Το ακροδεξιό, ισλαμοφοβικό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς κέρδισε με διαφορά στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες, Τετάρτη, στην Ολλανδία, σύμφωνα με τα exit polls, ένας εκλογικός σεισμός που κινδυνεύει να έχει γίνει αισθητός σε όλη την Ευρώπη.
Το PVV (Κόμμα της Ελευθερίας) συγκεντρώνει 35 από τις 150 έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ipsos, μια πλειοψηφία που θεωρείται πολύ άνετη καθώς η κάτω βουλή είναι κατακερματισμένη. Η συμμαχία των Πράσινων- Εργατικών, της οποίας ηγείται ο Φρανς Τίμερμανς, έρχεται στη δεύτερη θέση με 25 έδρες, ενώ το κεντροδεξιό VDD συγκεντρώνει 24.
Το αντιμεταναστευτικό μήνυμα του Βίλντερς φαίνεται ότι είχε απήχηση στους Ολλανδούς ψηφοφόρους, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός της χώρας.
«Δεν μπορείτε πλέον να αγνοείτε» το PVV, τόνισε ο Βίλντερς καλώντας τα άλλα κόμματα να συνεργαστούν για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Πριν από τις εκλογές οι ηγέτες των τριών άλλων μεγάλων κομμάτων διαβεβαίωναν ότι δεν θα συμμετάσχουν σε κυβέρνηση υπό το PVV.
Όμως μετά τα exit polls ο Πίτερ Όμτζιγκτ — επικεφαλής ενός νέου κόμματος, του Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου (NSC), που επίσης έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό — δήλωσε «διαθέσιμος» να ηγηθεί της Ολλανδίας, παραδεχόμενος ωστόσο ότι η διαδικασία «δεν θα είναι εύκολη». Το NSC, που ιδρύθηκε το καλοκαίρι, συγκέντρωσε 20 έδρες.
Ωστόσο ο Τίμερμανς απέρριψε την ιδέα συνεργασίας με τον Βίλντερς, τονίζοντας ότι «έχει έρθει η ώρα να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία».
«Πρόκειται για μια τεράστια νίκη και αυτό δημιουργεί νέα δυναμική», δήλωσε ο Ντίντερικ βαν Βικ του ινστιτούτου Clingendael. Τα άλλα κόμματα διέπραξαν στρατηγικό λάθος δίνοντας έμφαση στο μεταναστευτικό, παίζοντας με αυτό τον τρόπο το παιχνίδι του PVV, εκτίμησε.
Ο Ρούτε προκάλεσε σοκ τον Ιούλιο στην Ολλανδία ανακοινώνοντας την πτώση της κυβέρνησης έπειτα από «ανυπέρβλητες» διαφωνίες σχετικά με τη μετανάστευση. Μερικές ημέρες αργότερα ανακοίνωσε πως αποχωρεί από την πολιτική.
Η διάδοχος του Ρούτε, η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ 46 ετών, επίσης τάχθηκε υπέρ του περιορισμού των αιτούντων άσυλο. Αυτή η πρώην πρόσφυγας είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις όταν δήλωσε ότι είναι έτοιμη να συγκυβερνήσει με το κόμμα του Βίλντερς, αλλά στη συνέχεια απέρριψε την ιδέα μιας κυβέρνησης στην οποία θα ήταν εκείνος πρωθυπουργός.
«Ολλανδός Τραμπ»
Αν επιβεβαιωθεί από τα οριστικά αποτελέσματα, η νίκη του Βίλντερς σηματοδοτεί μια έντονη στροφή προς τα δεξιά, η οποία θα γίνει δεκτή με ανησυχία από τις Βρυξέλλες: το PVV έχει δεσμευθεί, μεταξύ άλλων, για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην ΕΕ.
Ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν χαιρέτισε στο Χ «τους ανέμους της αλλαγής». Και στη Γαλλία η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν συνεχάρη τον Βίλντερς και το κόμμα του «για τη θεαματική απόδοσή τους στις βουλευτικές εκλογές, η οποία επιβεβαιώνει την αυξανόμενη προσήλωση στην υπεράσπιση των εθνικών ταυτοτήτων».
Ο Βίλντερς συχνά χαρακτηρίζεται ο «Ολλανδός Τραμπ», με την κόμμωσή του να παραπέμπει στον Τραμπ, αν και εισήλθε στην πολιτική πολύ νωρίτερα από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ.
Μη διστάζοντας να χαρακτηρίσει τους Μαροκινούς «καθάρματα» ή να προτείνει τη διεξαγωγή διαγωνισμών σκίτσων του προφήτη Μωάμεθ, ο Βίλντερς έχτισε την καριέρα του μαχόμενος κατά αυτού που αποκαλεί «ισλαμική εισβολή» στη Δύση.
