάντα άρρηκτα συνδεδεμένο με σκηνές από μουσικά βίντεο με σέξι περιπέτειες σε γιοτ και σαμπάνιες, με ωραίες στιγμές για εξωστρεφείς ενήλικες. Παρά το γεγονός ότι κατάγονταν από το γκρίζο και σαφώς μη εξωτικό West Midlands του Birmingham της Αγγλίας, με το Rio, οι Duran Duran πουλούσαν μια φαντασίωση που ταξίδευε με τζετ και τριγύριζε σε νησιά. «Υπήρχε ένα κόλλημα με τη Βραζιλία και το καρναβάλι, το χρώμα, την ενέργεια. … Ένιωσα ότι όλο αυτό ήθελα να αξιοποιήσω», δήλωσε πρόσφατα στο SiriusXM ο Taylor, ο οποίος ήταν αυτός που έδωσε το όνομα στο άλμπουμ. Και τα παιδιά με τα μάτια γεμάτα αστέρια σίγουρα αγόραζαν αυτό που πουλούσαν οι Duran Duran. Οι κυνικοί, μουσικοί δημοσιογράφοι, ωστόσο, προερχόμενοι από το ζοφερό, ωμό punk διαμαρτυρίας των τελών της δεκαετίας του ’70, δεν ήταν τόσο ενθουσιασμένοι.

«Νομίζω ότι έφταιγε η εποχή», λέει ο Taylor στο Yahoo. «Δεχτήκαμε πολλές επικρίσεις για αυτή τη φιλόδοξη μουσική επιλογή. Αυτό έγινε στον απόηχο του punk-rock και της Θάτσερ. Αλλά από δημιουργική άποψη, θα έπρεπε να ακολουθήσουμε μια διαφορετική κατεύθυνση -δεν μπορούσαμε να ακολουθήσουμε τον δρόμο που είχαν ακολουθήσει οι Sex Pistols ή οι Clash. Έπρεπε να βρούμε τη δική μας διάθεση και τον δικό μας δρόμο.

»Υποθέτω ότι δεχτήκαμε κριτική επειδή πουλήσαμε στον κόσμο ένα όνειρο. Θυμάμαι όταν οι Heaven 17 έβγαλαν το άλμπουμ τους «The Luxury Gap», οι κριτικοί είπαν: “Λοιπόν, ένα luxury gap – αυτό είναι που πουλάνε οι Duran Duran, αυτή τη φαντασίωση σε ανθρώπους που δεν μπορούν να το αντέξουν οικονομικά!”. Αλλά ποτέ δεν το σκέφτηκα πραγματικά έτσι», συνεχίζει ο Taylor. «Μου αρέσει η μουσική και η τέχνη όταν υπάρχει κάτι ανέγγιχτο σε αυτά, κάτι εξωτικό, κάτι ερωτικό. Νομίζω ότι αυτά είναι τα είδη των καλλιτεχνών που με τραβούσαν, που μας τραβούσαν. Ήταν φυσικό να κάνουμε αυτό που κάναμε».

«Σε πολλούς μουσικοκριτικούς δεν άρεσε η ιδέα ότι υπήρχε ένας νέος τρόπος να κάνουμε τα πράγματα», λέει ο Rhodes. «Δεν ήταν ο τρόπος των καλλιτεχνών της δεκαετίας του ’70, αν και πολλοί από τους καλλιτέχνες που μου άρεσαν -ο David Bowie, οι Roxy Music, οι Beatles, οι Rolling Stones- όλοι φρόντιζαν για την εικόνα τους και το δημιουργικό τους όραμα πέρα από τη μουσική. Απλώς όταν αυτό έγινε ισοδύναμο της μουσικής, κάποιοι άρχισαν να αντιδρούν».

Το χλωμό πλάσμα του Αμερικανού εικονογράφου, Patrick Nagel, με το σαγηνευτικό χαμόγελο από παγωτό κεράσι, μία άλλη Μόνα Λίζα για τη Νέα Ρομαντική Εποχή.

 

Οι μουσικοί δημοσιογράφοι, προφανώς, αγάπησαν και αγαπούν τους Duran Duran. Το βιβλίο 33 1/3 της αξιόλογης συγγραφέως Annie Zaleski για την κληρονομιά του Rio το επιβεβαιώνει, αλλά και το 15ο άλμπουμ του συγκροτήματος Future Past, στο οποίο συμμετέχουν συνεργάτες όπως ο Graham Coxon των Blur, το ανερχόμενο ιαπωνικό post-rock δίδυμο Chai, ο πιανίστας του Bowie, Mike Garson, ο Άγγλος DJ/παραγωγός/remixer Erol Alkan, ο υπερ-παραγωγός Mark Ronson, ακόμα και ο θρυλικός Giorgio Moroder, το οποίο έχει αποσπάσει τα εύσημα των δημοσιογράφων. Οι κριτικοί, βέβαια, ήταν αρκετά κακοί με τους Duran Duran το 1982, κυρίως λόγω του νεανικού, γυναικείου φαν κλαμπ του συγκροτήματος. «Η μουσική διανόηση ήταν πάντα πολύ ανδροκρατούμενη, ένα κλαμπ για αγόρια  που τους αρέσει η μουσική με έναν συγκεκριμένο τρόπο» ανασηκώνει τους ώμους του ο Taylor. Αλλά το συγκρότημα δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να φλερτάρει με τα εφηβικά περιοδικά και να συμμετέχει «στο pinup thing» που τελικά βοήθησε να γίνει το Rio μια διεθνής, πολυπλατινένια πραγματικότητα.

