Ένα χρόνο μετά την επέτειο του πολύνεκρου ναυαγίου στην Πύλο, βρετανικά Μέσα φιλοξενούν εκτενή ρεπορτάζ για τα pushbacks που φέρεται να διενεργεί η ελληνική ακτοφυλακή σε βάρος μεταναστών και προσφύγων.

BBC και Daily Mail έχουν ως πρωτο θέμα τις «ενέργειες» του Λιμενικού στο Αιγαίο, δημοσιεύοντας βίντεο που δείχνει τη «δράση» τους.

Το BBC επικαλούμενο μαρτυρίες μεταναστών και ακτιβιστών και σύμφωνα και με πλάνα που έχουν περιέλθει στην κατοχή του γράφει πως «το ελληνικό λιμενικό έχει προκαλέσει το θάνατο δεκάδων μεταναστών στη Μεσόγειο σε μια περίοδο τριών ετών».

Σοκαριστικό είναι πως στο ίδιο δημσίευμα, εμφανίζεται πρώην ανώτερο στέλεχος του Λιμενικού να ομολογεί… διεθνές έγκλημα. Πρόκειται για τον Δημήτρη Μπαλτάκο.

Το BBC του έδειξε ένα βίντεο στο οποίο φαίνονται 12 άνθρωποι να φορτώνονται σε σκάφος του Λιμενικού, και εν συνεχεία να εγκαταλείπονται σε αυτοσχέδια βάρκα.

«Δείξαμε σε έναν πρώην ανώτερο αξιωματικό του Λιμενικού», αναφέρει το BBC, «πλάνα 12 ανθρώπων να φορτώνονται σε σκάφος του ελληνικού λιμενικού και στη συνέχεια να εγκαταλείπονται σε λέμβο. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, αρνήθηκε να τοποθετηθεί για το τι έδειχναν τα πλάνα – έχοντας αρνηθεί, νωρίτερα στη συνομιλία, ότι η ελληνική ακτοφυλακή έχει εντολές να κάνει οτιδήποτε παράνομο».

Αλλά σε ένα διάλειμμα, καταγράφηκε να λέει σε κάποιον εκτός πλάνου στα ελληνικά: «προφανώς παράνομο» και «διεθνές έγκλημα».

«Δεν τους τα είπα σωστά; Είναι πολύ ξεκάθαρο, έτσι δεν είναι; Δεν είναι πυρηνική φυσική. Δεν ξέρω γιατί το έκαναν με το φως της ημέρας… Είναι… προφανώς παράνομο. Είναι διεθνές έγκλημα».

Το ελληνικό λιμενικό Σώμα απορρίπτει σθεναρά όλες τις κατηγορίες και το ρεπορτάζ του Μέσου. Παράλληλα, ο κυβερνητικός εκρόσωπος κ. Παύλος Μαρινάκης μιλώντας σήμερα στην ενημέρωση των δημοσιογράφων, ανέφερε πως «όσα αναφέρονται δεν αποδεικνύονται».

Το ρεπορτάζ του BBC συνεχίζει: «Η ελληνική κυβέρνηση κατηγορείται εδώ και καιρό για παράνομα push backs – απωθώντας τους ανθρώπους πίσω στην Τουρκία, από όπου έχουν περάσει, κάτι που είναι παράνομο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που το BBC έχει υπολογίσει τον αριθμό των περιστατικών όπου οι θάνατοι προκλήθηκαν ως αποτέλεσμα των ενεργειών του ελληνικού λιμενικού».

«Τα 15 περιστατικά που αναλύσαμε από τον Μάιος του 2020 έως το 2023 – είχαν ως αποτέλεσμα 43 θανάτους», αναφέρει το ρεπορτάζ του βρετανικού δικτύου, ενώ τονίζει ότι οι πηγές τους ήταν κυρίως τοπικά μέσα ενημέρωσης, ΜΚΟ και το τουρκικό λιμενικό.

«Η επαλήθευση τέτοιων μαρτυριών είναι εξαιρετικά δύσκολη – οι μάρτυρες συχνά εξαφανίζονται ή φοβούνται πολύ να μιλήσουν. Αλλά σε τέσσερις από αυτές τις περιπτώσεις μπορέσαμε να τις επιβεβαιώσουμε μιλώντας με αυτόπτες μάρτυρες.