Ούτε τα προβλήματά του με τη δικαιοσύνη –κρίθηκε ένοχος για προσβολή των Μαροκινών—, ούτε οι απειλές κατά της ζωής του, εξαιτίας των οποίων τον φρουρεί ισχυρή αστυνομική δύναμη από το 2004, τον έχουν αποθαρρύνει.
Πιο πρόσφατα ο Βίλντερς προσπάθησε να ρίξει τους τόνους στη λαϊκιστική ρητορική του και να επικεντρωθεί και σε κάποια άλλα από τα θέματα που απασχολούν τους ψηφοφόρους.
«Πολύ δύσκολο»
Εκτός από τη μετανάστευση, οι Ολλανδοί ανησυχούν ιδιαίτερα για το «αν θα τους μείνουν χρήματα στο πορτοφόλι», κατήγγειλε. Μάλιστα δήλωσε έτοιμος να αφήσει στην άκρη τις απόψεις του για το ισλάμ προκειμένου να κυβερνήσει.
Όμως η διακήρυξη αρχών του PVV παραμένει ξενοφοβική. Προτείνει την αποκατάσταση των ελέγχων στα ολλανδικά σύνορα, την κράτηση και την απέλαση των παράτυπων μεταναστών, την απέλαση των Σύρων αιτούντων άσυλο και την επανεισαγωγή των αδειών εργασίας για τους πολίτες χωρών εκτός ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, υπερασπίζεται την προσέγγιση: «η Ολλανδία πρώτα». Για το ισλάμ το PVV αναφέρει ότι «η Ολλανδία δεν είναι μια ισλαμική χώρα. Ούτε σχολεία, ούτε Κοράνια, ούτε τεμένη».
«Μια πολύ δύσκολη περίοδος ξεκινά για τους μουσουλμάνους», δήλωσε ο Μουχσίν Κοκτάς του οργανισμού επαφής για τους μουσουλμάνους και την κυβέρνηση (CMO) μιλώντας στο πρακτορείο ANP.
«Η εποχή Ρούτε τελειώνει με μια ακροδεξιά, λαϊκιστική εξέγερση που συγκλονίζει (τη Χάγη) ως τα θεμέλιά της», σχολίασε η κεντροδεξιά ολλανδική εφημερίδα NRC.
Ένας συνασπισμός του PVV, του VVD και του νέου κόμματος Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC) του κεντρώου βουλευτή Πίτερ Όμτζιγκτ συγκεντρώνει 81 έδρες, καθιστώντας τον τον πιο προφανή συνδυασμό. Ωστόσο είναι πιθανό να χρειαστούν μήνες δύσκολων συνομιλιών για να επιτευχθεί συμφωνία, καθώς κανένα από τα κόμματα με τα οποία ο Βίλντερς θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση δεν συμμερίζεται τις αντιευρωπαϊκές απόψεις του.
«Είμαι πεπεισμένος ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία», δήλωσε ο ίδιος κατά την ομιλία του αργά χθες. «Θέλουμε να κυβερνήσουμε (…) και θα κυβερνήσουμε», τόνισε.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ο Βίλντερς έριξε τους τόνους, προτιμώντας να επικεντρωθεί σε θέματα όπως το κόστος ζωής, σε βαθμό που κάποιοι αναλυτές άρχισαν να τον αποκαλούν «Χερτ Μίλντερς» (Ήπιο Χερτ).
Όμως παρά τη φαινομενική αλλαγή τόνου του Βίλντερς, οι θέσεις του κόμματός του παραμένουν ίδιες. Το προεκλογικό του πρόγραμμα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το πάγωμα των διαδικασιών παροχής ασύλου, δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην ΕΕ και αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου, μεταξύ άλλων.
Ισλάμ
«Με τη μείωση της εισροή αιτούντων άσυλο και της μετανάστευσης προς την Ολλανδία, ο εξισλαμισμός της χώρας μας θα περιοριστεί», αναφέρει το προεκλογικό πρόγραμμα του PVV.
«Η Ολλανδία δεν είναι μια ισλαμική χώρα: ούτε μουσουλμανικά σχολεία, ούτε Κοράνια ούτε τεμένη». «Θέλουμε λιγότερο ισλάμ στην Ολλανδία και θα το καταφέρουμε χάρη σε λιγότερη μη δυτική μετανάστευση και την πλήρη αναστολή της παροχής ασύλου».
Επίσης προβλέπει «την απαγόρευση της ισλαμικής μαντίλας στα κυβερνητικά κτίρια».
Μετανάστευση
Μετά τη νίκη του ο Βίλντερς δήλωσε ότι «η Ολλανδία θα επιστρέψει στους Ολλανδούς, το τσουνάμι (των παροχών) ασύλου και της μετανάστευσης θα ανασχεθεί».
