Η ωκυτοκίνη είναι μια από τις δύο σημαντικότερες ορμόνες της γαλουχίας – η δεύτερη είναι η προλακτίνη. Ο ρόλος και οι επιδράσεις της ωκυτοκίνης μελετούνται τα τελευταία χρόνια εντατικά από επιστήμονες σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό τομέα έρευνας που μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για την καλούμενη και «ορμόνη της αγάπης».

Η ωκυτοκίνη παράγεται στον εγκέφαλο ως απάντηση στην επαφή του παιδιού με τη θηλή της μητέρας και γενικότερα με την περιοχή του στήθους. Η ωκυτοκίνη είναι βασικό χημικό που παράγεται στον υποθάλαμο του εγκεφάλου και ευθύνεται για συναισθήματα όπως η αγάπη, η απόλαυση και η αφοσίωση.  Οι κοινωνικές επιδράσεις τής ορμόνης είναι ήδη γνωστές, και πλέον οι επιστήμονες αρχίζουν να μαθαίνουν περαιτέρω για το ρόλο της στη σωματική βελτίωση. Για παράδειγμα, εκτός από τη μείωση του στρες, την ενίσχυση της κοινωνικής μνήμης, τη βελτίωση της σεξουαλικής συμπεριφοράς και της αναπαραγωγής, πιστεύεται πως, μεταξύ άλλων, η ωκυτοκίνη βοηθά στην παραγωγή γάλακτος κατά το θηλασμό και στην παραγωγή τεστοστερόνης.

Ωστόσο, οι επιστήμονες του Κρατικού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ανακάλυψαν κάτι εντελώς νέο, όταν εφάρμοσαν το χημικό σε κατεστραμμένο καρδιακό ιστό στο εργαστήριο.

Η ωκυτοκίνη φαίνεται πως κατάφερε να μετακινήσει τα βλαστικά κύτταρα στο εξωτερικό της καρδιάς βαθύτερα στο όργανο, μετατρέποντάς τα σε καρδιομυοκύτταρα – τα μυϊκά κύτταρα που ευθύνονται για τις συστολές της καρδιάς.

Η έρευνα -που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Frontiers in Cell and Developmental Biology- βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, ωστόσο η επιστημονική ομάδα αισιοδοξεί πως τα μετακινούμενα αυτά καρδιακά βλαστοκύτταρα ίσως μια μέρα μπορέσουν να βοηθήσουν τους ανθρώπους με προβλήματα λόγω καρδιακών προσβολών.

«Εδώ δείχνουμε πως η ωκυτοκίνη, το νευροπεπτίδιο γνωστό ως ορμόνη της αγάπης, έχει τη δυνατότητα ενεργοποίησης μηχανισμών της καρδιακής αποκατάτασης σε τραυματισμένες καρδιές ψαριών και καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων, ανοίγοντας την πόρτα σε πιθανές νέες θεραπείες για την καρδιακή ανάπλαση σε ανθρώπους» σημειώνει ο δρ. Aitor Aguirre καθηγητής στο Τμήμα Βιοϊατρικής Μηχανικής και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

To «Μαγικό φίλτρο»

H καρδιά έχει πολύ περιορισμένη δυνατότητα αποκατάστασης ή αντικατάστασης του τραυματισμένου ή νεκρού ιστού, σημειώνουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους. Ωστόσο, άλλες μελέτες υποστηρίζουν πως μετά από έναν τραυματισμό τού οργάνου, όπως μια καρδιακή προσβολή, ένα υποσύνολο κυττάρων στην εξωτερική, λεπτή μεμβράνη της καρδιάς, που ονομάζεται επικάρδιο, αποκτά νέα ταυτότητα. Τα κύτταρα αυτά μετακινούνται στο στρώμα του καρδιακού ιστού όπου βρίσκονται οι μύες και μετατρέπονται σε βλαστικά κύτταρα – τα οποία στη συνέχεια μπορούν να να μετατραπούν σε διάφορους τύπους καρδιακών κυττάρων, μεταξύ αυτών και τα καρδιομυοκύτταρα.

Η διαδικασία αυτή έχει μελετηθεί ευρέως σε ζώα ενώ στους ανθρώπους είναι αργή και ατελέσφορη ως προς την ουσιαστική θεραπεία.

Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, ωστόσο, η ωκυτοκίνη ίσως είναι το «μαγικό φίλτρο» για την επίσπευση αυτής της διαδικασίας – και μακροπρόθεσμα φιλοδοξείται να συμβάλλει στην αποκατάσταση καρδιακών προβλημάτων.

«Ακόμη κι αν η ανάπλαση της καρδιάς είναι μόλις μερική, τα οφέλη για τους ασθενείς μπορεί να είναι τεράστια» εξηγεί ο ίδιος.

Η ερευνητική ομάδα δοκίμασε κι άλλες 14 εγκεφαλικές ορμόνες, όμως καμία δεν μπόρεσε να οδηγήσει τα κύτταρα στην επιθυμητή βλαστική κατάσταση που απαιτείται για τη δημιουργία νέων καρδιομυοκυττάρων, σύμφωνα με την ανακοίνωση.