«Νομίζω ότι σίγουρα ένα από τα χειρότερα λάθη της τεχνολογικής βιομηχανίας εδώ και πολύ καιρό είναι ότι όλοι (νόμιζαν ότι) μπορούσαν να δουλεύουν remote για πάντα. (Πίστευαν) ότι δεν θα υπήρχε απώλεια δημιουργικότητας», είχε δηλώσει ο Sam Altman, CEO της OpenAI, τον Μάιο σε ένα συνέδριο της εταιρείας Stripe. «Θα έλεγα ότι το πείραμα σχετικά με αυτό έχει τελειώσει και η τεχνολογία δεν είναι ακόμη αρκετά καλή ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να δουλεύουν για πάντα και πλήρως απομακρυσμένα».

Η δήλωση αυτή του Altman, ενός ανθρώπου που ηγείται των τεχνολογικών εξελίξεων, κυρίως στο κομμάτι της τεχνητής νοημοσύνης, είχε σκάσει σαν βόμβα στα ειδησεογραφικά Μέσα. Την στιγμή που οι περισσότερες εταιρείες και ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων επενδύουν στην τηλεργασία, αυτός που έχει το βλέμμα του στραμμένο στο μέλλον εξελίσσοντας το παρόν, πιστεύει ότι η απομακρυσμένη εργασία ήταν ένα «πείραμα» που τώρα «τελειώνει».

Έχει λοιπόν μέλλον η τηλεργασία; Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η πανδημία και η ανάγκη για εργασία

Η τηλεργασία, στον βαθμό που τη γνωρίζουμε πλέον, παρουσιάστηκε ως επιτακτική λύση κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κυρίως εν μέσω lockdown καταστάσεων. «Οι επιχειρήσεις, στο πλαίσιο της συνέχειας της λειτουργίας τους, ενσωμάτωσαν την απομακρυσμένη εργασία, με το νομοθετικό πλαίσιο, λίγους μήνες αργότερα, να τη μετατρέπει ως διαδεδομένο μοντέλο εργασίας», μας λέει η Λήδα Σγουράκη, Director της Randstad Ελλάδος, που παρέχει υπηρεσίες Ανθρώπινου Δυναμικού.

Η αρχή ήταν δύσκολη για όλους. Οι εταιρείες βρέθηκαν μπροστά σε τεράστιες προκλήσεις και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έπρεπε να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Το WFH (Work From Home), ή αλλιώς τηλεργασία ή remote, δεν ήταν κάτι καινούργιο για τις περισσότερες καθώς αρκετοί υπάλληλοι, σε συγκεκριμένες θέσεις όμως, είχαν την δυνατότητα να δουλεύουν μέσω VPN και της λειτουργίας Remote Desktop των Windows. Η πρωτόγνωρη συνθήκη, όμως, ήταν πως πλέον όλοι οι υπάλληλοι θα έπρεπε να δουλεύουν απομακρυσμένα και να δημιουργηθεί μια προσομοίωση του γραφείου. Αυτό εκτόξευσε παγκοσμίως τις πωλήσεις και την κατασκευή microchip για λάπτοπ, σε τέτοιο βαθμό που δημιουργήθηκε ένα τεράστιο «κενό» στην αγορά βάζοντας σε «παύση» άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες -για παράδειγμα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες αντιμετώπισαν σοβαρό πρόβλημα στην παράδοση νέων μοντέλων αυτοκινήτων (ηλεκτρικών/υβριδικών), αφού υπήρχε έλλειψη microchip από τα εργοστάσια.

Παράλληλα, οι υπάλληλοι στις εταιρείες, αφού αρχικά φοβήθηκαν πως θα έχαναν τις δουλειές τους, συνειδητοποίησαν πως δεν υπάρχει κάποιος λόγος ανησυχίας αφού μπορούσαν να συνεχίσουν να εργάζονται κανονικά από το σπίτι τους. Οι τραπεζαρίες έγιναν γραφεία, τα γραφεία μετατράπηκαν σε σταθμούς εργασίας και κατά την διάρκεια των εταιρικών μίτινγκ, στο Zoom ή μέσω Google Meet, τα παιδιά όσων είναι γονείς βρίσκονταν στο background. Οι επιχειρήσεις έδωσαν τον απαραίτητο εξοπλισμό στους υπαλλήλους τους και ο κόσμος συνέχισε σε κανονικούς ρυθμούς.

