Από πολύ μικρή ηλικία μας διδάσκουν ότι για να είμαστε καλοί άνθρωποι, πρέπει να βάζουμε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές μας. Μας μεγαλώνουν με την ιδέα ότι είναι υποχρέωσή μας να είμαστε εκεί για τους γύρω μας, ανεξάρτητα από το κόστος για τον εαυτό μας. Είναι σαν να έχουμε προγραμματιστεί να θέτουμε τους άλλους σε προτεραιότητα, βάζοντας τον εαυτό μας στο περιθώριο. Πιστεύουμε ότι είναι φυσιολογικό να τρέχουμε συνεχώς για να βοηθήσουμε τους άλλους, ακόμα κι αν αυτό μας εξαντλεί συναισθηματικά. Προσπαθούμε να βρίσκουμε χρόνο και ενέργεια για όλους εκτός από τον εαυτό μας. Θυσιάζουμε τις δικές μας ανάγκες στο βωμό της καλοσύνης, γιατί αυτό είναι που μας έχουν μάθει από παιδιά. Ωστόσο, κανείς δεν μας έχει διδάξει να ακούμε τις δικές μας ανάγκες και να τις ικανοποιούμε. Μας έχουν μάθει να αυτοθυσιαζόμαστε και να βάζουμε τους άλλους πρώτους, χωρίς να μας μάθουν πώς να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Έτσι, πολλές φορές καταλήγουμε εξαντλημένοι, χωρίς να έχουμε αφιερώσει χρόνο στις δικές μας ανάγκες και επιθυμίες.
Και κάπως έτσι εγκλωβιζόμαστε στην ιδέα ότι είμαστε εγωιστές αν επιλέγουμε τον εαυτό μας. Αυτή είναι επίσης μία πεποίθηση που μας έχει μεταλαμπαδεύσει η κοινωνία. Ωστόσο, δεν έχουν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Καταρχάς, τι σημαίνει να επιλέγεις τον εαυτό σου; Και μετά πώς μπορείς να επιλέγεις τον εαυτό σου όταν δεν έχεις μάθει να το κάνεις;
Φανταστείτε ότι είσαστε στο αεροπλάνο και ξαφνικά υπάρχει έλλειψη οξυγόνου. Οι μάσκες πέφτουν από το πάνω μέρος και σε αυτή την κρίσιμη στιγμή πρέπει να δώσετε προτεραιότητα στον εαυτό σας και να βάλετε πρώτα εσείς τη μάσκα σας. Αυτό δεν είναι ζήτημα εγωισμού. Αν δεν βάλουμε τη μάσκα μας, πολύ σύντομα θα λιποθυμήσουμε και προφανώς δεν είμαστε θέση να βοηθήσουμε κανέναν.
Η επιλογή του εαυτού είναι το βασικό θεμέλιο της ζωή μας
Αν δεν χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση, δεν θα είμαστε λειτουργικοί ούτε για εμάς ούτε για τους άλλους. Ακόμα κι αν θέλουμε να βοηθήσουμε δεν θα μπορούμε. Όχι αποτελεσματικά τουλάχιστον. Εάν λοιπόν δεν βάλουμε αυτή τη μάσκα και σε άλλες περιπτώσεις υπάρχει ο κίνδυνος βλάψουμε τη ψυχική μας υγεία κι αν δεν είμαστε καλά υπάρχει ο κίνδυνος να βλάψουμε και τους άλλους. Αν νιώθετε ότι οι δυνάμεις και οι αντοχές σας λιγοστεύουν, αν έχετε άγχος και αλλαγές στη διάθεσή σας ή αν βιώνετε burn out, όλα αυτά είναι σημάδια που σας στέλνει ο οργανισμός σας για να τον ακούσετε και να επικεντρωθείτε σε αυτόν.
Η επιλογή του εαυτού δεν είναι εγωιστική πράξη και δεν πρέπει να έχετε ενοχές αν θέλετε να σας φροντίσετε. Η αυτοφροντίδα είναι τόσο απαραίτητη όσο η κάλυψη των βασικών αναγκών μας. Μας εξασφαλίζει θα μπορούμε να είμαστε κοντά σε αυτούς που αγαπάμε με ουσιαστικό τρόπο. Αν αυτοί σας δημιουργούν ενοχές, μπορεί να πρέπει να επανεξετάσετε τη δική τους αγάπη προς εσάς και μήπως τελικά αυτοί είναι οι εγωιστές. Πρέπει να δίνουμε το παράδειγμα επιλέγοντας πρώτα τον εαυτό μας, ώστε να μπορούν να ακολουθήσουν και οι άλλοι. Ικανοποιώντας τις ανάγκες μας τηρούμε τα προσωπικά μας όρια. Και η τήρηση των ορίων είναι πολύ σημαντική για να είμαστε υγιείς, ψυχή και σώματι.
