Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν την ανακύκλωση. Κι εμείς το ίδιο. Αλλά παρόλο που ορισμένα υλικά μπορούν να ανακυκλωθούν αποτελεσματικά και να κατασκευαστούν με ασφάλεια από ανακυκλωμένο περιεχόμενο, τα πλαστικά δεν μπορούν. Η ανακύκλωση των πλαστικών δεν λειτουργεί και δεν θα λειτουργήσει ποτέ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες το 2021 είχαν ένα θλιβερό ποσοστό ανακύκλωσης περίπου 5% για τα πλαστικά απόβλητα μετά την κατανάλωση, από το σχεδόν διπλάσιο 9,5% το 2014, όταν οι ΗΠΑ εξήγαγαν εκατομμύρια τόνους πλαστικών αποβλήτων στην Κίνα, τα οποία υπολόγιζαν ως ανακυκλωμένα -παρόλο που μεγάλο μέρος τους δεν ήταν.

Η ανακύκλωση γενικά μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος ανάκτησης φυσικών υλικών πόρων. Το υψηλό ποσοστό ανακύκλωσης χαρτιού στις ΗΠΑ, 68%, αποδεικνύει αυτό ακριβώς. Το πρόβλημα με την ανακύκλωση του πλαστικού δεν έγκειται στην ιδέα ή τη διαδικασία, αλλά στο ίδιο το υλικό, αυτό καθαυτό.

Το πρώτο πλήγμα είναι ότι υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικά πλαστικά, το καθένα με τη δική του σύνθεση και τα δικά του χαρακτηριστικά. Όλα περιλαμβάνουν διαφορετικά χημικά πρόσθετα και χρωστικές ουσίες που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν μαζί, καθιστώντας αδύνατη τη διαλογή των τρισεκατομμυρίων τεμαχίων πλαστικών σε ξεχωριστούς τύπους για επεξεργασία. Για παράδειγμα, τα μπουκάλια τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (PET#1) δεν μπορούν να ανακυκλωθούν με τα καπάκια PET#1, τα οποία είναι ένα διαφορετικό υλικό PET#1, και τα πράσινα μπουκάλια PET#1 δεν μπορούν να ανακυκλωθούν με τα διαφανή μπουκάλια PET#1 (γι’ αυτό και η Νότια Κορέα έχει απαγορεύσει τα χρωματιστά μπουκάλια PET#1. ) Το πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (HDPE#2), το χλωριούχο πολυβινύλιο (PVC#3), το πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας (LDPE#4), το πολυπροπυλένιο (PP#5) και το πολυστυρένιο (PS#6) πρέπει να διαχωρίζονται για ανακύκλωση.

Ένα μόνο γεύμα fast-food μπορεί να περιλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς τύπους πλαστικού μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των ποτηριών, καπακιών, συσκευασιών, δίσκων, σακουλών και μαχαιροπήρουνων PET#1, HDPE#2, LDPE#4, PP#5 και PS#6, τα οποία δεν μπορούν να ανακυκλωθούν μαζί. Αυτός είναι ένας από τους διάφορους λόγους για τους οποίους τα πλαστικά είδη σερβιρίσματος γρήγορου φαγητού δεν μπορούν να ισχυριστούν ότι είναι νόμιμα ανακυκλώσιμα στις ΗΠΑ.

Ένα άλλο πλήγμα είναι ότι η επανεπεξεργασία των πλαστικών απορριμμάτων -όταν αυτό είναι δυνατό- είναι σπάταλη. Το πλαστικό είναι εύφλεκτο και ο κίνδυνος πυρκαγιάς στις εγκαταστάσεις ανακύκλωσης πλαστικών επηρεάζει τη γύρω περιοχή -πολλές από τις εγκαταστάσεις ανακύκλωσης βρίσκονται σε περιοχές με χαμηλό βιοτικό επίπεδο και εισόδημα.

Σε αντίθεση με το μέταλλο και το γυαλί, τα πλαστικά δεν είναι αδρανή. Τα πλαστικά προϊόντα μπορεί να περιλαμβάνουν τοξικά πρόσθετα και να απορροφούν χημικές ουσίες όταν συλλέγονται σε κάδους απορριμμάτων γεμάτους με πιθανώς επικίνδυνα υλικά, όπως πλαστικά δοχεία φυτοφαρμάκων. Σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσίευσε η καναδική κυβέρνηση, οι κίνδυνοι τοξικότητας στο ανακυκλωμένο πλαστικό απαγορεύουν «στη συντριπτική πλειονότητα των παραγόμενων πλαστικών προϊόντων και συσκευασιών» να ανακυκλωθούν σε συσκευασίες τροφίμων.

Μία ακόμα πληγή είναι ότι η ανακύκλωση του πλαστικού δεν είναι οικονομική. Το ανακυκλωμένο πλαστικό κοστίζει περισσότερο από το νέο πλαστικό, επειδή η συλλογή, η διαλογή, η μεταφορά και η επανεπεξεργασία των πλαστικών αποβλήτων είναι υπερβολικά δαπανηρή. Η πετροχημική βιομηχανία επεκτείνεται ταχύτατα, γεγονός που θα μειώσει ακόμα περισσότερο το κόστος του νέου παραγόμενου πλαστικού.

