«Τι έγινε ρε παιδιά; Τελείωσε όντως η πανδημία;», θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος, με τη φωνή και την χαρακτηριστική αυτή ατάκα του Σπύρου Παπαδόπουλου από τους «Απαράδεκτους».

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε όντως προ ημερών το τέλος της «κατάστασης εκτάκτου ανάγκης» για την πανδημία Covid-19, τρία και κάτι χρόνια μετά τον συναγερμό που είχε σημάνει επισήμως για την πανδημία κορωνοϊού.

«Με ελπίδα, κηρύσσω το τέλος της παγκόσμιας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης για την Covid-19» δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους.

«Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η COVID-19 έχει σταματήσει να αποτελεί παγκόσμια απειλή για την υγεία. Την περασμένη εβδομάδα, η COVID-19 κόστιζε μια ζωή κάθε τρία λεπτά – και αυτοί είναι μόνο οι θάνατοι που γνωρίζουμε» πρόσθεσε ο Δρ. Τέντρος.

Θεωρητικά, η πανδημία του κορωνοϊού SARS-Cov-2 παραμένει, σύμφωνα με τον ΠΟΥ – κάτι που ισχύει και για τον ιό HIV.

Ο ΠΟΥ, ωστόσο, ήρε το ύψιστο επίπεδο συναγερμού για την COVID μετά από 38 μήνες, λέγοντας ότι «οι χώρες θα πρέπει να τώρα να διαχειρίζονται τον ιό παράλληλα με άλλες μολυσματικές ασθένειες».

«Ο τερματισμός του καθεστώτος συναγερμού δεν σημαίνει ότι η COVID θα εξαφανιστεί, αλλά ο αντίκτυπός της μπορεί τώρα να τεθεί αποτελεσματικά υπό έλεγχο,» δήλωσε ο Λιάνγκ Γουανιάν, επικεφαλής της ομάδας Κινέζων ειδικών για την αντιμετώπιση της COVID υπό την εθνική Επιτροπή Υγείας, σε συνέντευξη που έδωσε στο κρατικό δίκτυο CCTV.

«Η Κίνα θα συνεχίσει να παρακολουθεί τα παραλλαγμένα στελέχη του ιού, να αυξάνει τους εμβολιασμούς στις ευπαθείς ομάδες και να προσπαθεί να βελτιώσει τις δυνατότητες θεραπείας της COVID», δήλωσε ο Λιάνγκ.

Τελικά, τι συμβαίνει; Η ανθρωπότητα περνάει ή όχι στην κανονικότητα, όπως το 2019; Οι περισσότεροι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι ο ιός δεν μας εγκατέλειψε, αλλά θα συνεχίσει να είναι μαζί μας για πολλά ακόμη χρόνια, γι’ αυτό και θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και παρά το γεγονός πως η οξεία φάση της πανδημίας έχει πλέον τερματιστεί καθώς τον Ιανουάριο του 2021 το παγκόσμιο ποσοστό θνησιμότητας άγγιζε τους 100.000 ανθρώπους ανά επταήμερο, ενώ σήμερα κυμαίνεται περίπου σε 3.500 στο ίδιο χρονικό διάστημα.

«Δεν πατάμε απλώς ένα κουμπί δηλώνοντας πως μια πανδημία έχει λήξει – ιδίως όταν πρόκειται για μiα τόσο επιζήμια και τόσo μεγάλης κλίμακας όπως αυτή», είπε προ ημερών, μιλώντας στον βρετανικό Guardian ο καθηγητής Στίβεν Γκρίφιν, από το Πανεπιστήμιο του Λιντς με την καθηγήτρια Σούζαν Μίτσι, διευθύντρια του Κέντρου για την Αλλαγή Συμπεριφοράς στο University College of London (UCL), να συμφωνεί και να επαυξάνει:

«Είτε η Covid-19 χαρακτηρίζεται παγκόσμια πανδημία είτε όχι, πολλές χώρες σε όλον τον κόσμο αντιμετωπίζουν σημαντικά κύματα μόλυνσης, με χιλιάδες θανάτους κάθε εβδομάδα» σημείωσε η ίδια και πρόσθεσε εμφατικά την πιθανότητα ανάδυσης «νέων καταστροφικών παραλλαγών» εξαιτίας της μέτρων για τον περιορισμό των μεταδόσεων.

Και η αλήθεια είναι ότι η δρ. Μίτσι δεν έχει άδικο.

Μετά την πανδημία του Covid-19, η γρίπη των πτηνών προ των πυλών;

Ολοι τρέμουν σχετικά με το ποια μπορεί να είναι η επόμενη απειλή για την ανθρωπότητα.

