– «Αν ήμουν γυναίκα, δεν θα μπορούσα να κάνω έρωτα με κάποιον με τον οποίο δεν είμαι ερωτευμένη».
– «Και πως το ξέρεις αυτό; Αφού δεν είσαι γυναίκα».
Αυτός ο διάλογος μεταξύ μιας 50άρας χήρας και του 20χρονου γιου της είναι το επίκεντρο του «Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles» που σκηνοθέτησε πριν ακόμη κλείσει τα 25 της χρόνια η Βελγίδα Σαντάλ Ακερμαν (που αυτοκτόνησε το 2015).
Επί 201 λεπτά βλέπουμε την Ζωή μιας Νοικοκυράς: μαγείρεμα, πλύσιμο ρούχων, άπλωμα, πλύσιμο μπανιέρας, καθάρισμα πατάτας σε πραγματικό χρόνο -αν του έβαζα ένα ηχητικό χαλί από πάνω, θα ταίριαζε γάντι το «Alan’s Psychedelic Breakfast» των Pink Floyd.
Η βαρεμάρα βέβαια που νιώθει η πρωταγωνίστρια, σύντομα περνάει και στον θεατή: για κανά 20λεπτο περίπου χασμουριέσαι στον καναπέ σου, αλλά η ταινία αποδεικνύεται βραδυφλεγώς συναρπαστική, ειδικά από την στιγμή που η χήρα εκδίδεται σε αγνώστους για τα προς το ζην (εκπληρώνοντας την «κοινωνική δυαδικότητα» της Γυναίκας, ως Μητέρα και Πόρνη).
Η (φεμινίστρια) Ακερμαν τέντωσε την ταινία στα φεμινιστικά της όρια, προσλαμβάνοντας (το 1974) αποκλειστικά γυναίκες συντελεστές, από καμεραγούμεν μέχρι τα πάντα στο σετ.
Και, όπως είπε μετά, ο στόχος της ήταν να δείξει, σε real time, πώς περνάει η ημέρα μιας Νοικοκυράς, μιας Οποιασδήποτε Γυναίκας εκεί έξω, της Jane Doe.
Ενα συγκλονιστικά υπνωτικό και ταυτόχρονα συναρπαστικά ρεαλιστικό δείγμα proto-feminist κινηματογράφου, το οποίο αναδείχθηκε προ ημερών στην κορυφή της ψηφοφορίας του βρετανικού «Sight & Sound», η οποία πραγματοποιείται κάθε 10 χρόνια, εκτοπίζοντας τον «Πολίτη Κέιν» του Όρσον Ουέλς.
Είναι επίσης η πρώτη φορά που βραβεύεται μια ταινία με την υπογραφή γυναίκας σκηνοθέτη και καταφέρνει να κερδίσει τον τίτλο μετά από τον Αλφρεντ Χίτσκοκ με το «Vertigo» το 2012 και πέντε συνεχόμενες διακρίσεις του Ορσον Γουέλς με τον «Πολίτη Κέιν» τις προηγούμενες πέντε δεκαετίες.
