Το «σήμερα», αυτή η συγκεκριμένη στιγμή, αποτελεί το αποκορύφωμα όλων των προσπαθειών και των βιωμάτων μας. Δεν είμαστε απλώς παίκτες στο παιχνίδι της μοίρας, αλλά δημιουργοί της πραγματικότητάς μας. Κάθε επιλογή που κάναμε, κάθε μάθημα που αποκομίσαμε και εφαρμόσαμε, κάθε λάθος που μας άφησε σημάδια, κάθε μικρός θρίαμβος – όλα αυτά μας οδήγησαν εδώ, σε αυτήν την καθοριστική στιγμή. Το παρόν, αυτή η μοναδική στιγμή που ζούμε τώρα, δεν είναι απλώς μία τυχαία διαδοχή γεγονότων. Είναι το αποτέλεσμα μιας αδιάκοπης πορείας αποφάσεων, εμπειριών και επιτευγμάτων που μας έχουν διαμορφώσει. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι μόνο φιλοσοφική αλλά και υπαρξιακή, αφού το άτομο δεν μπορεί παρά να βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο της δικής του δημιουργίας και υπευθυνότητας.
Η ζωή μας δεν είναι το αποτέλεσμα μιας μοίρας που μας επιβάλλεται εξωτερικά. Αντίθετα, κάθε απόφαση που λαμβάνουμε συμβάλλει στην οικοδόμηση της πραγματικότητάς μας. Αυτό υποδηλώνει μια βαθιά φιλοσοφική θέση: ότι ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να καθορίσει την πορεία του μέσα από τις πράξεις και τις επιλογές του. Ο Σαρτρ, μέσα από τον υπαρξισμό του, υποστήριξε πως η ανθρώπινη ύπαρξη είναι θεμελιωδώς ελεύθερη. Αυτή η ελευθερία, αν και βαριά και γεμάτη ευθύνη, είναι το μέσο μέσω του οποίου δημιουργούμε τον εαυτό μας. Το «σήμερα», λοιπόν, δεν είναι απλώς μια στιγμή που συμβαίνει τυχαία, αλλά η απόδειξη της ύπαρξής μας ως συνειδητοί δημιουργοί.
Άρα, βρισκόμαστε ακριβώς εκεί που πρέπει να είμαστε. Ο δρόμος που διανύσαμε μας έχει φέρει σε αυτήν την κορυφή του παρελθόντος μας. Κάθε στοιχείο της ζωής μας είναι αποτέλεσμα μιας σειράς γεγονότων που δεν είναι τυχαία. Αντιθέτως, το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε είναι το αποτέλεσμα μιας προσεκτικής και συχνά επώδυνης διαδικασίας. Είναι ένα αποκορύφωμα που έχει οικοδομηθεί από όλα όσα προηγήθηκαν. Πνευματικοί στοχαστές όπως ο Ραμ Ντας μας ενθαρρύνουν να «είμαστε εδώ και τώρα». Το «εδώ» δεν είναι απλώς μια γεωγραφική θέση, αλλά μια κατάσταση συνείδησης. Είναι η κατανόηση ότι σε κάθε στιγμή της ύπαρξής μας βρισκόμαστε στην κορυφή της εμπειρίας μας. Κάθε εμπειρία του παρελθόντος έχει προσφέρει σοφία, είτε την αναγνωρίσαμε τότε είτε όχι.
Ας αναλογιστούμε, λοιπόν, τη θέα από αυτήν τη συγκεκριμένη κορυφή. Και ας την απολαύσουμε όσο μπορούμε. Ο Λάο Τσε, o ερημίτης ευγενής και πρώτος φιλόσοφος του Ταοϊσμού μας υπενθυμίζει ότι η ζωή είναι ένα ρέον ποτάμι, το οποίο δεν μπορούμε να ελέγξουμε, αλλά μπορούμε να το ζήσουμε χωρίς αντίσταση. Το νερό, υγρό, ρευστό και μαλακό, έχει τη δύναμη να φθείρει τον βράχο – αυτό που είναι άκαμπτο και σκληρό. Αλλά το παράδοξο είναι ότι το μαλακό μπορεί να υπερνικήσει το σκληρό.
