Στην Αθήνα υπάρχει μια κρυφή αυτοκινητιστική αίρεση της οποίας οι ιεραπόστολοι κηρύττουν τον θόρυβο. Οι περισσότεροι από εμάς μπορεί να μην κατανοούμε την πίστη τους, αλλά σίγουρα την ακούμε – κυρίως τις ζεστές καλοκαιρινές νύχτες που αφήνουμε τα παράθυρα ανοιχτά με την ελπίδα να δροσιστούμε, και να μην πεθάνουμε από ανακοπή όταν πιάσουμε στα χέρια τον λογαριασμό ρεύματος.
Ο θόρυβος είναι συχνά δύσκολο να εντοπιστεί ως προς την απόσταση, αλλά σίγουρα είναι ιδιόμορφος: νεαροί (ως επί το πλείστον) λάτρεις των αυτοκινήτων που συγκεντρώνονται σε παράνομες συγκεντρώσεις αυτοκινήτων σε άδειους χώρους στάθμευσης ή σε παράνομους αγώνες ταχύτητας σε ερημικές διασταυρώσεις της πόλης.
Αυτά τα πειραγμένα αμάξια – με τον ήχο των εξατμίσεων που ακούγεται σαν πολυβόλο, τον αγριεμένο βρυχηθμό των κινητήρων και το τσίριγμα των ελαστικών που τρίζουν στην άσφαλτο – διαπερνούν τη νύχτα και μερικές φορές ακόμα και την ανήσυχη βοή της ημέρας.
Ακούγονται μέσα από δέντρα και πάνω από τις ταράτσες, τρομάζοντας τόσο ανθρώπους όσο και ζώα.
Τους εντοπίζεις κυρίως στα self-wash πλυντήρια, όπου γίνεται το αδιαχώρητο. Βλέπεις αμάξια χωρίς μπροστινούς προφυλακτήρες (μια φορά ρώτησα έναν, μου είπε «για να δουλέψεις στο αμάξι, είναι ταλαιπωρία το βάλε βγάλε»), μονταρισμένα αυτοκίνητα 20ετίας, τα φιμέ τζάμια μπρος πίσω, τα subwoofer που πνίγουν όλα τα μεσαία και τα πρίμα, και φυσικά…. οι εξατμίσεις.
Δεν ξέρω γιατί, αλλά εδώ και κάτι μέρες στην γειτονιά μου κέντρο Αθήνας έχουν ξεφύγει εντελώς και υπάρχει μια μόνιμη βαβούρα. Από κάτι σαράβαλα παπιά, μέχρι κάτι τιτανοτεράστιες TDM Yamaha με εξατμίσεις να προκαλούν συνεχώς θόρυβο και ταραχή ακόμα και σε άσχετες ώρες.
Ένα ήσυχο ηλιόλουστο, Κυριακάτικο απόγευμα, όπου καθόμουν με τον φίλο μου στο μπαλκόνι, περνάει ένας τύπος με μια μηχανή 1600 κυβικών με straightpiping (και προφανώς φακελάκι στο ΚΤΕΟ) και καθώς το πατάει, ακούστηκε πιο δυνατά κι από πύραυλο, που με τρόμαξε τόσο πολύ που πετάχτηκα έντρομη από την καρέκλα.
«Γιατί το κάνουν αυτό;», διερωτήθηκα με ένα αίσθημα απορίας και αηδίας μαζί.
«Μάλλον δεν τον αγαπούσε πολύ ο μπαμπάς του», απάντησε μεταξύ σοβαρού και αστείου ο φίλος μου.
Παρόλο που σκάσαμε στα γέλια, η απάντησή του με έβαλε σε σκέψεις: Γιατί να έχει κάποιος την ανάγκη να βαρά ξερόγκαζα και να ανεβάζει στροφές στην 1 το μεσημέρι και να αναστατώνει μια ολόκληρη γειτονιά;. Μήπως ταΐζουν τον ναρκισσισμό τους όταν “πειράζουν” την εξάτμιση; Μήπως βρίσκουν κάποιο sex appeal σε όλο αυτό; Ή μήπως παίρνουν επιβεβαίωση από τους ομοϊδεάτες τους; Μήπως είναι ακριβώς το ίδιο με αυτούς που βλέπουν γυναίκα στον δρόμο και αρχίζουν τα σπαστικά σεξιστικά σχόλια και τα σφυρίγματα, που ενώ ξέρουν ότι δεν πρόκειται να γίνει κάτι αλλά ικανοποιούν τον εγωισμό τους και θρέφουν τον “ανδρισμό” τους;
Μήπως όλο αυτό το challenge θορύβου να αποτελεί κάλεσμα για αναμέτρηση με άλλα αρσενικά με σκοπό το ζευγάρωμα ή την κυριαρχία σε αντίπαλες αγέλες;
Μήπως όντως δεν τους αγαπούσε αρκετά ο μπαμπάς τους, όπως είπε ο φίλος μου, κι ο στόχος είναι να τραβήξουν την προσοχή; Μιας και για πολλούς ανθρώπους, η προσοχή -ακόμα και η αρνητική- αποτελεί τεράστιο μπουστάρισμα;
Γιατί το κάνουν τελοσπάντων όλο αυτό;
Μια νέα έρευνα φαίνεται να μας παρέχει κάποιες απαντήσεις σε αυτό το ανεξήγητο φαινόμενο της σκοτεινής πλευράς της ανθρώπινης ψυχολογίας.
