Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου Σαββατοκύριακου, ο Έλον Μασκ επιτέθηκε δημόσια στον Πίτερ Ναβάρο, πρώην σύμβουλο εμπορίου και βιομηχανίας του Ντόναλντ Τραμπ και αρχιτέκτονα της δασμολογικής πολιτικής που έχει κατηγορηθεί για σοβαρές επιπτώσεις στις διεθνείς αγορές. Μέχρι σήμερα όλοι πια ξέρουν ότι οι εν λόγω δασμοί έχουν αποσταθεροποιήσει το παγκόσμιο εμπορικό περιβάλλον, εντείνοντας τις ανησυχίες για μια επερχόμενη ισχυρή ύφεση.

Σε μια σχετική ανάρτησή του στο X (πρώην Twitter), ο Μασκ απάντησε σε τηλεοπτική δήλωση του Ναβάρο στο CNN, στην οποία αυτός επιχειρούσε να δικαιολογήσει την επιθετική εμπορική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ. Ο ιδιοσυγκρασιακός διευθύνων σύμβουλος της Tesla και της SpaceX σχολίασε με ειρωνικό τόνο: «Διδακτορικό στα Οικονομικά από το Χάρβαρντ είναι κακό, όχι καλό. Οδηγεί στο πρόβλημα ego/brains >> 1.»

Το σχόλιο του Μασκ μπορεί να εκληφθεί τόσο ως αμφισβήτηση της τεχνοκρατικής επάρκειας του Ναβάρο όσο και ως έμμεση απόρριψη της ίδιας της λογικής των δασμών, την οποία συνεχίζει να υποστηρίζει ο Τραμπ, παρά τη σαφή πτώση των αγορών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ναβάρο εξέτισε τετράμηνη ποινή φυλάκισης το 2023, κατηγορούμενος για περιφρόνηση του Κογκρέσου, αφού αρνήθηκε να συμμορφωθεί με κλήτευση σχετική με την έρευνα για την επίθεση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου.

Την ίδια στιγμή, ο Έλον Μασκ συμμετείχε σε διαδικτυακή συνάντηση με το ιταλικό ακροδεξιό λαϊκιστικό κόμμα Lega, όπου —σύμφωνα με το Business Insider— διατύπωσε την επιθυμία του για μια «κατάσταση μηδενικών δασμών» και μια «ζώνη ελεύθερου εμπορίου» μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών.

«Αν κάποιος θέλει να εργαστεί στην Ευρώπη ή στη Βόρεια Αμερική, θα έπρεπε να του επιτρέπεται», δήλωσε χαρακτηριστικά, αποφεύγοντας επιμελώς οποιαδήποτε αναφορά στην εργατική επισφάλεια ή στις κοινωνικές συνέπειες της ανεξέλεγκτης κινητικότητας κεφαλαίου και εργασίας.

Πρακτικά, η «συμμαχία» του με τον Ντόναλντ Τραμπ μοιάζει πλέον να φθείρεται — και όχι χωρίς λόγο. Οι δασμοί που ο ίδιος ο Τραμπ βαφτίζει «ανταποδοτικούς», έχουν αποδειχθεί καταστροφικοί για την επιχειρηματική δραστηριότητα. Στην πραγματικότητα, συνιστούν έναν εμπορικό απομονωτισμό που απειλεί να στραγγαλίσει τις αγορές και να διαλύσει κρίσιμες εφοδιαστικές αλυσίδες.

Και ο Μασκ δεν φαίνεται να εξαιρείται από αυτή την καταιγίδα. Με το κόστος παραγωγής να αυξάνεται ραγδαία, εταιρείες όπως η Tesla —που βασίζονται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε διεθνείς αλυσίδες προμήθειας— βρίσκονται σε κλοιό ασφυξίας. Οι μετοχές της εταιρείας σημείωσαν ήδη πτώση σχεδόν 6% χθες, το πρωί της Δευτέρας.

