Το krautrock ήταν υπαίτιο για την αναγέννηση της μουσικής τη δεκαετία του ’70 και σαν φάρος πρωτοτυπίας έριξε το φως του ακόμη και σε καλλιτέχνες του διαμετρήματος του David Bowie και του Brian Eno. Μπάντες όπως οι Ash Ρa Temple, οι Can και οι Kraftwerk σκιαγράφησαν την «αγωνία του μεταπολεμικού κόσμου», το μεταίχμιο δύο εποχών: αυτής της μεταπολεμικής ευφορίας και της αμφισβήτησής της. Το κίνημα του krautrock -χαρακτηριστικός εξόχως υποτιμητικός που γεννήθηκε από την παιγνιώδη διάθεση Άγγλων μουσικοκριτικών για το ροκ των Γερμανών απόγονων των στρατιωτών του A΄ παγκοσμίου- ήταν μια από τις σημαντικότερες επαναστάσεις στο χώρο της μουσικής κατά τον 20ο αιώνα και σίγουρα ευθυγραμμίζεται με την εποχή που το γέννησε.
Ο Manuel Göttsching συνέδεσε αρχικά το όνομά του με τους σπουδαίους Ash Ra Τemple. Μαζί τους διένυσε μια διαδρομή γεμάτη με εξαιρετικές κυκλοφορίες από τη ροκ, με τα αστείρευτα jammαρίσματα, προς την ηλεκτρονική μουσική και τις εκφάνσεις πρωτοτυπίας που υποσχόταν. To “Inventions for Electric Guitar”, το οποίο αποκλήθηκε ως Ash Ra Tempel-VI, προεικόνιζε το ύφος που θα τον έκανε ευρύτερα γνωστό.
Από τους Ash Ra Tempel και μετέπειτα, σαν αυτόνομος καλλιτέχνης, η διαδρομή του ήταν σύμφυτη με τον πειραματισμό. Συνδυάζοντας ως αλληλένδετο σύνολο το ροκ και την ηλεκτρονική μουσική, το πρωτοποριακό του ύφος βυθίστηκε στις άγνωστες λεωφόρους του σύμπαντος με τους δίσκους του να κουβαλούν την αέρινη ηχώ των μακρινών του ταξιδιών. Ταυτόχρονα, με το σχήμα των Ashra, συνεχίζοντας την πολυκύμαντη καριέρα του, ο Göttsching εισερχόταν βαθύτερα στον κόσμο της ηλεκτρονικής μουσικής. Με το “New Age of Earth” να ξεχωρίζει για τα ambient τοπία του: μια ονειρική κατάσταση που καταργεί το σύνορο ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Ένας από τους σημαντικότερους δίσκους που γέννησε η φανταστική επικράτεια του krautrock.
Ο πιο σημαντικός του δίσκος, και αυτός που άφησε το αποτύπωμα στην σύγχρονη μουσική, είναι το “E2- E4” του 1984. Ο δίσκος κουβαλάει πάμπολλα εύσημα που του έχουν αποδοθεί ως αναγνώριση για τη συμβολή του στην εξέλιξη της σύγχρονης μουσικής και είναι κάπως παράδοξο πως αρχικά ο δίσκος προοριζόταν μόνο για τα αυτιά του δημιουργού.
Το “E2- E4” ηχογραφήθηκε σε λίγες μονάχα ώρες στα πλαίσια αυθόρμητων πειραματισμών του Göttsching προκειμένου να χρησιμοποιήσει το τελικό αποτέλεσμα, αποθηκευμένο σε κασέτα, ως συντροφιά σε ένα επικείμενο ταξίδι του… Τελικά το υλικό, που έμελλε να γίνει η κλασικότερη δουλειά του καλλιτέχνη, κατάφερε να πείσει τον δημιουργό του πως δεν έπρεπε να παραμείνει μακριά από το κοινό.
Ο δίσκος ήταν η συνέχεια του ύφους που είχε αρχίσει να σμιλεύει ο Göttsching στα προηγούμενά του έργα, μόνο που εδώ βρίσκει την τέλεια υλοποίησή του: ο μινιμαλισμός, ως κινητήριος μοχλός στον τρόπο σύνθεσης, στήνει ένα έργο που προφήτευε τη μουσική των ερχόμενων χρόνων.
Για πολλούς, είδη όπως το techno και η house, γεννιούνται πάνω στη ροή των επαναλαμβανόμενων ρυθμών του δίσκου που όσο εκτυλίσσεται πάνω σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο μικρές, αλλά σπουδαίες αλλαγές συντελούνται σταδιακά για να του προσδώσουν κάτι ανεξήγητα μεθυστικό. Όταν μάλιστα η κιθάρα του Göttsching κάνει την εμφάνισή της καταλαβαίνεις πως κάτι πρωτόγνωρο διαδραματίζεται.
