«Το πρώτο βήμα για να εξοντώσεις ένα έθνος είναι να διαγράψεις τη μνήμη του. Να καταστρέψεις τα βιβλία του, την κουλτούρα του, την ιστορία του. Μετά να βάλεις κάποιον να γράψει νέα βιβλία, να κατασκευάσει μια νέα παιδεία, να επινοήσει μια νέα ιστορία. Δεν θα χρειαστεί πολύς καιρός για να αρχίσει αυτό το έθνος να ξεχνά ποιο είναι και ποιο ήταν. Ο υπόλοιπος κόσμος γύρω του θα το ξεχάσει ακόμα πιο γρήγορα». Μίλαν Κούντερα: Το βιβλίο του γέλιου και της λήθης

Το φεστιβάλ που έγινε θεσμός, επέστρεψε μετά από 3 χρόνια απουσίας και το OLAFAQ δε θα μπορούσε να λείπει. Βρεθήκαμε στο 8ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών που πραγματοποιήθηκε στη Σκόπελο, από τις 7 μέχρι τις 9 Ιουλίου. Ήταν ένα τριήμερο γεμάτο χορό, κέφι, διασκέδαση, παράδοση, ξεναγήσεις, σεμινάρια, παραστάσεις και πάρτι. Περισσότεροι από 600 χορευτές και πάνω από 7500 θεατές έδωσαν και φέτος το καλοκαίρι ραντεβού στο πιο πράσινο νησί της Ελλάδας.

Μια τριήμερη γιορτή γεμάτη χορό, τραγούδι και παράδοση

Η έναρξη του Φεστιβάλ έγινε στο Λιμάνι της Σκοπέλου με την πολυαναμενόμενη παρέλαση όλων των χορευτικών συγκροτημάτων. Χορευτές όλων των ηλικιών, φορώντας παραδοσιακές φορεσιές από τον Πόντο, την Κρήτη, τη Θράκη και άλλες περιοχές της Ελλάδας, μας ξεσήκωσαν με το κέφι και τις φιγούρες τους. Οι δρόμοι γέμισαν χρώμα και μελωδίες και το λιμάνι κατακλύστηκε από επισκέπτες, οι οποίοι δεν άργησαν να μπουν κι αυτοί στο χορό. Λίγο πριν ξεκινήσουν οι προγραμματισμένες παραστάσεις, βλέποντας τους αυθόρμητους χορούς των περαστικών, τα γνήσια χαμόγελα και τη χαρά τους, σκέφτηκα πόσο παρεξηγημένη έννοια είναι η παράδοση.

Λίγο αργότερα πήγαμε στο θέατρο και είδαμε τις παραστάσεις. Απολαύσαμε χορούς από τη Σκόπελο, τη Θράκη, τη Μικρά Ασία, τη Μακεδονία και την Κρήτη. Για ένα καλύτερο και ισότιμο κόσμο το φεστιβάλ είχε ταυτόχρονη διερμηνεία στη νοηματική για άτομα με προβλήματα ακοής, καθώς και αγγλικούς υπέρτιτλους. Η βραδιά έκλεισε με ένα πάρτι με θέα τη θάλασσα στον Πράσινο Φάρο.

Και κάτι που μας ενθουσίασε όλους πολύ, όσον αφορά την πολιτική βιωσιμότητας. Στο πλαίσιο μείωσης των ρύπων των εκδηλώσεων, το 8ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών ήταν επίσημα το πρώτο plastic free φεστιβάλ στην Ελλάδα! Νερό και ποτά σερβίρονταν σε χάρτινα καθώς και επαναχρησιμοποιούμενα ποτήρια, ενώ σε όλον τον χώρο υπήρχαν ψύκτες.

Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε με πρωινή ξενάγηση στη γραφική Χώρα της Σκοπέλου, όπου είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε το Bountalas Shipbuilding, ένα εργαστήρι που κρατά ζωντανή την ξεχασμένη τέχνη της μικροναυπηγικής. Η οικογένεια Μπουνταλά στην Σκόπελο έχει γράψει ιστορία 2 και πλέον αιώνων στην ναυπηγική καθώς μετρά 7 γενεές ναυπηγών καραβομαραγκών που είχαν δικά τους καρνάγια στην Αμερική, στην Κωστάντζα και στην Βραϊλα. Σήμερα ο Γιάννης Μπουνταλάς συνεχίζει επάξια την οικογενειακή παράδοση και την διδάσκει στην κόρη του Ρηγίνα.

Το απόγευμα είχαμε σεμινάριο κρητικών χορών δίπλα στο κύμα, στην παραλία Γλυστέρι. Εκεί, το πράσινο των πεύκων “παντρεύεται” με το βαθύ μπλε του Αιγαίου και του ουρανού δημιουργώντας μία εικόνα απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς. Το σεμινάριο δεν άργησε να μετατραπεί σε beach party με κοκτέιλ, άρωμα θάλασσας, ομαδικούς και αντικριστούς χορούς και τους ξεσηκωτικούς ρυθμούς της κρητικής λύρας.

Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης

Το βράδυ παρακολουθήσαμε χορευτικές παραστάσεις από την Χερσόνησο της Ερυθραίας, τη Νάξο, τη Θεσσαλία και άλλες περιοχές και πολιτισμούς του ελληνισμού. Το ζεϊμπέκικο και το χασαποσέρβικο συνάντησαν το τσάμικο και τα νησιώτικα. Τα καθίσματα του θεάτρου είχαν γεμίσει και έτσι πολλοί παρεβρισκόμενοι παρακολούθησαν τους χορούς όρθιοι με καλό κρασί στο χέρι.

Η τελευταία μέρα του Φεστιβάλ ξεκίνησε σε ένα γραφικό χωριό της Σκοπέλου, τη Γλώσσα. Ο οικισμός φαίνεται πως υπήρξε από τα πανάρχαια χρόνια και πιθανόν να ήταν αποικία των Κρητών της Μινωϊκής εποχής. Η γύρω περιοχή παρουσιάζει μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, αφού σε πολλά σημεία της υπάρχουν αρχαίοι πύργοι, αναλήμματα και κτιριακές εγκαταστάσεις, διαφόρων εποχών της αρχαιότητος. Σταα καλντερίμια της Γλώσσας συναντά κανείς ακόμα γυναίκες με τις τοπικές φορεσιές, τις φουστάνες και οι κάτοικοι της διατηρούν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής, τα έθιμα και το γλωσσικό τους ιδίωμα.

Στη Γλώσσα έλαβε χώρα η προγραμματισμένη παρουσίαση της Σκοπελίτικης Νυφιάτικης Φορεσιάς από τον Χρήστο Παλαιολόγο. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για την ιστορία του νησιού, η οποία αποτυπώνεται στις παραδοσιακές της στολές. Νεαρά αγόρια και κορίτσια περπάτησαν στα πέτρινα καλντερίμια με φορεσιές που αντιπροσώπευαν όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα της Σκοπέλου του παρελθόντος.

Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης

Ακολούθησε beach party στην παραλία Καστάνη (γνωστή και ως το Καστάνι), ίσως τη πιο διάσημη του νησιού, αφού η ομορφιά της απαθανατίστηκε στην ταινία “Mamma Mia”. Η παραλία εντυπωσιάζει τον επσκέπτη με τον πλούτο της ομορφιάς της, τα γαλαζοπράσινα νερά και τους γραφικούς κόλπους. Τα πεύκα αγκαλιάζουν κάθε επιφάνεια της παραλίας, η οποία δεν είναι αδίκως τόσο αγαπητή και δημοφιλής. Η παντοκρατορία του γαλαζοπράσινου σε όλο της το μεγαλείο!

Το 8ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών «Διαμαντής Παλαιολόγος» ολοκληρώθηκε με χορούς από τη Σέριφο, την Πάρο, τον Πόντο, την Πιερία κι όχι μόνο. Μετά τις παραστάσεις ακολούθησε μεγάλο γλέντι με κρασί, μεσογειακή κουζίνα και, φυσικά, τη συνοδία παραδοσιακής ορχήστρας. Οι χορευτές ενώθηκαν με τους καλεσμένους και τους επισκέπτες σε μια γιορτή με ήχους και μελωδίες από όλη την Ελλάδα.

8ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών στη Σκόπελο – Ένα σταυροδρόμι πολιτισμών

Στον απόηχο του τριημέρου, το φεστιβάλ αυτό Μπορούσες να διακρίνεις με πόση προσοχή, μεράκι και αγάπη είχε διοργανωθεί η γιορτή. Μια μοναδική εμπειριά χάρη στη άριστη οργάνωση και τη ζεστή φιλοξενία των Σκοπελιτών διοργανωτών. Κατά τη διάρκεια της τριήμερης αυτής γιορτής, η Σκόπελος συντονίστηκε μουσικά και χορευτικά με διαφορετικές παραδόσεις και πολιτισμούς, προβάλλοντας την ποικιλομορφία τους, τον πλούτο και το βάθος τους. Άλλωστε ο χορός είναι η ψυχή των λαών. Κάθε βήμα, κάθε φιγούρα, κάθε πάτημα καταφέρνει να κρυσταλλώσει τις συλλογικές μνήμες, τις χαρές και τα τραύματα, τον πόνο και τον έρωτα, ιστορίες του παρελθόντος, εποχές περασμένες, κοινωνιές ολόκληρες. Και του χρόνου!

Περισσότερες πληροφορίες για το Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών θα βρείτε εδώ.

Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης
Φωτ.: Γιάννης Σκιαθίτης