Όταν η Ρόζα πέρασε τη σιδερόφραχτη πύλη του Άουσβιτς, το καταγάλανο βλέμμα της «φουρτούνιασε» με όσα αντίκρισε στην πίσω πλευρά της «πύλης της κολάσεως». Με βήμα βαρύ, ανήμπορη να βάλει τις σκέψεις της σε τάξη και να εκφράσει με λόγια τα συναισθήματα που την κατέκλυζαν εκείνη τη στιγμή, άρχισε να περπατά πλάι πλάι με τη Δώρα και την Ολυμπία, ακολουθώντας σχεδόν μηχανικά τον ξεναγό ανάμεσα στα μουντά κτίρια με την αιματοβαμμένη ιστορία.
«Έμεινα άφωνη. Ήταν τρομακτικό… Δεν είναι κάτι που μπορείς να το διαχειριστείς “απλά”», εξηγούσε λίγο καιρό αργότερα, ομολόγησε η 16χρονη μαθήτρια του 7ου Λυκείου Θεσσαλονίκης, που μαζί με τις συμμαθήτριές της βίωσαν μια «εμπειρία ζωής»:την επίσκεψη στο στρατόπεδο – κολαστήριο της μηχανής θανάτου του Γ’ Ράιχ.
Η κατάκτηση της έκτης θέσης στον μαθητικό διαγωνισμό δημιουργίας ταινίας μικρού μήκους, με θέμα «Το Ολοκαύτωμα και οι Έλληνες Εβραίοι», που διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, ήταν αυτή που έδωσε στη Ρόζα Μάτη, τη Δώρα Παπαβασιλείου και την Ολυμπία Σαπουνίδου τη δυνατότητα να επισκεφθούν στις αρχές του περασμένου Ιουλίου τον τόπο, που έγινε συνώνυμο του μαρτυρίου και βασανιστηρίων που δεν χωρά ο ανθρώπινος νους.
«Δεν πίστευα ότι βρισκόμουν εκεί. Όταν μπήκα μέσα κι άρχισα να συνειδητοποιώ πού βρίσκομαι, άρχισε να με πιάνει το στομάχι μου. Είναι τότε που καταλαβαίνεις πως όσα όλα είχαμε μάθει για το Ολοκαύτωμα είχαν όντως συμβεί», θυμάται η Δώρα, με τη Ρόζα να συμπληρώνει: «σίγουρα είχαμε μια γνώση για όσα συνέβησαν εκεί, αλλά δεν ήταν αυτό που νομίζαμε ότι θα αντικρίζαμε. Ήταν κάτι που δεν το περιμέναμε…».
φωτ.: Ολυμπία Σαπουνίδου
Ένα απέραντο -και αναπάντητο- «γιατί» θυμάται να έχει σφηνώσει στο μυαλό της κατά τη διάρκεια της ξενάγησης η Ολυμπία, που κι αυτή δεν μπορεί να «χωρέσει» σε λόγια τα συναισθήματα που ένιωσε να τη διαπερνούν όσο άκουγε τον ξεναγό να μιλά για τα όσα τραγικά συνέβησαν εκεί. «Είναι τρομερό το ότι με το που αντικρίσεις αυτό το μέρος, ξυπνάει μέσα σου ένα απίστευτα έντονο συναίσθημα, το οποίο δεν ξέρεις πώς να εκφράσεις. Αρχίζεις και σκέφτεσαι παραπάνω, προσπαθώντας να απαντήσεις τη μεγαλύτερη ερώτηση που σου δημιουργείτε: το γιατί… Για ποιον λόγο υπάρχουν τέτοιοι βάρβαροι άνθρωποι; Γιατί να αδικηθεί και να καταδικαστεί τόσος κόσμος τζάμπα; Κανείς και ποτέ δεν κατάλαβε…», λέει.
Περίπου 4 με 5 ώρες -με ένα διάλειμμα ενδιάμεσα- διήρκεσε η περιήγηση στον χώρο και από το μυαλό των νεαρών κοριτσιών δεν μπορούν να βγουν ακόμη οι εικόνες από το κρεματόριο ή την προθήκη με τα ξυρισμένα μαλλιά γυναικών, τα οποία οι Γερμανοί χρησιμοποιούσαν στην …υφαντουργία. «Ήταν απάνθρωπο ό,τι έγινε εκεί. Ήμασταν σε σοκ με όσα αντικρίζαμε», λένε, με μια φωνή και θυμούνται την αποστροφή που ένιωσαν για τα μικρά κελιά, όπου κάποιος μόνο όρθιος μπορούσε να σταθεί.