Τις τελευταίες μέρες πληθαίνουν οι εκτιμήσεις των επιστημόνων ότι η επόμενη πανδημία μπορεί να προέλθει από τη γρίπη των πτηνών, όπως επίσης αναφέρει ο Guardian. 

Μόλις τον περασμένο μήνα, ένας οικόσιτος σκύλος στον Καναδά πέθανε από τον ιό H5N1, γνωστό και ως γρίπη των πτηνών, αφού έφαγε μια αγριόχηνα και η κατάσταση, από τον περασμένο Νοέμβριο, είναι άκρως ανησυχητική. Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, περισσότερα από 3.000 θαλάσσια λιοντάρια πέθαναν από τη γρίπη των πτηνών στο Περού. Ο κατάλογος δεν έχει τέλος: στη Ρωσία πέθαναν 700 φώκιες της Κασπίας και αρκετά δελφίνια στη Βρετανία και τις ΗΠΑ από τον ιό H5N1.

«Κανονικά, ακόμη κι αν ένα ζώο κολλήσει H5N1 από ένα πουλί, δεν μπορεί να το μεταδώσει σε άλλα θηλαστικά. Αυτό περιορίζει την εξάπλωσή του. Ωστόσο, ο μεγάλος αριθμός περιπτώσεων σε αυτά τα ξεσπάσματα υποδηλώνει τη δυνατότητα μετάδοσης από θηλαστικό σε θηλαστικό, αν και αυτό για την ώρα δεν έχει επιβεβαιωθεί με γενετική αλληλουχία. Μια πιθανότερη υπόθεση είναι ότι αυτά τα ξεσπάσματα αφορούν ομάδες ζώων που τρέφονται με μολυσμένα πτηνά. Δεν είναι ακόμη 100% σαφές τι συμβαίνει», ισχυρίζεται η αρμόδια επιστήμονας και επιδημιολόγος στην βρετανική εφημερίδα, επισημαίνοντας ότι ο κίνδυνος όμως εξάπλωσης μεταξύ των θηλαστικών είναι πάντα παρών.

Εντωμεταξύ, μια νέα έρευνα από τον Καναδά έδειξε ότι τα δείγματα H5N1 μπορούν να εξαπλωθούν αποτελεσματικά μεταξύ των κουναβιών με θανατηφόρα αποτελέσματα. «Για να εξαπλωθεί όμως αποτελεσματικά και στους ανθρώπους, το H5 θα χρειαζόταν τρεις μεγάλες κατηγορίες γενετικών αλλαγών», σύμφωνα με τον ειδικό στη γρίπη των πτηνών, καθηγητή Ρίτσαρντ Γουέμπι.

Μέχρι στιγμής, ο ιός έχει καταφέρει να κάνει τη μία από αυτές τις αλλαγές, αλλά όχι τις άλλες δύο. Συνεπώς αυτήν τη στιγμή, ο H5N1 είναι ένας θεωρητικός κίνδυνος για την επόμενη ανθρώπινη πανδημία, παρά μια απειλή που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης εδώ και τώρα.

Ωστόσο, και με δεδομένο ότι η γρίπη των πτηνών αποτελεί μια ασθένεια με εκτιμώμενο ποσοστό θνησιμότητας της τάξεως του 50-60% στους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, πρέπει να έχουμε το βλέμμα μας στραμμένο προς το μέλλον.

Ήδη, η κυβέρνηση των ΗΠΑ κινείται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, με την Ρεμπέκα Κατς, καθηγήτρια στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Georgetown, να επισημαίνει ότι «ένα υποψήφιο εμβόλιο για τον H5 που παρήχθη πρόσφατα από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ είναι πιθανό να παρέχει καλή προστασία απέναντι στους ιούς H5N1». Υπάρχει ένα άλλο εμβόλιο κατά του H5N1 που δεν βασίζεται σε αυγά, αλλά η δημιουργία 150 εκατομμύριων δόσεων απαιτεί έξι μήνες.

«Όλα τα παραπάνω μπορούν να επιλυθούν με ακριβή προγραμματισμό, συνεργασία μεταξύ των χωρών, επιστημονική εφευρετικότητα και καλή ηγεσία. Με την κούραση από την Covid-19 να κάνει παντού την παρουσία της γύρω μας, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το κοινό να ενημερωθεί έγκαιρα και σωστά, ώστε να επανανακτηθεί η χαμένη εμπιστοσύνη απέναντι στους επιστήμονες», καταλήγει με νόημα το άρθρο του Guardian.