Πότε ήταν η τελευταία φορά που ρώτησες τον εαυτό σου: «Πώς νιώθεις;» και περίμενες πραγματικά μια ειλικρινή απάντηση; Όχι μια αυθόρμητη δικαιολογία, ούτε μια κοινωνικά αποδεκτή απάντηση, αλλά τη γυμνή αλήθεια που κρύβεται κάτω από τα στρώματα του «πρέπει» και του «μη». Είμαστε ειδικοί στο να κρύβουμε το χάος μας, αλλά η ψυχή μας δεν είναι ηλίθια. Θυμάται. Και το τίμημα της άρνησης είναι να ζούμε όπως ζει κανείς σε ένα σπίτι με σάπια θεμέλια — ό,τι και να χτίσεις πάνω τους, κάποια στιγμή θα καταρρεύσει.
Ζούμε σαν ρομπότ που προγραμματίστηκαν για μια μονότονη καθημερινότητα. Κουβαλάμε την κληρονομιά του τρόπου που μας μεγάλωσαν, σαν αλυσίδες δεμένες στα πόδια μας. Πότε, όμως, αποφασίζουμε να τις σπάσουμε; Να γράψουμε τη δική μας ιστορία, με όλη την αβεβαιότητα και την ομορφιά που αυτή περιλαμβάνει; Το συναίσθημα είναι το λάδι που λιπαίνει τα γρανάζια της ζωής, αλλά εμείς το αντιμετωπίζουμε σαν κάτι ανεπιθύμητο, σαν κάτι περιττό που πρέπει να πετάξουμε, να το καθαρίσουμε για να κρατήσουμε την επιφάνειά μας καθαρή.
Η λογική είναι ο δυνάστης που νομίζουμε πως μας σώζει. Πιστεύουμε ότι αν καταφέρουμε να τιθασεύσουμε τον χείμαρρο των συναισθημάτων μας, θα βρούμε γαλήνη. Όμως, αυτό που αγνοούμε είναι πως ό,τι θάβουμε δεν εξαφανίζεται. Αντίθετα, γίνεται πυρηνικό καύσιμο, έτοιμο να εκραγεί στην πρώτη ρωγμή. Το ανείπωτο δεν εξαφανίζεται — μεταμορφώνεται. Εμφανίζεται σαν σωματικός πόνος, σαν εξάντληση, σαν απόγνωση που δεν μπορούμε να εξηγήσουμε.
Αυτό δεν είναι εκδίκηση της ψυχής. Είναι μια κραυγή για βοήθεια. Όταν η σιωπή μας πνίγει, το σώμα μας γίνεται το θέατρο της διαμαρτυρίας. Ο θυμός, το άγχος, η ασθένεια είναι ο τρόπος που η ύπαρξή μας μας φωνάζει: «Σταμάτα να με αγνοείς!». Αν δεν ακούσουμε αυτή τη φωνή, αν δεν δώσουμε στον εαυτό μας χώρο και χρόνο να νιώσει, θα συνεχίσουμε να ζούμε στη φυλακή που χτίσαμε μόνοι μας.
Η δύναμη δεν είναι η απουσία συναισθημάτων. Είναι η αποδοχή τους. Είναι η τόλμη να κοιτάξεις τον καθρέφτη και να πεις: «Νιώθω ευάλωτος. Νιώθω θυμό. Νιώθω φόβο». Το να παραδεχτείς πως νιώθεις δεν είναι αδυναμία. Είναι ο δρόμος προς την ελευθερία. Και μόνο τότε αρχίζει η πραγματική αλλαγή. Οι σχέσεις μας βαθαίνουν, το σώμα μας θεραπεύεται, η ψυχή μας βρίσκει ξανά τον ρυθμό της.
Ο θυμός, αυτός ο πιστός μας σύντροφος, δεν είναι παρά η μάσκα άλλων συναισθημάτων. Πίσω από τον θυμό κρύβεται ο φόβος της απόρριψης, η θλίψη της εγκατάλειψης, η λαχτάρα να μας δουν και να μας ακούσουν. Αντί, λοιπόν, να αφήνουμε τον θυμό να κυβερνά τις πράξεις μας, γιατί να μην πάμε βαθύτερα; Γιατί να μην παραδεχτούμε πως νιώθουμε ευάλωτοι; Η ευαλωτότητα είναι η πηγή της αυθεντικότητας, και η αυθεντικότητα είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να κρατήσει έναν άνθρωπο ζωντανό σε έναν κόσμο γεμάτο ψεύτικα χαμόγελα.
Αν δεν φροντίσεις εσύ τον εαυτό σου, κανένας άλλος δεν θα το κάνει. Να είσαι περήφανος για ό,τι νιώθεις, ακόμα και αν αυτό είναι πόνος. Να του δίνεις χώρο, όπως δίνεις χώρο στον αέρα να κυκλοφορεί όταν ανοίγεις τα παράθυρα και αερίζει ένα σπίτι. Ό,τι καταπιέζουμε, γίνεται ο εφιάλτης μας. Ό,τι αποδεχόμαστε, γίνεται ο δάσκαλός μας.
Στάσου, λοιπόν, μπροστά τον καθρέφτη. Ρώτα τον εαυτό σου: «Πώς νιώθεις;». Μην περιμένεις τέλειες απαντήσεις. Μην κρίνεις. Απλά, άκου. Και μετά, όταν είσαι έτοιμος, μίλα. Μίλα στους ανθρώπους που σε νοιάζουν, χωρίς φίλτρα, χωρίς προστατευτικά καλύμματα. Όσοι αξίζουν θα μείνουν. Όσοι όχι, ας φύγουν. Έτσι κι αλλιώς, η αλήθεια είναι το καλύτερο τεστ για τις σχέσεις μας.
Είσαι όμορφος όταν νιώθεις. Όχι γιατί το συναίσθημα είναι πάντα ευχάριστο, αλλά γιατί είναι η πιο αληθινή πλευρά σου. Μην τους αφήνεις να σε πείθουν για το αντίθετο. Το συναίσθημα δεν είναι αδυναμία. Είναι η πιο μεγάλη σου δύναμη.
➪ Διαβάστε επίσης: Το κενό ως μια φιλοσοφική πρόκληση σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας