Ο Charles Spence είναι καθηγητής πειραματικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο οποίος ερευνά τους παράγοντες που επηρεάζουν το τι επιλέγουμε να φάμε και τι σκεφτόμαστε για την εμπειρία αυτή. Η έρευνά του αναδεικνύει το βαθμό στον οποίο οι επιλογές αυτές διαμορφώνονται από τους τρόπους με τους οποίους εμπλεκόμαστε με το φαγητό μας -εν ολίγοις, το πώς μοιάζουν και μυρίζουν τα γεύματά μας, το αν τα τρώμε με πιρούνια ή με τα δάχτυλα – ακόμη και η μουσική που ακούμε ενώ τρώμε ή ψωνίζουμε τρόφιμα, όλα αυτά μπορούν να παίξουν ρόλο στο πόσο υγιεινά τρώμε. Οι παρακάτω τεχνικές θα σας βοηθήσουν να ξεγελάσετε τον εγκέφαλό σας ώστε να παίρνει καλύτερες αποφάσεις για το σώμα σας.

Χρησιμοποιήστε μεγαλύτερα μαχαιροπήρουνα ή – ακόμα καλύτερα – καθόλου μαχαιροπήρουνα

Πολλοί από εμάς γνωρίζουμε πλέον ότι το σερβίρισμα των γευμάτων σε μικρότερο πιάτο μπορεί να ελέγξει το πόσο τρώμε, επειδή ο εγκέφαλός μας πιστεύει ότι υπάρχει περισσότερη τροφή εκεί από ό,τι στην πραγματικότητα. Αυτό έχει βαθιά επίδραση στον κορεσμό, ωστόσο ο εγκέφαλος μπορεί επίσης να ξεγελαστεί από τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε: τα βαρύτερα και μεγαλύτερα μαχαιροπήρουνα ενισχύουν την εκτίμησή μας, όπως και το να τρώμε με τα χέρια μας, το οποίο εμπλέκει τις αισθήσεις μας και μας κάνει πιο προσεκτικούς. «Με ένα πιρούνι, δεν χρειάζεται να το σκέφτεσαι», λέει o Spence. Αναφέρει το παράδειγμα του σεφ Andoni Aduriz του παγκοσμίου φήμης εστιατορίου Mugaritz στην Ερεντέρια της βόρειας Ισπανίας, ο οποίος έχει αφαιρέσει τα μαχαιροπήρουνα απ΄ όλα τα πιάτα, προκειμένου να κάνει τους ανθρώπους «να σκέφτονται περισσότερο για το πώς αλληλεπιδρούν με το φαγητό τους».

Κάντε το φαγητό μια όσο το δυνατόν πιο αισθητηριακή εμπειρία

«Ο,τιδήποτε μπορείτε να κάνετε για να δώσετε περισσότερη προσοχή και να φάτε πιο αργά πιθανότατα θα ενισχύσει τις αισθήσεις που σχετίζονται με το φαγητό και θα σημαίνει ότι θα είστε ικανοποιημένοι με λιγότερα», λέει ο Spence. Αυτό όχι μόνο θα επηρεάσει τον κορεσμό, αλλά θα μπορούσε επίσης να σας βοηθήσει να κάνετε πιο υγιεινές επιλογές – και να απολαμβάνετε περισσότερο αυτές τις επιλογές. «Αν είναι αλήθεια ότι το 75%-95% αυτού που γευόμαστε, το μυρίζουμε πραγματικά, τότε το άρωμα είναι πραγματικά σημαντικό. Ωστόσο, πολλές από τις διατροφικές μας συμπεριφορές δεν το ενισχύουν αυτό. Αν πίνετε καφέ από ένα φλιτζάνι με καπάκι, χάνετε ένα βασικό μέρος της εμπειρίας η οποία θα ενισχυόταν αν μυρίζατε το άρωμα που αναδύεται από μια όμορφη κούπα, ενώ ακουμπάτε τα χέρια σας γύρω της. Απολαύστε τον πρώτο σας καφέ έτσι, και ίσως δεν θα νιώσετε τόσο μεγάλο πειρασμό για έναν δεύτερο. Αυτό το παράδειγμα αναδεικνύει επίσης τον ρόλο που μπορεί να παίξει η αφή στον κορεσμό και την ικανοποίηση». Ο Spence πιστεύει ότι ένας από τους λόγους πίσω από την αυξανόμενη δημοτικότητα του φαγητού σε μπολ τα τελευταία χρόνια είναι ότι μπορείτε να το πιάσετε και να το φέρετε πιο κοντά σας: «Να αισθάνεστε το βάρος και τη ζεστασιά του, να αναπνέετε το άρωμά του – αυτό βοηθά στη μεγιστοποίηση της πολυαισθητηριακής εμπειρίας».

Μαγειρέψτε – και φάτε – με τα μάτια σας

Όπως σημείωσε περίφημα ο Ρωμαίος γευσιγνώστης Apicius – και όπως οι ψυχολόγοι τροφίμων έχουν έκτοτε αποδείξει – τρώμε πρώτα με τα μάτια μας, και αυτό καθορίζει μεγάλο μέρος της εμπειρίας μας. Πράγματι, η εμφάνιση των τροφίμων έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει ακόμη και το τι θα γευτούμε όταν τα φάμε- έτσι, μια μεγάλη, όμορφη σαλάτα με ποικιλία φύλλων, χρωμάτων και υφών δεν θα φαίνεται απλώς καλύτερη από μια χούφτα σπανάκι- θα έχει και καλύτερη γεύση. Θα πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι τρώμε με τα μάτια μας όταν πρόκειται για έτοιμο φαγητό, λέει ο Spence. Υπάρχει έντονη συζήτηση σχετικά με το πώς πρέπει να φάμε ένα σοκολατένιο digestive ενώ φαίνεται ότι το να το τρώμε με τη σοκολατένια πλευρά προς τα πάνω μεγιστοποιεί την αισθητηριακή μας εμπειρία, επειδή φαίνεται η πυκνή σοκολατένια όψη που ο εγκέφαλός μας βρίσκει τόσο ελκυστική.

Επιλέξτε προσεκτικά τη μουσική σας – και χαμηλώστε την ένταση

«Μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας στο αισθητηριακό μάρκετινγκ δείχνει ότι μπορούν να αλλάξουν οι επιλογές φαγητού των ανθρώπων ανάλογα με τη μουσική», λέει ο Spence. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι θα πιουν περίπου 30% περισσότερο αν η μουσική είναι γρήγορη και δυνατή. Υπάρχουν νέα στοιχεία που δείχνουν ότι οι δυνατοί θόρυβοι προκαλούν λιγότερο υγιεινές διατροφικές συμπεριφορές – «και αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει τόσος θόρυβος, που δεν μπορείς πραγματικά να γευτείς αυτό που τρως». Ο Spence ενδιαφέρεται όλο και περισσότερο για το κατά πόσον οι ήχοι της φύσης μπορούν να επηρεάσουν την απόφασή μας να κάνουμε πιο υγιεινές επιλογές φαγητού: σε μια μελέτη Πορτογάλων ερευνητών, ένα σούπερ μάρκετ έπαιξε τον ήχο της θάλασσας κοντά στον πάγκο με τα ψάρια και οι πωλήσεις ψαριών αυξήθηκαν δραματικά.