Το πιάνο είναι ένα μουσικό όργανο που το γνωρίζουν όλοι. Είναι από τα πιο αγαπημένα, αλλά και ανάμεσα στις πιο συνήθεις επιλογές των παιδιών και ενηλίκων που αποφασίζουν να μάθουν μουσική.
Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι κάποτε τα χρώματα των πλήκτρων του όμορφου αυτού οργάνου ήταν ανεστραμμένα; Μάλιστα, αυτά που σήμερα είναι λευκά πριν από μερικές εκατοντάδες χρόνια ήταν μαύρα και το αντίστροφο.
Όταν εφευρέθηκαν το τσέμπαλο και το πιανοφόρτε κατά τα τελευταία μεσαιωνικά χρόνια, οι κατασκευαστές χρησιμοποιούσαν λευκό ξύλο με λίγο ελεφαντόδοντο για τα κύρια πλήκτρα και ξύλο από παλίσανδρο (ροδόξυλο, rosewood) για τα μικρότερα, μαύρα πλήκτρα. Τα χρώματα, δηλαδή, ήταν όπως τα γνωρίζουμε σήμερα. Ωστόσο, χρόνια αργότερα αυτό αντιστράφηκε.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το φημισμένο πιανοφόρτε στο οποίο έγραψε ο Μότσαρτ τις ώριμες συνθέσεις του, μέχρι τον θάνατό του το 1791. Τα κύρια πλήκτρα του είναι μαύρα και τα μικρότερα είναι λευκά. Κι όπως ξέρουμε, σήμερα τα χρώματα έχουν αλλάξει και πάλι, με τα κύρια πλήκτρα των πιάνων μας να είναι λευκά και τα μικρότερα μαύρα.
Αν και κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τον ακριβή λόγο για την πρώτη ιστορικά μετάβαση, υπάρχει μία θεωρία: το χρώμα του πιάνου πιθανότατα επηρεάστηκε από τις τιμές του ελεφαντόδοντου και του ξύλου. Λόγω της σπανιότητάς του, το ελεφαντόδοντο ήταν πάντα πολύ πιο αγαπητό από το ξύλο, αλλά και πιο ακριβό. Επομένως, η πρώτη αλλαγή θεωρείται ότι έγινε για να υπάρχουν λιγότερα λευκά πλήκτρα και άρα να χρησιμοποιείται λιγότερο ελεφαντόδοντο, καθιστώντας το όργανο πιο προσιτό σε συνθέτες και πιανίστες.
Στο μεταξύ, κανείς δεν ξέρει ούτε γιατί τα χρώματα αντιστράφηκαν ακόμα μία φορά, κάνοντας το πιάνο όπως το γνωρίζουμε στις μέρες μας. Δεν υπάρχει καμία ιστορική καταγραφή αυτής της αλλαγής, έτσι μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε ως προς την αιτία της. Το πιο πιθανό σενάριο έχει να κάνει με την ευκολία του παιξίματος: σε ένα πιο φωτεινό όργανο είναι πολύ πιο εύκολο να παίξει ο πιανίστας.
Συγκεκριμένα, όταν συνολικά το χρώμα του οργάνου ήταν τόσο σκοτεινό, ο μουσικός δεν έβλεπε αρκετά καλά για να βρίσκει τα διαστήματα μεταξύ των πλήκτρων και να ανοίγει το χέρι του όσο χρειάζεται. Παράλληλα, πρέπει να ήταν δύσκολο και το να βρει κανείς την ακριβή θέση της κάθε οκτάβας με την πρώτη ματιά. Όταν το μαύρο ελαχιστοποιήθηκε πάνω στο κλαβιέ, αυτό το πρόβλημα λύθηκε.
Σε κάθε περίπτωση, ας ελπίσουμε να μην αντιστραφούν τα χρώματα ξανά. Στο κάτω κάτω, αν γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει αν αλλάξουμε και το όνομα της διάσημης Σπουδής σε Μαύρα Πλήκτρα του Σοπέν που -καλά το μαντέψατε- παίζεται μόνο στα μαύρα πλήκτρα!