Ευθυγράμμιση με τον σκοπό
Ευθυγραμμιστείτε με τον σκοπό της ζωής σας. Το ποτάμι προχωρά μπροστά, τιμώντας ωστόσο κάθε στροφή και εμπόδιο στην πορεία του. Δεν αμφισβητεί τους βράχους που βρίσκονται στον δρόμο του· απλώς ρέει γύρω τους, ενσωματώνοντάς τους στην εμπειρία του. Και εμείς μπορούμε να ζήσουμε την εμπειρία της ζωής όπως είναι, χωρίς αντίσταση. Αυτή η στάση όχι μόνο θα μας επιτρέψει να αποδεχθούμε τη ροή της ζωής αλλά και να αναγνωρίσουμε την ομορφιά σε κάθε στιγμή – σε κάθε κορυφή και σε κάθε κοιλάδα της ύπαρξής μας.
Φυσικά, κανένας δρόμος προς την κορυφή δεν είναι ομαλός. Τα λάθη που κάναμε, οι αποτυχίες που βιώσαμε, δεν είναι απλά στίγματα. Είναι οι θεμέλιοι λίθοι της σοφίας και της εξέλιξής μας και κάθε λάθος μας προσφέρει μια ευκαιρία να μάθουμε, να αναγνωρίσουμε τα όριά μας και να αναπτυχθούμε. Ο Καρλ Γιουνγκ, μέσα από την Ψυχολογία του Βάθους, τονίζει τη σημασία της αποδοχής της σκιάς μας – αυτής της πλευράς μας, δηλαδή, που περιέχει όλες τις αδυναμίες μας. Και μέσα από αυτήν τη διαδικασία αναγνώρισης και συμφιλίωσης με την σκιερή πλευρά του, το άτομο εξελίσσεται και γίνεται πληρέστερο.
Παράλληλα, οι μικροί και μεγάλοι θρίαμβοι μας ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και μας δίνουν κίνητρο να συνεχίσουμε. Ό,τι έχουμε καταφέρει, όσο μικρό κι αν φαίνεται, αποτελεί μια ένδειξη ότι η προσπάθεια και η επιμονή μπορούν να αποδώσουν καρπούς. Έτσι, κάθε σημερινή στιγμή είναι μια αντανάκλαση όλων όσων έχουμε επιτύχει και όλων όσων έχουμε ξεπεράσει.
Η στιγμή ως αποκορύφωμα και αφετηρία
Η έννοια του «σήμερα» ως κορυφή όλων των χθες δεν είναι μόνο μια διαπίστωση της πορείας μας. Είναι και μια υπενθύμιση ότι κάθε στιγμή είναι μοναδική, και ανεπανάληπτη. Διότι το παρόν μπορεί να αποτελεί τη σύνθεση του παρελθόντος αλλά είναι και η γέφυρα προς το μέλλον. Ο Επίκουρος δίδασκε ότι η ευτυχία δεν βρίσκεται στην αναμονή του μέλλοντος, αλλά στην πλήρη αξιοποίηση του παρόντος. Αν αναγνωρίσουμε ότι η κάθε στιγμή είναι το αποτέλεσμα της συνολικής μας προσπάθειας, τότε μπορούμε να ζούμε με περισσότερη ευγνωμοσύνη και πληρότητα.
Η επίγνωση ότι είμαστε δημιουργοί της πραγματικότητάς μας συνεπάγεται και ευθύνη. Δεν μπορούμε να κατηγορούμε τη μοίρα ή τις εξωτερικές συνθήκες για την παρούσα κατάστασή μας. Ο Αριστοτέλης, αναφερόμενος στην έννοια της αρετής, τόνιζε ότι η ηθική ποιότητα ενός ανθρώπου καθορίζεται από τις πράξεις του. Αν αναλάβουμε την ευθύνη για τις επιλογές μας, τότε αποκτούμε τη δύναμη να διαμορφώσουμε ένα μέλλον που να αντανακλά τις επιθυμίες και τις αξίες μας.