Οι 100 Καλύτερες Ταινίες των κριτικών σύμφωνα με το «Sight & Sound»
1.“Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles” (Chantal Akerman, 1975)
2. “Vertigo” (Alfred Hitchcock, 1958)
3. “Citizen Kane” (Orson Welles, 1941)
4. “Tokyo Story” (Ozu Yasujiro, 1953)
5. “In the Mood for Love, Wong Kar-wai, 2001)
6. “2001: A Space Odyssey” (Stanley Kubrick, 1968)
7. “Beau travail” (Claire Denis, 1998)
8. “Mulholland Dr.” (David Lynch, 2001)
9. “Man with a Movie Camera” (Dziga Vertov, 1929)
10. “Singin’ in the Rain” (Stanley Donen and Gene Kelly, 1951)
11. “Sunrise: A Song of Two Humans” (F.W. Murnau, 1927)
12. “The Godfather” (Francis Ford Coppola, 1972)
13. “La Règle du Jeu” (Jean Renoir, 1939)
14. “Cléo from 5 to 7” (Agnès Varda, 1962)
15. “The Searchers” (John Ford, 1956)
16. “Meshes of the Afternoon” (Maya Deren and Alexander Hammid, 1943)
17. “Close-Up” (Abbas Kiarostami, 1989)
18. “Persona” (Ingmar Bergman, 1966)
19. “Apocalypse Now” (Francis Ford Coppola, 1979)
20. “Seven Samurai” (Akira Kurosawa, 1954)
21. “The Passion of Joan of Arc” (Carl Theodor Dreyer, 1927)
21. (TIE) “Late Spring” (Ozu Yasujiro, 1949)
23. “Playtime” (Jacques Tati, 1967)
24. “Do the Right Thing” (Spike Lee, 1989)
25. Au Hasard Balthazar” (Robert Bresson, 1966)
25. The Night of the Hunter” (Charles Laughton, 1955)
27. “Shoah” (Claude Lanzmann, 1985)
28. “Daisies” (Věra Chytilová, 1966)
29. “Taxi Driver” (Martin Scorsese, 1976)
30. “Portrait of a Lady on Fire” (Céline Sciamma, 2019)
31. (TIE) “Mirror” (Andrei Tarkovsky, 1975)
31. (TIE) “8½” (Federico Fellini, 1963)
31. (TIE) “Psycho” (Alfred Hitchcock, 1960)
34. “L’Atalante” (Jean Vigo, 1934)
35. “Pather Panchali” (Satyajit Ray, 1955)
36. (TIE) “City Lights” (Charlie Chaplin, 1931)
36. (TIE) “M” (Fritz Lang, 1931)
38. (TIE) “À bout de souffle” (Jean-Luc Godard, 1960)
38. (TIE) “Some Like It Hot” (Billy Wilder, 1959)
38. (TIE) “Rear Window” (Alfred Hitchcock, 1954)
41. (TIE) “Bicycle Thieves” (Vittorio De Sica, 1948)
41. (TIE) “Rashomon” (Akira Kurosawa, 1950)
43. (TIE) “Stalker” (Andrei Tarkovsky, 1979)
43. (TIE) “Killer of Sheep” (Charles Burnett, 1977)
45. (TIE) “North by Northwest” (Alfred Hitchcock, 1959)
45. (TIE) “The Battle of Algiers” (Gillo Pontecorvo, 1966)
45. (TIE) “Barry Lyndon” (Stanley Kubrick, 1975)
48. (TIE) “Wanda” (Barbara Loden, 1970)
48. (TIE) “Ordet” (Carl Theodor Dreyer, 1955)
50. (TIE) “The 400 Blows” (François Truffaut, 1959)
50. (TIE) “The Piano” (Jane Campion, 1992)
52. (TIE) “News from Home” (Chantal Akerman, 1976)
52. (TIE) “Fear Eats the Soul” (Rainer Werner Fassbinder, 1974)
54. (TIE) “The Apartment” (Billy Wilder, 1960)
54. (TIE) “Battleship Potemkin” (Sergei Eisenstein, 1925)
54. (TIE) “Sherlock Jr.” (Buster Keaton, 1924)
54. (TIE) “Le Mépris” (Jean-Luc Godard 1963)
54. (TIE) “Blade Runner” (Ridley Scott 1982)
59. “Sans soleil” (Chris Marker 1982)
60. (TIE) “Daughters of the Dust” (Julie Dash 1991)
60. (TIE) “La dolce vita” (Federico Fellini 1960)