«Όλοι έχουμε λάπτοπ και περιφερειακά από την εταιρεία και, απ’ όσο γνωρίζω, υπάρχει δεκτική στάση αν χρειαστείς κάτι περαιτέρω», σχολίασε η Μαργαρίτα Κούτρα, που εργάζεται ως Quality Assurance Coordinator (Συντονιστής διασφάλισης ποιότητας) σε μια εφαρμογή με έδρα την Αθήνα.

Τότε, βέβαια, ξεκίνησαν να εμφανίζονται και οι πρώτοι προβληματισμοί γύρω από το θέμα της τηλεργασίας.

Τα έξοδα που προκύπτουν

Μπορεί η προσομοίωση της αίσθησης του γραφείου να επιτεύχθει μέσω των εφαρμογών παραγωγικότητας (βλ. Trello, Slack κ.α.), ωστόσο, οι εργασιακοί χώροι προσφέρουν πολλά περισσότερα από έναν υπολογιστή. Οι βασικές κτιριακές υποδομές που περιλαμβάνουν ίντερνετ, κλιματισμό, ρεύμα, νερό, σωστή καρέκλα γραφείου κ.λπ., μπορεί να μην απουσιάζουν από τα περισσότερα σπίτια, παρόλα αυτά, οι εταιρείες τα παρέχουν δωρεάν στους υπαλλήλους τους και δεν αφαιρούνται από τον μισθό, όπως με τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ.

«Η εταιρεία μας δίνει, πέρα από το μισθό, 22€ κάθε μήνα, η νόμιμη δηλαδή συνεισφορά του κράτους για την υποστήριξη της τηλεργασίας», λέει η Φ.Β., υπάλληλος σε τηλεφωνικό κέντρο εταιρείας Collection με έδρα την Αθήνα. Είναι όμως αυτό το ποσό αρκετό για να καλύψει τα έξοδα που προκύπτουν; Σίγουρα όχι. Η ενεργειακή κρίση, που έχει φέρει αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος, και η κλιματική αλλαγή, που κάνει τα καλοκαίρια θερμότερα και τους χειμώνες ψυχρότερους, είναι δύο συνθήκες που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα σε ένα σπίτι. Από τη μια ο κόσμος προσπαθεί να περιορίσει τις ώρες που χρησιμοποιεί τον κλιματισμό και από την άλλη δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Ταυτόχρονα, δεν έχουν όλοι τον κατάλληλο εξοπλισμό γραφείου -σωστή καρέκλα για να υποστηρίξει το σώμα και, αντίστοιχα, γραφείο που να βοηθήσει στην διεκπεραίωση της εργασίας- και έτσι αρκετός κόσμος βρέθηκε να δουλεύει σε καρέκλες κουζίνας και τραπεζάκια σαλονιού, ασφυκτικά ενίοτε, εντός λίγων τετραγωνικών μέτρων. «Για μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων, η τηλεργασία δεν αποτελεί καν επιλογή, κι αν υφίσταται ως τέτοια, πρέπει να τη “χωρέσουν” σε μία γκαρσονιέρα με συγκάτοικο», επισήμανε η Μαργαρίτα Κούτρα. Όταν ο Κωστής Χατζηδάκης, τον Νοέμβριο του 2021, ανακοίνωσε την ελάχιστη αποζημίωση (28€) που οφείλουν να καταβάλλουν οι εργοδότες στους εργαζομένους που απασχολούν με τηλεργασία, πολλοί γέλασαν ειρωνικά. «Προφανώς τα έξοδα που προκύπτουν είναι πολλά περισσότερα από αυτό το ποσό», σχολίασε ο Δ.Κ. που δουλεύει σε τμήμα τεχνικής εξυπηρέτησης τηλεπικοινωνιακού παρόχου.

«Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, οι επιχειρήσεις παρέχουν στους εργαζόμενους καθετί που χρειάζονται για να μπορούν να εργαστούν απομακρυσμένα, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού και της οικονομικής παροχής για την κάλυψη εξόδων. Η κάθε χώρα έχει θεσπίσει διαφορετικούς κανόνες σχετικά», επισήμανε η Λήδα Σγουράκη της Randstad.

Ωστόσο, λόγω της τηλεργασίας, προκύπτει μια ισορροπία αφού οι υπάλληλοι επωφελούνται από τα έξοδα μετακίνησης προς και από την εταιρεία. «Δεν χρειάζεται να βάλω βενζίνη στο αυτοκίνητο τόσο συχνά όσο πριν και, επίσης, έχω περισσότερο χρόνο για την οικογένειά μου», τόνισε η Φ.Β.

