Μια υγιής σχέση δεν αφορά μόνο ευτυχισμένες στιγμές. Έτσι και αλλιώς η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις και προβλήματα. Οι διαφωνίες και οι μικροσυγκρούσεις είναι μες το πρόγραμμα σε οποιαδήποτε σχέση, είτε ερωτική, είτε οικογενειακή είτε φιλική. Το θέμα είναι πώς τις αντιμετωπίζεις και με ποιον τρόπο θα καλλιεργήσεις έναν τρόπο επικοινωνίας που θα δίνει λύσεις και δε θα χειροτερεύει τις κρίσεις. Ο θυμός και η απογοήτευση συχνά μας κυριεύουν δημιουργώντας κενό στην επικοινωνία.
Οι άνθρωποι εξελίσσονται όπως και οι σχέσεις και ακόμα και μέσα από τις συγκρούσεις μαθαίνεις τις ανασφάλειες και τους προβληματισμούς του άλλου αλλά και του ίδιου σου του εαυτού.
Στόχος για μία υγιή σχέση λοιπόν είναι να είναι σε θέση το ζευγάρι να ανταπεξέλθει στις συγκρούσεις και να μην μπαίνει σε μία δίνη μικροπρέπειας που πληγώνει τον άλλον με φράσεις που μπορούν να δημιουργήσουν βαθιές ρωγμές στην αυτοπεποίθηση κάποιου και στην ίδια τη σχέση. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει τη φράση «Μην κάνεις σαν τρελ@» , ή «Πάντα υπερβάλεις».
Φράσεις που θα θέλαμε να απαγορευτούν καθώς λέγονται πάνω στα νεύρα και ακυρώνουν τα συναισθήματά μας οδηγώντας τη σχέση σε βέβαιο αδιέξοδο.
«Είσαι τρελ@»
Αν έχετε αποκαλέσει ποτέ τον σύντροφό/ φίλο σας τρελό, δεν είναι μόνο αγενές αλλά και άκρως απορριπτικό. Η χρήση της αποτρεπτικής γλώσσας και των αγενών χαρακτηρισμών μπορεί να δημιουργήσει ζήτημα εμπιστοσύνης στη σχέση σας και να προκαλέσει τραύματα που δύσκολα μπορούν να επουλωθούν. Αντί αυτής της κουβέντας, μπορεί να θέλετε να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να καταλάβετε από πού ακριβώς προέρχονται οι αντιδράσεις αυτές και τι τους κάνει να νιώθουν όπως νιώθουν.
«Γιατί δεν είσαι σαν τ@ν….»
Ένα είναι σίγουρο στις ανθρώπινες σχέσεις. Ποτέ κανείς δεν πρόκειται να αλλάξει προς το καλύτερο αν τον συγκρίνουν με κάποιον άλλον. Κανένα παιδί δε θα γίνει καλύτερο στα μαθήματα αν η μαμά του του πει “μα γιατί δεν είσαι σαν τον Γιωργάκη”, και κανένα σύντροφος δε θα βελτιωθεί στη σχέση αν συγκριθεί με τον/την σύντροφό κάποιου άλλου. Κάθε ένας μας είναι διαφορετικός. Αγκάλιασε αυτή τη διαφορετικότητα και αντί να καλλιεργήσεις ζήλια και θυμό, μίλα στοχευμένα για τα θέλω σου και το τι ζητάς από μία σχέση. Μόνο έτσι θα θέσετε έναν κοινό στόχο και θα μπορέσετε να δείτε τη συμβατότητά σας.
«Αυτό δεν ήταν ποτέ πρόβλημα στις άλλες σχέσεις μου»
Αυτή η λεκτική βόμβα καταργεί πραγματικά την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια που έχετε με τον σύντροφό σας. Η αυτοεκτίμησή του διαλύεται και θα αισθάνεται ότι δεν είναι αρκετός/ή για εσάς. Με αυτό στο μυαλό, ό,τι και αν κάνει θα νιώθει ότι δεν μπορεί να συναγωνιστεί τις προηγούμενες σχέσεις σας και επομένως δεν έχει νόημα να προσπαθεί.
«Ηρέμησε!»
Σε μία κατάσταση που κάποιος έχει άγχος, νεύρα, θυμό και συσσωρευμένη ένταση, μία λέξη σίγουρα δε θα μπορέσει να τον/την ηρεμήσει. Μάντεψε… Το “ηρέμησε”. Είναι βασικά σαν να ρίχνεις λάδι στη φωτιά. Ένας άνθρωπος σε κρίση, είτε θυμού, είτε άγχους δεν έχει εκείνη τη στιγμή την ψυχραιμία να αντιμετωπίσει μία κατάσταση με ηρεμία. Καλύτερα να τον/την αφήσουμε να ξεσπάσει και έπειτα να δούμε τι ήταν αυτό που τον/την έφερε σε αυτήν την κατάσταση.