Τα χθες μας ακονίζουν την κατανόηση, την ανθεκτικότητα και την ικανότητά μας να βλέπουμε πέρα από το σκοτεινό παρελθόν μας. Ο Νίτσε θα έλεγε ότι είναι γραφτό να βρισκόμαστε εδώ, στην κορυφή του παρελθόντος μας, κουβαλώντας όλα όσα είμαστε. Να αγαπάμε όχι μόνο τις κορυφαίες στιγμές αλλά και τους αγώνες και τις λάθος στροφές.
Ακόμη και η επιστήμη υποστηρίζει ότι υπάρχει τάξη στον παραλογισμό. Η Θεωρία του Χάους υποστηρίζει ότι ακόμη και στην τυχαιότητα υπάρχει ένα μοτίβο, μια τάξη. Κάθε μικρή αλλαγή, κάθε απόφαση, ακόμα και αυτές που φαίνονταν ασήμαντες, καθόρισαν την πορεία μας.
Έτσι, ίσως, όσο χαοτική κι αν μοιάζει η ζωή, υπάρχει μια τάξη. Ίσως η σημερινή μέρα να είναι η απόδειξη αυτής της τάξης, το σημείο όπου όλη η τυχαιότητα συναντιέται, δείχνοντάς μας μια αίσθηση σκοπού στην πορεία μας.
Μπορεί να σκέφτεστε: «Μα δεν έχω πετύχει αυτό που θέλω στη ζωή μου». Δεν πειράζει. Είναι ανθρώπινο να θέλουμε περισσότερα, να ονειρευόμαστε μεγαλύτερα πράγματα. Ίσως κάποια στιγμή να αισθανόμαστε ελλιπείς, σαν να υπάρχουν ακόμα περισσότερα να κάνουμε, να μάθουμε ή να γίνουμε.
Δεν πειράζει.
Όλοι μας είμαστε έργα σε εξέλιξη. Αλλά αυτή τη στιγμή, είμαστε ολόκληροι, ακόμα και όταν θέλουμε να φτάσουμε στα «περισσότερα». Όλη η ανάπτυξη και όλοι οι μελλοντικοί στόχοι είναι απλώς μέρος του γίγνεσθαι. Δεν χρειαζόμαστε όλες τις απαντήσεις. Κάθε μέρα, θα προχωράμε μπροστά, φτάνοντας σε νέα «υψηλότερα σημεία».
Έτσι, η σημερινή μέρα θα γίνει ένα ακόμη θεμέλιο, μια ακόμη πέτρα. Αλλά προς το παρόν, αφήστε το να είναι αρκετό. Αποδέξου το. Απόλαυσε τη ζωή όπως είναι αυτή τη στιγμή. Δεν έχει πλάκα να μένεις στο μυαλό σου και να σπαταλάς τη ζωή σου με ερωτήσεις όπως «τι θα γινόταν αν…» ή να λυπάσαι για τη ζωή που θα μπορούσες να είχες. «Το μυστικό της ευτυχίας δεν βρίσκεται στο να αναζητάς περισσότερα, αλλά στο να αναπτύσσεις την ικανότητα να απολαμβάνεις λιγότερα», είπε κάποτε ο Σωκράτης.
Τι σημαίνει να πιστεύουμε ότι είμαστε ακριβώς εκεί που πρέπει να είμαστε;
Απελευθερωνόμαστε από τα «θα έπρεπε» και τα «θα μπορούσαμε να είχαμε». Απελευθερωνόμαστε από την ψευδαίσθηση ότι η ζωή θα μπορούσε να είναι καλύτερη αν είχαμε επιλέξει διαφορετικά. Και στη συνέχεια, συμφιλιωνόμαστε με το σήμερα όπως είναι.