Αυξήθηκε ο προσωπικός χρόνος ή δουλεύουμε περισσότερο;

«Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει άνεση!  Έχω μωρό παιδί; Κάποιον με προβλήματα υγείας στο σπίτι; Χωρισμένοι γονείς με δύσκολα ωράρια επιμέλειας; Δουλεύω από το σπίτι. “Ωχ το ξέχασα αυτό!”, δουλεύω από το σπίτι. “Έχω αύριο να δώσω τα χαλιά, μαστόρους κ.λπ., δε χαλάω την άδεια μου”, δουλεύω από το σπίτι. “Ξύπνησα και βαριέμαι να τρέχω με τα μέσα, χάλασε το αυτοκίνητο”, δουλεύω από το σπίτι». Η απάντηση του Χ.Λ., Manager σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παροχής διαδικτυακών υπηρεσιών στην Ελλάδα, σχετικά με το αν υπάρχουν οφέλη στην τηλεργασία, έδωσε μια ξεκάθαρη εικόνα του γιατί κάποιος μπορεί να επιλέξει να εργάζεται απομακρυσμένα.

Η δυνατότητα να δουλεύουμε από οπουδήποτε, αρκεί να υπάρχει σύνδεση στο ίντερνετ και ένα λάπτοπ, έφερε νέους επαγγελματικούς ορίζοντες μπροστά μας και δημιούργησε επιπλέον προσωπικό χρόνο στην καθημερινότητα. Αυτή όμως η άνεση μπορεί να αλλάξει πλήρως τις ισορροπίες μεταξύ προσωπικού χρόνου και ωραρίου εργασίας.

Κατά τη διάρκεια της τηλεργασίας, οι εργαζόμενοι έχουν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς το πότε και πώς εκτελούν τις εργασίες τους και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στη διαχείριση του χρόνου τους. Η ευελιξία της προσαρμογής του χρόνου κατά τη διάρκεια της ημέρας μεταξύ προσωπικών αναγκών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, ναι μεν μπορεί να δώσει την δυνατότητα σε κάποιον να κάνει ένα μεγαλύτερο διάλειμμα αλλά παράλληλα θα μετατοπίσει αυτόν τον χρόνο που έπρεπε να δουλέψει κάποια στιγμή αργότερα.

Στις περιπτώσεις όπου οι εργαζόμενοι οφείλουν να τηρούν ένα συγκεκριμένο ωράριο εργασίας, σίγουρα κάτι τέτοιο δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί καθώς η τήρησή του είναι δείκτης ποιότητας και παραγωγικότητας. Ο Βασίλης Καραμπίλιας, που εργάζεται σε τηλεργασία ως Senior Payments System Analyst για την εταιρεία Fintech με έδρα την Αυστραλία, λέει πως «Υπάρχει σταθερό ωράριο και είναι αυστηρό. Στη διάρκεια της εμπειρίας αυτής έχω κάνει μηδαμινές ώρες υπερωρίας καθώς υπάρχει πολύ καλή δόμηση».

Αυτό όμως δεν ισχύει για τις διοικητικές θέσεις ή εκείνες που η φύση της δουλειάς τους επιτρέπει να εργάζονται με μεγαλύτερη ελαστικότητα. «Προσωπικά, μπορεί να αφήσω κάτι και να επιλέξω να το κάνω το βράδυ μαζί με μια μπύρα», σχολίασε σχετικά ο Χ.Λ., ο οποίος έχει την δυνατότητα να κινείται ευέλικτα όσο του το επιτρέπουν οι υποχρεώσεις της θέσης του και τα deadlines. Συγχρόνως, η Λ.Κ., γραφίστρια σε διαφημιστική με έδρα την Αθήνα, μου έλεγε ότι όσο δούλευε στο γραφείο της εταιρείας προσπαθούσε να ολοκληρώσει τα πρότζεκτ της εντός ωραρίου, τώρα, όμως, η καθημερινότητά της έχει αλλάξει τόσο με την τηλεργασία που, πρακτικά, απασχολείται περισσότερες ώρες μέσα στην ημέρα. «Το ότι μπορώ να σχεδιάσω, στους δικούς μου ρυθμούς, όσο κάθομαι στο κρεβάτι με τις πιτζάμες δεν σημαίνει ότι δεν εργάζομαι. Και πολλές φορές έχω πιάσει τον εαυτό μου, επειδή μου αρέσει και η δουλειά μου, να αναρωτιέμαι γιατί ενώ είμαι σπίτι έχει μειωθεί ο προσωπικός μου ελεύθερος χρόνος».

