Μετά από 15 χρόνια απρόσκοπτης συγγραφής, το Χόλιγουντ έρχεται αντιμέτωπο με μία κρίση. Οι συγγραφείς του κινηματογράφου και της τηλεόρασης απεργούν, διακόπτοντας πολλές παραγωγές σε μια βιομηχανία που έχει κλονιστεί τα τελευταία χρόνια από την πανδημία και τις σαρωτικές τεχνολογικές αλλαγές.

Μήνες διαπραγματεύσεων, κυρίως για την αμοιβή των συγγραφέων για τις σειρές και τις εκπομπές στις streaming πλατφόρμες, εξακολουθούν να έχουν αφήσει σημαντικά κενά στις απόψεις των δύο πλευρών: Το Writers Guild of America, το συνδικάτο που εκπροσωπεί τους τηλεοπτικούς και κινηματογραφικούς συγγραφείς – τεχνικά αποτελείται από δύο ενώσεις, «The Writers Guild of America, East», με έδρα στη Νέα Υόρκη και το «AFL–CIO The Writers Guild of America West», με έδρα το Λος Άντζελες που στην προκειμένη, σε αυτές τις συνομιλίες λειτουργούν ως μονάδα – και τον εμπορικό οργανισμό «Alliance Motion Picture and Television Producers (AMPTP)», που  εκπροσωπεί τα στούντιο του Χόλιγουντ, τους streamers και τις εταιρείες παραγωγής σε διαπραγματεύσεις.

Ο στόχος της απεργίας είναι να αναγκάσει το AMPTP να διαπραγματευτεί, με την ελπίδα να επιτευχθεί ένας κοινός στόχος που θα υπογράψουν και οι δύο πλευρές, και μια νέα ελάχιστη βασική συμφωνία- κάπως σαν ελάχιστος μισθός για θέσεις εργασίας συγγραφέων – με όρους που θα διαρκέσει τρία χρόνια. Το συμβόλαιο της WGA επαναδιαπραγματεύεται κάθε τρία χρόνια. Αλλά δεν έχει υπάρξει απεργία από το 2007-08.

Τα συνδικάτα που εκπροσωπούν τους συγγραφείς δήλωσαν, ώρες πριν από τη λήξη του τριετούς συμβολαίου τους τα μεσάνυχτα ώρα Ειρηνικού, ότι «ψήφισαν ομόφωνα για την προκήρυξη απεργίας».

«Αν και διαπραγματευτήκαμε με την πρόθεση να κάνουμε μια δίκαιη συμφωνία – και παρόλο που η ψήφος σας για την απεργία μας έδωσε τη δύναμη να επιτύχουμε κάποια κέρδη – οι απαντήσεις των στούντιο στις προτάσεις μας ήταν εντελώς ανεπαρκείς, δεδομένης της υπαρξιακής κρίσης που αντιμετωπίζουν οι συγγραφείς», δήλωσε η WGA στο ένα μήνυμα που εστάλη απευθείας στα μέλη του. «Πρέπει τώρα να ασκήσουμε τη μέγιστη δυνατή πίεση για να αποκτήσουμε ένα δίκαιο συμβόλαιο για την εργασία μας», πρόσθεσε η ηγεσία της συντεχνίας. «Τα μέλη της Διαπραγματευτικής Επιτροπής, του Διοικητικού Συμβουλίου και του Συμβουλίου θα είναι μαζί σας στις γραμμές των απεργών».

Τα κύρια σημεία κόλλησης, σύμφωνα με τα στούντιο, περιλαμβάνουν προτάσεις συνδικάτων που θα απαιτούσαν από τις εταιρείες να στελεχώσουν τηλεοπτικές εκπομπές με συγκεκριμένο αριθμό συγγραφέων για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, σαν πιο μόνιμο προσωπικό, «είτε χρειάζονται είτε όχι».

