Δεν είναι ασυνήθιστο για τους ανθρώπους να έχουν αρνητικές αντιλήψεις για όσους είναι ελεύθεροι. Οι αντιλήψεις αυτές μπορεί να οδηγούνται από ανασφάλεια, φόβο και μερικές φορές ακόμη και από ζήλια. Ωστόσο, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που αναγνωρίζουν την αξία της εργένικης ζωής, ανεξάρτητα από τη δική τους οικογενειακή κατάσταση.

Η γενική αντίληψη είναι ότι οι εργένηδες είμαστε λιγότερο ευτυχισμένοι και λιγότερο ώριμοι από τους παντρεμένους ή τους δεσμευμένους, και κατ’αναλογία μας αντιμετωπίζουν στην καθημερινή μας ζωή οι άλλοι, οι δεσμευμένοι. Σχεδόν ποτέ κανείς δεν μας πιστεύει όταν λέμε ότι είμαστε ευτυχισμένοι ως εργένηδες. Ορισμένες φορές μας αντιμετωπίζουν «όπως τα παιδιά», όπως όταν σε φιλοξενούν σε ένα σπίτι και σε κοιμίζουν στον καναπέ στο σαλόνι αντί σε υπνοδωμάτιο με πόρτα που κλείνει, ή ακόμα όταν σε ένα Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι σε βάζουν να καθίσεις στο τραπέζι με τα παιδιά.

Όταν το θέμα των απαξιωτικής  αντιμετώπισης των ανύπαντρων ανθρώπων γίνεται θέμα συζήτησης, μια δημοφιλής εξήγηση είναι ότι τα ζευγάρια υποτιμούν τους εργένηδες ή προσπαθούν να τους βάλουν στη θέση τους επειδή τους ζηλεύουν. Οι άνθρωποι προσδίδουν σε αυτές τις ομάδες μια αρνητική ταυτότητα. Μια ταυτότητα που έρχεται σε ρήξη με κάτι που η πλειοψηφία της κοινωνίας θεωρεί θεμελιώδες. Οι εργένηδες που επιλέγουν να είναι εργένηδες και που θέλουν να παραμείνουν εργένηδες αποτελούν παράδειγμα ομάδας αρνητικής ταυτότητας, όπως ακριβώς οι ασέξουαλ, οι άτεκνοι και οι άθεοι.

Μια πιθανή εξήγηση για την αρνητικότητα που υφίστανται αυτές οι ομάδες, είναι ότι η ταυτότητα τους βρίσκεται τόσο πολύ έξω από την αντίληψη ενός ατόμου που φοβάται, δυσπιστεί και αντιπαθεί τους ανθρώπους διαφέρουν τόσο πολύ από αυτόν.

Ωστόσο, αυτό από μόνο του δεν εξηγεί την ζήλεια των δεσμευμένων προς τους εργένηδες. Κάτι που μοιάζει περισσότερο με τη ζήλια μπαίνει στο παιχνίδι όταν ένας εργένης βρίσκεται πολύ κοντά σε ένα παντρεμένο ζευγάρι. Όταν συμβαίνει αυτό, η ιδιαίτερα μοχθηρή έχθρα που στρέφεται κατά της αρνητικής ταυτότητας του εργένη ή της εργένισσας είναι ένας τρόπος των ανθρώπων να πείσουν τον εαυτό τους ότι ο δικός τους τρόπος ζωής είναι κι ο πραγματικά σωστός. Πρόκειται για μια αμυντική αντίδραση.

Φωτ.: Keenan Constance / Unsplash

Όταν οι δεσμευμένοι ζηλεύουν τους εργένηδες, το κάνουν επειδή νιώθουν να απειλούνται.