Ξεχνάμε τις ευθύνες για τις πράξεις του παρελθόντος.
Δεν χρειάζεται να τιμωρούμε τον εαυτό μας για το παρελθόν. Δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνουμε τις ίδιες παλιές επιλογές ατελείωτα. Σήμερα είναι μια νέα αρχή, μια νέα μέρα για ό,τι άλλο μπορούμε να ελέγξουμε. Επιλέγουμε, λοιπόν, να ζήσουμε την καλύτερη ζωή μας με όλα όσα έχουμε συγκεντρώσει μέχρι τώρα.
Και, εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας.
Εμπιστευτείτε το γεγονός ότι όλες οι εμπειρίες μας έφεραν εδώ για έναν λόγο που ίσως δεν καταλάβουμε ποτέ. Ας αφήσουμε, όμως, το σήμερα να είναι αρκετό, ένα σκαλοπάτι για να σχεδιάσουμε την επόμενη καλύτερη δράση μας. Εμπιστευτείτε ότι η ζωή, όσο ατελής κι αν είναι, είναι πολύτιμη. Κάθε βήμα έχει νόημα, ακόμα κι αν δεν μπορούμε να το δούμε τώρα. Εξάλλου, είμαστε το άθροισμα των εμπειριών μας, και των υψηλών και των χαμηλών. Γιατί, όπως είχε πει και ο Γκαίτε «ο άνθρωπος βλέπει στον κόσμο ό,τι κουβαλάει στην καρδιά του».
Η αποδοχή ότι βρισκόμαστε ακριβώς εκεί που πρέπει να είμαστε αποτελεί μια βαθιά φιλοσοφική στάση, μία αναγνώριση ότι το άτομο, όπως ακριβώς είναι στο εδώ και τώρα, αρκεί. Ο άνθρωπος που στέκεται στην κορυφή όλων των χθεσινών του βιωμάτων, με τα λάθη, τις επιτυχίες και τις αδυναμίες του, είναι πλήρης. Δεν χρειάζεται να αλλάξουμε το παρελθόν για να αποδεχτούμε και να εκτιμήσουμε αυτό που είμαστε σήμερα.
Αυτή η αποδοχή μάς καλεί να αγκαλιάσουμε την αβεβαιότητα του κόσμου και να αναγνωρίσουμε πως δεν χρειαζόμαστε απόλυτη βεβαιότητα για να ζήσουμε μια αυθεντική και σπουδαία ζωή. Το βάρος που φέρουμε, το απόσταγμα όλων των εμπειριών μας, είναι αρκετό για να πορευτούμε με αξιοπρέπεια. Όταν εστιάζουμε στο «τώρα», αυτή η απλότητα μας απελευθερώνει από το βάρος της λύπης για το παρελθόν και της ανυπομονησίας για το μέλλον. Έτσι, μπορούμε να υπάρξουμε με ελαφρότητα, απαλλαγμένοι από τους περιορισμούς του νου.
Το «σήμερα» είναι πράγματι η κορύφωση των προσπαθειών μας, μια στιγμή κορυφής, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και την απαρχή μιας νέας συνειδητής ύπαρξης. Από αυτό το σημείο, έχουμε την ευκαιρία να δούμε καθαρά πόσο μακριά έχουμε φτάσει, να αναγνωρίσουμε τον δρόμο που διανύσαμε και να προετοιμαστούμε για το μέλλον με ευγνωμοσύνη. Σήμερα, ας σταθούμε ακλόνητοι στην κορυφή του χθες μας, έτοιμοι να επενδύσουμε σε όσα η εμπειρία και η σοφία μας έχουν χαρίσει, και ας ζήσουμε το τώρα, γνωρίζοντας πως είναι υπεραρκετό.
Σήμερα, λοιπόν, ας σταθούμε όρθιοι στην κορυφή όλων των χθες μας.
☞︎ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, X/Twitter και Instagram.