Τα συνδικάτα που εκπροσωπούν τους συγγραφείς, δήλωσαν ότι «η συμπεριφορά των εταιρειών και η αμετακίνητη στάση τους σε αυτή τη διαπραγμάτευση συμβάλλει στην περαιτέρω υποτίμηση του επαγγέλματος της συγγραφής». Περιέγραψαν τη διαμάχη με αυστηρούς όρους, λέγοντας ότι η άνοδος των υπηρεσιών streaming και η έκρηξη της τηλεοπτικής παραγωγής έχουν επιδεινώσει τις συνθήκες εργασίας τους.

Η διαμάχη έχει βάλει αντιμέτωπους 11.500 σεναριογράφους με τα μεγάλα στούντιο, συμπεριλαμβανομένων των παλαιών εταιρειών ψυχαγωγίας όπως η Universal και η Paramount καθώς και νεοεισερχόμενων στη βιομηχανία της τεχνολογίας όπως το Netflix, η Amazon και η Apple.

Οι εταιρείες ψυχαγωγίας, που είχαν δηλώσει προηγουμένως ότι προσέγγιζαν τις συνομιλίες με «προτεραιότητά μας τη μακροπρόθεσμη υγεία και σταθερότητα του κλάδου», αντιμετωπίζουν μια ταχέως μεταβαλλόμενη βιομηχανία καθώς η τηλεθέαση του δικτύου και της καλωδιακής τηλεόρασης πέφτει κατακόρυφα.

Γιατί απεργούν;

Το streaming και οι συνέπειες του βρίσκονται στο επίκεντρο της διαμάχης. Η συντεχνία λέει ότι ακόμη και όταν οι προϋπολογισμοί των σειρών αυξάνονται, το μερίδιο των συγγραφέων στα χρήματα αυτά συρρικνώνεται συνεχώς.

Οι συγγραφείς έχουν εγείρει πολλά παράπονα. Επιδιώκουν να βάλουν σημαντικά προστατευτικά κιγκλιδώματα γύρω από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Αλλά το πιο πιεστικό ζήτημα για αυτούς είναι η αποζημίωση.

Την τελευταία δεκαετία, μια περίοδο που συχνά αναφέρεται ως Peak TV, ο αριθμός των σεναρίων τηλεοπτικών εκπομπών που μεταδίδονται στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αυξηθεί απότομα. Οι συγγραφείς, ωστόσο, είπαν ότι η αμοιβή τους έχει μείνει στάσιμη.

Στην εποχή της καλωδιακής τηλεόρασης, ένας συγγραφέας μπορούσε να βρει δουλειά σε μια εκπομπή με περισσότερα από 20 επεισόδια τη σεζόν, παρέχοντας μια σταθερή ζωή για έναν ολόκληρο χρόνο. Ωστόσο, στην εποχή του streaming, οι παραγγελίες επεισοδίων έχουν μειωθεί σε 8 ή 12 και η μέση εβδομαδιαία αμοιβή για έναν συγγραφέα-παραγωγό έχει μειωθεί, σύμφωνα με το W.G.A.

Τα συνδικάτα έχουν βάλει ιδιαίτερο στόχο στα λεγόμενα minirooms, τα οποία έχουν πολλαπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία. Δεν υπάρχει ένας ορισμός του miniroom. Τα στούντιο συγκαλούν μια μικρή ομάδα συγγραφέων πριν δοθεί επίσημο πράσινο φως σε μια εκπομπή για να συνθέσει ένα σενάριο. Αλλά οι συγγραφείς συχνά αμείβονται λιγότερο για να εργαστούν σε μικρές ομάδες, δυσχεραίνοντας την εξασφάλιση ενός σταθερού εισοδήματος. Και ο αριθμός των συγγραφέων που εργάζονται στο ελάχιστο έχει αυξηθεί από περίπου το ένα τρίτο σε περίπου τους μισούς την τελευταία δεκαετία.

Οι σεναριογράφοι κωμικών εκπομπών για streaming δεν έχουν ούτε την ελάχιστη προστασία, σύμφωνα με τη συντεχνία.