Σε πέντε από τα περιστατικά, οι μετανάστες είπαν ότι ρίχτηκαν απευθείας στη θάλασσα από τις ελληνικές αρχές. Σε τέσσερις από αυτές τις περιπτώσεις εξήγησαν πώς είχαν αποβιβαστεί σε ελληνικά νησιά, αλλά κυνηγήθηκαν. Σε πολλά άλλα περιστατικά, οι μετανάστες είπαν ότι είχαν τοποθετηθεί σε φουσκωτές βάρκες χωρίς μηχανές, οι οποίες στη συνέχεια ξεφούσκωσαν ή φαινόταν να έχουν τρυπηθεί».

Στη συνέχεια, το βρετανικό μέσο αναφέρεται σε μια από τις πιο ανατριχιαστικές περιγραφές που έχει ακούσει και δεν είναι άλλη από μια μαρτυρία ενός Καμερουνέζου ο οποίος λέει ότι κυνηγήθηκε από τις ελληνικές αρχές μετά την αποβίβασή του στο νησί της Σάμου τον Σεπτέμβριο του 2021. «Όπως όλοι οι άνθρωποι από τους οποίους πήραμε συνέντευξη, είπε ότι σχεδίαζε να καταγραφεί σε ελληνικό έδαφος ως αιτών άσυλο».

«Είχαμε μόλις αγκυροβολήσει και η αστυνομία ήρθε από πίσω», μας είπε. «Υπήρχαν δύο αστυνομικοί ντυμένοι στα μαύρα και άλλοι τρεις με πολιτικά ρούχα. Ήταν καλυμμένοι, μπορούσες να δεις μόνο τα μάτια τους».

Ο ίδιος και ακόμα δύο άτομα– ένας άλλος από το Καμερούν και ένας άνδρας από την Ακτή Ελεφαντοστού – μεταφέρθηκαν σε σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής, είπε, όπου τα γεγονότα πήραν τρομακτική τροπή.

«Άρχισαν με τον [άλλο] Καμερουνέζο. Τον έριξαν στο νερό. Ο άνδρας από την Ακτή Ελεφαντοστού είπε: “Σώστε με, δεν θέλω να πεθάνω…” Και τελικά μόνο το χέρι του ήταν πάνω από το νερό, και το σώμα βυθισμένο. Σιγά-σιγά το χέρι του γλίστρησε κάτω και το νερό τον τύλιξε». Ο συνεντευξιαζόμενος λέει επίσης ότι οι απαγωγείς του τον χτύπησαν.

«Γροθιές έπεφταν βροχή στο κεφάλι μου. Ήταν σαν να γρονθοκοπούσαν ένα ζώο». Και μετά λέει ότι τον έσπρωξαν, επίσης, στο νερό – χωρίς σωσίβιο. Ήταν σε θέση να κολυμπήσει μέχρι την ακτή, αλλά οι σοροί των άλλων δύο – Sidy Keita και Didier Martial Kouamou Nana – ανασύρθηκαν στις τουρκικές ακτές. Οι δικηγόροι του επιζώντος απαιτούν από τις ελληνικές αρχές να ανοίξουν μια υπόθεση διπλής δολοφονίας.

Τον Ιούνιο του 2023, μια υπερφορτωμένη μηχανότρατα αναποδογυρίζει μπροστά από ένα περιπολικό σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής. Περισσότεροι από 600 άνδρες, γυναίκες και παιδιά πεθαίνουν στο νερό. «Ποιος είναι όμως υπεύθυνος και φταίει το λιμενικό;» διερωτώνται οι συντάκτες του άρθρου αναφερόμενοι στο ναυάγιο της Πύλου.

Με δεμένα χέρια τούς ρίχνουν στο νερό

Ένας άλλος άνδρας, από τη Σομαλία, είπε στο BBC πώς τον Μάρτιο του 2021 είχε συλληφθεί από τον ελληνικό στρατό κατά την άφιξή του στο νησί της Χίου, ο οποίος στη συνέχεια τον παρέδωσε στο λιμενικό. Είπε ότι του είχαν δέσει τα χέρια του πίσω από την πλάτη του, πριν τον ρίξουν στο νερό.

Στο περιστατικό με τις περισσότερες απώλειες ανθρωπίνων ζωών – τον Σεπτέμβριο του 2022 – ένα σκάφος που μετέφερε 85 μετανάστες αντιμετώπισε προβλήματα κοντά στη Ρόδο όταν χάλασε ο κινητήρας του.

Ο Mohamed, από τη Συρία, μας είπε ότι τηλεφώνησαν στο ελληνικό λιμενικό για βοήθεια – και εκείνοι τους φόρτωσαν σε μια βάρκα, τους επέστρεψαν στα τουρκικά χωρικά ύδατα και τους έβαλαν σε φουσκωτές λέμβους.