Το «σήμερα», αυτή η συγκεκριμένη στιγμή, αποτελεί το αποκορύφωμα όλων των προσπαθειών και των βιωμάτων μας. Δεν είμαστε απλώς παίκτες στο παιχνίδι της μοίρας, αλλά δημιουργοί της πραγματικότητάς μας. Κάθε επιλογή που κάναμε, κάθε μάθημα που αποκομίσαμε και εφαρμόσαμε, κάθε λάθος που μας άφησε σημάδια, κάθε μικρός θρίαμβος – όλα αυτά μας οδήγησαν εδώ, σε αυτήν την καθοριστική στιγμή. Το παρόν, αυτή η μοναδική στιγμή που ζούμε τώρα, δεν είναι απλώς μία τυχαία διαδοχή γεγονότων. Είναι το αποτέλεσμα μιας αδιάκοπης πορείας αποφάσεων, εμπειριών και επιτευγμάτων που μας έχουν διαμορφώσει. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι μόνο φιλοσοφική αλλά και υπαρξιακή, αφού το άτομο δεν μπορεί παρά να βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο της δικής του δημιουργίας και υπευθυνότητας.
Η ζωή μας δεν είναι το αποτέλεσμα μιας μοίρας που μας επιβάλλεται εξωτερικά. Αντίθετα, κάθε απόφαση που λαμβάνουμε συμβάλλει στην οικοδόμηση της πραγματικότητάς μας. Αυτό υποδηλώνει μια βαθιά φιλοσοφική θέση: ότι ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να καθορίσει την πορεία του μέσα από τις πράξεις και τις επιλογές του. Ο Σαρτρ, μέσα από τον υπαρξισμό του, υποστήριξε πως η ανθρώπινη ύπαρξη είναι θεμελιωδώς ελεύθερη. Αυτή η ελευθερία, αν και βαριά και γεμάτη ευθύνη, είναι το μέσο μέσω του οποίου δημιουργούμε τον εαυτό μας. Το «σήμερα», λοιπόν, δεν είναι απλώς μια στιγμή που συμβαίνει τυχαία, αλλά η απόδειξη της ύπαρξής μας ως συνειδητοί δημιουργοί.
Άρα, βρισκόμαστε ακριβώς εκεί που πρέπει να είμαστε. Ο δρόμος που διανύσαμε μας έχει φέρει σε αυτήν την κορυφή του παρελθόντος μας. Κάθε στοιχείο της ζωής μας είναι αποτέλεσμα μιας σειράς γεγονότων που δεν είναι τυχαία. Αντιθέτως, το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε είναι το αποτέλεσμα μιας προσεκτικής και συχνά επώδυνης διαδικασίας. Είναι ένα αποκορύφωμα που έχει οικοδομηθεί από όλα όσα προηγήθηκαν. Πνευματικοί στοχαστές όπως ο Ραμ Ντας μας ενθαρρύνουν να «είμαστε εδώ και τώρα». Το «εδώ» δεν είναι απλώς μια γεωγραφική θέση, αλλά μια κατάσταση συνείδησης. Είναι η κατανόηση ότι σε κάθε στιγμή της ύπαρξής μας βρισκόμαστε στην κορυφή της εμπειρίας μας. Κάθε εμπειρία του παρελθόντος έχει προσφέρει σοφία, είτε την αναγνωρίσαμε τότε είτε όχι.
Ας αναλογιστούμε, λοιπόν, τη θέα από αυτήν τη συγκεκριμένη κορυφή. Και ας την απολαύσουμε όσο μπορούμε. Ο Λάο Τσε, o ερημίτης ευγενής και πρώτος φιλόσοφος του Ταοϊσμού μας υπενθυμίζει ότι η ζωή είναι ένα ρέον ποτάμι, το οποίο δεν μπορούμε να ελέγξουμε, αλλά μπορούμε να το ζήσουμε χωρίς αντίσταση. Το νερό, υγρό, ρευστό και μαλακό, έχει τη δύναμη να φθείρει τον βράχο – αυτό που είναι άκαμπτο και σκληρό. Αλλά το παράδοξο είναι ότι το μαλακό μπορεί να υπερνικήσει το σκληρό.