«Είσαι υπερβολικ@»
Το να ακυρώνεις τα συναισθήματα κάποιου περιορίζει την εμπιστοσύνη του απέναντί σας και θα τον/την κάνει να μην εκφράζεται στο μέλλον καθώς θα φοβάται παρόμοια αντίδραση. Κάθε φορά που ο σύντροφός σας έχει μια ακραία αντίδραση σε κάτι που δεν καταλαβαίνετε, ακούστε τους λογικά. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι, και καμιά φορά η συζήτηση και η ανάλυση απαλύνει τον πόνο ή την απογοήτευση. Να σέβεστε τα συναισθήματα του άλλου ακόμα και αν στην τετράγωνη λογική σας μοιάζουν δραματικά.
View this post on Instagram
«Πάντα έτσι είσαι, αυτό κάνεις/ Ποτέ δεν κάνεις…»
Οι γενικεύσεις και τα απόλυτα συμπεράσματα είναι επικίνδυνα. Κανείς δεν κάνει, πάντα ή ποτέ κάτι συγκεκριμένο. Η χρήση της υπερβολής γενικά δεν είναι ένας καλός τρόπος για να προσδιορίσετε την πραγματικότητα μιας κατάστασης ή ενός παραπόνου. Επομένως, να είστε ειλικρινείς σχετικά με το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε. Αντί να πείτε «ποτέ δε με ακούς», εκφράστε την ανάγκη σας να σας ακούσει δίνοντας την ευκαιρία να εξηγήσει γιατί δεν κατάφερε την πρώτη φορά να αντιληφθεί αυτό που επικοινωνήσατε. Με τις γενικεύσεις, και την αναφορά στο παρελθόν, μία τεταμένη στιγμή μπορεί να κορυφωθεί, φέρνοντας τον άλλον σε άμυνα για την προσωπικότητά του στο σύνολο και όχι για ένα λάθος που έκανε μία στιγμή.
Απειλές χωρισμού
Το να φέρνεις επανειλημμένα το ζήτημα του χωρισμού κατά τη διάρκεια ενός καυγά σαν πιθανή λύση υπονομεύει τόσο τη σχέση σας όσο και την εμπιστοσύνη που μπορείτε να οικοδομήσετε με έναν άνθρωπο. Όσο περισσότερο αυτές οι απειλές επαναλαμβάνονται, τόσο περισσότερο η σχέση κινείται προς αυτήν ως πιθανή λύση. Αυτές οι απειλές δημιουργούν φόβο εγκατάλειψης και μία διαρκή ανασφάλεια που μόνο χειρότερα μπορούν να κάνουν τα πράγματα.
«Ναι, αλλά…»
Η Alexandra Solomon, ψυχολόγος στο Family Institute στο Northwestern Universityαναφέρει ότι ακούει αυτή τη φράση από ζευγάρια διαρκώς. Το ένα άτομο θα εκφράσει μια ανησυχία ή ένα παράπονο και το άλλο θα συμφωνήσει αλλά στη συνέχεια θα προσθέσει ένα δικό του παράπονο. «Με διέκοψες και δεν με άφησες να ολοκληρώσω τη σκέψη μου», «Ναι αλλά και εσύ όλην τη ώρα με διακόπτεις».
Η χρήση της λέξης «αλλά» υπονοεί ότι ουσιαστικά δεν αποδέχεστε την ανησυχία ή το πρόβλημα κάποιου. Από ανάγκη το αναγνωρίζετε, αλλά απευθείες το ακυρώνετε με τον να μεταφέρετε την ευθύνη στον άλλον με ένα δικό του λάθος. Είναι δύσκολο για πολλούς να παραδεχτούν ότι σφάλουν και έτσι αναζητούν παρόμοια λάθη στον άλλον για να ισοσταθμίσουν το πρόβλημα. Αυτό όμως οδηγεί σε περαιτέρω προβλήματα στη σχέση και σε κενό επικοινωνίας.
Επίσης, φράσεις όπως «Λυπάμαι αλλά» ή «Συγγνώμη αν» συχνά στερούνται αυθεντικότητας. Με τέτοιες ψεύτικες συγγνώμες επιδιώκουν να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους, να υποβαθμίσουν ό,τι έγινε, να ακυρώσουν τα συναισθήματά σας και να αποποιηθούν τις ευθύνες τους.
