Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου θα ανοίξει την αυλαία του την 1η του Ιουνίου και θα παρουσιάσει στο κοινό αξιοσημείωτες παραγωγές στις οποίες θα συμμετάσχουν 2.200 καλλιτέχνες συνολικά. Πληθώρα δράσεων, παραστάσεων και συναυλιών θα προσγειωθούν στις σκηνές του Ηρωδείου, της Επιδαύρου, της Πειραιώς 260 και του Εθνικού Θεάτρου που σίγουρα θα ικανοποιήσουν όποιο μουσικό άκουσμα ή θεατρικό ενδιαφέρον έχετε. Μέσα στο πλήθος των δεκάδων παραγωγών που θα παρουσιαστούν φέτος, εμείς επιλέξαμε με olafaq διάθεση κάποιες, που σχεδόν, επιβάλλεται να πάτε.

➭Μουσικές Προτάσεις

Ωδείο Ηρώδου Αττικού

John Cale

Ο Ουαλός μουσικός, John Cale, μαζί με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Αθηνών, θα έρθει τη  Δευτέρα 19 Ιουνίου στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Ο Cale, έχοντας γράψει ιστορία με τους Velvet Underground. Υπόσχεται μία βραδιά μουσικής αναδρομής σε μια πορεία που καλύπτει πάνω από έξι δεκαετίες, με αρκετό κλασικό υλικό αλλά και τραγούδια από τον νέο του δίσκο Mercy, που έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές από τον παγκόσμιο μουσικό τύπο.

Συνθέτης, τραγουδιστής, τραγουδοποιός και δισκογραφικός παραγωγός ροκ, drone, κλασικής, αβανγκάρντ και ηλεκτρονικής μουσικής, ο Cale με τον Lou Reed, με μάνατζερ τον Andy Warhol και μούσα τη Nico, υπήρξαν οι δημιουργοί των Velvet Underground, ενός από τα πιο αγαπημένα αβανγκάρντ συγκροτήματα όλων των εποχών. Το 1996 μπήκε στο Rock & Roll Hall of Fame ενώ έχει τιμηθεί με το παράσημο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (OBE). Μαθητής του Ιάννη Ξενάκη και του John Cage, στενός φίλος και συνεργάτης του Brian Eno, με πάνω από 20 προσωπικούς δίσκους στο ενεργητικό του, ο John Cale είναι ο παραγωγός που ανακάλυψε εμβληματικά ονόματα της ροκ όπως η Patti Smith, ο Iggy Pop, οι Squeeze, ο Jonathan Richman, κ.ά.

Kraftwerk

Το εμβληματικό συγκρότημα, που δημίουργησε την ηλεκτρονική μουσική κατά τη δεκαετία του ’70, έρχεται για μία μοναδική συναυλία στις 16 Ιουλίου, στο Ωδείο Ηρώδειο Αττικού. Με κάθε νέο δίσκο του, μπόρεσαν να επανακαθορίζουν την πορεία που θα ακολουθούσε το είδος κατά τα επόμενα χρόνια. Άλμπουμς όπως τα “Autobahn” (1974), “Radio Activity” (1975), “Trans-Europe Express” (1977), “The Man-Machine” (1978) και “Computer World” (1981) λειτούργησαν ως σημεία αναφοράς για αμέτρητους καλλιτέχνες ανά τον πλανήτη και σήμερα αποτελούν απαραίτητα κεφάλαια της ιστορίας της σύγχρονης μουσικής.

Ριζοσπαστικοί και πρωτοποριακοί όσο ελάχιστοι δημιουργοί, οι Kraftwerk στις ζωντανές εμφανίσεις τους πάντα χρησιμοποιούσαν τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις της τεχνολογίας στον ήχο και την εικόνα, ενώ δημιουργούσαν πολυδιάστατα οπτικοακουστικά θεάματα που θεωρούνταν “απόλυτα έργα τέχνης”.