Ευθυγράμμιση με τον σκοπό
Ευθυγραμμιστείτε με τον σκοπό της ζωής σας. Το ποτάμι προχωρά μπροστά, τιμώντας ωστόσο κάθε στροφή και εμπόδιο στην πορεία του. Δεν αμφισβητεί τους βράχους που βρίσκονται στον δρόμο του· απλώς ρέει γύρω τους, ενσωματώνοντάς τους στην εμπειρία του. Και εμείς μπορούμε να ζήσουμε την εμπειρία της ζωής όπως είναι, χωρίς αντίσταση. Αυτή η στάση όχι μόνο θα μας επιτρέψει να αποδεχθούμε τη ροή της ζωής αλλά και να αναγνωρίσουμε την ομορφιά σε κάθε στιγμή – σε κάθε κορυφή και σε κάθε κοιλάδα της ύπαρξής μας.
Φυσικά, κανένας δρόμος προς την κορυφή δεν είναι ομαλός. Τα λάθη που κάναμε, οι αποτυχίες που βιώσαμε, δεν είναι απλά στίγματα. Είναι οι θεμέλιοι λίθοι της σοφίας και της εξέλιξής μας και κάθε λάθος μας προσφέρει μια ευκαιρία να μάθουμε, να αναγνωρίσουμε τα όριά μας και να αναπτυχθούμε. Ο Καρλ Γιουνγκ, μέσα από την Ψυχολογία του Βάθους, τονίζει τη σημασία της αποδοχής της σκιάς μας – αυτής της πλευράς μας, δηλαδή, που περιέχει όλες τις αδυναμίες μας. Και μέσα από αυτήν τη διαδικασία αναγνώρισης και συμφιλίωσης με την σκιερή πλευρά του, το άτομο εξελίσσεται και γίνεται πληρέστερο.
Παράλληλα, οι μικροί και μεγάλοι θρίαμβοι μας ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και μας δίνουν κίνητρο να συνεχίσουμε. Ό,τι έχουμε καταφέρει, όσο μικρό κι αν φαίνεται, αποτελεί μια ένδειξη ότι η προσπάθεια και η επιμονή μπορούν να αποδώσουν καρπούς. Έτσι, κάθε σημερινή στιγμή είναι μια αντανάκλαση όλων όσων έχουμε επιτύχει και όλων όσων έχουμε ξεπεράσει.
Η στιγμή ως αποκορύφωμα και αφετηρία
Η έννοια του «σήμερα» ως κορυφή όλων των χθες δεν είναι μόνο μια διαπίστωση της πορείας μας. Είναι και μια υπενθύμιση ότι κάθε στιγμή είναι μοναδική, και ανεπανάληπτη. Διότι το παρόν μπορεί να αποτελεί τη σύνθεση του παρελθόντος αλλά είναι και η γέφυρα προς το μέλλον. Ο Επίκουρος δίδασκε ότι η ευτυχία δεν βρίσκεται στην αναμονή του μέλλοντος, αλλά στην πλήρη αξιοποίηση του παρόντος. Αν αναγνωρίσουμε ότι η κάθε στιγμή είναι το αποτέλεσμα της συνολικής μας προσπάθειας, τότε μπορούμε να ζούμε με περισσότερη ευγνωμοσύνη και πληρότητα.
Η επίγνωση ότι είμαστε δημιουργοί της πραγματικότητάς μας συνεπάγεται και ευθύνη. Δεν μπορούμε να κατηγορούμε τη μοίρα ή τις εξωτερικές συνθήκες για την παρούσα κατάστασή μας. Ο Αριστοτέλης, αναφερόμενος στην έννοια της αρετής, τόνιζε ότι η ηθική ποιότητα ενός ανθρώπου καθορίζεται από τις πράξεις του. Αν αναλάβουμε την ευθύνη για τις επιλογές μας, τότε αποκτούμε τη δύναμη να διαμορφώσουμε ένα μέλλον που να αντανακλά τις επιθυμίες και τις αξίες μας.