Η έλλειψη ενός κανονικού εποχιακού ημερολογίου στις streaming πλατφόρμες έχει μειώσει περαιτέρω τις αμοιβές, αναφέρει η συντεχνία. Και οι προγραμματισμένες ετήσιες αυξήσεις των μισθών στο πλαίσιο του τρέχοντος συμβολαίου υπολείπονται πολύ από τις αυξήσεις του πληθωρισμού.

Το εβδομαδιαίο ελάχιστο για έναν συγγραφέα σε μια τηλεοπτική σειρά τη σεζόν 2019-2020 ήταν 4.546 $, σύμφωνα με το περιοδικό Variety. Εργάζονται κατά μέσο όρο 29 εβδομάδες σε μια εκπομπή δικτύου για 131.834 $ ετησίως ή κατά μέσο όρο 20 εβδομάδες σε μια εκπομπή ροής για 90.920 $. Για έναν συγγραφέα-παραγωγό, το ποσό είναι 6.967 $ την εβδομάδα.

Οι ηγέτες της AMPTP λένε ότι προτεραιότητά τους είναι «η μακροπρόθεσμη υγεία και σταθερότητα του κλάδου» και είναι αφοσιωμένοι στην επίτευξη «μιας δίκαιης και λογικής συμφωνίας».

Ο αντίκτυπος της απεργίας

Όταν οι συγγραφείς απεργούν, οι συνέπειες μπορεί να είναι εξαιρετικά σημαντικές, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, ιδιαίτερα για άτομα που εργάζονται στην τηλεόραση. Η παραγωγή επιβραδύνεται ή σταματά, πράγμα που σημαίνει ότι όλοι οι άλλοι άνθρωποι που εργάζονται στην επιχείρηση ψυχαγωγίας – ηλεκτρολόγοι, τροφοδότες, σκηνοθέτες, ηθοποιοί – πρέπει να βρουν άλλη δουλειά. Είναι επίσης αισθητό στο κοινό, καθώς ορισμένες τηλεοπτικές εκπομπές πρέπει να σταματήσουν την παραγωγή, ενώ άλλες καθυστερούν ή περικόπτονται.

Τα μεταμεσονύχτια talk show, που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από κείμενο και ατάκες που γράφονται την ίδια μέρα, βασισμένα σε τρέχοντα γεγονότα, θα είναι τα πρώτα που θα αισθανθούν τις συνέπειες της απεργίας. Εκπομπές όπως το “The Tonight Show Starring Jimmy Fallon” του NBC και το “Jimmy Kimmel Live” του ABC έχουν προγραμματίσει να προβάλουν νέα επεισόδια την επόμενη εβδομάδα και σε περίπτωση που θα συνεχιστεί η απεργία θα στραφούν σε επαναλήψεις.

Ο αντίκτυπος μιας απεργίας στις τηλεοπτικές σειρές θα χρειαστεί πολύ περισσότερο χρόνο για να εκδηλωθεί. Ακόμη και οι καθημερινές σαπουνόπερες τείνουν να έχουν τα σενάρια ολοκληρωμένα πολλούς μήνες νωρίτερα.

Η παραγωγή σειρών των οποίων τα σενάρια έχουν ολοκληρωθεί μπορεί να προχωρήσει όπως έχει προγραμματιστεί (χωρίς βέβαια το όφελος των διορθώσεων της τελευταίας στιγμής). Αυτό υποθέτει ότι τα συνεργεία – το συνδικάτο των οποίων έφτασε πολύ κοντά στην απεργία – και οι ηθοποιοί – των οποίων το συμβόλαιο της συντεχνίας με το AMPTP λήγει στις 30 Ιουνίου – είναι πρόθυμοι να ξεπεράσουν τις απεργιακές κινητοποιήσεις και να εργαστούν.

Οι παραγωγές, έχοντας επί μακρόν επίγνωση της επικείμενης προθεσμίας και λήξης των συμβολαίων, προσπάθησαν να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους νωρίτερα. Η FilmLA, η οποία χορηγεί άδειες τοποθεσίας για την περιοχή του Λος Άντζελες, λέει ότι καμία δεν έχει ζητηθεί για τηλεοπτικά δράματα ή κωμικές σειρές την επόμενη εβδομάδα.

