Οι σκηνές σου αφήνουν έναν κόμπο στο στομάχι. Στο ντοκιμαντέρ του Netflix «Bad Influence: The Dark Side of Kidfluencing», δύο έφηβοι πιέζονται να φιληθούν μπροστά στην κάμερα από ενήλικες — έναν γονέα και έναν εικονολήπτη. Στο «The Devil in the Family: The Ruby Franke Story» του Hulu, προβάλλονται δραματικές σκηνές με τον 12χρονο γιο της Franke να εμφανίζεται στην πόρτα ενός γείτονα με σημάδια από μονωτική ταινία στον αστράγαλο, ζητώντας να καλέσουν την αστυνομία. 

Τα δύο ντοκιμαντέρ που κυκλοφόρησαν φέτος ρίχνουν φως στους κινδύνους του διαδικτυακού περιεχομένου με τα παιδιά στο επίκεντρο. Το «Bad Influence» εξετάζει καταγγελίες για κακοποίηση και εκμετάλλευση από 11 πρώην μέλη του εφηβικού YouTube συλλογικού “The Squad” κατά της Tiffany Smith — που διαχειριζόταν το κανάλι με πάνω από δύο εκατομμύρια συνδρομητές — και του πρώην συντρόφου της Hunter Hill και οι δύο αρνήθηκαν τις κατηγορίες και η υπόθεση διευθετήθηκε εξωδικαστικά για περίπου 1,85 εκατομμύρια δολάρια πέρυσι. 

Η Ruby Franke, μητέρα έξι παιδιών, δήλωσε ένοχη σε τέσσερις κατηγορίες για επιβαρυμένη παιδική κακοποίηση το 2023, αφού αρνήθηκε στα παιδιά της επαρκές φαγητό και νερό και τα απομόνωσε, καθώς ανέπτυσσε ένα οικογενειακό κανάλι στο YouTube που έφτασε σχεδόν τους 2,5 εκατομμύρια συνδρομητές πριν διαγραφεί. Θα εκτίσει ποινή φυλάκισης έως και 30 ετών. 

Οι ανησυχίες για τη μεταχείριση των παιδιών στο χώρο του θεάματος υπάρχουν από την εποχή της Τζούντι Γκάρλαντ μέχρι και το περσινό «Quiet on Set: The Dark Side of Kids TV», όπου πρώην ηθοποιοί του Nickelodeon περιγράφουν επιζήμιες και σεξουαλικά ακατάλληλες συνθήκες εργασίας. Λιγότερο είχε εξεταστεί ο κόσμος των παιδικών influencers, που τώρα αρχίζουν να μιλούν για τις σκληρές, μη ασφαλείς ή συναισθηματικά επιβαρυντικές απαιτήσεις τού να προβάλλονται από τους ίδιους τους γονείς τους. 

Ίσως ο θεατής να αναρωτηθεί: «Μα δεν υπάρχουν νόμοι γι’ αυτό;» 

«Έχουμε τεκμηριωμένα στοιχεία για τον προβληματικό κύκλο του Χόλιγουντ και των παιδιών-ηθοποιών, αλλά δεν έχουμε αντίστοιχα δεδομένα για τα παιδιά influencers, κυρίως επειδή το φαινόμενο είναι πολύ νέο» λέει ο Chris McCarty, ιδρυτής και διευθυντής του οργανισμού Quit Clicking Kids που έχει ως στόχο να σταματήσει τη “χρηματοποίηση” των ανηλίκων. «Πολλά από αυτά τα παιδιά είναι τόσο μικρά που δεν καταλαβαίνουν καν τι τους συμβαίνει, πόσο μάλλον να μιλήσουν γι’ αυτό». 

Οι νόμοι που προστατεύουν τους καλλιτέχνες στην παιδική ηλικία — που σε κάποιες περιπτώσεις προβλέπουν την εκπαίδευσή τους, θέτουν όρια στις ώρες εργασίας — ρυθμίζουν θεατρικές και κινηματογραφικές βιομηχανίες. Ο κόσμος των δημιουργών ψηφιακού περιεχομένου όμως, όπου ένας λογαριασμός με μεγάλο κοινό μπορεί να αποφέρει εκατομμύρια ετησίως παραμένει σε μεγάλο βαθμό αρρύθμιστος. 

Ο McCarty συνεργάστηκε με τη Νομοθετική Συνέλευση της Καλιφόρνιας για τη σύνταξη μιας τροποποίησης στον Νόμο Coogan, μια νομοθεσία που θεσπίστηκε το 1939 και απαιτεί από τους εργοδότες να αποταμιεύουν το 15% των εσόδων των παιδιών-ηθοποιών σε έναν καταπιστευτικό λογαριασμό. Τον Σεπτέμβριο του 2024 ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Gavin Newsom, υπέγραψε το Senate Bill 764, το οποίο απαιτεί από τους δημιουργούς που παρουσιάζουν παιδιά στο 30% ή περισσότερο του περιεχομένου τους να τοποθετούν ένα αναλογικό ποσοστό των εσόδων τους σε έναν λογαριασμό καταπίστευσης, τον οποίο το παιδί θα μπορεί να έχει πρόσβαση όταν γίνει 18 ετών. Ο νόμος τέθηκε σε ισχύ φέτος, καθιστώντας την Καλιφόρνια την τρίτη πολιτεία (μετά το Ιλινόι και τη Μινεσότα) που υιοθετεί οικονομικές προστασίες για παιδιά που εμφανίζονται σε περιεχόμενο κοινωνικών μέσων. 