φωτ.: Ολυμπία Σαπουνίδου
«Οτιδήποτε υπάρχει σε φωτογραφίες και εικόνες, ό,τι κι αν πούμε εμείς τώρα, μετά την επίσκεψή μας στο Άουσβιτς, δεν μπορούμε να περιγράψουμε την εμπειρία. Είναι κάτι που ο καθένας βιώνει με διαφορετικό τρόπο», λένε οι νεαρές μαθήτριες, με τη Δώρα να εξομολογείται πως κάθε φορά που η συζήτηση στρέφεται γύρω απ’ αυτό το θέμα «νιώθεις ξανά αυτά που ένιωσες εκείνη τη στιγμή, το ίδιο συναίσθημα»…
Οι «Αγιάτρευτες πληγές» που τους έμαθαν τι είναι Ολοκαύτωμα
Η Ρόζα, η Δώρα και η Ολυμπία, με συμπαραστάτη- επιβλέποντα καθηγητή καθ’ όλη την πορεία δημιουργίας του βίντεο τον Άγγελο Χοτζίδη και συνοδό καθηγήτρια στο Άουσβιτς την Αικατερίνη Εφραιμίδου– είχαν την ευκαιρία να βιώσουν συναισθήματα πρωτόγνωρα και να γυρίσουν πίσω με ακόμη πιο βαθιά ριζωμένη την πεποίθηση, ότι για να μην επαναληφθούν «ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ» θηριωδίες ανάλογες του Ολοκαυτώματος θα πρέπει όλοι οι νέοι να μάθουν, μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία, για την τραγική αυτή σελίδα της παγκόσμιας ιστορίας.
φωτ.: Ολυμπία Σαπουνίδου
«Σε έναν ιδανικό κόσμο, όλα τα σχολεία θα έπρεπε να μπορούν να πηγαίνουν εκδρομή στο Άουσβιτς», λέει η Δώρα, που ως μαθήτρια πειραματικού σχολείου, είχε την ευκαιρία ν’ ακούσει αρκετά για το Ολοκαύτωμα ήδη από το δημοτικό και να παρακολουθήσει αρκετές ταινίες για το θέμα στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Αντίθετα, η Ρόζα νιώθει ευγνωμοσύνη για τη δυνατότητα που της δόθηκε να μάθει για το Ολοκαύτωμα, μέσα από την έρευνα που χρειάστηκε να κάνει με τις συμμαθήτριές της, για τις ανάγκες του τρίλεπτου βίντεο με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Αγιάτρευτες πληγές», την εμπειρία δημιουργίας του οποίου δεν μετάνιωσε ούτε στιγμή, όπως τονίζει. «Διήρκεσε πολλές μέρες η όλη διαδικασία, αλλά αν γυρνούσε ο χρόνος πίσω δεν θα τις άλλαζα αυτές τις μέρες, αυτές τις ώρες… Είδαμε πολλές συνεντεύξεις, πήγαμε στην πορεία μνήμης, επικοινωνήσαμε με διάφορα πρόσωπα κι όλα αυτά ήταν μια σπουδαία εμπειρία», εξηγεί η νεαρή μαθήτρια που θεωρεί πως «αν δεν υπήρχε αυτό το πρόγραμμα, εμείς δεν θα τα γνωρίζαμε όλα αυτά και δεν θα ήμασταν εδώ τώρα».
φωτ.: Ολυμπία Σαπουνίδου
Απέναντι στις φωνές αντισημιτισμού που ενίοτε υψώνονται απειλητικά ως άλλα «μαύρα σύννεφα» πάνω από την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, οι τρεις μαθήτριες αντιτάσσουν τα ιστορικά γεγονότα, όπως τα βίωσαν μέσα από την επίσκεψή τους στο Άουσβιτς, αλλά και όπως τα κατέγραψαν στο βίντεό τους, μέσα από το οποίο περνούν μαρτυρίες επιζώντων του Ολοκαυτώματος, μια συνέντευξη-ποταμός του προέδρου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ και σκηνές της θηριωδίας- όλα αποτυπωμένα μέσα από το καθαρό εφηβικό τους βλέμμα.
«Το Ολοκαύτωμα είναι ένα απάνθρωπο γεγονός, που δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί σε καμία περίπτωση κι αυτοί που το ξεκίνησαν δεν ήταν άνθρωποι», λέει με στεντόρεια φωνή η Δώρα, με τη Ρόζα να συμπληρώνει πως όσοι αμφισβητούν το Ολοκαύτωμα θα πρέπει να βάλουν τον εαυτό τους στη θέση αυτών που το βίωσαν» και την Ολυμπία να επαναφέρει στη συζήτηση το έντονο συναίσθημα που νιώθει κανείς όταν αντικρίζει τι κρύβει πίσω της η σιδερένια πύλη με τη διαβόητη επιγραφή «Arbeit macht frei»…
Εμείς και οι συνεργάτες μας αποθηκεύουμε ή/και έχουμε πρόσβαση σε πληροφορίες σε μια συσκευή, όπως cookies και επεξεργαζόμαστε προσωπικά δεδομένα, όπως μοναδικά αναγνωριστικά και τυπικές πληροφορίες που αποστέλλονται από μια συσκευή για εξατομικευμένες διαφημίσεις και περιεχόμενο, μέτρηση διαφημίσεων και περιεχομένου, καθώς και απόψεις του κοινού για την ανάπτυξη και βελτίωση προϊόντων.
