Τα ταξιδια αποτελούν μία απόδραση από τη ρουτίνα. Εκτός όμως από μία όμορφη ανάπαυλα, αποτελούν και μία μοναδική πηγή εμπειριών, μία ανεξάντλητη πηγή γνώσεων μέσω της οποίας εξελισσόμαστε και γινόμαστε πιο δημιουργικοί και προσαρμοστικοί.

Κερδίζουμε πολλά ταξιδεύοντας: νέες εμπειρίες, γνωρίζουμε νέους ανθρώπους,  ερχόμαστε σε επαφή με διαφορετικές κουλτούρες και ιδεολογίες. Ωστόσο, σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες, το να περνάς λίγο χρόνο σε άλλη χώρα μπορεί να κάνει τον εγκέφαλό μας πιο υγιή και αποτελεσματικό, ενισχύοντας τις γνωστικές του λειτουργίες, τη δημιουργικότητα και την πλαστικότητά του.

Οι συγγραφείς και οι στοχαστές γνωρίζουν καλά τα οφέλη του να ταξιδεύουμε. Ο Ernest Hemingway για παράδειγμα αντλούσε την έμπνευσή του για τα έργα του από την περιπλάνησή του στην Ισπανία και τη Γαλλία. Ο Aldous Huxley, συγγραφέας του «Θαυμαστός καινούριος κόσμος», μετακόμισε από το Ηνωμένο Βασίλειο στις ΗΠΑ για να εξελίξει τη γραφή του.

Τα τελευταία χρόνια, ψυχολόγοι και νευρολόγοι έχουν ξεκινήσει να μελετούν πιο διεξοδικά, αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ήδη εμπειρικά: ότι το να περνάς χρόνο στο εξωτερικό έχει τη δυνατότητα να  προκαλέσει νοητικές διεργασίες και αλλαγές.

Σε γενικές γραμμές, η δημιουργικότητα συνδέεται με τη νευροπλαστικότητα και τη νευροβιολογία του εγκεφάλου. Οι νευρώνες του εγκεφάλου μπορούν να επηρεαστούν από ένα νέο περιβάλλον, μια νέα συνήθεια και επιπλέον είναι ευαίσθητοι στις αλλαγές: νέοι ήχοι, μυρωδιές, γλώσσα, γεύσεις, αισθήσεις και ερεθίσματα που πυροδοτούν διαφορετικές εγκεφαλικές συνάψεις και ανανεώνουν το πνεύμα.

«Όταν εκθέτεις το μυαλό σου σε ένα νέο, περίπλοκο περιβάλλον το μυαλό στην κυριολεξία αντιδρά», σημειώνει ο Dr. Paul Nussbaum, κλινικός νευροψυχολόγος του Πανεπιστημίου του Pittsburgh. «Από τη στιγμή που θα πατήσεις σε ένα άγνωστο μέρος, πλημμυρίζεις από νέες εμπειρίες. Προκειμένου να επεξεργαστείς όλες τα νέες πληροφορίες,  ξεκινάς εκπαιδεύεις το μυαλό σου σαν να είναι μυς. Αυτές οι νέες προκλήσεις, ωθούν το μυαλό να παράγει δενδρίτες.» εξηγεί ο Dr. Nussbaum. «ΟΙ δενδρίτες είναι υπεύθυνοι για το πόσο καλά αποδίδει και λειτουργεί ο εγκέφαλος, καθώς αποτελούν διακλαδώσεις των νευρώνων και μεταφέρουν πληροφορίες σε διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου».

Ο Adam Galinsky, κοινωνικός ψυχολόγος, ερευνητής και καθηγητής στο Columbia Business School μελετά εδώ και χρόνια τη σχέση μεταξύ πολυπολιτισμικών ταξιδιών και ώθησης στη δημιουργικότητα.

Βρήκε λοιπόν ότι «η πολυπολιτισμική εμπειρία μπορεί να προωθήσει τη δημιουργική επέκταση των ιδεών. Οι καινούριες εμπειρίες αυξάνουν τόσο τη γνωστική ευελιξία όσο και το βάθος και την ολοκληρωμένη σκέψη, την ικανότητα δημιουργίας συνδέσεων μεταξύ διαφορετικών μορφών».

Η γνωστική ευελιξία είναι η ικανότητα του ατόµου να αλλάζει τη δοµή της γνώσης του αυτόµατα µε πολλούς τρόπους για την προσαρµοστική απόκριση στις µεταβαλλόµενες απαιτήσεις των καταστάσεων. Με πιο απλά λόγια είναι η ικανότητα του μυαλού να μεταπηδά σε νέες ιδέες – βασική λειτουργία της δημιουργικότητας- κάτι το οποίο πυροδοτεί η επαφή με άλλες κουλτούρες καθώς μας προσφέρουν νέες εμπειρίες.

Ωστόσο, δεν αρκεί απλά να βρίσκεται κάποιος σε ένα άλλο μέρος. Το βασικό στοιχείο και κρίσιμη διαδικασία είναι η αποτελεσματική διάδραση και προσαρμογή σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον. «Κάποιος που μένει στο εξωτερικό αλλά δεν ασχολείται και δεν σχετίζεται με την τοπική κουλτούρα, πιθανότατα να έχει μικρότερη ‘δημιουργική ώθηση’ από κάποιον που ταξιδεύει και πραγματικά γνωρίζει και βιώνει τον τρόπο σκέψης και ζωής του τόπου που επισκέπτεται», σημειώνει ο καθηγητής.

Όταν ταξιδέυεις είναι σαν να διαβάζεις παράλληλα πολλά βιβλία. Ο εγκέφαλος γεμίζει με γνώσεις, με εμπειρίες, με μυρωδιές και νέες εικόνες. Βγες από το comfort zone σου, ώθησε τον εαυτό σου πέρα από τη μονότονη ρουτίνα της καθημερινότητας που θολώνει το μυαλό.

«Τα ταξίδια μας μένουν και μας γεμίζουν με θετικές σκέψεις και εμπειρίες. Έχεις τη δυνατότητα να επιστρέφεις σε αυτό το μέρος στο μυαλό σου», υπογραμμίζει ο Dr. Nussbaum.

Ταξίδεψε, ακόμα και σε ένα μέρος κοντινό, απλά διαφορετικό. Το κέρδος είναι ανεκτίμητο και ο εγκέφαλος σου θα σε αποζημιώσει.

Με πληροφορίες από: Chicago Tribune, The Atlantic