60. (TIE) “Moonlight” (Barry Jenkins 2016)
63. (TIE) “Casablanca” (Michael Curtiz 1942)
63. GoodFellas” (Martin Scorsese 1990)
63. The Third Man” (Carol Reed 1949)
66. “Touki Bouki (Djibril Diop Mambéty 1973)
67. The Gleaners and I” (Agnès Varda 2000)
67. Metropolis” (Fritz Lang 1927)
67. Andrei Rublev” (Andrei Tarkovsky 1966)
67. The Red Shoes” (Michael Powell & Emeric Pressburger 1948)
67. La Jetée” (Chris Marker 1962)
72. My Neighbour Totoro (Miyazaki Hayao 1988)
72. Journey to Italy (Roberto Rossellini 1954)
72. L’avventura (Michelangelo Antonioni 1960)
75. Imitation of Life (Douglas Sirk 1959)
75. Sansho the Bailiff (Mizoguchi Kenji 1954)
75. Spirited Away (Miyazaki Hayao 2001)
78. A Brighter Summer Day (Edward Yang 1991)
78. Sátántangó (Béla Tarr 1994)
78. Céline and Julie Go Boating (Jacques Rivette 1974)
78. Modern Times (Charlie Chaplin 1936)
78. Sunset Blvd. (Billy Wilder 1950)
78. A Matter of Life and Death (Michael Powell & Emeric Pressburger 1946)
84. Blue Velvet (David Lynch 1986)
84. Pierrot le fou (Jean-Luc Godard 1965)
84. Histoire(s) du cinéma (Jean-Luc Godard 1988-1998)
84. The Spirit of the Beehive”(Victor Erice, 1973)
88. The Shining”(Stanley Kubrick, 1980)
88. Chungking Express (Wong Kar Wai, 1994)
90. Madame de… (Max Ophüls, 1953)
90. The Leopard (Luchino Visconti, 1962)
90. Ugetsu (Mizoguchi Kenji, 1953)
90. Parasite (Bong Joon Ho, 2019)
90. Yi Yi (Edward Yang, 1999)
95. A Man Escaped (Robert Bresson, 1956)
95. The General (Buster Keaton, 1926)
95. Once upon a Time in the West (Sergio Leone, 1968)
95. Get Out (Jordan Peele, 2017)
95. Black Girl (Ousmane Sembène, 1965)
95. Tropical Malady (Apichatpong Weerasethakul, 2004)
– «Αν ήμουν γυναίκα, δεν θα μπορούσα να κάνω έρωτα με κάποιον με τον οποίο δεν είμαι ερωτευμένη».
– «Και πως το ξέρεις αυτό; Αφού δεν είσαι γυναίκα».
Αυτός ο διάλογος μεταξύ μιας 50άρας χήρας και του 20χρονου γιου της είναι το επίκεντρο του «Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles» που σκηνοθέτησε πριν ακόμη κλείσει τα 25 της χρόνια η Βελγίδα Σαντάλ Ακερμαν (που αυτοκτόνησε το 2015).
Επί 201 λεπτά βλέπουμε την Ζωή μιας Νοικοκυράς: μαγείρεμα, πλύσιμο ρούχων, άπλωμα, πλύσιμο μπανιέρας, καθάρισμα πατάτας σε πραγματικό χρόνο -αν του έβαζα ένα ηχητικό χαλί από πάνω, θα ταίριαζε γάντι το «Alan’s Psychedelic Breakfast» των Pink Floyd.
Η βαρεμάρα βέβαια που νιώθει η πρωταγωνίστρια, σύντομα περνάει και στον θεατή: για κανά 20λεπτο περίπου χασμουριέσαι στον καναπέ σου, αλλά η ταινία αποδεικνύεται βραδυφλεγώς συναρπαστική, ειδικά από την στιγμή που η χήρα εκδίδεται σε αγνώστους για τα προς το ζην (εκπληρώνοντας την «κοινωνική δυαδικότητα» της Γυναίκας, ως Μητέρα και Πόρνη).
Η (φεμινίστρια) Ακερμαν τέντωσε την ταινία στα φεμινιστικά της όρια, προσλαμβάνοντας (το 1974) αποκλειστικά γυναίκες συντελεστές, από καμεραγούμεν μέχρι τα πάντα στο σετ.
Και, όπως είπε μετά, ο στόχος της ήταν να δείξει, σε real time, πώς περνάει η ημέρα μιας Νοικοκυράς, μιας Οποιασδήποτε Γυναίκας εκεί έξω, της Jane Doe.