Με την άδειά σας, εμείς και οι συνεργάτες μας ενδέχεται να χρησιμοποιήσουμε ακριβή δεδομένα γεωγραφικής τοποθεσίας και ταυτοποίησης μέσω σάρωσης συσκευών. Μπορείτε να κάνετε κλικ για να συναινέσετε στην επεξεργασία από εμάς και τους συνεργάτες μας όπως περιγράφεται παραπάνω. Εναλλακτικά, μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση σε πιο λεπτομερείς πληροφορίες και να αλλάξετε τις προτιμήσεις σας πριν συναινέσετε ή να αρνηθείτε να συναινέσετε.
Λάβετε υπόψη ότι κάποια επεξεργασία των προσωπικών σας δεδομένων ενδέχεται να μην απαιτεί τη συγκατάθεσή σας, αλλά έχετε το δικαίωμα να αρνηθείτε αυτήν την επεξεργασία. Οι προτιμήσεις σας θα ισχύουν μόνο για αυτόν τον ιστότοπο. Μπορείτε πάντα να αλλάξετε τις προτιμήσεις σας επιστρέφοντας σε αυτόν τον ιστότοπο ή επισκεπτόμενοι την πολιτική απορρήτου μας.
Εμείς και οι συνεργάτες μας αποθηκεύουμε ή έχουμε πρόσβαση σε πληροφορίες σε συσκευές, όπως cookies και επεξεργαζόμαστε προσωπικά δεδομένα, όπως μοναδικά αναγνωριστικά και τυπικές πληροφορίες που αποστέλλονται από μια συσκευή για τους σκοπούς που περιγράφονται παρακάτω. Μπορείτε να κάνετε κλικ για να συναινέσετε στην επεξεργασία από εμάς και τους συνεργάτες μας για τους εν λόγω σκοπούς. Εναλλακτικά, μπορείτε να κάνετε κλικ για να αρνηθείτε να συναινέστε ή να αποκτήσετε πρόσβαση σε πιο λεπτομερείς πληροφορίες και να αλλάξετε τις προτιμήσεις σας πριν συναινέσετε. Οι προτιμήσεις σας θα ισχύουν μόνο για αυτόν τον ιστότοπο. Λάβετε υπόψη ότι κάποια επεξεργασία των προσωπικών σας δεδομένων ενδέχεται να μην απαιτεί τη συγκατάθεσή σας, αλλά έχετε το δικαίωμα να αρνηθείτε αυτήν την επεξεργασία. Μπορείτε πάντα να αλλάξετε τις προτιμήσεις σας επιστρέφοντας σε αυτόν τον ιστότοπο ή επισκεπτόμενοι την πολιτική απορρήτου μας.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Cookie
Duration
Description
cookielawinfo-checkbox-advertisement
1 year
Set by the GDPR Cookie Consent plugin, this cookie is used to record the user consent for the cookies in the "Advertisement" category .
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional
11 months
The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
CookieLawInfoConsent
1 year
Records the default button state of the corresponding category & the status of CCPA. It works only in coordination with the primary cookie.
viewed_cookie_policy
11 months
The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Cookie
Duration
Description
_ga
2 years
The _ga cookie, installed by Google Analytics, calculates visitor, session and campaign data and also keeps track of site usage for the site's analytics report. The cookie stores information anonymously and assigns a randomly generated number to recognize unique visitors.
_gat_gtag_UA_222713851_1
1 minute
Set by Google to distinguish users.
_gid
1 day
Installed by Google Analytics, _gid cookie stores information on how visitors use a website, while also creating an analytics report of the website's performance. Some of the data that are collected include the number of visitors, their source, and the pages they visit anonymously.
CONSENT
2 years
YouTube sets this cookie via embedded youtube-videos and registers anonymous statistical data.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Cookie
Duration
Description
advanced_ads_browser_width
1 month
This cookie is set by Advanced ads plugin.This cookie is used to measure and store the user browser width for adverts.
VISITOR_INFO1_LIVE
5 months 27 days
A cookie set by YouTube to measure bandwidth that determines whether the user gets the new or old player interface.
YSC
session
YSC cookie is set by Youtube and is used to track the views of embedded videos on Youtube pages.
yt-remote-connected-devices
never
YouTube sets this cookie to store the video preferences of the user using embedded YouTube video.
yt-remote-device-id
never
YouTube sets this cookie to store the video preferences of the user using embedded YouTube video.