Όταν ο Λόρενς της Αραβίας κυκλοφόρησε το 1962, θεωρήθηκε μία από τις σημαντικότερες ταινίες στην ιστορία του σινεμά, και ξεχώρισε τόσο για το μοναδικό του καστ, όσο και για τη σκηνοθετική ματιά του David Lean που δημιούργησε σύμφωνα με τον Steven Spielberg, ένα «θαύμα». Καθώς τα χρόνια περνούν, το αψεγάδιαστο δείγμα επικού κινηματογράφου του David Lean διατήρησε την ελκυστικότητά του, εμπνέοντας αμέτρητες ταινίες, από τον Πόλεμο των Άστρων μέχρι το Avatar και ακόμη και το μιούζικαλ κινουμένων σχεδίων για παιδιά Frozen.

Το ενδιαφέρον του Lean για τις τέχνες ξεκίνησε σε νεαρή ηλικία, όταν ο θείος του του έδωσε μια κάμερα Brownie box. Είπε στον Guardian το 1991: «Συνήθως δεν έδινες κάμερα σε ένα αγόρι μέχρι τα 16 ή τα 17 του εκείνες τις εποχές. Ήταν πολύ επαινετικό και ήμουν τυχερός που το πέτυχα». Τα επόμενα χρόνια, ο Lean ανέπτυξε μια αγάπη για τον κινηματογράφο. Αυτό οδήγησε τον νεαρό άνδρα να κάνει αίτηση για δουλειά στα Gaumont Studios, δοκιμάζοντας τις δυνάμεις του σαν βοηθός σκηνοθεσίας και τελικά στο μοντάζ. Πριν ο Lean μεταβεί στη σκηνοθεσία, επιμελήθηκε ταινίες όπως Pygmalion and Powell και το Pressburger’s 49th Parallel.

Μέχρι το 1942, είχε σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία, In Who We Serve, σε συνεργασία με τον Noël Coward. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Lean διασκεύασε ένα από τα έργα του Coward στο Brief Encounter, το οποίο του χάρισε μια υποψηφιότητα για «Καλύτερη Σκηνοθεσία» στα Βραβεία Όσκαρ. Ο σκηνοθέτης έγινε γρήγορα ένας από τους πιο αξιόλογους σκηνοθέτες της Βρετανίας, συνεχίζοντας την επιτυχημένη πορεία του τα επόμενα χρόνια.

Ωστόσο, ο Lean γνώρισε μια ακόμη μεγαλύτερη γεύση αναγνώρισης με το The Bridge on the River Kwai, που κυκλοφόρησε το 1957. Κέρδισε το ‘Best Director’ στα Όσκαρ για την ταινία, κάτι που επίσης πέτυχε το 1962 για το Lawrence of Arabia. Η τελευταία ταινία του Lean ήταν το A Passage to India, που χαρακτηρίστηκε ως το καλύτερο έργο του μετά από το αριστούργημα του Lawrence of Arabia. Είχε μία αριστοτεχνική ικανότητα να δημιουργεί και να διοικεί ταινίες επικής κλίμακας με την ικανότητα να δίνει βάθος και στην απεραντοσύνη.

Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι αγαπημένες ταινίες του Lean είναι όλες, κατά κάποιο τρόπο, επικές, είτε σε κλίμακα, είτε στα οπτικά στοιχεία ή στην επιρροή. Για παράδειγμα, ο Lean ήταν μεγάλος θαυμαστής του 8½ του Federico Fellini, ενός μεγάλου αριστουργήματος για την ίδια την τέχνη του κινηματογράφου.

Ο σκηνοθέτης ήταν επίσης ένθερμος λάτρης του Powell και του Pressburger, αναφέροντας ως μερικά από τα αγαπημένα του όλων των εποχών τα:  Black Narcissus,

A Matter of Life and Death, The Life and Death of Colonel Blimp, I Know Where I’m Going!, One of Our Aircraft Is Missing

και 49th Parallel (το οποίο και επιμελήθηκε)

Αν και οι περισσότερες επιλογές του Lean χρονολογούνται πριν από τη δεκαετία του 1970, ο ίδιος ξεχώρισε και κάποιες μεταγενέστερες κυκλοφορίες, με το Jaws και το Duel του Steven Spielberg

και το Chinatown του Roman Polanski να είναι στην κορυφή.

Αναλυτική λίστα του David Lean με τις αγαπημένες του ταινίες :

  • 8½ (Federico Fellini, 1963)
  • Dr Strangelove (Stanley Kubrick, 1964)
  • Children of Paradise (Marcel Carne, 1945)
  • Rashomon (Akira Kurosawa, 1950)
  • Mrs Miniver (William Wyler, 1942)
  • Dodsworth (Wyler, 1936)
  • The Day They Robbed The Bank of England (John Guillermin, 1960)
  • The Mark of Zorro (Fred Niblo, 1920)
  • The Best Years of Our Lives (Wyler, 1946)
  • The Four Horsemen of the Apocolypse (Rex Ingram, 1921)
  • The Dawn Patrol (Howard Hawks, 1930)
  • The Adventures of Robin Hood (Micheal Curtiz, William Keighley, 1938)
  • The Big Parade (King Vidor, 1925)
  • Citizen Kane (Orson Welles, 1941)
  • All Quiet on the Western Front (Lewis Milestone, 1930)
  • Chinatown (Roman Polanski, 1974)
  • Duel (Steven Spielberg, 1971)
  • Jaws (Spielberg, 1975)
  • An American in Paris (Vincente Minnelli, 1951)
  • Billy Liar (John Schlesinger, 1963)
  • The Birth of a Nation (D.W. Griffith, 1915)
  • Intolerance (Griffith, 1916)
  • Greed (Erich Von Stroheim, 1924)
  • The Merry Widow (Von Stroheim, 1925)
  • The Love Parade (Ernst Lubitsch, 1929)
  • The Crowd (Vidor, 1928)
  • Henry V (Laurence Olivier, 1944)
  • The First of the Few (Leslie Howard, 1942)
  • The Gentle Sex (Howard, 1943)
  • The Way Ahead (Carol Reed, 1944)
  • The Lamp Still Burns (Maurice Elvey, 1943)
  • The Way to the Stars (Anthony Asquith, 1945)
  • 49th Parallel (Michael Powell, 1941)
  • One Of Our Aircraft Is Missing (Powell and Pressburger, 1942)
  • The Silver Fleet (Gordon Wellesley, Vernon Sewell, 1943)
  • The Life and Death of Colonel Blimp (Powell and Pressburger, 1943)
  • I Know Where I’m Going! (Powell and Pressburger, 1945)
  • A Matter of Life and Death (Powell and Pressburger, 1946)
  • Black Narcissus (Powell and Pressburger, 1947)
  • The Rake’s Progress (Sidney Gilliat, 1945)
  • The Adventuress (Frank Launder, 1946)
  • Green For Danger (Gilliat, 1946)
David Lean
Πηγή: Senses of Cinema

➪Με πληροφορίες από: Far Out Magazine, MUBI