Ορισμένοι γνωστοί οικογενειακοί vloggers μετακόμισαν από την Καλιφόρνια στο Τενεσί αμέσως μετά. Η οικογένεια LaBrant, των οποίων το κανάλι στο YouTube έχει 12,8 εκατομμύρια συνδρομητές και η μητέρα Savannah έχει 30,3 εκατομμύρια ακολούθους στο TikTok, εξήγησε τη μετακόμισή τους στο Νάσβιλ με μια ανάρτηση λέγοντας: «Πραγματικά νιώθουμε ότι αυτό είναι το μέρος όπου ο Θεός καλεί την οικογένειά μας.» 

Η Brittany Xavier, μια δημοφιλής TikTok creator με πάνω από 3 εκατομμύρια ακολούθους, της οποίας το περιεχόμενο αφορά κυρίως τα τρία παιδιά της απέδωσε τη μετακόμισή της στο Νάσβιλ στο ότι βρήκαν μούχλα στο νοικιασμένο σπίτι τους στην Καλιφόρνια. 

Η τροποποίηση του Νόμου Coogan θα μπορούσε να είναι η αρχή για ευρύτερη ρύθμιση. «Ο νόμος μπορεί επίσης να επεκταθεί ώστε να διασφαλίζει ότι τα παιδιά έχουν όρια στις ώρες εργασίας τους και προστασίες όσον αφορά την εγγυημένη εκπαίδευση» δήλωσε η Mary Jean Amon, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, ειδική στην έρευνα για τη γονική έκθεση και την αυτονομία και συναίνεση των παιδιών. 

Αυτό όμως ίσως αποδειχθεί δύσκολο, 

δεδομένης της έλλειψης ορίων ανάμεσα στην εργασία και το σπίτι για τα παιδιά influencers. Στο «The Devil in the Family» τα παιδιά της Franke διαμαρτύρονται ότι σπάνια είχαν χρόνο εκτός δημιουργίας περιεχομένου — τα παρασκήνια δείχνουν τον Chad, έναν από τους γιους της οικογένειας, σήμερα 20 ετών, να του ζητείται να απαντήσει με περισσότερο ενθουσιασμό, ενώ είναι κουρασμένος και δεν θέλει να είναι στην κάμερα. «Έμοιαζε περισσότερο με τηλεοπτικό πλατό παρά με σπίτι» λέει η Shari Franke, 22 ετών. 

«Για τα παιδιά influencers, οι κάμερες είναι πανταχού παρούσες, καθώς σχεδόν όλοι οι ενήλικες γύρω τους έχουν μία στο χέρι ανά πάσα στιγμή» τονίζει η Amon. «Αντί να υποδύονται χαρακτήρες, τα παιδιά παρατηρούνται ως ο εαυτός τους, ενώ ανταμείβονται υπερβολικά όταν ικανοποιούν τις επιθυμίες ξένων — και μερικές φορές τιμωρούνται όταν δεν το κάνουν.» 

Αυτοί οι «ακόλουθοι-ξένοι» αποτελούν έναν κίνδυνο πολύ πιο δύσκολο να ελεγχθεί. Η Deja Smith, μια μαμά στο σπίτι από την περιοχή του Χιούστον, δημιουργεί βίντεο lifestyle στο Instagram και στο TikTok, όπου έχει περίπου 140.000 ακόλουθους. Μοιραζόταν λεπτομέρειες και φωτογραφίες της νεογέννητης κόρης της για το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου έτους της ζωής της — μέχρι που άγνωστοι άρχισαν να την αναγνωρίζουν δημόσια και να αφήνουν ανησυχητικά σχόλια στα social media. Αφού διάβασε περισσότερα για το πώς οι χρήστες μπορούν να χειραγωγούν εικόνες παιδιών μέσω AI ή να εντοπίζουν προσωπικά δεδομένα όπως διευθύνσεις από φωτογραφίες, διέγραψε όλες τις εικόνες της κόρης της από το διαδίκτυο. 

«Ειλικρινά νιώθω άβολα βλέποντας λογαριασμούς οικογενειακών vloggers που περιστρέφονται γύρω από το παιδί τους» είπε η Smith. «Δεν με ενδιαφέρει και τους κάνω block γιατί δεν θέλω να είμαι μέρος ή υποστηρικτής αυτού του είδους περιεχομένου». 

*Με στοιχεία από τους New York Times. 

 

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.