Μια υγιής σχέση δεν αφορά μόνο ευτυχισμένες στιγμές. Έτσι και αλλιώς η ζωή είναι γεμάτη προκλήσεις και προβλήματα. Οι διαφωνίες και οι μικροσυγκρούσεις είναι μες το πρόγραμμα σε οποιαδήποτε σχέση, είτε ερωτική, είτε οικογενειακή είτε φιλική. Το θέμα είναι πώς τις αντιμετωπίζεις και με ποιον τρόπο θα καλλιεργήσεις έναν τρόπο επικοινωνίας που θα δίνει λύσεις και δε θα χειροτερεύει τις κρίσεις. Ο θυμός και η απογοήτευση συχνά μας κυριεύουν δημιουργώντας κενό στην επικοινωνία.
Οι άνθρωποι εξελίσσονται όπως και οι σχέσεις και ακόμα και μέσα από τις συγκρούσεις μαθαίνεις τις ανασφάλειες και τους προβληματισμούς του άλλου αλλά και του ίδιου σου του εαυτού.
Στόχος για μία υγιή σχέση λοιπόν είναι να είναι σε θέση το ζευγάρι να ανταπεξέλθει στις συγκρούσεις και να μην μπαίνει σε μία δίνη μικροπρέπειας που πληγώνει τον άλλον με φράσεις που μπορούν να δημιουργήσουν βαθιές ρωγμές στην αυτοπεποίθηση κάποιου και στην ίδια τη σχέση. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει τη φράση «Μην κάνεις σαν τρελ@» , ή «Πάντα υπερβάλεις».
Φράσεις που θα θέλαμε να απαγορευτούν καθώς λέγονται πάνω στα νεύρα και ακυρώνουν τα συναισθήματά μας οδηγώντας τη σχέση σε βέβαιο αδιέξοδο.
«Είσαι τρελ@»
Αν έχετε αποκαλέσει ποτέ τον σύντροφό/ φίλο σας τρελό, δεν είναι μόνο αγενές αλλά και άκρως απορριπτικό. Η χρήση της αποτρεπτικής γλώσσας και των αγενών χαρακτηρισμών μπορεί να δημιουργήσει ζήτημα εμπιστοσύνης στη σχέση σας και να προκαλέσει τραύματα που δύσκολα μπορούν να επουλωθούν. Αντί αυτής της κουβέντας, μπορεί να θέλετε να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να καταλάβετε από πού ακριβώς προέρχονται οι αντιδράσεις αυτές και τι τους κάνει να νιώθουν όπως νιώθουν.
«Γιατί δεν είσαι σαν τ@ν….»
Ένα είναι σίγουρο στις ανθρώπινες σχέσεις. Ποτέ κανείς δεν πρόκειται να αλλάξει προς το καλύτερο αν τον συγκρίνουν με κάποιον άλλον. Κανένα παιδί δε θα γίνει καλύτερο στα μαθήματα αν η μαμά του του πει “μα γιατί δεν είσαι σαν τον Γιωργάκη”, και κανένα σύντροφος δε θα βελτιωθεί στη σχέση αν συγκριθεί με τον/την σύντροφό κάποιου άλλου. Κάθε ένας μας είναι διαφορετικός. Αγκάλιασε αυτή τη διαφορετικότητα και αντί να καλλιεργήσεις ζήλια και θυμό, μίλα στοχευμένα για τα θέλω σου και το τι ζητάς από μία σχέση. Μόνο έτσι θα θέσετε έναν κοινό στόχο και θα μπορέσετε να δείτε τη συμβατότητά σας.
«Αυτό δεν ήταν ποτέ πρόβλημα στις άλλες σχέσεις μου»
Αυτή η λεκτική βόμβα καταργεί πραγματικά την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια που έχετε με τον σύντροφό σας. Η αυτοεκτίμησή του διαλύεται και θα αισθάνεται ότι δεν είναι αρκετός/ή για εσάς. Με αυτό στο μυαλό, ό,τι και αν κάνει θα νιώθει ότι δεν μπορεί να συναγωνιστεί τις προηγούμενες σχέσεις σας και επομένως δεν έχει νόημα να προσπαθεί.
«Ηρέμησε!»
Σε μία κατάσταση που κάποιος έχει άγχος, νεύρα, θυμό και συσσωρευμένη ένταση, μία λέξη σίγουρα δε θα μπορέσει να τον/την ηρεμήσει. Μάντεψε… Το “ηρέμησε”. Είναι βασικά σαν να ρίχνεις λάδι στη φωτιά. Ένας άνθρωπος σε κρίση, είτε θυμού, είτε άγχους δεν έχει εκείνη τη στιγμή την ψυχραιμία να αντιμετωπίσει μία κατάσταση με ηρεμία. Καλύτερα να τον/την αφήσουμε να ξεσπάσει και έπειτα να δούμε τι ήταν αυτό που τον/την έφερε σε αυτήν την κατάσταση.