The Waterboys

Οι Waterboys έχουν χτίσει μία ιδιαίτερη σχέση με το ελληνικό κοινό. Φέτος, στις 22 Ιουνίου, φέρνουν για πρώτη φορά την ενέργεια, την «αρχαία τους ψυχή», τη μελωδικότητα και τον λυρισμό τους στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2023. O Mike Scott, ειδικά στην πρώτη περίοδο των Waterboys, μελέτησε με ιδιαίτερη αγάπη το μυθολογικό παρελθόν της Ελλάδας και εμπνεύστηκε από το πάνθεον των ηρώων της. Από τότε, μοιάζει να μη σταματά να αναζητά αγαπημένη του μορφή, τον θεό Πάνα.

Δημιουργήθηκαν στο Εδιμβούργο το 1983 από τον Mike Scott, και η ιστορία τους είναι συνυφασμένη με τη δική του μουσική πορεία. Είναι ταυτισμένη με τις μουσικές αναζητήσεις αυτού του εμπνευσμένου Σκωτσέζου, ο οποίος αποτελεί τη στιχουργική και συνθετική ψυχή του συγκροτήματος, την κατευθυντήρια δύναμη για όλες τις αλλαγές ύφους και μουσικού χαρακτήρα από τις οποίες πέρασε το γκρουπ. Ένα συγκρότημα που με τον χειμαρρώδη λυρισμό του, γέννησε τον όρο Big Music –μια τάση που παραμένει έως σήμερα επίκαιρη. Ο Scott, λάτρης των λαϊκών μύθων και θρύλων, οδήγησε τους Waterboys παράλληλα με την “μεγάλη μουσική” και σε πιο folk δρόμους, εμπνεόμενος από την κέλτικη παράδοση, αλλά και την Ελληνική μυθολογία.

Alexander Desplat

Δύο βραβεία Όσκαρ, τρία Σεζάρ, τρία BAFTA, δύο Χρυσές Σφαίρες και δύο Γκράμι (και αντίστοιχα δεκάδες υποψηφιότητες) είναι μέχρι στιγμής η εντυπωσιακή επίσημη αποτίμηση του έργου του. Ο Alexander Desplat, από τους σημαντικότερους σύγχρονους συνθέτες κινηματογραφικής μουσικής έρχεται την 1η Ιουλίου στο Ηρώδειο. Γεννημένος στο Παρίσι το 1961 από Γάλλο πατέρα και Ελληνίδα μητέρα, η ενασχόλησή του με τη μουσική άρχισε από πολύ μικρή ηλικία, ενώ πλέον έχει διαγράψει μία μεγάλη πορεία.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 έως σήμερα έχει συνδέσει το όνομά του με σάουντρακ ταινιών του αμερικανικού και ευρωπαϊκού κινηματογράφου που έχουν κάνει τεράστια επιτυχία (Ξενοδοχείο Grand Budapest, Η μορφή του νερού, Η βασίλισσα, Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον, Ο Χάρι Πότερ και οι κλήροι του θανάτου, Ο λόγος του βασιλιά, Το παιχνίδι της μίμησης, μεταξύ πολλών άλλων). Ο παγκοσμίου φήμης συνθέτης θα διευθύνει την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ σε μια συναυλία που θα περιλαμβάνει τις σημαντικότερες συνθέσεις του για τον κινηματογράφο.

Herbie Hancock

Ο κορυφαίος των κορυφαίων της jazz, Herbie Hancock, θα δώσει μια μοναδική συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στις 11 Ιουλίου. Κορυφαία μορφή της σύγχρονης μουσικής, ο εμβληματικός τζαζ πιανίστας έχει τιμηθεί με αμέτρητα βραβεία, μεταξύ των οποίων 14 Γκράμι και ένα Όσκαρ, σε μια εντυπωσιακή καριέρα που απλώνεται σε πέντε δεκαετίες.