«Πραγματικά δεν νομίζω ότι θα έκανα κάτι διαφορετικό, με κανέναν τρόπο», επιμένει ο Taylor. «Δεν το μετανιώνω καθόλου. Θέλω να πω, δεν ξέρω πώς θα είχαμε εξελιχθεί ως μουσικοί αν αυτό δεν ήταν ποτέ μέρος της ιστορίας μας, αλλά ξέρω ότι αυτό που είχαμε μας έδωσε δύναμη και μας επέτρεψε να δουλέψουμε με τον τρόπο που θέλαμε να δουλέψουμε. Αν δεν είχαμε το έφηβο fan club, τότε ίσως να μην είχαμε καριέρα μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’80, καταλαβαίνετε;».

«Η μουσική διανόηση ήταν πάντα πολύ ανδροκρατούμενη, ένα κλαμπ για αγόρια  που τους αρέσει η μουσική με έναν συγκεκριμένο τρόπο» ανασηκώνει τους ώμους του ο Taylor.

Παρόλα αυτά, ο John Taylor παραδέχεται ότι ο ίδιος και οι αρχικοί «Fab Five» – ο Rhodes, ο τραγουδιστής Simon Le Bon, ο κιθαρίστας Andy Taylor (ο οποίος θα επανενωθεί με το συγκρότημα στην τελετή του Hall of Fame στις 5 Νοεμβρίου) και ο ντράμερ Roger Taylor, δεν ήταν προετοιμασμένοι για το πώς η αθάνατη λατρεία των teenyboppers του πλανήτη Γη θα άλλαζε και θα διαμόρφωνε τις σχέσεις μέσα στο ανερχόμενο τότε συγκρότημα.

«Νομίζω ότι το έφηβο fan club μάς έκανε να τσακωθούμε λίγο, γιατί έγινε αρκετά ανταγωνιστικό μεταξύ μας» παραδέχεται ο John. «Δεν το είχαμε πραγματικά σκεφτεί αυτό – ότι θα υπήρχαν “οπαδοί του John” και “οπαδοί του Nick” και “οπαδοί του Simon”, και ότι θα εμπλεκόμασταν σε αυτό το είδος διαγωνισμού δημοτικότητας, αυτού του “διαγωνισμού αγάπης”. Αυτό μας χάριζε ένα διαφορετικό είδος πίεσης. Ιδιαίτερα για τον Andy – για πολλούς από εμάς, πραγματικά, αλλά ειδικά για τον Andy – που ήταν μάλλον ο λιγότερο δημοφιλής στους θαυμαστές. Αυτό ήταν αρκετά απογοητευτικό γι’ αυτόν, επειδή ποτέ δεν είχε σκεφτεί ότι η εμφάνισή του θα μπορούσε να είναι τόσο σημαντική. Γι’ αυτόν, όλα είχαν να κάνουν με τις μουσικές του ικανότητες- αυτό ήταν που τον επικύρωνε ως άτομο. Το γεγονός ότι μπορεί να μην ήταν τόσο δημοφιλής όσο εγώ ήταν πολύ απογοητευτικό γι’ αυτόν».

Εκείνη την εποχή, μια τυπική δημοσκόπηση στο 16 ή στο Tiger Beat έβγαζε συνήθως τον John ως το πιο δημοφιλές μέλος του γκρουπ, ακολουθούμενο από τον Simon, τον Nick, τον Roger και, πάντα τελευταίο, τον καημένο τον Andy. «Υπήρχαν κατατάξεις, σίγουρα, ναι», λέει με λύπη ο Taylor. Όταν τον ρωτάνε πώς αισθάνεται για την καρδιοκατακτητική του ιδιότητα, απαντάει με κουρασμένο αναστεναγμό: «Δεν θέλω καν να το σκέφτομαι πια, για να είμαι ειλικρινής». Ο Andy Taylor έφυγε από τους Duran Duran το 1986, επανήλθε το 2001 και αποχώρησε οριστικά το 2006- ο John και ο Roger εγκατέλειψαν το συγκρότημα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, αλλά επέστρεψαν στη σύνθεση, μαζί με τον Le Bon και τον Rhodes, από το 2001.

«Είμαι πολύ ευγνώμων που ο συγχρονισμός μας -ο τυχαίος συγχρονισμός μας- με την έλευση των μουσικών βίντεο στάθηκε τόσο τυχερός», λέει ο Rhodes.

