Το κοινοβούλιο της Χιλής, εκεί όπου η εγκληματικότητα βρίσκεται σε άνοδο, ενέκρινε χθες Τετάρτη το «νόμο της εύκολης σκανδάλης» (Gatillo fácil).
Ετσι, οι δυνάμεις επιβολής της τάξης στη Χιλή θα μπορούν πλέον να λογαριάζουν στο «τεκμήριο της νόμιμης άμυνας», δυνάμει αυτού του νέου νόμου, όπως αναφέρει το ΑΠΕ.
Η δολοφονία, την περασμένη εβδομάδα, μιας υπαξιωματικού των καραμπινιέρων —η Ρίτα Ολιβάρες δέχθηκε καταιγισμό πυρών καθώς έβγαινε από το υπηρεσιακό της αυτοκίνητο— επιτάχυνε την υιοθέτηση του.
Το κείμενο προβλέπει πως για κάθε στρατιωτικό ή αστυνομικό που κάνει χρήση του υπηρεσιακού του όπλου θα έχει ισχύ το τεκμήριο της νόμιμης άμυνας, το οποίο δεν θα αίρεται παρά μόνο αν έρευνα δείξει πως έδρασε κακόβουλα.
«Tο σχέδιο νόμου ορίζει πως όταν αστυνομικός χρησιμοποιεί όπλο σε νόμιμη άμυνα, ή για να υπερασπιστεί τρίτο επειδή η ζωή του διατρέχει κίνδυνο, θα θεωρείται πως έδρασε τηρώντας τους επαγγελματικούς κανόνες, εκτός αν έρευνα αποδείξει το αντίθετο», εξήγησε η υπουργός Εσωτερικών Καρολίνα Τοά.
«Πέθαναν αστυνομικοί για να δει το φως της ημέρας αυτό το νομοσχέδιο (…) Προστατεύστε την αστυνομία μας, δώστε της περισσότερες εξουσίες, ξαναδώστε ελπίδα στους Χιλιανούς», είπε από την πλευρά του ο βουλευτής της αντιπολίτευσης Αντρές Λόνγκτον, εισηγητής του νομοσχεδίου.
Το αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου, το οποίο κατά τη διάρκεια της συζήτησης χαρακτηρίστηκε νόμος της «εύκολης σκανδάλης» από όσους εναντιώνονταν στις διατάξεις του, επικρίθηκε από ειδικούς σε θέματα ποινικού δικαίου και από τα Ηνωμένα Έθνη.
«Δεν συμμορφώνεται προς το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα», τόνισε ο Γιαν Γιαράμπ, στέλεχος του ΟΗΕ αρμόδιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λατινική Αμερική.
Ορισμένες αμφιλεγόμενες διατάξεις απαλείφθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο κοινοβούλιο, ιδίως αυτή που προέβλεπε πως αστυνομικοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν όπλα αν δέχονταν επίθεση από τουλάχιστον δύο άοπλους.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, η εγκληματικότητα είναι η βασική ανησυχία των πολιτών της Χιλής. Η αύξηση των εγκλημάτων στη χώρα της Λατινικής Αμερικής ώθησε την κυβέρνηση του προέδρου Γκαμπριέλ Μπόριτς να ανακοινώσει ομοβροντία μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Σύμφωνα με δημόσιο θεσμό αρμόδιο για την πρόληψη της εγκληματικότητας, το 2022 οι ανθρωποκτονίες αυξήθηκαν κατά 33,4% σε σύγκριση με την περασμένη χρονιά. Επρόκειτο για τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση αυτού του δείκτη σε όλη τη Λατινική Αμερική, πίσω μόνο από τον Ισημερινό (+80%).
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του CNN, η Χιλή αντιμετωπίζει τόσο μια ισχυρή εισροή εγκληματικής δραστηριότητας που σχετίζεται με το εμπόριο ναρκωτικών στις πόλεις όσο και την επέκταση των διακινητών ναρκωτικών που εκμεταλλεύονται ιστορικές εντάσεις μεταξύ του κράτους και των αυτόχθονων κοινοτήτων στο νότο.
Πολιτικά και οικονομικά σταθερή, η χώρα είχε εδώ και καιρό χαμηλά ποσοστά εγκληματικότητας σε σύγκριση με την υπόλοιπη περιοχή. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση του Insight Crime «ενώ η Χιλή απέφευγε για πολύ καιρό το είδος της εγκληματικής δραστηριότητας και των συμμοριών που μάστιζε άλλες χώρες, αυτό δεν φαίνεται πλέον να ισχύει».
Το Τμήμα Πρόληψης του Εγκλήματος της Χιλής ανέφερε ότι οι ανθρωποκτονίες αυξήθηκαν κατά σχεδόν 30% μεταξύ 2019 και 2020, με την αστυνομία να αποδίδει την άνοδο στην πανδημία, την οικονομική επιβράδυνση και την επακόλουθη αύξηση του παράνομου εμπορίου. Ενώ οι ανθρωποκτονίες μειώθηκαν κατά 21,8% μεταξύ 2020 και 2021, τα σωρευτικά στοιχεία από το 2017 δείχνουν μια συνολική αύξηση του ποσοστού δολοφονιών.