Γεννημένος στο Σικάγο το 1940, ο Χάνκοκ υπήρξε παιδί-θαύμα, δίνοντας κοντσέρτο πιάνου με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Σικάγου σε ηλικία μόλις 11 ετών. Η πρώτη του εμφάνιση στην τζαζ σκηνή υπήρξε η συνεργασία του με τον Donald Byrd το 1960, ενώ δύο χρόνια αργότερα υπέγραψε στην περίφημη δισκογραφική εταιρεία Blue Note. Το 1963 ξεκίνησε την πενταετή συνεργασία του με τον Miles Davis, με τον οποίο ηχογράφησαν πολλά κλασικά άλμπουμ, και το 1966 συνέθεσε τη μουσική για την ταινία του Αντονιόνι Blow Up, η επιτυχία της οποίας του άνοιξε τον δρόμο για μια σημαντική καριέρα στον κινηματογράφο.

Τη δεκαετία του 1970 έφτασε στο απόγειο της δόξας του με το συγκρότημά του Head Hunters, ενώ συνεργάστηκε με ονόματα όπως ο Chick Corea και ο Oscar Peterson. Είναι πρεσβευτής της UNESCO και έχει τιμηθεί για το κοινωνικό του έργο.

➭Θεατρικές Προτάσεις 

Επίδαυρος, Πειραιώς 260 και Εθνικό Θέατρο

Σφήκες του Αριστοφάνη

Σκηνοθεσία Λένα Κιτσοπούλου

Η αιρετική Λένα Κιτσοπούλου στην πρώτη της σκηνοθετική κάθοδο στην Επίδαυρο ανεβάζει μια διασκευή της δηκτικής κωμωδίας του Αριστοφάνη. Θα έχουμε την ευκαρία να την δούμε στις 14/07 και στις 15/07 στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Στους Σφήκες ο ποιητής σατιρίζει με ευφάνταστο τρόπο τη μανία των Αθηναίων να λύνουν δικαστικά τις διαφορές τους, αλλά και τις ρωγμές του δικαστικού συστήματος που επέτρεπε σε επιτήδειους να χειραγωγούν τη δικαιοσύνη προς όφελός τους.

Εξήντα χρόνια μετά την παράσταση του Αλέξη Σολομού, το Εθνικό Θέατρο καλεί την ανατρεπτική δημιουργό να στρέψει τη ματιά της στα κρίσιμα ερωτήματα που θέτει το αριστοφανικό έργο, σαρκάζοντας τις σύγχρονες παθογένειες με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο.

Μετάφραση Στέλιος Χρονόπουλος • Δραματουργική επεξεργασία – Διασκευή – Σκηνοθεσία Λένα Κιτσοπούλου • Σκηνικά – Κοστούμια Μαγδαληνή Αυγερινού • Μουσική Νίκος Κυπουργός • Φωτισμοί Νίκος Βλασόπουλος • Βοηθός σκηνοθέτιδας Μαριλένα Μόσχου • Παίζουν (αλφαβητικά) Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα, Πάνος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Θοδωρής Σκυφτούλης

Μήδεια Βασισμένο στον Ευριπίδη 

Σκηνοθεσία Frank Castorf

O Frank Castorf με την σκηνοθεσία του θα δώσει ένα διεθνές στίγμα, ενώ θα μπορέσουμε να την παρακολουθήσουμε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου στις 21/07 και στις 22/07. Ο καινοτόμος σκηνοθέτης, ιστορικός διευθυντής της βερολινέζικης Φολκσμπίνε, που σφράγισε από τη δεκαετία του 1990 το «γερμανικό στιλ», θα συνεργαστεί με σπουδαίους ηθοποιούς του θεάτρου μας παντρεύοντας τον αναρχικό τρόπο παιξίματος, τον αυτοσχεδιασμό και την υποκριτική ελευθερία με την σύγχρονη ελληνική σκηνή σε μια εκρηκτική σκηνοθετική πρόταση.