Μέρος της απήχησης του Rio στις γυναίκες θαυμάστριες ήταν αναμφίβολα το πρώιμο woman empowerment του άλμπουμ. Μαζί με το προαναφερθέν εξώφυλλο του Nagel, τα τολμηρά casting των μουσικών βίντεο του συγκροτήματος – η αυθάδης ηρωίδα του Bond που αιχμαλώτισε τον Roger σε ένα δίχτυ ψαρέματος στο ομώνυμο «Rio», η τίγρης που τσακώθηκε με τον Le Bon στο «Hungry Like the Wolf» – απεικονίζονταν πάντα δυνατές, γεμάτες αυτοπεποίθηση γυναίκες, σχεδόν σαν σκίτσα του Nagel που ζωντάνεψαν. Αυτό ήταν μια ευπρόσδεκτη αντίθεση από άλλα κλιπ της εποχής που αντιμετώπιζαν τη γυναικεία φιγούρα ως μόνιμο αντικείμενο πόθου. «Όχι, οι γυναίκες μας χειραγωγούσαν! Ξέρετε, στο «Rio» ή στο «Hungry Like the Wolf», τις κυνηγάμε. Είναι αυτές που έχουν τη δύναμη. Βρίσκονται στο βάθρο – όπως θα έπρεπε να είναι» χαμογελάει ο Τέιλορ.

Τόσο ο Taylor όσο και ο Rhodes δέχονται ότι τα μουσικά τους βίντεο ήταν καθοριστικά για την επιτυχία του Rio (το οποίο κυκλοφόρησε λιγότερο από ένα χρόνο μετά το ντεμπούτο του MTV), ίσως όσο και η ίδια η μουσική. «Ήμασταν σαφώς ένα σημαντικό μέρος της γενιάς του MTV και νομίζω ότι κάναμε πολλά με το βίντεο που δεν είχαν κάνει άλλα γκρουπ, πολλά πρωτοποριακά πράγματα, όπως το να χρησιμοποιούμε ψηφιακή τεχνολογία και εφέ που δεν είχαν ξαναεμφανιστεί».

«Όχι, οι γυναίκες μας χειραγωγούσαν! Ξέρετε, στο «Rio» ή στο «Hungry Like the Wolf», τις κυνηγάμε. Είναι αυτές που έχουν τη δύναμη. Βρίσκονται στο βάθρο – όπως θα έπρεπε να είναι» χαμογελάει ο Τέιλορ.

«Νομίζω ότι ήμασταν τυχεροί που συνδεθήκαμε με τον σκηνοθέτη Russell Mulcahy, ήταν πολύ κινηματογραφικός στο όραμά του», λέει ο Taylor. «Κοιτούσε το Apocalypse Now, το Raiders of the Lost Ark, και έλεγε, “ναι, μπορώ να το κάνω αυτό. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό με τα τρίλεπτα έπη σας. Ας βγούμε από το στούντιο. Θα φτιάξουμε αυτά τα μίνι-blockbuster βίντεο που θα μεταφέρουν τους ανθρώπους σε ένα μέρος που δεν έχουν πάει ποτέ, σε ένα μέρος εξωτικό, επικίνδυνο και σέξι”».

«Είμαι πολύ ευγνώμων που ο συγχρονισμός μας -ο τυχαίος συγχρονισμός μας- με την έλευση των μουσικών βίντεο στάθηκε τόσο τυχερός», λέει ο Rhodes. «Αν ήμασταν πέντε χρόνια αργότερα, νομίζω ότι το συναρπαστικό κομμάτι είχε θα είχε ήδη τελειώσει- αν ήμασταν πέντε χρόνια νωρίτερα, θα μας είχαν καπελώσει νεότερες μπάντες. Απλά συνέβη να βρισκόμαστε στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή».

Ο Taylor συμφωνεί ότι οι Duran Duran ήταν «οι κατάλληλοι τύποι στη στιγμή» όταν του ζητείται να προσδιορίσει τι ήταν αυτό που έκανε το Rio να συνδεθεί τόσο έντονα με τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Όπως είπε στον Richard Blade του SiriusXM: «Αν το εξώφυλλο του Rio ήταν διαφορετικό, αν το εξώφυλλο του Rio ήταν μια φωτογραφία του συγκροτήματος, ίσως δεν θα είχε επηρεάσει με τον ίδιο τρόπο. Αν δεν είχαμε πάει στη Σρι Λάνκα με τον Russell Mulcahy, αν εκείνο το βίντεο του “Hungry Like the Wolf” ήταν ένα άλλο βίντεο σε οποιοδήποτε στούντιο στο Λονδίνο, ποιος ξέρει τι θα είχε ακολουθήσει».

«Δεν μπορείς να προβλέψεις αυτά τα πράγματα», λέει με σεμνότητα ο Taylor στο Yahoo Music. «Δεν καταλαβαίνεις καν πώς συμβαίνουν. Απλά παρατηρείς πότε σταματάνε να συμβαίνουν».