O Ian Collins διακρίθηκε με το βραβείο Runciman 2022 της Αγγλο-Ελληνικής Ένωσης (Anglo-Hellenic League) για το έργο του John Craxton: Ο αγαπημένος της ζωής. Μία ελληνική ψυχή που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη (μτφρ. Μαίρη Κιτροέφ).

Η ανακοίνωση του νικητή του βραβείου έγινε τη Δευτέρα 13 Ιουνίου, στις 7 μ.μ., σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο King’s College στο Λονδίνο.

Ο νικητής του βραβείου Ian Collins δήλωσε: «Το βραβείο Runciman αποτελεί μεγάλη τιμή για μένα και επισφραγίζει με τον καλύτερο τρόπο την επέτειο που συμπληρώνεται φέτος για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του John Craxton. Ένθερμος φιλέλληνας και απόλυτος ηδονιστής, ο Craxton λαχταρούσε να ζήσει και να ζωγραφίσει στην Ελλάδα. Εκπλήρωσε την επιθυμία του σε ηλικία 23 ετών και έκτοτε όλα τα έργα του έχουν τα χρώµατα µιας ακατάλυτης χαράς. Για πολλά χρόνια αντιστεκόταν στην ιδέα μιας βιογραφίας. Ήμασταν στενοί φίλοι τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του και όταν τελικά συμφώνησε ότι θα μπορούσα να γράψω τη βιογραφία του, του εξομολογήθηκα ότι κρατούσα λεπτομερείς σημειώσεις ήδη από την πρώτη μας συνάντηση. Ακολούθησαν πολλές συνεντεύξεις μέχρι τη νοσηλεία και τον θάνατό του το 2009. Η σκέψη του με συντροφεύει πάντα από τότε, καθώς δούλευα πάνω στη βιογραφία του. Αυτό το υπέροχο βραβείο στην πραγματικότητα ανήκει σε εκείνον ‒ έναν φοβερό καλλιτέχνη με απίστευτη αισθαντικότητα, ευφυΐα και αναρχικό πνεύμα που απόλαυσε μια μακροχρόνια ιστορία αγάπης με την Ελλάδα».

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Ένωσης, Dr John Kittmer, με τη σειρά του δήλωσε: «Θερμά συγχαρητήρια στον Ian Collins για την εξαιρετική βιογραφία του John Craxton. Η Αγγλο-Ελληνική Ένωση επιβραβεύει τα έργα που σφυρηλατούν τους πιο ισχυρούς δεσμούς μεταξύ Βρετανίας και Ελλάδας. Μέσα από τη ζωή και το έργο του ο John Craxton φανέρωσε τους ιδιαίτερους δεσμούς αγάπης που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών. Ένα σπουδαίο έργο για μια υπέροχη προσωπικότητα».

Το βραβείο Runciman θεσπίστηκε το 1983, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου της Ένωσης, του κόμη George Jellicoe, προς τιμήν του Sir Steven Runciman, του επιφανούς βυζαντινολόγου και μακροβιότερου προέδρου της Ένωσης (1951-1967). Τo βραβείο απονέμεται στο καλύτερο έργο (ή έργα), γραμμένο στα αγγλικά, που κυκλοφόρησε την προηγούμενη χρονιά, με θέμα ελληνικού ενδιαφέροντος, και έχει ως στόχο την ευρύτερη προβολή της ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού.

Γεννηµένος σε µια µεγάλη µποέµικη οικογένεια, ο John Craxton (1922-2009) από πολύ νωρίς λαχταρούσε να ζήσει και να ζωγραφίσει στην Ελλάδα. Πέτυχε τον στόχο του, και έκτοτε όλα τα έργα του έχουν τα χρώµατα µιας ακατάλυτης χαράς.

Δεν έδωσε ποτέ στη ζωή του εξετάσεις, παρά µόνο για να αποκτήσει δίπλωµα οδήγησης µοτοσικλέτας. Αναρχικό πνεύµα αυτοδίδακτης ευρυµάθειας, απεχθανόταν τις ταµπέλες, ειδικά του νεοροµαντικού κινήµατος της δεκαετίας του 1940, του οποίου θεωρήθηκε πρωταγωνιστής. Κι ενώ οι µοναχικές, σκοτεινές φιγούρες του ήταν αυτοπροσωπογραφίες του, ο ίδιος ζούσε εξαιρετικά κοινωνική ζωή σε όλη τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσµίου πολέµου. Στα 19 του γνώρισε µια ατίθαση αδελφή ψυχή ονόµατι Lucian Freud, που τον ακολούθησε στην Ελλάδα το 1946, για να επιστρέψει µόνος του στην Αγγλία πέντε µήνες αργότερα. Ο Craxton είχε ήδη γνωρίσει, στο Λονδίνο το 1945, τον Έλληνα ζωγράφο Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, καθώς και τον Βρετανό συγγραφέα Patrick Leigh Fermor. Οι τρεις τους συµπορεύθηκαν, στη ζωή και στην τέχνη, για τα επόµενα 50 χρόνια, στην Ύδρα, στην Κρήτη, στην Καρδαµύλη, στην Κέρκυρα…

Μοντερνιστής µε αγάπη για την αρχαιολογία, ο Craxton υπήρξε ιδιαίτερος καλλιτέχνης. Το έργο του, µε επιρροές αρχικά από τον Blake και τον Palmer και στη συνέχεια από τον Miró και τον Picasso, εξελίχθηκε σε έναν διάλογο µε τα βυζαντινά ψηφιδωτά, τον Ελ Γκρέκο και τον ελληνικό τρόπο ζωής. Ο Craxton αγαπούσε την ανθεκτικότητα του µύθου στη ζωή της ελληνικής υπαίθρου. Είχε διάσηµους φίλους, αλλά ζωγράφιζε καθηµερινούς ανθρώπους. Στο τέλος έµοιαζε µε βοσκό από την κατ’ επιλογήν πατρίδα του, την Κρήτη.

Αφελής ξένος και θύµα µιας σκανταλιάρικης αίσθησης του χιούµορ, έµπλεξε αρκετές φορές σε δυσάρεστες καταστάσεις. Όσα κι αν τραβούσε, όµως, δεν έπαψε ποτέ να αντιµετωπίζει τα πάντα µε έναν ηρωικό ηδονισµό.

Ο Ian Collins είναι συγγραφέας βιβλίων για την τέχνη και επιµελητής εκθέσεων. Έχει γράψει µονογραφίες για τη Rose Hilton, την Joan Leigh Fermor και τον John McLean και έχει συνεργαστεί µε το Yale Center for British Art, το Βρετανικό Μουσείο, το Sainsbury Centre του Norwich, το Μουσείο Μπενάκη και τη Λεβέντειο Πινακοθήκη της Λευκωσίας. Είναι ο επιµελητής της έκθεσης «John Craxton: Μία ελληνική ψυχή», µε αφορµή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ζωγράφου, στο Μουσείο Μπενάκη (13/4-11/09/2022). Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το έργο του John Craxton: Ο αγαπημένος της ζωής. Μία ελληνική ψυχή (2022). Ζει στην Αγγλία και στην Ελλάδα.