Ενα συγκλονιστικά υπνωτικό και ταυτόχρονα συναρπαστικά ρεαλιστικό δείγμα proto-feminist κινηματογράφου, το οποίο αναδείχθηκε προ ημερών στην κορυφή της ψηφοφορίας του βρετανικού «Sight & Sound», η οποία πραγματοποιείται κάθε 10 χρόνια, εκτοπίζοντας τον «Πολίτη Κέιν» του Όρσον Ουέλς.
Είναι επίσης η πρώτη φορά που βραβεύεται μια ταινία με την υπογραφή γυναίκας σκηνοθέτη και καταφέρνει να κερδίσει τον τίτλο μετά από τον Αλφρεντ Χίτσκοκ με το «Vertigo» το 2012 και πέντε συνεχόμενες διακρίσεις του Ορσον Γουέλς με τον «Πολίτη Κέιν» τις προηγούμενες πέντε δεκαετίες.
Οι 100 Καλύτερες Ταινίες των κριτικών σύμφωνα με το «Sight & Sound»
1.“Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles” (Chantal Akerman, 1975)
2. “Vertigo” (Alfred Hitchcock, 1958)
3. “Citizen Kane” (Orson Welles, 1941)
4. “Tokyo Story” (Ozu Yasujiro, 1953)
5. “In the Mood for Love, Wong Kar-wai, 2001)
6. “2001: A Space Odyssey” (Stanley Kubrick, 1968)
7. “Beau travail” (Claire Denis, 1998)
8. “Mulholland Dr.” (David Lynch, 2001)
9. “Man with a Movie Camera” (Dziga Vertov, 1929)
10. “Singin’ in the Rain” (Stanley Donen and Gene Kelly, 1951)
11. “Sunrise: A Song of Two Humans” (F.W. Murnau, 1927)
12. “The Godfather” (Francis Ford Coppola, 1972)
13. “La Règle du Jeu” (Jean Renoir, 1939)
14. “Cléo from 5 to 7” (Agnès Varda, 1962)
15. “The Searchers” (John Ford, 1956)
16. “Meshes of the Afternoon” (Maya Deren and Alexander Hammid, 1943)
17. “Close-Up” (Abbas Kiarostami, 1989)
18. “Persona” (Ingmar Bergman, 1966)
19. “Apocalypse Now” (Francis Ford Coppola, 1979)
20. “Seven Samurai” (Akira Kurosawa, 1954)
21. “The Passion of Joan of Arc” (Carl Theodor Dreyer, 1927)
21. (TIE) “Late Spring” (Ozu Yasujiro, 1949)
23. “Playtime” (Jacques Tati, 1967)
24. “Do the Right Thing” (Spike Lee, 1989)
25. Au Hasard Balthazar” (Robert Bresson, 1966)
25. The Night of the Hunter” (Charles Laughton, 1955)
27. “Shoah” (Claude Lanzmann, 1985)
28. “Daisies” (Věra Chytilová, 1966)
29. “Taxi Driver” (Martin Scorsese, 1976)
30. “Portrait of a Lady on Fire” (Céline Sciamma, 2019)
31. (TIE) “Mirror” (Andrei Tarkovsky, 1975)
31. (TIE) “8½” (Federico Fellini, 1963)
31. (TIE) “Psycho” (Alfred Hitchcock, 1960)
34. “L’Atalante” (Jean Vigo, 1934)
35. “Pather Panchali” (Satyajit Ray, 1955)
36. (TIE) “City Lights” (Charlie Chaplin, 1931)
36. (TIE) “M” (Fritz Lang, 1931)
38. (TIE) “À bout de souffle” (Jean-Luc Godard, 1960)
38. (TIE) “Some Like It Hot” (Billy Wilder, 1959)
38. (TIE) “Rear Window” (Alfred Hitchcock, 1954)
41. (TIE) “Bicycle Thieves” (Vittorio De Sica, 1948)
41. (TIE) “Rashomon” (Akira Kurosawa, 1950)