Πέρα όμως από την οικονομική πίεση, η Tesla βρίσκεται και στο επίκεντρο μιας βαθύτερης κρίσης. Η προκλητική και όλο και πιο ακραία συμπεριφορά του Μασκ, η οποία συχνά ισορροπεί μεταξύ αυταρχικής ρητορικής και ακραίου πολιτικού οπορτουνισμού, ασκεί σοβαρή καθοδική πίεση στην εικόνα και τις πωλήσεις της εταιρείας. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές δείχνουν πλέον να κουράζονται —όχι από τα προϊόντα— αλλά από τον ίδιο τον άνθρωπο που τα εκπροσωπεί.

Καθώς όλα καταρρέουν θεαματικά, οι επενδυτές της Tesla κατηγορούν τον Μασκ ότι τους παράτησε στη μέση του δρόμου για να αφιερωθεί στο πραγματικό του πάθος: το ξεκοκάλισμα κρατικών υπηρεσιών, φυσικά, μέσω του μεγαλοπρεπώς τιτλοφορημένου «Υπουργείου Κυβερνητικής Αποδοτικότητας» — ή αλλιώς, πώς να απολύεις ανθρώπους και να το λες “μεταρρύθμιση”.

Άρα, αν το bromance με τον Τραμπ καταφέρει να επιβιώσει αυτού του επικοινωνιακού τυφώνα, είναι κάτι που μόνο τα άστρα —ή τα polls— θα δείξουν. Προς το παρόν, ο Λευκός Οίκος δείχνει αποφασισμένος να διατηρήσει τις ισορροπίες με τον αγαπημένο τους τεχνοκράτη-σταρ, ακόμη κι όταν εκείνος αποσυρθεί από το ρόλο του «ειδικού κρατικού υπαλλήλου», όπως με στόμφο υποσχέθηκε ο Τραμπ.

«Ο Έλον Μασκ και ο Πρόεδρος Τραμπ έχουν δηλώσει δημοσίως ότι ο Έλον θα αποχωρήσει από τη δημόσια υπηρεσία μόλις ολοκληρωθεί το απίστευτο έργο του στο DOGE», έγραψε την περασμένη εβδομάδα η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λίβιτ. Για την ιστορία, όχι, δεν μιλούσε για το κρυπτονόμισμα — αν και με τόση φαντασία, θα μπορούσε.

Η Λίβιτ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, απαντούσε στο ρεπορτάζ του Politico που αποκάλυπτε ότι ο Τραμπ είχε ήδη ενημερώσει το στενό του περιβάλλον πως ο Μασκ σύντομα θα κρεμάσει το παλτό του — και μαζί το ρόλο του ως πρώτου εκτελεστή πολιτικού “νοικοκυρέματος”.

Μένει να φανεί αν οι τελευταίες εξελίξεις θα είναι τελικά το ρήγμα που θα διαλύσει την εύθραυστη «στρατηγική συμμαχία» μεταξύ Τραμπ και Μασκ — ενός γάμου συμφέροντος που από την αρχή μύριζε περισσότερο δημόσιες σχέσεις παρά αμοιβαίο σεβασμό.

Όσο η εμπορική πολιτική του Τραμπ παραμένει ένα θεαματικό χάος με δασμούς-μπουμερανγκ, οι επιχειρήσεις του Μασκ βρίσκονται προφανώς σε ελεύθερη πτώση. Οι εσωτερικές συζητήσεις, λένε οι φήμες, έχουν ήδη αρχίσει να θυμίζουν λιγότερο brainstorming και περισσότερο καυγά για το τελευταίο σωσίβιο στο κατάστρωμα.

Ο Πίτερ Ναβάρο, εν τω μεταξύ, εμφανίστηκε στο Fox με τον γνωστό του καθοδηγητικό πατερναλισμό. «Κοιτάξτε, ο Έλον, όταν είναι στη λωρίδα του DOGE, τα πάει μια χαρά», είπε με ύφος που θύμιζε θείο σε οικογενειακό τραπέζι. «Ξέρουμε τι γίνεται. Ο Έλον πουλάει αυτοκίνητα. Και φυσικά προστατεύει τα συμφέροντά του, όπως κάθε επιχειρηματίας».

Με άλλα λόγια: μην του θυμώνετε του καημένου του Έλον, απλώς τον πονάνε κι αυτόν οι δασμοί στην τσέπη.

 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.