«Είσαι υπερβολικ@»
Το να ακυρώνεις τα συναισθήματα κάποιου περιορίζει την εμπιστοσύνη του απέναντί σας και θα τον/την κάνει να μην εκφράζεται στο μέλλον καθώς θα φοβάται παρόμοια αντίδραση. Κάθε φορά που ο σύντροφός σας έχει μια ακραία αντίδραση σε κάτι που δεν καταλαβαίνετε, ακούστε τους λογικά. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι, και καμιά φορά η συζήτηση και η ανάλυση απαλύνει τον πόνο ή την απογοήτευση. Να σέβεστε τα συναισθήματα του άλλου ακόμα και αν στην τετράγωνη λογική σας μοιάζουν δραματικά.
View this post on Instagram
«Πάντα έτσι είσαι, αυτό κάνεις/ Ποτέ δεν κάνεις…»
Οι γενικεύσεις και τα απόλυτα συμπεράσματα είναι επικίνδυνα. Κανείς δεν κάνει, πάντα ή ποτέ κάτι συγκεκριμένο. Η χρήση της υπερβολής γενικά δεν είναι ένας καλός τρόπος για να προσδιορίσετε την πραγματικότητα μιας κατάστασης ή ενός παραπόνου. Επομένως, να είστε ειλικρινείς σχετικά με το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε. Αντί να πείτε «ποτέ δε με ακούς», εκφράστε την ανάγκη σας να σας ακούσει δίνοντας την ευκαιρία να εξηγήσει γιατί δεν κατάφερε την πρώτη φορά να αντιληφθεί αυτό που επικοινωνήσατε. Με τις γενικεύσεις, και την αναφορά στο παρελθόν, μία τεταμένη στιγμή μπορεί να κορυφωθεί, φέρνοντας τον άλλον σε άμυνα για την προσωπικότητά του στο σύνολο και όχι για ένα λάθος που έκανε μία στιγμή.
Απειλές χωρισμού
Το να φέρνεις επανειλημμένα το ζήτημα του χωρισμού κατά τη διάρκεια ενός καυγά σαν πιθανή λύση υπονομεύει τόσο τη σχέση σας όσο και την εμπιστοσύνη που μπορείτε να οικοδομήσετε με έναν άνθρωπο. Όσο περισσότερο αυτές οι απειλές επαναλαμβάνονται, τόσο περισσότερο η σχέση κινείται προς αυτήν ως πιθανή λύση. Αυτές οι απειλές δημιουργούν φόβο εγκατάλειψης και μία διαρκή ανασφάλεια που μόνο χειρότερα μπορούν να κάνουν τα πράγματα.
«Ναι, αλλά…»
Η Alexandra Solomon, ψυχολόγος στο Family Institute στο Northwestern Universityαναφέρει ότι ακούει αυτή τη φράση από ζευγάρια διαρκώς. Το ένα άτομο θα εκφράσει μια ανησυχία ή ένα παράπονο και το άλλο θα συμφωνήσει αλλά στη συνέχεια θα προσθέσει ένα δικό του παράπονο. «Με διέκοψες και δεν με άφησες να ολοκληρώσω τη σκέψη μου», «Ναι αλλά και εσύ όλην τη ώρα με διακόπτεις».
Η χρήση της λέξης «αλλά» υπονοεί ότι ουσιαστικά δεν αποδέχεστε την ανησυχία ή το πρόβλημα κάποιου. Από ανάγκη το αναγνωρίζετε, αλλά απευθείες το ακυρώνετε με τον να μεταφέρετε την ευθύνη στον άλλον με ένα δικό του λάθος. Είναι δύσκολο για πολλούς να παραδεχτούν ότι σφάλουν και έτσι αναζητούν παρόμοια λάθη στον άλλον για να ισοσταθμίσουν το πρόβλημα. Αυτό όμως οδηγεί σε περαιτέρω προβλήματα στη σχέση και σε κενό επικοινωνίας.
Επίσης, φράσεις όπως «Λυπάμαι αλλά» ή «Συγγνώμη αν» συχνά στερούνται αυθεντικότητας. Με τέτοιες ψεύτικες συγγνώμες επιδιώκουν να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους, να υποβαθμίσουν ό,τι έγινε, να ακυρώσουν τα συναισθήματά σας και να αποποιηθούν τις ευθύνες τους.