Το να κοιμόμαστε αρκετά, να τρώμε θρεπτικά, να γυμναζόμαστε και να φροντίζουμε το μυαλό μας, δεν είναι τόσο χρονοβόρο ή περίπλοκο όσο προβάλλεται στα social media. Όλα ξεκινάνε από εμάς. Από τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα πράγματα. Αν θέλετε να είστε καλά ΠΡΕΠΕΙ να επιλέξετε τον εαυτό σας.
Σταματήστε να βάζετε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές σας. Σταματήστε να τρέχετε για όλους και να γυρνάτε το βράδυ στο σπίτι κατάκοποι. Σταματήστε να γεμίζετε τη μέρα σας με τόσες υποχρεώσεις (κοινωνικές και μη) και να δημιουργείτε άγχος στον εαυτό σας. Σταματήστε να είστε people pleaser.
Αν δεν έχετε χρόνο, πείτε «όχι».
Το ξέρω, είναι δύσκολο αν δεν το έχετε συνηθίσει. Μπορεί στα πρώτα «όχι» να σας πιάσει ένα σφίξιμο και ίσως να νιώσετε τύψεις, αλλά πιστέψτε με, ο εαυτός σας θα σας ευγνωμονεί αργότερα για αυτά.
Α! Εννοείται ότι δεν πρέπει να ζητήσετε συγγνώμη, όσες τύψεις κι αν έχετε.
Υπήρξε μία μεγάλη περίοδος που δούλευα από το πρωί μέχρι το βράδυ για να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα και να μπω στον χώρο της δημοσιογραφίας με αποτέλεσμα να απομακρυνθώ από τους φίλους μου. Μία καλή μου φίλη τότε -και μέχρι πρότινος- που υποτίθεται ήθελε να με δει, είχε την απαίτηση να πηγαίνω μόνο εγώ στο σπίτι της ή κοντά στην περιοχή της (και οι δύο μένουμε στην Αθήνα) επειδή δεν έχει μεταφορικό μέσο. Όπως μπορείτε να μαντέψετε ήταν πάνω από τις δυνάμεις μου -τις ψυχικές και τις σωματικές- να το κάνω για να την βλέπω συχνά. Φυσικά και γνώριζε το πρόγραμμά μου. Παρόλα αυτά δεν πρότεινε ούτε μια φορά να έρθει να με βρει, όπως έκαναν άλλοι.
Αν και ένιωθα άσχημα που χαλούσε η φιλία μας, ήξερα ότι δεν έπρεπε να ζητήσω συγγνώμη επειδή έβαλα ως προτεραιότητα τα όνειρά μου. Δεν έπρεπε να ζητήσω συγγνώμη επειδή ήμουν κουρασμένη και δεν είχα το κουράγιο να οδηγήσω για ακόμη μία φορά μέσα στην ημέρα. Και δεν ζήτησα. Δεν πίεσα τον εαυτό μου, όσες τύψεις κι αν ένιωθα γιατί με άκουγα. Άκουγα τις αντοχές μου που ήταν ελάχιστες. Το να βάλουμε τον εαυτό ως προτεραιότητα έχει αυτόν τον κίνδυνο. Να χάσουμε ανθρώπους από τον περίγυρό μας. Ίσως τελικά αυτοί να είναι οι εγωιστές. Ίσως. Δεν ξέρω.
Αν προσπαθείτε να κρατήσετε ισορροπίες δεν είστε εγωιστές, ούτε αν θέλετε να απομονωθείτε για κάποιο διάστημα και να ακούσετε τον εαυτό σας. Γιατί το να ακούμε τον εαυτό μας είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να μας κάνουμε. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να είμαστε πραγματικά ευτυχισμένοι και ικανοί να βρεθούμε επάξια στο πλευρό των άλλων. Και σε αυτή την περίπτωση, εάν οι άλλοι δεν μπορούν να κατανοήσουν την απομάκρυνση, τότε είναι δικό τους πρόβλημα.