Τα χθες μας ακονίζουν την κατανόηση, την ανθεκτικότητα και την ικανότητά μας να βλέπουμε πέρα από το σκοτεινό παρελθόν μας. Ο Νίτσε θα έλεγε ότι είναι γραφτό να βρισκόμαστε εδώ, στην κορυφή του παρελθόντος μας, κουβαλώντας όλα όσα είμαστε. Να αγαπάμε όχι μόνο τις κορυφαίες στιγμές αλλά και τους αγώνες και τις λάθος στροφές.
Ακόμη και η επιστήμη υποστηρίζει ότι υπάρχει τάξη στον παραλογισμό. Η Θεωρία του Χάους υποστηρίζει ότι ακόμη και στην τυχαιότητα υπάρχει ένα μοτίβο, μια τάξη. Κάθε μικρή αλλαγή, κάθε απόφαση, ακόμα και αυτές που φαίνονταν ασήμαντες, καθόρισαν την πορεία μας.
Έτσι, ίσως, όσο χαοτική κι αν μοιάζει η ζωή, υπάρχει μια τάξη. Ίσως η σημερινή μέρα να είναι η απόδειξη αυτής της τάξης, το σημείο όπου όλη η τυχαιότητα συναντιέται, δείχνοντάς μας μια αίσθηση σκοπού στην πορεία μας.
Μπορεί να σκέφτεστε: «Μα δεν έχω πετύχει αυτό που θέλω στη ζωή μου». Δεν πειράζει. Είναι ανθρώπινο να θέλουμε περισσότερα, να ονειρευόμαστε μεγαλύτερα πράγματα. Ίσως κάποια στιγμή να αισθανόμαστε ελλιπείς, σαν να υπάρχουν ακόμα περισσότερα να κάνουμε, να μάθουμε ή να γίνουμε.
Δεν πειράζει.
Όλοι μας είμαστε έργα σε εξέλιξη. Αλλά αυτή τη στιγμή, είμαστε ολόκληροι, ακόμα και όταν θέλουμε να φτάσουμε στα «περισσότερα». Όλη η ανάπτυξη και όλοι οι μελλοντικοί στόχοι είναι απλώς μέρος του γίγνεσθαι. Δεν χρειαζόμαστε όλες τις απαντήσεις. Κάθε μέρα, θα προχωράμε μπροστά, φτάνοντας σε νέα «υψηλότερα σημεία».
Έτσι, η σημερινή μέρα θα γίνει ένα ακόμη θεμέλιο, μια ακόμη πέτρα. Αλλά προς το παρόν, αφήστε το να είναι αρκετό. Αποδέξου το. Απόλαυσε τη ζωή όπως είναι αυτή τη στιγμή. Δεν έχει πλάκα να μένεις στο μυαλό σου και να σπαταλάς τη ζωή σου με ερωτήσεις όπως «τι θα γινόταν αν…» ή να λυπάσαι για τη ζωή που θα μπορούσες να είχες. «Το μυστικό της ευτυχίας δεν βρίσκεται στο να αναζητάς περισσότερα, αλλά στο να αναπτύσσεις την ικανότητα να απολαμβάνεις λιγότερα», είπε κάποτε ο Σωκράτης.
Τι σημαίνει να πιστεύουμε ότι είμαστε ακριβώς εκεί που πρέπει να είμαστε;
Απελευθερωνόμαστε από τα «θα έπρεπε» και τα «θα μπορούσαμε να είχαμε». Απελευθερωνόμαστε από την ψευδαίσθηση ότι η ζωή θα μπορούσε να είναι καλύτερη αν είχαμε επιλέξει διαφορετικά. Και στη συνέχεια, συμφιλιωνόμαστε με το σήμερα όπως είναι.