Στο πρόγραμμά του το PVV προβλέπει «πάγωμα του ασύλου» και «μια μεταναστευτική πολιτική εν γένει πιο περιοριστική», καθώς και παρέκκλιση από τους ευρωπαϊκούς κανόνες που αφορούν την παροχή ασύλου και τη μετανάστευση.
Το κόμμα επιθυμεί να αποκατασταθούν οι έλεγχοι στα ολλανδικά σύνορα και να επαναπροωθούνται οι αιτούντες άσυλο που προσπαθούν να εισέλθουν στην Ολλανδία προερχόμενοι από «γειτονικές, ασφαλείς χώρες».
Οι παράτυποι μετανάστες θα συλλαμβάνονται και θα απελαύνονται. Οι Σύροι η αίτηση των οποίων για παροχή ασύλου έχει γίνει δεκτή επίσης θα απελαύνονται, διότι «κάποιες περιοχές της Συρίας είναι πλέον ασφαλείς». Οι πρόσφυγες που έχουν λάβει άδεια παραμονής, θα τη χάνουν «αν πάνε διακοπές στη χώρα καταγωγής τους».
Ευρώπη
Το PVV θέλει «την Ολλανδία κυρίαρχη, την Ολλανδία υπεύθυνη για το δικό της νόμισμα, τα σύνορά της και να υιοθετεί δικούς της κανόνες».
Κατά συνέπεια το κόμμα απορρίπτει οποιαδήποτε «πολιτική ένωση», όπως την ΕΕ, «έναν θεσμό που υφαρπάζει ολοένα και περισσότερες εξουσίες, μονοπωλεί τα χρήματα των φορολογούμενων και μας επιβάλλει τις διαταγές της».
Το κόμμα του Βίλντερς επιθυμεί «τη διεξαγωγή δεσμευτικού δημοψηφίσματος για το Nexit», την αποχώρηση της Ολλανδίας από την ΕΕ.
Εν αναμονή αυτού του δημοψηφίσματος η Ολλανδία επιθυμεί να λαμβάνει περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά να μην συμβάλλει στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό περισσότερα χρήματα από όσα λαμβάνει.
Το κόμμα απορρίπτει εξάλλου κάθε νέα επέκταση της ΕΕ και επιθυμεί να αποκατασταθεί το δικαίωμα του βέτο στις Βρυξέλλες.
Τέλος, το PVV θέλει να υποσταλεί η σημαία της ΕΕ από τα κυβερνητικά κτίρια. «Είμαστε στην Ολλανδία, εδώ κυματίζει μόνο η εθνική σημαία».
Εξωτερική πολιτική
«Η βασική μας αρχή είναι η εξής: να ενεργούμε προς το συμφέρον της Ολλανδίας και των Ολλανδών. Η χώρα μας είναι υπεράνω όλων».
Το PVV «είναι μεγάλος φίλος της μοναδικής πραγματικής δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή: του Ισραήλ», τονίζεται στην πολιτική διακήρυξη του κόμματος. «Οι σχέσεις με το Ισραήλ θα ενισχυθούν, μεταξύ άλλων, μεταφέροντας την πρεσβεία μας στην Ιερουσαλήμ», σημειώνει.
Ο Βίλντερς έχει επίσης δεσμευθεί να κλείσει την ολλανδική αντιπροσωπεία στη Ραμάλα, έδρα της «διεφθαρμένης Παλαιστινικής Αρχής».
Η Ολλανδία θα διακόψει «αμέσως» τις διπλωματικές σχέσεις με τις χώρες που εφαρμόζουν τη σαρία και όσες έχουν απειλήσει τη ζωή Ολλανδών βουλευτών.
Εξάλλου ο Βίλντερς έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η Ολλανδία θα πρέπει να σταματήσει να παρέχει όπλα στην Ουκρανία, καθώς η χώρα τα χρειάζεται για να υπερασπιστεί τον εαυτό της.
«Θα πρέπει να βρούμε τρόπους να ανταποκριθούμε τις ελπίδες των ψηφοφόρων μας. Να βάλουμε τους Ολλανδούς πρώτα», έχει τονίσει.
Κλίμα
«Εδώ και δεκαετίες μας φοβερίζουν με την κλιματική αλλαγή (…) Πρέπει να σταματήσουμε να φοβόμαστε», τονίζει το PVV.
Η Ολλανδία διαθέτει τους καλύτερους παγκοσμίως επιστήμονες εξειδικευμένους στην υδραυλική μηχανική και δεν θα πρέπει να πανικοβάλλεται μπροστά στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, αναφέρει στο προεκλογικό του πρόγραμμα.
Παράλληλα ζητεί να αυξηθουν οι εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Βόρεια Θάλασσα και να διατηρηθούν ανοικτά τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργούν με άνθρακα ή φυσικό αέριο.
«Το PVV τάσσεται επίσης υπέρ της γρήγορης κατασκευής νέων πυρηνικών εργοστασίων».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