Ο Mohamed λέει ότι στη λέμβο που δόθηκε στον ίδιο και την οικογένειά του δεν είχε κλείσει σωστά η βαλβίδα της. «Αμέσως αρχίσαμε να βυθιζόμαστε, μας είδαν… Μας άκουσαν όλους να ουρλιάζουμε και όμως μας άφησαν», περιγράφει στο BBC.

«Το πρώτο παιδί που πέθανε ήταν ο γιος του ξαδέλφου μου… Μετά από αυτό ήταν ένα προς ένα. Άλλο παιδί, άλλο παιδί, μετά εξαφανίστηκε ο ίδιος ο ξάδερφός μου. Μέχρι το πρωί επτά ή οκτώ παιδιά είχαν πεθάνει. Τα παιδιά μου δεν πέθαναν μέχρι το πρωί… λίγο πριν φτάσει η τουρκική ακτοφυλακή».

Η ελληνική νομοθεσία επιτρέπει σε όλους τους μετανάστες που ζητούν άσυλο να καταγράψουν την αίτησή τους σε αρκετά από τα νησιά σε ειδικά κέντρα καταγραφής, αναφέρει το BBC και προσθέτει ότι οι συνεντευξιαζόμενοι – με τους οποίους επικοινώνησαν με τη βοήθεια του οργανισμού υποστήριξης μεταναστών Consolidated Rescue Group – είπαν ότι συνελήφθησαν πριν μπορέσουν να φτάσουν σε αυτά τα κέντρα.

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ισχυρίζονται ότι χιλιάδες άνθρωποι που ζητούν άσυλο στην Ευρώπη έχουν αναγκαστεί παράνομα να επιστρέψουν από την Ελλάδα στην Τουρκία και έχουν στερηθεί το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο, το οποίο κατοχυρώνεται στο διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Ο Αυστριακός ακτιβιστής Fayad Mulla μας είπε ότι ανακάλυψε ο ίδιος πόσο μυστικές φαίνεται να είναι τέτοιες επιχειρήσεις τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, στο ελληνικό νησί της Λέσβου.

Οδηγώντας προς την τοποθεσία μιας υποτιθέμενης αναγκαστικής επιστροφής μετά από μια πληροφορία, τον σταμάτησε ένας άνδρας με κουκούλα – ο οποίος αργότερα αποκαλύφθηκε ότι εργαζόταν για την αστυνομία. Είπε ότι η αστυνομία προσπάθησε στη συνέχεια να διαγράψει το βίντεο που κατέγραψε και τον κατηγόρησε για αντίσταση κατά της αρχής. Τελικά, δεν ελήφθησαν περαιτέρω μέτρα.

Δύο μήνες αργότερα, σε ένα παρόμοιο μέρος, ο Mulla κατάφερε να κινηματογραφήσει ενα pushback, που δημοσιεύτηκε από τους New York Times.

Μια ομάδα που περιελάμβανε γυναίκες και μωρά ξεφορτώθηκε από το πίσω μέρος ενός φορτηγού χωρίς σήμα και κατέβηκε σε μια προβλήτα σε μια μικρή βάρκα.

Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν σε ένα σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής πιο μακριά από την ακτογραμμή, μεταφέρθηκαν στη θάλασσα και στη συνέχεια τοποθετήθηκαν σε μια σχεδία όπου τους άφησαν να παρασυρθούν. Αργότερα διασώθηκαν από την τουρκική ακτοφυλακή.

Μια ερευνήτρια δημοσιογράφος με την οποία μιλήσε το βρετανικό μέσο από το νησί της Σάμου λέει ότι άρχισε να συνομιλεί με ένα μέλος των ελληνικών ειδικών δυνάμεων μέσω της εφαρμογής γνωριμιών Tinder.

Όταν της τηλεφώνησε από αυτό που περιέγραψε ως «πολεμικό πλοίο», η Romy van Baarsen τον ρώτησε περισσότερα για τη δουλειά του – και τι συνέβη όταν οι δυνάμεις του εντόπισαν μια βάρκα με πρόσφυγες.

Απάντησε ότι «τους έστειλαν πίσω» και είπε ότι τέτοιες εντολές ήταν «από τον υπουργό», προσθέτοντας ότι θα τιμωρηθούν αν δεν σταματούσαν το σκάφος.

Η Ελλάδα ωστόσο συνεχίζει να αρνείται ότι εκτελεί pushbacks.

Πηγή: iEidiseis