Ξεχνάμε τις ευθύνες για τις πράξεις του παρελθόντος.
Δεν χρειάζεται να τιμωρούμε τον εαυτό μας για το παρελθόν. Δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνουμε τις ίδιες παλιές επιλογές ατελείωτα. Σήμερα είναι μια νέα αρχή, μια νέα μέρα για ό,τι άλλο μπορούμε να ελέγξουμε. Επιλέγουμε, λοιπόν, να ζήσουμε την καλύτερη ζωή μας με όλα όσα έχουμε συγκεντρώσει μέχρι τώρα.
Και, εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας.
Εμπιστευτείτε το γεγονός ότι όλες οι εμπειρίες μας έφεραν εδώ για έναν λόγο που ίσως δεν καταλάβουμε ποτέ. Ας αφήσουμε, όμως, το σήμερα να είναι αρκετό, ένα σκαλοπάτι για να σχεδιάσουμε την επόμενη καλύτερη δράση μας. Εμπιστευτείτε ότι η ζωή, όσο ατελής κι αν είναι, είναι πολύτιμη. Κάθε βήμα έχει νόημα, ακόμα κι αν δεν μπορούμε να το δούμε τώρα. Εξάλλου, είμαστε το άθροισμα των εμπειριών μας, και των υψηλών και των χαμηλών. Γιατί, όπως είχε πει και ο Γκαίτε «ο άνθρωπος βλέπει στον κόσμο ό,τι κουβαλάει στην καρδιά του».
Η αποδοχή ότι βρισκόμαστε ακριβώς εκεί που πρέπει να είμαστε αποτελεί μια βαθιά φιλοσοφική στάση, μία αναγνώριση ότι το άτομο, όπως ακριβώς είναι στο εδώ και τώρα, αρκεί. Ο άνθρωπος που στέκεται στην κορυφή όλων των χθεσινών του βιωμάτων, με τα λάθη, τις επιτυχίες και τις αδυναμίες του, είναι πλήρης. Δεν χρειάζεται να αλλάξουμε το παρελθόν για να αποδεχτούμε και να εκτιμήσουμε αυτό που είμαστε σήμερα.
Αυτή η αποδοχή μάς καλεί να αγκαλιάσουμε την αβεβαιότητα του κόσμου και να αναγνωρίσουμε πως δεν χρειαζόμαστε απόλυτη βεβαιότητα για να ζήσουμε μια αυθεντική και σπουδαία ζωή. Το βάρος που φέρουμε, το απόσταγμα όλων των εμπειριών μας, είναι αρκετό για να πορευτούμε με αξιοπρέπεια. Όταν εστιάζουμε στο «τώρα», αυτή η απλότητα μας απελευθερώνει από το βάρος της λύπης για το παρελθόν και της ανυπομονησίας για το μέλλον. Έτσι, μπορούμε να υπάρξουμε με ελαφρότητα, απαλλαγμένοι από τους περιορισμούς του νου.
Το «σήμερα» είναι πράγματι η κορύφωση των προσπαθειών μας, μια στιγμή κορυφής, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και την απαρχή μιας νέας συνειδητής ύπαρξης. Από αυτό το σημείο, έχουμε την ευκαιρία να δούμε καθαρά πόσο μακριά έχουμε φτάσει, να αναγνωρίσουμε τον δρόμο που διανύσαμε και να προετοιμαστούμε για το μέλλον με ευγνωμοσύνη. Σήμερα, ας σταθούμε ακλόνητοι στην κορυφή του χθες μας, έτοιμοι να επενδύσουμε σε όσα η εμπειρία και η σοφία μας έχουν χαρίσει, και ας ζήσουμε το τώρα, γνωρίζοντας πως είναι υπεραρκετό.
Σήμερα, λοιπόν, ας σταθούμε όρθιοι στην κορυφή όλων των χθες μας.
☞︎ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, X/Twitter και Instagram.