Η Julie Aitken Schermer, καθηγήτρια ψυχολογίας και διοίκησης επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Western στο London του Οντάριο, τα άκουγε να κατεβαίνουν βρυχώμενα καθώς έβγαζε βόλτα τον σκύλο της λίγο πιο νότια του πανεπιστημίου.
«Κάθε μέρα συναντάμε αυτά τα θορυβώδη αυτοκίνητα, φορτηγά και μοτοσικλέτες που καπνίζουν και τρομάζω», είπε. «Και ο σκύλος μου τρόμαζε. Βλέπω τα ζώα στα δέντρα και τους σκίουρους στο έδαφος να τρέχουν μακριά.»
«Σκέφτηκα, “Ποιος πραγματικά θέλει να κάνει τέτοιο θόρυβο”; Και έτσι, σαν μια τυπική ακαδημαϊκός, πήγα και έκανα μια εκτεταμένη αναζήτηση και δεν βρήκα τίποτα απολύτως.»
Επειδή δεν υπήρχαν ψυχολογικές μελέτες για το ποιος τύπος ατόμου προτιμά τα θορυβώδη αυτοκίνητα, η Schermer πραγματοποίησε μία δική της.
Η πιλοτική μελέτη, με τίτλο «Η επιθυμία για ένα θορυβώδες αυτοκίνητο με τροποποιημένη εξάτμιση προβλέπεται από το να είσαι άνδρας και να έχεις υψηλότερα σκορ σε ψυχοπάθεια και σαδισμό», δημοσιεύτηκε πέρυσι στο διεθνές περιοδικό Current Issues in Personality Psychology. Η Schermer έγραψε επίσης σχετικά με αυτό στο Psychology Today.
Στο πλαίσιο της έρευνας, η Schermer διεξήγαγε έρευνα σε 529 φοιτητές επιχειρηματικών σπουδών – 289 άνδρες, 234 γυναίκες και έξι που αυτοπροσδιορίστηκαν ως “άλλο”. Ρωτήθηκαν εάν θεωρούν το αυτοκίνητό τους ως προέκταση του εαυτού τους, πόσο θεωρούν τα θορυβώδη αυτοκίνητα “cool” και αν θα έκαναν τα αυτοκίνητά τους πιο θορυβώδη με τροποποιήσεις εξατμίσεως.
Η Schermer τους έδωσε ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογεί ένα σύμπλεγμα κακόβουλων χαρακτηριστικών προσωπικότητας, συμπεριλαμβανομένου του ναρκισσισμού, της ψυχοπάθειας και του Μακιαβελισμού (συνδέεται με την πονηριά και τη χειραγώγηση).
Όταν έλαβε τα αποτελέσματα, περίμενε να δει μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ κάποιου που προτιμά ένα σύστημα εξατμίσεως «κοιτάξτε με» και κάποιου με έντονο ναρκισσισμό, αλλά δεν συνέβη κάτι τέτοιο.
«Διαπιστώσαμε ότι ο σαδισμός και η ψυχοπάθεια ήταν που προέβλεπαν ποιος θέλει να τροποποιήσει τις εξατμίσεις του, ποιος νιώθει πιο συνδεδεμένος με το όχημά του και θεωρεί τα θορυβώδη αυτοκίνητα πραγματικά κουλ.»
«Φαίνεται να είναι αυτή η αναίσθητη αδιαφορία για τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων και τις αντιδράσεις τους. Αυτή είναι η ψυχοπάθεια που βγαίνει στην επιφάνεια και πιθανότατα τους αρέσει να βλέπουν τους ανθρώπους να τρομάζουν.»
Επομένως, την επόμενη φορά που ένα αμάξι με φιμέ τζάμια, subwoofer, τροποποιημένη μηχανή και κυρίως “πειραγμένη” εξάτμιση περάσει από δίπλα σας σφυροκοπώντας σαν πολυβόλο, τρομάζοντας, εσάς, τα παιδιά και τα κατοικίδιά σας, θα έχετε τουλάχιστον μια επιστημονική απάντηση γιατί συμβαίνει όλο αυτό.