Στο Φεστιβάλ τον γνωρίσαμε το 2007 με το Nord (1960), πρώτο μέρος της Γερμανικής Τριλογίας του Σελίν. Επανήλθε επ’ αφορμή του μεγάλου αφιερώματος στη Φολκσμπίνε στην Πειραιώς 260 το 2017 με τον Παίκτη, που βασίστηκε στο έργο του Ντοστογέφσκι.

Ο Κάστορφ υπηρετεί ένα θέατρο ακραίο και ρηξικέλευθο με υλικά μια έντονα εικαστική γλώσσα και μια σύγχρονη υποκριτική υψηλής θερμοκρασίας. Συνηθίζει να συνθέτει διαφορετικά κείμενα ανεξαρτήτως εποχής με στόχο να αναδείξει τον στοχασμό και τη φιλοσοφική αντιπαράθεση στο υπόστρωμα της κάθε ιστορίας.

Σπυριδούλες της Νεφέλες Μαϊστράλη

Σκηνοθεσία Θανάσης Ζερίτης – Χάρης Κρεμμύδας

Με πάνω από 15 παραγωγές στο ενεργητικό τους και με πιο πρόσφατη τα “Μπλε Καστόρινα Παπούτσια“, οι 4Frontal έρχονται με κείμενο της Νεφέλης Μαϊστράλη στο Πειραιώς 260, από τις 08/07 έως και τις 11/07. Με στοιχεία θεάτρου ντοκουμέντου, πρωτότυπης δραματουργίας και σύγχρονης ελληνικής μουσικής, η σκηνική σύνθεση της γνωστής ομάδας 4Frontal εκκινεί από την αληθινή ιστορία της Σπυριδούλας, μιας 12χρονης υπηρέτριας, που συγκλόνισε την κοινή γνώμη της δεκαετίας του 1950.

Εκείνη την εποχή, πλήθος ανήλικα άπορα κορίτσια υιοθετούνται από επιφανείς οικογένειες με την ιδιότητα της «ψυχοκόρης», για να εργαστούν ως εσωτερικές οικιακές βοηθοί σε μια ιδιάζουσα κατάσταση σύγχρονης δουλείας.

Ανάμεσά τους, η 12χρονη Σπυριδούλα Ράπτη από τη Ματαράγκα Αγρινίου, που μετακόμισε στην πρωτεύουσα για να εργαστεί στο εύπορο σπίτι του ζεύγους Βεϊζαδέ. Επί δύο συναπτά έτη, όπως αποκαλύφθηκε στο νοσοκομείο, το ζεύγος την κακοποιούσε σωματικά και ψυχικά, φτάνοντας ως το σημείο να την κάψουν με το ηλεκτρικό σίδερο στο σώμα και το πρόσωπο. Η Σπυριδούλα όμως βρήκε το θάρρος να μιλήσει, διαρρηγνύοντας τον φαύλο κύκλο της βίας. Λαϊκό ίνδαλμα και πηγή ενδυνάμωσης για γενιές και γενιές γυναικών που υφίστανται κακοποίηση και καταφέρνουν να την αρθρώσουν και την τερματίσουν, συνεχίζει να εμπνέει.

Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι του Μάριους φον Μάγενμπουργκ

Σκηνοθεσία Γιώργος Κουτλής

Μετά την περσινή επιτυχία της παράστασης, και όχι άδικα, Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι, παρουσιάζεται ξανά στην Πειραιώς 260, από τις 07/06 έως τις 10/06. Ένας εφιάλτης με σπλάτερ και κωμικά στοιχεία, μια παρανοϊκή και ωμά διασκεδαστική παραβολή της παράλογης πραγματικότητάς μας.