43. (TIE) “Stalker” (Andrei Tarkovsky, 1979)
43. (TIE) “Killer of Sheep” (Charles Burnett, 1977)
45. (TIE) “North by Northwest” (Alfred Hitchcock, 1959)
45. (TIE) “The Battle of Algiers” (Gillo Pontecorvo, 1966)
45. (TIE) “Barry Lyndon” (Stanley Kubrick, 1975)
48. (TIE) “Wanda” (Barbara Loden, 1970)
48. (TIE) “Ordet” (Carl Theodor Dreyer, 1955)
50. (TIE) “The 400 Blows” (François Truffaut, 1959)
50. (TIE) “The Piano” (Jane Campion, 1992)
52. (TIE) “News from Home” (Chantal Akerman, 1976)
52. (TIE) “Fear Eats the Soul” (Rainer Werner Fassbinder, 1974)
54. (TIE) “The Apartment” (Billy Wilder, 1960)
54. (TIE) “Battleship Potemkin” (Sergei Eisenstein, 1925)
54. (TIE) “Sherlock Jr.” (Buster Keaton, 1924)
54. (TIE) “Le Mépris” (Jean-Luc Godard 1963)
54. (TIE) “Blade Runner” (Ridley Scott 1982)
59. “Sans soleil” (Chris Marker 1982)
60. (TIE) “Daughters of the Dust” (Julie Dash 1991)
60. (TIE) “La dolce vita” (Federico Fellini 1960)
60. (TIE) “Moonlight” (Barry Jenkins 2016)
63. (TIE) “Casablanca” (Michael Curtiz 1942)
63. GoodFellas” (Martin Scorsese 1990)
63. The Third Man” (Carol Reed 1949)
66. “Touki Bouki (Djibril Diop Mambéty 1973)
67. The Gleaners and I” (Agnès Varda 2000)
67. Metropolis” (Fritz Lang 1927)
67. Andrei Rublev” (Andrei Tarkovsky 1966)
67. The Red Shoes” (Michael Powell & Emeric Pressburger 1948)
67. La Jetée” (Chris Marker 1962)
72. My Neighbour Totoro (Miyazaki Hayao 1988)
72. Journey to Italy (Roberto Rossellini 1954)
72. L’avventura (Michelangelo Antonioni 1960)
75. Imitation of Life (Douglas Sirk 1959)
75. Sansho the Bailiff (Mizoguchi Kenji 1954)
75. Spirited Away (Miyazaki Hayao 2001)
78. A Brighter Summer Day (Edward Yang 1991)
78. Sátántangó (Béla Tarr 1994)
78. Céline and Julie Go Boating (Jacques Rivette 1974)
78. Modern Times (Charlie Chaplin 1936)
78. Sunset Blvd. (Billy Wilder 1950)
78. A Matter of Life and Death (Michael Powell & Emeric Pressburger 1946)
84. Blue Velvet (David Lynch 1986)
84. Pierrot le fou (Jean-Luc Godard 1965)
84. Histoire(s) du cinéma (Jean-Luc Godard 1988-1998)
84. The Spirit of the Beehive”(Victor Erice, 1973)
88. The Shining”(Stanley Kubrick, 1980)
88. Chungking Express (Wong Kar Wai, 1994)
90. Madame de… (Max Ophüls, 1953)
90. The Leopard (Luchino Visconti, 1962)
90. Ugetsu (Mizoguchi Kenji, 1953)
90. Parasite (Bong Joon Ho, 2019)
90. Yi Yi (Edward Yang, 1999)
95. A Man Escaped (Robert Bresson, 1956)
95. The General (Buster Keaton, 1926)
95. Once upon a Time in the West (Sergio Leone, 1968)
95. Get Out (Jordan Peele, 2017)
95. Black Girl (Ousmane Sembène, 1965)
95. Tropical Malady (Apichatpong Weerasethakul, 2004)