Παρά, βέβαια, την παταγώδη αποτυχία, η βιομηχανία πλαστικών διεξάγει μια εκστρατεία δεκαετιών για να διαιωνίσει το μύθο ότι το υλικό είναι ανακυκλώσιμο. Η εκστρατεία αυτή θυμίζει τις προσπάθειες της καπνοβιομηχανίας να πείσει τους καπνιστές ότι τα τσιγάρα με φίλτρο είναι πιο υγιεινά από τα τσιγάρα χωρίς φίλτρο.

Η συμβατική μηχανική ανακύκλωση, κατά την οποία τα πλαστικά απόβλητα αλέθονται και λιώνουν, υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες. Τώρα η βιομηχανία πλαστικών διαφημίζει τα οφέλη της λεγόμενης χημικής ανακύκλωσης – κατά την οποία τα πλαστικά απόβλητα διασπώνται με τη χρήση υψηλής θερμότητας ή περισσότερων χημικών ουσιών και μετατρέπονται σε ορυκτό καύσιμο χαμηλής ποιότητας.

Το 2018, η Dow Chemical ισχυρίστηκε ότι το εργοστάσιο χημικής ανακύκλωσης Renewlogy στο Σολτ Λέικ Σίτι ήταν σε θέση να επεξεργαστεί εκ νέου ανάμεικτα πλαστικά απόβλητα από νοικοκυριά της πρωτεύουσας Μπόισι, του Αϊντάχο, μέσω του προγράμματος «Hefty EnergyBag» και να τα μετατρέψει σε καύσιμο ντίζελ. Ωστόσο, όπως αποκάλυψε το Reuters σε έρευνα του 2021, όλοι οι διαφορετικοί τύποι πλαστικών αποβλήτων μόλυναν τη διαδικασία πυρόλυσης. Σήμερα, το Μπόισι καίει τα ανάμεικτα πλαστικά απόβλητα σε τσιμεντοκάμινους, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που θερμαίνουν το κλίμα. Αυτή η αποτυχία της Renewlogy δεν εμπόδισε τη βιομηχανία πλαστικών να συνεχίσει να ισχυρίζεται ότι η χημική ανακύκλωση λειτουργεί για τα «μικτά πλαστικά».

Η χημική ανακύκλωση δεν είναι βιώσιμη. Έχει αποτύχει και θα συνεχίσει να αποτυγχάνει για τους ίδιους επιβεβαιωμένους λόγους που η συμβατική μηχανική ανακύκλωση των πλαστικών αποτυγχάνει σταθερά. Ακόμα χειρότερα, οι τοξικές εκπομπές της θα μπορούσαν να προκαλέσουν νέες βλάβες στο περιβάλλον, το κλίμα και την υγεία μας.

Αναζήτηση ενημερωτικών δελτίων

Δεν κάνουμε λόγο για απόγνωση. Ακριβώς το αντίθετο. Χρειαζόμαστε τα γεγονότα, ώστε τα άτομα και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να μπορούν να αναλάβουν συγκεκριμένη δράση. Αποδεδειγμένες λύσεις για τα προβλήματα των πλαστικών αποβλήτων και της ρύπανσης των ΗΠΑ υπάρχουν και μπορούν να αναπαραχθούν γρήγορα σε όλη τη χώρα. Οι λύσεις αυτές περιλαμβάνουν την απαγόρευση των πλαστικών σακουλών μιας χρήσης και των μη ανακυκλώσιμων πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης των υπηρεσιών εστίασης, την εξασφάλιση ευρείας πρόσβασης σε σταθμούς αναπλήρωσης νερού, την εγκατάσταση εξοπλισμού πλύσης πιάτων στα σχολεία, ώστε οι μαθητές να μπορούν να τρώνε το φαγητό τους σε πραγματικά πιάτα αντί για πλαστικά μιας χρήσης, και τη μετάβαση των Meals on Wheels και άλλων προγραμμάτων παράδοσης γευμάτων από τα αναλώσιμα σε επαναχρησιμοποιήσιμα σκεύη.

Αν η βιομηχανία πλαστικών ακολουθεί το εγχειρίδιο της καπνοβιομηχανίας, μπορεί να μην παραδεχτεί ποτέ την αποτυχία της ανακύκλωσης πλαστικών. Αν και δεν μπορούμε να τους σταματήσουμε από το να προσπαθούν να μας ξεγελάσουν, μπορούμε να περάσουμε αποτελεσματικούς νόμους για να σημειώσουμε πραγματική πρόοδο. Οι απαγορεύσεις των πλαστικών μιας χρήσης μειώνουν τα απόβλητα, εξοικονομούν τα χρήματα των φορολογουμένων που δαπανώνται για τη συλλογή και τον καθαρισμό και μειώνουν τη ρύπανση του περιβάλλοντος από πλαστικά.

Οι καταναλωτές μπορούν να ασκήσουν πίεση στις εταιρείες να σταματήσουν να γεμίζουν τα ράφια των καταστημάτων με πλαστικά μιας χρήσης εάν σταματήσουν να τα αγοράζουν και επιλέγουν τα επαναχρησιμοποιήσιμα προϊόντα σε καλύτερες συσκευασίες. Και πρέπει όλοι μας να συνεχίσουμε να ανακυκλώνουμε το χαρτί, τα κουτιά, τις κονσέρβες και το γυαλί μας, γιατί αυτό όντως λειτουργεί.

*Με στοιχεία από theatlantic.com