Δύσκολα μπορούν να βρεθούν καλλιτέχνες σαν τον Göttsching που κατάφεραν, τόσο στον χώρο της ροκ μουσικής, και μετέπειτα στα παρθένα ακόμα χωράφια της ηλεκτρονικής μουσικής, να αφήσουν σε τέτοιο βαθμό το αποτύπωμά τους. Το πνεύμα της νεωτερικότητας: η υπέρβαση των εμπεδωμένων μορφών έκφρασης προς το καινούριο και τις άφατες προοπτικές του έβρισκε στο πρόσωπό του ένα διαπρύσιο κήρυκα.
Για τον Fredric Jameson, η έννοια του ”nostalgia mode” δεν δηλώνει την παρουσία της μόνο σε έργα του παρόντος που παραπέμπουν ευθέως στο παρελθόν ( ακόμα και αυτά συσκοτίζουν τα χρόνια που έχουν περάσει με τα σύγχρονα μέσα που επιστρατεύουν), αλλά και στο σύνολο της σύγχρονης μουσικής. Η νοσταλγία δεν έχει να κάνει μόνο με μια ψυχολογική έλλειψη για κάτι που έχει παρέλθει, αλλά με την απουσία των ιδεών που θα εγκυμονήσουν το καινούριο. Αυτό που χαρακτηρίζουνε σήμερα ως καινούριο πολλές φορές δεν είναι παρά μια σύνθεση παρελθουσών μορφών (pastiche), μια ανακατασκευή του παρελθόντος που όσο ευφυής και αν είναι στο συγκερασμό προηγούμενων μορφών, αδυνατεί να αφουγκραστεί την σύγχρονη ιστορική εμπειρία.
Αυτό που κατάφερε ο Manuel Göttsching ήταν ο τρόπος να προσφέρει αυτό το σοκ μιας αληθινής αλλαγής, το οποίο μοιάζει σχεδόν αδύνατο στη δική μας εποχή. Η μουσική του εκλιπόντα ακούγεται σαν το καλωσόρισμα μιας νέας εποχής για τη Γη που υποσχέθηκε ο 20ος αιώνας και δεν υπάρχει σήμερα παρά σαν ανάμνηση.
Το krautrock ήταν υπαίτιο για την αναγέννηση της μουσικής τη δεκαετία του ’70 και σαν φάρος πρωτοτυπίας έριξε το φως του ακόμη και σε καλλιτέχνες του διαμετρήματος του David Bowie και του Brian Eno. Μπάντες όπως οι Ash Ρa Temple, οι Can και οι Kraftwerk σκιαγράφησαν την «αγωνία του μεταπολεμικού κόσμου», το μεταίχμιο δύο εποχών: αυτής της μεταπολεμικής ευφορίας και της αμφισβήτησής της. Το κίνημα του krautrock -χαρακτηριστικός εξόχως υποτιμητικός που γεννήθηκε από την παιγνιώδη διάθεση Άγγλων μουσικοκριτικών για το ροκ των Γερμανών απόγονων των στρατιωτών του A΄ παγκοσμίου- ήταν μια από τις σημαντικότερες επαναστάσεις στο χώρο της μουσικής κατά τον 20ο αιώνα και σίγουρα ευθυγραμμίζεται με την εποχή που το γέννησε.
Ο Manuel Göttsching συνέδεσε αρχικά το όνομά του με τους σπουδαίους Ash Ra Τemple. Μαζί τους διένυσε μια διαδρομή γεμάτη με εξαιρετικές κυκλοφορίες από τη ροκ, με τα αστείρευτα jammαρίσματα, προς την ηλεκτρονική μουσική και τις εκφάνσεις πρωτοτυπίας που υποσχόταν. To “Inventions for Electric Guitar”, το οποίο αποκλήθηκε ως Ash Ra Tempel-VI, προεικόνιζε το ύφος που θα τον έκανε ευρύτερα γνωστό.
Από τους Ash Ra Tempel και μετέπειτα, σαν αυτόνομος καλλιτέχνης, η διαδρομή του ήταν σύμφυτη με τον πειραματισμό. Συνδυάζοντας ως αλληλένδετο σύνολο το ροκ και την ηλεκτρονική μουσική, το πρωτοποριακό του ύφος βυθίστηκε στις άγνωστες λεωφόρους του σύμπαντος με τους δίσκους του να κουβαλούν την αέρινη ηχώ των μακρινών του ταξιδιών. Ταυτόχρονα, με το σχήμα των Ashra, συνεχίζοντας την πολυκύμαντη καριέρα του, ο Göttsching εισερχόταν βαθύτερα στον κόσμο της ηλεκτρονικής μουσικής. Με το “New Age of Earth” να ξεχωρίζει για τα ambient τοπία του: μια ονειρική κατάσταση που καταργεί το σύνορο ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Ένας από τους σημαντικότερους δίσκους που γέννησε η φανταστική επικράτεια του krautrock.