Όλοι πάντως οι εργαζόμενοι σε μη διοικητικές ή δημιουργικές θέσεις, στην ερώτηση αν εργάζονται περισσότερο με την τηλεργασία, απάντησαν «όχι». Είτε δουλεύουν από το σπίτι είτε από το γραφείο, ο τρόπος που ελέγχονται είναι ίδιος. Κάτι που επιβεβαίωσε και ο Χ.Λ.: «Υπάρχουν όλα τα απαραίτητα συστήματα, ανάλογα το ρόλο του κάθε εργαζόμενου, και χρησιμοποιούνται για όλους το ίδιο».

Αυτοί που επιλέγουν την τηλεργασία

Σύμφωνα με την Λήδα Σγουράκη, «Εξαρτάται από την ηλικία και το αντικείμενο εργασίας. Σίγουρα η Generation Z που μπήκε στην αγορά εργασίας με δεδομένη τη δυνατότητα για απομακρυσμένη εργασία, δείχνει μια σαφή τάση προτίμησης. Αντίστοιχα, και τα τεχνολογικά αντικείμενα εργασίας, τα οποία, παραμένουν και τα πλέον ανταγωνιστικά στην ελληνική αγορά εργασίας».

Η φράση κλειδί, στην παραπάνω δήλωση, είναι η «δεδομένη δυνατότητα». Ενώ αρχικά η τηλεργασία προέκυψε ως αναγκαίο κακό κατέληξε σε μια νέα νόρμα εργασίας. Οι εταιρείες κατάλαβαν πως μέσω αυτής μπορούν να διευρύνουν το πεδίο εύρεσης νέων υπαλλήλων και οι υπάλληλοι να απολαύσουν παροχές που έμοιαζαν ανέφικτες προ πανδημίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ψηφιακοί νομάδες που όλοι θαυμάζαμε στα social media, βλέποντάς τους να εργάζονται με ένα λάπτοπ σε παραλίες και λόφους, να εξερευνούν τον κόσμο και ταυτόχρονα να πληρώνονται.

Βέβαια, όλο αυτό αποδείχθηκε ουτοπία αφού οι περισσότερες εταιρείες πρέπει να δώσουν έγκριση μετακίνησης μακριά από την δηλωμένη έδρα του κάθε υπαλλήλου και αποφεύγουν να δώσουν το OK σε απομακρυσμένη εργασία από χώρα του εξωτερικού, ιδίως εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, όταν το αντικείμενο της δουλειάς είναι η τηλεφωνική επικοινωνία, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο τη μετακίνηση σε εξωτερικούς χώρους καθώς οι επιχειρήσεις απαιτούν από τους υπαλλήλους τους σε τηλεργασία να δουλεύουν σε ήσυχο περιβάλλον. Κάτι όχι τόσο παράλογο αλλά, ταυτόχρονα, δημιουργεί περαιτέρω πίεση στους υπαλλήλους.

«Αναγκαζόμουν να λέω στην κόρη μου να κάνει ησυχία, ενώ το παιδί δεν μπορούσε απαραίτητα να αντιληφθεί τον λόγο. Σταδιακά προσαρμόστηκε και πλέον ξέρει πώς να κινηθεί στον χώρο όταν δουλεύω από το σπίτι», είπε η Φ.Β. Ωστόσο, παρόλο τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν, θεωρεί πως τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η τηλεργασία στην καθημερινότητά της είναι περισσότερα και πιο σημαντικά από τα τυχόν προβλήματα και τα υπόλοιπα αρνητικά (π.χ. έξοδα) που αναφέραμε νωρίτερα. «Δε χρειάζεται να πάω το παιδί στο σχολείο τόσο νωρίς. Ακόμα και στο δρόμο μέχρι το σχολείο είμαστε πιο χαλαροί. Μέχρι την έναρξη της βάρδιας έχω χρόνο ακόμα και για ψώνια ή δουλειές του σπιτιού που σε αντίθετη περίπτωση θα τα στερούσα από τον χρόνο που της δίνω. Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει το άγχος σε μια σχολική αργία ή σε μια ξαφνική ασθένεια της δασκάλας, που αναγκάζεται το παιδί να βρίσκεται στο σπίτι, να χάνεις το μεροκάματο σου ή και το παιδί να αγχώνεται για το ποιος θα το κρατήσει. Ένα παιδί μετά τα 7 έτη μπορεί να συνυπάρξει με τον τηλεργαζόμενο γονιό. Και, τέλος, από τις 24 ώρες η εργασία σου σε απασχολεί ακριβώς 8 και όχι 9,5 με τις μετακινήσεις».

