Η κυκλοφοριακή ρύπανση μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου μέσα σε λίγες μόνο ώρες, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Είναι η πρώτη φορά που σε πείραμα βρέθηκαν ενδείξεις αλλαγής της συνδεσιμότητας των δικτύων του εγκεφάλου στον άνθρωπο λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

«Για πολλές δεκαετίες, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο εγκέφαλος μπορεί να προστατεύεται από τις βλαβερές συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ Κρις Κάρλστεν, επικεφαλής της αναπνευστικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας (UBC) στον Καναδά. «Η μελέτη αυτή, η οποία είναι η πρώτη του είδους της στον κόσμο, παρέχει νέα στοιχεία που υποστηρίζουν τη σχέση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της εγκεφαλικής λειτουργίας».

Πώς μας επηρεάζει η κυκλοφοριακή ρύπανση;

Το να βρίσκεται κανείς κολλημένος στην κίνηση, στο ρελαντί, είναι σίγουρα δυσάρεστο για τις αισθήσεις, αλλά η μελέτη υποδεικνύει ακόμα χειρότερες επιπτώσεις για την υγεία.

Οι ερευνητές εξέθεσαν για σύντομο χρονικό διάστημα 25 υγιείς ενήλικες σε καυσαέρια ντίζελ και φιλτραρισμένο αέρα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές σε εργαστηριακό περιβάλλον στο Γενικό Νοσοκομείο του Βανκούβερ. Η εγκεφαλική δραστηριότητα μετρήθηκε πριν και μετά από κάθε έκθεση με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), η οποία μετρά την εγκεφαλική δραστηριότητα με την ανίχνευση αλλαγών που σχετίζονται με τη ροή του αίματος- όταν χρησιμοποιείται ένα συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου, η ροή του αίματος στη συγκεκριμένη περιοχή αυξάνεται.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις αλλαγές στο «δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας» (DMN) του εγκεφάλου, ένα σύνολο διασυνδεδεμένων περιοχών του εγκεφάλου που παίζουν σημαντικό ρόλο στη μνήμη και την σκέψη. Η FMRI αποκάλυψε ότι οι συμμετέχοντες είχαν μειωμένη λειτουργική συνδεσιμότητα σε εκτεταμένες περιοχές του DMN μετά την έκθεση σε κοινά επίπεδα καυσαερίων ντίζελ, σε σύγκριση με τον φιλτραρισμένο αέρα.

«Γνωρίζουμε ότι η τροποποιημένη λειτουργική συνδεσιμότητα στο DMN έχει συσχετιστεί με μειωμένη γνωστική απόδοση και συμπτώματα κατάθλιψης, οπότε είναι ανησυχητικό να βλέπουμε ότι η ρύπανση από την κυκλοφορία διαταράσσει τα ίδια δίκτυα», δήλωσε η Δρ Jodie Gawryluk, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βικτώριας. «Αν και χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να κατανοήσουμε πλήρως τις λειτουργικές επιπτώσεις αυτών των αλλαγών, είναι πιθανό να επηρεάζουν τη σκέψη ή την ικανότητα των ανθρώπων να εργάζονται».

Πώς μπορείτε να προστατευτείτε από την κυκλοφοριακή ρύπανση;

Ευτυχώς, οι εγκεφαλικές μεταβολές ήταν προσωρινές και οι συμμετέχοντες επανήλθαν στην πρότερή τους κατάσταση μετά την έκθεση τους στο καυσαέριο. Παρόλα αυτά, κάποιοι ερευνητές δεν αποκλείουν την περίπτωση οι επιπτώσεις να είναι μακροχρόνιες όταν η έκθεση είναι συνεχής. Γι’ αυτό και επισημαίνουν ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να προσέχουν τον αέρα που αναπνέουν και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να ελαχιστοποιήσουν την έκθεσή τους σε δυνητικά επιβλαβείς ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.

Πώς μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις των καυσαερίων της κυκλοφορίας; Παρόλο που μπορεί να είναι δελεαστικό να οδηγείτε με κατεβασμένα παράθυρα – ειδικά όταν ο καιρός το ευνοεί -, αυτό επιτρέπει σε όλα τα επιβλαβή καυσαέρια να εισέλθουν στο αυτοκίνητό σας. Ο έλεγχος των συστημάτων του αυτοκινήτου σας είναι επίσης σημαντικός. Είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι το φίλτρο αέρα του αυτοκινήτου σας είναι σε καλή κατάσταση, ενώ αν συνηθίζετε να περπατάτε ή να κάνετε ποδήλατο σε πολυσύχναστο δρόμο, ίσως θα ήταν καλή ιδέα να επιλέξετε μια λιγότερο πολυσύχναστη διαδρομή.

Ενώ η τρέχουσα μελέτη εξέτασε μόνο τις γνωστικές επιπτώσεις της ρύπανσης που προκαλείται από την κυκλοφορία οχημάτων, οι ερευνητές πρόσθεσαν ότι είναι πολύ πιθανόν και άλλα προϊόντα καύσης να προκαλούν ανησυχία. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση αναγνωρίζεται πλέον ως η μεγαλύτερη περιβαλλοντική απειλή για την ανθρώπινη υγεία και βλέπουμε όλο και περισσότερο τις επιπτώσεις σε όλα τα μεγάλα συστήματα οργάνων», τόνισε ο Δρ Κάρλστεν. «Είναι πολύ πιθανό να παρατηρήσουμε παρόμοιες επιπτώσεις στον εγκέφαλο από την έκθεση σε άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως ο καπνός από τις δασικές πυρκαγιές. Με την αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης νευρογνωστικών διαταραχών, είναι μια σημαντική σκέψη για τους αξιωματούχους δημόσιας υγείας και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής».

 

Με στοιχεία από το Euronews.