Ο Γιώργος Κουτλής, υπεύθυνος της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου και αεικίνητος σκηνοθέτης, επανέρχεται με το σύγχρονο έργο του ανατρεπτικού δραματουργού της Schaubühne Μάριους φον Μάγενμπουργκ. Ο «Μ» βρίσκεται στο αδιέξοδο ενός εγκαταλελειμμένου δρόμου. Δεν έχει ιδέα πώς βρέθηκε εδώ. Το μόνο πράγμα που θυμάται είναι ότι έφαγε μύδια. Η νύχτα πέφτει βαριά και ώσπου να ξημερώσει ο «Μ» θα έχει μαχαιρωθεί, θα έχει μαχαιρώσει, θα έχει γνωρίσει ανθρώπους που θέλουν να τον φάνε, θα έχει δει τον χρόνο να στέκει ακίνητος και μόνο στο τέλος, για πρώτη φορά, θα νιώσει πως δεν φοβάται.

Taverna Miresia – Mario, Bella, Anastasia

Σκηνοθεσία Μario Βanushi

Στα πλαίσια του grape, μία πρωτοβουλία του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου που δίνει ευκαιρία σε νέους δημιουργούς να παρουσιάσουν τα έργα τους σε μία πλατφόρμα για εκπροσώπους διεθνών Φεστιβάλ, curators, καλλιτεχνικούς διευθυντές και υπεύθυνους προγραμματισμού πολιτιστικών φορέων του εξωτερικού, ο Mario Banushi θα παρουσιάσει το “Taverna Miresia” στο Εθνικό Θέατρο, από τις 18/07 μέχρι τις 20/07. Ο ανερχόμενος νέος δημιουργός, είναι ήδη στο επίκεντρο των θεατρικών συζητήσεων με το “Goodbye, Linda” που είναι σχεδόν Sold Out όλες οι παράστασεις στο Πειραιώς 260 μέχρι τις 30/04. Αν προλάβετε, ίσως βρείτε κάποια διαθέσιμη θέση στο Ρεξ, στη σκηνή Κατίνα Παξινού, που θα ανέβει από τις 04/04 μέχρι τις 14/05.

Στο νέο του εγχείρημα “Taverna Miresia“, ο Mario Banushi χρησιμοποιεί ως δραματουργικά υλικά τις προσωπικές του μνήμες για να τις μετατρέψει σε τελετουργική πράξη κάθαρσης. Μια φωτεινή επιγραφή εστιατορίου σε ένα προάστιο των Τιράνων φωτίζει την ιστορία μιας οικογένειας. Ένα απρόοπτο γεγονός που εκτυλίσσεται υπό το φως της ταμπέλας αυτής επιδρά καταλυτικά στη ζωή του Μάριο. Χρόνια αργότερα, ενήλικος πια, ο σκηνοθέτης Μάριο Μπανούσι που για χρόνια ταξίδευε από την Ελλάδα στην Αλβανία για να συναντήσει τους δικούς του και να βρεθεί στην οικογενειακή ταβέρνα, μεταφέρει τώρα την ίδια αυτή ταμπέλα από την Αλβανία στο Φεστιβάλ, τοποθετώντας την σε μια περίοπτη θέση, στο κέντρο του κόσμου που δημιουργεί επί σκηνής. Μέσα από μια περφόρμανς καλωσορίζει τις μνήμες και τη νοσταλγία προκειμένου να αντιμετωπίσει την απουσία του πρόσφατα εκλιπόντος πατέρα του, μάγειρα και ιδιοκτήτη της ταβέρνας που υποδεχόταν κάθε βράδυ τους πελάτες.

Τι ακόμα μένει να φωτίσει αυτή η επιγραφή; Μια επιστροφή στη χώρα της παιδικής ηλικίας. Στην εποχή όπου η χαρά εναλλάσσεται με την απόγνωση και ένα πιάτο φαγητό ισοδυναμεί με φροντίδα. Το οικογενειακό τραπέζι με τις άδειες πια καρέκλες. Μια συνειρμική ακολουθία από εικόνες, θραύσματα από αναμνήσεις και από όσα δεν πρόλαβαν να ειπωθούν. Αποχαιρετισμός στον πατέρα και καλωσόρισμα στην ενηλικίωση και τις υπαρξιακές ανησυχίες που τη συνοδεύουν.