Το τέλος της συναδελφικότητας και υπάλληλοι δύο ταχυτήτων

Καταλαβαίνουμε λοιπόν, μέσα από τα λόγια των ανθρώπων που μίλησαν στο Olafaq, πως ο κόσμος είναι το λιγότερο θετικός στο καθεστώς της τηλεργασίας, είτε αυτή είναι μια μόνιμη συνθήκη είτε περιστασιακή. Εν τω μεταξύ, όμως, αυτό που με προβλημάτιζε εξ αρχής είναι κατά πόσο χάνεται η αίσθηση της συναδελφικότητας και αν δημιουργούνται υπάλληλοι δύο ταχυτήτων: αυτοί που «κερδίζουν» από την επαφή με τους ανωτέρους τους στο γραφείο και αυτοί που δεν ενημερώνονται εγκαίρως για τις εξελίξεις στην εταιρεία και μένουν «εκτός» λόγω της εργασίας από το σπίτι.

«Η εμπειρία μου, μου λέει πως όχι. Ορισμένοι μπορεί να αισθάνονται απομονωμένοι ή να έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε πληροφορίες και ευκαιρίες που μπορεί να υπάρχουν στο γραφείο, αλλά τουλάχιστον στην δικιά μου περίπτωση δεν έχω εντοπίσει κάτι τέτοιο. Είναι σημαντικό να διασφαλίζονται ισότιμες ευκαιρίες για όλους τους υπαλλήλους, ανεξάρτητα από το αν εργάζονται από το σπίτι ή από το γραφείο, εάν τίθεται τέτοιο θέμα», τόνισε ο Βασίλης Καραμπίλιας, ενώ ο Χ.Λ., που διαχειρίζεται μια μεγάλη ομάδα υπαλλήλων, είπε: «Υπάρχουν ρόλοι που μπορεί να απαιτούν παρουσία αποκλειστικά στο γραφείο. Οπότε αν κάποιος προτιμά την τηλεργασία ίσως να μην μπορεί να εξελιχθεί προς τα ‘κει, αλλά δε τον αποκλείει κάποια διαδικασία. Έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες και σε καμιά περίπτωσή δεν είναι δύο ταχυτήτων».

Όμως γνωρίζουμε όλοι, και από προσωπικές μας εμπειρίες και από αυτά που έχουμε ακούσει, ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν αρκεί η παρουσία στο γραφείο για να εξελιχθεί κάποιος και η καριέρα του να πάει ένα σκαλί παραπάνω. «Σε κάθε δουλειά δε μετράει μόνο ό,τι γίνεται κατά το ωράριό σου. Λαμβάνοντας αυτό ως αφορμή, είμαι σχεδόν σίγουρη πως οι εργαζόμενοι που είναι στο γραφείο έχουν ένα μικρό boost, έστω και από μία κουβέντα βγαίνοντας για τσιγάρο ή από ένα μικρό brainstorming κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού διαλείμματος για φαγητό», είπε η Μαργαρίτα Κούτρα.

Την ευθύνη στο να υπάρχουν ισότιμες ευκαιρίες για όλους, φυσικά, το έχουν οι υπεύθυνοι των ομάδων στις επιχειρήσεις. Γνωρίζοντας ότι οι εργαζόμενοι είναι μοιρασμένοι σε αυτούς με τηλεργασία και σε εκείνους με φυσική παρουσία στον χώρο, οφείλουν πλέον να κοινοποιούν τα πάντα -από ερωτήματα μέχρι σημαντικές ανακοινώσεις- στα «κανάλια» επικοινωνίας, τύπου Slack, έτσι ώστε να είναι όλοι ταυτόχρονα ενήμεροι. Σίγουρα αυτό, κάποιες φορές, δεν μπορεί να συμβεί λόγω της ταχύτητας που απαιτείται στην ανάληψη κάποιων αποφάσεων, παρόλα αυτά οι εταιρείες που εστιάζουν στην ισότητα προσπαθούν όσο είναι δυνατόν να το αποφεύγουν.