Δεν είναι σίγουρο ποιος θα είναι ο αντίκτυπος σε πλατφόρμες όπως το Netflix και το Amazon Prime Video . Δεν θα είναι διαφορετικά την επόμενη εβδομάδα, αλλά επειδή αυτή θα ήταν η πρώτη απεργία των συγγραφέων την περίοδο streaming, δεν υπάρχει προηγούμενη εμπειρία για το πώς μπορούν να επηρεαστούν μακροπρόθεσμα.

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας απεργίας, όταν εξακολουθούσαν να κυριαρχούν τα τηλεοπτικά και τα καλωδιακά δίκτυα με καθιερωμένα εποχικά προγράμματα, πολλές εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων των «30 Rock», «CSI» και «Grey’s Anatomy», συντόμευσαν τις σεζόν τους.

Η τηλεόραση χωρίς σενάριο, με βάση τα ριάλιτι και τις ζωντανές εκπομπές μεσουράνησε εκείνη την εποχή. Το «Big Brother» και το «The Amazing Race» αύξησαν και τα δύο την παραγωγή τους. Το «The Apprentice», με οικοδεσπότη τον Ντόναλντ Τραμπ, πήρε νέα ζωή όταν δημιουργήθηκε μια έκδοση με διασημότητες για καλεμσένους ώστε για να συμβάλει στην κάλυψη του σεναριακού κενού.

Ένα παρατεταμένο κλείσιμο της παραγωγής θα μπορούσε επίσης να αποδειχθεί επιζήμιο για τις τοπικές οικονομίες, ιδιαίτερα τους εργάτες που βοηθούν στην υποστήριξη παραγωγών, όπως οι οδηγοί, τα στεγνοκαθαριστήρια, οι εστίες, οι ξυλουργοί σετ και οι εργαζόμενοι σε βιοτεχνίες ξυλείας. Όταν οι συγγραφείς έκαναν τελευταία απεργία, για 100 ημέρες το 2007, η οικονομία του Λος Άντζελες έχασε περίπου 2,1 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ο Seth Meyers, ο παρουσιαστής μεταμεσονύχτιο talk show «Late Night» του NBC, αναφέρθηκε στην καταστροφή της τελευταίας απεργίας σε ένα τμήμα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας.

«Δεν επηρεάζει μόνο τους συγγραφείς», είπε ο κ. Meyers σε ένα βίντεο. «Επηρεάζει όλο το απίστευτο μη συγγραφικό προσωπικό σε αυτές τις εκπομπές. Και θα ήταν πραγματικά δύσκολο αυτό που θα περάσουν οι άνθρωποι, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι ακόμα βιώνουμε τις συνέπειες αυτής της απαίσιας πανδημίας».

Ο κ. Meyers είπε ότι ήταν περήφανο μέλος της W.G.A. και ότι ένιωθε έντονα ότι αυτό που ζητούσαν οι συγγραφείς «δεν ήταν παράλογο».

«Αν δεν με δείτε εδώ την επόμενη εβδομάδα, να ξέρετε ότι είναι κάτι που δεν γίνεται επιπόλαια και ότι θα είμαι αποκαρδιωμένος γιατί θα μου λείψετε επίσης», είπε.

Τον περασμένο μήνα, ο David Zaslav, ο διευθύνων σύμβουλος της Warner Bros. Discovery, είπε: «Έχουμε προετοιμαστεί, είχαμε πολύ περιεχόμενο που έχει παραχθεί». Πριν από δύο εβδομάδες, ο Ted Sarandos, ο συν-διευθύνων σύμβουλος του Netflix, είπε ότι έχει προετοιμαστεί επίσης και η πλατφόρμα του προστατεύεται καλύτερα από τους ανταγωνιστές της, καθώς έχει στην παραγωγή του πολλές εκπομπές χωρίς σενάριο καθώς και πολλές ξένες σειρές. «Μάλλον θα μπορούσαμε να εξυπηρετήσουμε τα μέλη μας καλύτερα από τους περισσότερους», είπε.

Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι οι συνέπειες από μια απεργία θα ήταν σημαντικές.

«Την τελευταία φορά που έγινε μια απεργία, ήταν καταστροφική για τους δημιουργούς», είπε ο κ. Sarandos. «Ήταν πολύ δύσκολο για ολόκληρο κλάδο. Ήταν οδυνηρό για τις τοπικές οικονομίες που υποστηρίζουν την παραγωγή και ήταν πολύ, πολύ, πολύ κακό για τους θαυμαστές».

 

Οι κανόνες τις απεργίας

Το να σταματήσει η παραγωγή θα σημαίνει μεγάλες οικονομικές απώλειες για τους σεναριογράφους, αν και πολλοί λένε ότι αξίζει τον κόπο ώστε μακροπρόθεσμα να καταπολεμηθεί η καθημερινή μείωση του εισοδήματος.

Οι κανόνες απεργίας της συντεχνίας εμποδίζουν τα μέλη να κάνουν νέες συμφωνίες, να κάνουν νέες προσφορές ή να εισάγουν νέα σενάρια. Τους επιτρέπεται να δέχονται πληρωμή για οποιαδήποτε δουλειά που έχει ήδη γίνει.

Αυτοί που στη βιομηχανία είναι εκτός από σεναριογράφοι και παραγωγοί, σκηνοθέτες κλπ. «ενωτικά», συμπεριλαμβανομένων των showrunner που ενεργούν ως επικεφαλής σεναριογράφοι-παραγωγοί, ερμηνευτές-συγγραφείς, επιτρέπεται να κάνουν τα μη συγγραφικά μέρη στις δουλειές τους σύμφωνα με τους συνδικαλιστικούς κανόνες, αν και αυτή η δουλειά μπορεί να είναι ελάχιστη καθώς επιζητούν αλληλεγγύη με το συγγραφικό τους επιτελείο.

Μια σύντομη ιστορία των απεργιακών κινητοποιήσεων

Οι συγγραφείς έχουν απεργήσει έξι φορές, περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη ομάδα στο Χόλιγουντ.

Η πρώτη ήρθε το 1960, μια απεργία του Σωματείου Συγγραφέων που κράτησε σχεδόν πέντε μήνες. Ακολούθησαν απεργίες το 1973, το 1981 και το 1985. Η μεγαλύτερη διακοπή εργασίας, που διήρκεσε ακριβώς πέντε μήνες, σημειώθηκε το 1988.

Η απεργιακή κινητοποίηση του 2007-2008 επιλύθηκε μετά από τρεις μήνες. Μεταξύ των κυριότερων παραχωρήσεων που κέρδισαν οι συγγραφείς ήταν κάποιες βασικές προδιαγραφές και απαιτήσεις που θα έπρεπε να καλύπτουν οι νεοσύστατες εκπομπές ροής για να προσλαμβάνουν συγγραφείς της συντεχνίας, εάν οι προϋπολογισμοί τους ήταν αρκετά μεγάλοι. Ήταν ένας προάγγελος σχεδόν κάθε εργατικού αγώνα στο χώρο της ψυχαγωγίας στα χρόνια που ακολούθησαν.

απεργούν οι σεναριογράφοι
Μέλη της συντεχνίας σεναριογράφων WGA, Century City, Los Angeles, California 07/11/2007. Πηγή: Jengod/ Wikipedia

Οι συγγραφείς θα πραγματοποιήσουν διαδηλώσεις στη Νέα Υόρκη και το Λος Άντζελες, όπου εδρεύουν οι περισσότερες εταιρείες ψυχαγωγίας.

Εικόνες από πινακίδες έχουν ήδη κυκλοφορήσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με συνθήματα όπως «Τα σενάρια δεν μεγαλώνουν στα δέντρα!» και «Το μέλλον της γραφής διακυβεύεται!»