Το πιάνο είναι ένα μουσικό όργανο που το γνωρίζουν όλοι. Είναι από τα πιο αγαπημένα, αλλά και ανάμεσα στις πιο συνήθεις επιλογές των παιδιών και ενηλίκων που αποφασίζουν να μάθουν μουσική.
Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι κάποτε τα χρώματα των πλήκτρων του όμορφου αυτού οργάνου ήταν ανεστραμμένα; Μάλιστα, αυτά που σήμερα είναι λευκά πριν από μερικές εκατοντάδες χρόνια ήταν μαύρα και το αντίστροφο.
Όταν εφευρέθηκαν το τσέμπαλο και το πιανοφόρτε κατά τα τελευταία μεσαιωνικά χρόνια, οι κατασκευαστές χρησιμοποιούσαν λευκό ξύλο με λίγο ελεφαντόδοντο για τα κύρια πλήκτρα και ξύλο από παλίσανδρο (ροδόξυλο, rosewood) για τα μικρότερα, μαύρα πλήκτρα. Τα χρώματα, δηλαδή, ήταν όπως τα γνωρίζουμε σήμερα. Ωστόσο, χρόνια αργότερα αυτό αντιστράφηκε.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το φημισμένο πιανοφόρτε στο οποίο έγραψε ο Μότσαρτ τις ώριμες συνθέσεις του, μέχρι τον θάνατό του το 1791. Τα κύρια πλήκτρα του είναι μαύρα και τα μικρότερα είναι λευκά. Κι όπως ξέρουμε, σήμερα τα χρώματα έχουν αλλάξει και πάλι, με τα κύρια πλήκτρα των πιάνων μας να είναι λευκά και τα μικρότερα μαύρα.
Αν και κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τον ακριβή λόγο για την πρώτη ιστορικά μετάβαση, υπάρχει μία θεωρία: το χρώμα του πιάνου πιθανότατα επηρεάστηκε από τις τιμές του ελεφαντόδοντου και του ξύλου. Λόγω της σπανιότητάς του, το ελεφαντόδοντο ήταν πάντα πολύ πιο αγαπητό από το ξύλο, αλλά και πιο ακριβό. Επομένως, η πρώτη αλλαγή θεωρείται ότι έγινε για να υπάρχουν λιγότερα λευκά πλήκτρα και άρα να χρησιμοποιείται λιγότερο ελεφαντόδοντο, καθιστώντας το όργανο πιο προσιτό σε συνθέτες και πιανίστες.
Στο μεταξύ, κανείς δεν ξέρει ούτε γιατί τα χρώματα αντιστράφηκαν ακόμα μία φορά, κάνοντας το πιάνο όπως το γνωρίζουμε στις μέρες μας. Δεν υπάρχει καμία ιστορική καταγραφή αυτής της αλλαγής, έτσι μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε ως προς την αιτία της. Το πιο πιθανό σενάριο έχει να κάνει με την ευκολία του παιξίματος: σε ένα πιο φωτεινό όργανο είναι πολύ πιο εύκολο να παίξει ο πιανίστας.
Συγκεκριμένα, όταν συνολικά το χρώμα του οργάνου ήταν τόσο σκοτεινό, ο μουσικός δεν έβλεπε αρκετά καλά για να βρίσκει τα διαστήματα μεταξύ των πλήκτρων και να ανοίγει το χέρι του όσο χρειάζεται. Παράλληλα, πρέπει να ήταν δύσκολο και το να βρει κανείς την ακριβή θέση της κάθε οκτάβας με την πρώτη ματιά. Όταν το μαύρο ελαχιστοποιήθηκε πάνω στο κλαβιέ, αυτό το πρόβλημα λύθηκε.
Σε κάθε περίπτωση, ας ελπίσουμε να μην αντιστραφούν τα χρώματα ξανά. Στο κάτω κάτω, αν γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει αν αλλάξουμε και το όνομα της διάσημης Σπουδής σε Μαύρα Πλήκτρα του Σοπέν που -καλά το μαντέψατε- παίζεται μόνο στα μαύρα πλήκτρα!