Υπάρχει τελικά μέλλον στην τηλεργασία;

Η Λήδα Σγουράκη της Randstad είναι αισιόδοξη. «Υπάρχει παρόν, άρα σίγουρα και μέλλον. Η ευελιξία είναι ένα διαρκές αίτημα των εργαζομένων και συνεπώς οι επιχειρήσεις που θέλουν να προσελκύουν και να διατηρούν νέα ταλέντα θα παρέχουν πάντοτε τη σχετική δυνατότητα. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι έχουν μάθει πλέον να λειτουργούν και απομακρυσμένα, είναι ως εκ τούτου μια νέα πραγματικότητα και για τους δύο».

Με τους εργαζομένους που έχουν διαμορφώσει την καθημερινότητά τους και τον χώρο τους γύρω από το πρότυπο της τηλεργασίας και τις επιχειρήσεις που βλέπουν δυνατότητες «εξοικονόμησης κέρδους» από τον περιορισμό του μεγέθους των εργασιακών χώρων και των εξόδων του, όπως ανέφερε ο Χ.Λ., η απομακρυσμένη εργασία έχει όλα τα εχέγγυα για να υπάρχει και τα επόμενα χρόνια στις ζωές μας.

Και οι δύο πλευρές αυτής της «τραμπάλας», όπου στη μια κάθονται οι επιχειρήσεις και στην απέναντι οι υπάλληλοί τους, προσπαθούν να ισορροπήσουν για να συνυπάρξουν αρμονικά σε ένα εργασιακό τοπίο το οποίο διαμορφώνεται συνεχώς, με την κλιματική μετανάστευση και την τεχνητή νοημοσύνη να πλησιάζουν επικίνδυνα. Όταν ζήτησα από τον Βασίλη Καραμπίλια να μου σχολιάσει το θέμα, είπε: «Είμαστε στο, όπως έλεγαν και στο χωριουδάκι μου, paradigm shift.  Η εμπειρία της παγκόσμιας επιδημίας ενίσχυσε την αποδοχή και την υιοθέτηση της τηλεργασίας από πολλές εταιρείες. Η ευελιξία, η αύξηση της παραγωγικότητας και η εξοικονόμηση σε έξοδα αποτελούν οφέλη που συνεχίζουν να επιδρούν θετικά στην ανάπτυξη της τηλεργασίας. Αρχής γενομένης του generative ΑΙ επιπροσθέτως, θα δούμε τεράστιες αλλαγές τα επόμενα 10 χρόνια».

Μια έρευνα που διεξήχθη το 2021 διαπίστωσε ότι πάνω από το 75% των εργαζομένων θα θυσίαζαν ευχαρίστως μια αύξηση μισθού αν μπορούσαν να εργάζονται συχνότερα με ευελιξία. Σύμφωνα στοιχεία που μας γνωστοποίησε η Randstad, έχοντας διανύσει τρία χρόνια από την έναρξη της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, η τηλεργασία καταγράφει τώρα μειούμενη τάση (5% μείωση σε σχέση με πέρυσι), τη στιγμή που μόνο το 21% των Ελλήνων εργαζομένων συνεχίζει να εργάζεται εξ αποστάσεως. Με βάση τα πορίσματα της έρευνας Employer Brand της Randstad, συγκριτικά με το 2021, το υβριδικό μοντέλο εργασίας έχει μειωθεί από το 48% στο 21%, καταγράφοντας μια διαφορετική τάση, σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

Η έκρηξη της απομακρυσμένης εργασίας, που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έχει αναμφίβολα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε με θεμελιώδη τρόπο. Και αν κάποιος τύπος εργασίας έχει μέλλον, στις περιπτώσεις όπου αυτή δεν είναι χειρονακτική, είναι η τηλεργασία. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εργασίας αναμένεται επίσης να οδηγήσει σε νέα επαγγέλματα, πολλά από τα οποία θα αντισταθμίσουν την απώλεια θέσεων εργασίας λόγω της αυτοματοποίησης. Οι εταιρείες θα στραφούν ολοένα και περισσότερο σε αυτό το μοντέλο, αφού επωφελούνται οικονομικά, και οι εργαζόμενοι θα μπορούν να δουλεύουν πιο συστηματικά από τον προσωπικό τους χώρο ή, ακόμα καλύτερα, από μια παραλία.

*Τα αρχικά των ονοματεπώνυμων χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να διατηρηθεί η ανωνυμία των ανθρώπων που μας μίλησαν, κατόπιν αιτήματός τους