Η συνάντηση με κάποιον που είναι ικανοποιημένος με ζωή του ως εργένης αναγκάζει τους δεσμευμένους να αναλογιστούν πώς θα μπορούσε να είναι η δική τους ζωή χωρίς θρησκεία, χωρίς σύντροφο, χωρίς παιδιά. Ίσως τα μέλη της ομάδας των δεσμευμένων αναγκαστούν να παραδεχτούν ότι ζηλεύουν λιγάκι, ή αντιθέτως να πείσουν τον εαυτό τους ότι δεν ζηλεύουν καθόλου. Για να το καταφέρουν αυτό, προηγείται μια διαδικασία ορθολογικοποίησης, για να αποδείξουν στον εαυτό τους πόσο λάθος, ανώριμη, και μίζερη είναι η επιλογή να παραμένεις εργένης -μια διαδικασία που όσο τους οδηγεί στο άλλο άκρο. Δηλαδή δημιουργείται ένα σχήμα που από την έλξη που τους προκαλεί η ιδέα της εργένικης ζωής, φτάνουν στην απέχθεια ώστε να καταφέρουν να ξορκίσουν την έλξη αυτή.

Όταν οι άνθρωποι επιμένουν ότι οι παντρεμένοι άνθρωποι ή όσοι έχουν μόνιμες σχέσεις ανήκουν σε κάποια ανώτερη φυλή από τους ανύπαντρους, αυτή η πεποίθηση μπορεί να προέρχεται από μια θέση ανασφάλειας. Μια μελέτη έδειξε ότι οι συμμετέχοντες που είχαν ανασφάλεια σχετικά με την «προσωπική τους ικανότητα να έχουν έναν καλό, δημιουργικό και υγιή δεσμό» ήταν ιδιαίτερα πιθανό να πιστεύουν ότι οι παντρεμένοι και οι δεσμευμένοι γενικότερα έχουν καλύτερη ζωή από ό,τι οι εργένηδες. Οι άνθρωποι που ήταν πιο σίγουροι για τις δικές τους ικανότητες στη δέσμευση ήταν λιγότερο πιθανό να υποτιμούν τους ανύπαντρους.

Μερικές φορές οι δεσμευμένοι άνθρωποι αισθάνονται ότι οι εργένηδες έχουν καλύτερη ζωή από ό,τι οι ίδιοι, αλλά όχι επειδή απειλούνται από αυτούς σε οποιοδήποτε βαθμό. Αντίθετα, θαυμάζουν τους ελεύθερους ανθρώπους και λαχταρούν τη ζωή που έχουν. Το ανακάλυψα αυτό μετά από πολλά χρόνια παρέας με ανθρώπους που είναι «εργένηδες στην καρδιά» – ανθρώπους που ζουν την ζωή που επέλεξαν, μια ζωή ουσιαστική και γεμάτη, επιλέγοντας να ζήσουν χωρίς δεσμεύσεις. Παλιά σκεφτόμουν ότι αυτοί που βλέπουν την εργένικη ζωή ως την ιδανική, θα ήταν όλοι εργένηδες. Αλλά μεγαλώνοντας συναντούσα όλο και περισσότερους ανθρώπους που βρίσκονται σε μόνιμη σχέση ή ακόμα και παντρεμένους, οι οποίοι επιμένουν ότι και αυτοί είναι κατά βάθος εργένηδες.

Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές εκδοχές δεσμευμένων ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται ως «εργένηδες στην καρδιά». Ένα ξεκάθαρο παράδειγμα περιλαμβάνει τους ανθρώπους εκείνους που ενώ λάτρευαν το εργένικο status, αλλά παντρεύτηκαν επειδή πίστευαν ότι έπρεπε να ακολουθήσουν τις κοινωνικές επιταγές -αυτό δεν αναμένεται να κάνουν όλοι κάποια στιγμή στη ζωή τους; Ο γάμος, γι’ αυτή τη συγκεκριμένη μερίδα ανθρώπων αποδείχθηκε απογοητευτικός, όχι απαραίτητα εξαιτίας οποιουδήποτε σφάλματος του συζύγου τους. Κάθε μέρα, φαντασιώνονται πόσο ωραία θα ήταν να είναι πάλι εργένηδες. Αλλά παραμένουν παντρεμένοι για να τιμήσουν τους όρκους τους. Εξακολουθούν να αισθάνονται πολύ θετικά απέναντι στο πρόσωπο που παντρεύτηκαν ή τον σύντροφό τους, καθώς το πρόσωπο αυτό ουσιαστικά δεν φταίει σε τίποτα, και έτσι θα τους φαινόταν άδικο να το εγκαταλείψουν. Αλλά μακάρι να μπορούσαν. Τι να πεις, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι γεμάτες παραδοξότητες!