Ο πιο σημαντικός του δίσκος, και αυτός που άφησε το αποτύπωμα στην σύγχρονη μουσική, είναι το “E2- E4” του 1984. Ο δίσκος κουβαλάει πάμπολλα εύσημα που του έχουν αποδοθεί ως αναγνώριση για τη συμβολή του στην εξέλιξη της σύγχρονης μουσικής και είναι κάπως παράδοξο πως αρχικά ο δίσκος προοριζόταν μόνο για τα αυτιά του δημιουργού.
Το “E2- E4” ηχογραφήθηκε σε λίγες μονάχα ώρες στα πλαίσια αυθόρμητων πειραματισμών του Göttsching προκειμένου να χρησιμοποιήσει το τελικό αποτέλεσμα, αποθηκευμένο σε κασέτα, ως συντροφιά σε ένα επικείμενο ταξίδι του… Τελικά το υλικό, που έμελλε να γίνει η κλασικότερη δουλειά του καλλιτέχνη, κατάφερε να πείσει τον δημιουργό του πως δεν έπρεπε να παραμείνει μακριά από το κοινό.
Ο δίσκος ήταν η συνέχεια του ύφους που είχε αρχίσει να σμιλεύει ο Göttsching στα προηγούμενά του έργα, μόνο που εδώ βρίσκει την τέλεια υλοποίησή του: ο μινιμαλισμός, ως κινητήριος μοχλός στον τρόπο σύνθεσης, στήνει ένα έργο που προφήτευε τη μουσική των ερχόμενων χρόνων.
Για πολλούς, είδη όπως το techno και η house, γεννιούνται πάνω στη ροή των επαναλαμβανόμενων ρυθμών του δίσκου που όσο εκτυλίσσεται πάνω σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο μικρές, αλλά σπουδαίες αλλαγές συντελούνται σταδιακά για να του προσδώσουν κάτι ανεξήγητα μεθυστικό. Όταν μάλιστα η κιθάρα του Göttsching κάνει την εμφάνισή της καταλαβαίνεις πως κάτι πρωτόγνωρο διαδραματίζεται.
Δύσκολα μπορούν να βρεθούν καλλιτέχνες σαν τον Göttsching που κατάφεραν, τόσο στον χώρο της ροκ μουσικής, και μετέπειτα στα παρθένα ακόμα χωράφια της ηλεκτρονικής μουσικής, να αφήσουν σε τέτοιο βαθμό το αποτύπωμά τους. Το πνεύμα της νεωτερικότητας: η υπέρβαση των εμπεδωμένων μορφών έκφρασης προς το καινούριο και τις άφατες προοπτικές του έβρισκε στο πρόσωπό του ένα διαπρύσιο κήρυκα.
Για τον Fredric Jameson, η έννοια του ”nostalgia mode” δεν δηλώνει την παρουσία της μόνο σε έργα του παρόντος που παραπέμπουν ευθέως στο παρελθόν ( ακόμα και αυτά συσκοτίζουν τα χρόνια που έχουν περάσει με τα σύγχρονα μέσα που επιστρατεύουν), αλλά και στο σύνολο της σύγχρονης μουσικής. Η νοσταλγία δεν έχει να κάνει μόνο με μια ψυχολογική έλλειψη για κάτι που έχει παρέλθει, αλλά με την απουσία των ιδεών που θα εγκυμονήσουν το καινούριο. Αυτό που χαρακτηρίζουνε σήμερα ως καινούριο πολλές φορές δεν είναι παρά μια σύνθεση παρελθουσών μορφών (pastiche), μια ανακατασκευή του παρελθόντος που όσο ευφυής και αν είναι στο συγκερασμό προηγούμενων μορφών, αδυνατεί να αφουγκραστεί την σύγχρονη ιστορική εμπειρία.
Αυτό που κατάφερε ο Manuel Göttsching ήταν ο τρόπος να προσφέρει αυτό το σοκ μιας αληθινής αλλαγής, το οποίο μοιάζει σχεδόν αδύνατο στη δική μας εποχή. Η μουσική του εκλιπόντα ακούγεται σαν το καλωσόρισμα μιας νέας εποχής για τη Γη που υποσχέθηκε ο 20ος αιώνας και δεν υπάρχει σήμερα παρά σαν ανάμνηση.
