Όταν αναφερόμαστε στον William S. Burroughs πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε στο νου μας ότι μιλάμε για τον άνθρωπο που αποτέλεσε την μεγαλύτερη λογοτεχνική επιρροή σε αυτό που ονομάζουμε ευρύτερα ποπ κουλτούρα. Ο ζοφερός κόσμος του και η αντισυμβατική στάση ζωής που κράτησε μέχρι το τέλος του, πριν 26 χρόνια, αποτέλεσαν τον σπόρο για την έμπνευση καλλιτεχνών από τον Ντέιβιντ Μπάουι μέχρι τον Μπομπ Ντίλαν, από τους Beatles μέχρι τους Pink Floyd και από την Patti Smith μέχρι τους Coil.
Περισσότερο απ’ όλα βέβαια ευθύνεται για την “βάπτιση” ενός ολόκληρου μουσικού ιδιώματος, του Heavy metal: πρώτοι οι Steppenwolf χρησιμοποίησαν στο τραγούδι τους «Born To Be Wild» την έκφραση “heavy metal thunder”, η οποία περιέχεται στο βιβλίο του Μπάροουζ, “The Soft Machine”.
Όταν ο Μπάροουζ «προσγειώθηκε» στα μέσα της δεκαετίας του ’70 ξανά στο αγαπημένο του «Μεγάλο Μήλο», έγινε θαμώνας του club CBGB, λίκνο συγκροτημάτων όπως οι Ramones, η Πάτι Σμιθ και οι Talking Heads, μπήκε στον κύκλο τους και σύντομα έγινε ένα με το αναδυόμενο πανκ κίνημα, το οποίο του απένειμε ομόφωνα τον τίτλο του “Νονού Της Πανκ”. Ήταν αυτός που το 1977 από την άλλη μεριά του Ατλαντικού έστειλε τηλεγράφημα συμπαράστασης στους Σεξ Πιστολς και το τραγούδι τους “God Save The Queen” για τον αγώνα τους κατά της μοναρχίας δηλώνοντας: “Αυτό που χρειάζεται η Αγγλία είναι είκοσι χιλιάδες άτομα που θα βγουν στους δρόμους και θα φωνάξουν «Στο διάβολο η Βασίλισσα!». Είναι ο,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί σε μια χώρα που οδεύει προς τη χρεοκοπία!”.
Ο Μπάροουζ έμεινε στην ιστορία κυρίως για μια τεχνική που πρώτος εφάρμοσε κατά τη διάρκεια της συγγραφής ενός βιβλίου: η cut-up technique δεν είναι τίποτα άλλο παρά, όπως ο ίδιος έλεγε χαρακτηριστικά, “μοντάζ εφαρμοσμένο σε συγγραφικό επίπεδο”. Μια συρραφή κι επικόλληση σκόρπιων σκέψεων του, κατά τα πρότυπα του “brainstorming” της ψυχολογίας.
Ο ίδιος ο Μπάουι οφείλει πολλά στον άνθρωπο και λογοτέχνη Μπάροουζ: το άλμπουμ του Diamond Dogs (1974) στηρίζεται στο έργο του, ενώ απότισε φόρο τιμής στην τεχνική του cut up στη γκοθικ-ροκ-οπερα-ουτε-κι-εγω-ο-ιδιος-δεν-ξερω-τι-εφτιαξα-άλμπουμ του “Outside” (1995) λέγοντας “Το έργο του Μπάροουζ με άγγιξε, με τον τρόπο που ήταν δομημένο. Ένιωθα απόλυτα άνετα μέσα σε αυτό το χάος, το περιβάλλον της απόλυτης αναρχίας. Αυτός ο κατακερματισμός των εικόνων αποτελούσε για μένα μια ειλικρινέστερη εικόνα της πραγματικότητας που βιώνουμε”.
Aκόμη και το ίδιο το μουσικό κίνημα χιπ χοπ στηρίχτηκε κατά βάση στην λογοτεχνική παρακαταθήκη της τεχνικής του cut up: ο μύθος λέει ότι οι πρώτοι μαύροι dj από το Μπρονξ άρχισαν να κάνουν μείξεις ανάμεσα σε δυο δίσκους διαφορετικής μουσικής, επηρεασμένοι από το τρόπο του Μπάροουζ να δομεί και να αποδομεί τις λέξεις και τις εικόνες και να δημιουργεί ένα ετερογενές αλλά καινοτόμο σε ιδέες σύνολο.
Η τελευταίοι που αναγνώρισαν την προσφορά του Μπάροουζ στον πολιτισμό και στη Δυτική Κουλτούρα ήταν οι U2 και μάλιστα εις διπλούν: η πρώτη όταν, συνεπαρμένοι από τις εικόνες που περιγράφει στα βιβλία του, έφτιαξαν τα βιντεοκλίπ που παίζονταν κατά τη διάρκεια των συναυλιών τους στις παγκόσμιες περιοδείες Zoo Tv και Pop Mart και η δεύτερη όταν προσκάλεσαν τον γερο-Μπιλ να εμφανιστεί για πρώτη –και τελευταία δυστυχώς- φορά σε βιντεοκλίπ συγκροτήματος, στο “Last Night On Earth”, λίγους μήνες πριν αφήσει τα εγκόσμια, τον Αύγουστο του 1997.
Οι συλλογές του όπως η The Nova Collection είναι ένα πραγματικό πανηγύρι ήχων και λογοτεχνικών εικόνων, απ’ όπου τη μουσική υπογράφουν οι Φίλιπ Γκλας και Τζον Κέιτζ, ενώ οι Πατι Σμιθ και Φρανκ Ζάπα απαγγέλλουν στίχους από έργα του.
Τέλος, στα Dead City Radio (Island, 1990), επιλεγμένα κείμενα του ακούγονται με συνοδεία ατμοσφαιρικής μουσικής από τους Τζον Κέιτζ, Ντόναλντ Φάγκεν και Sonic Youth, ενώ στη συλλογή Like A Girl I Want To Keep You Coming, ένα διπλό άλμπουμ με τη συμμετοχή των Νικ Κέιβ, Λίντια Λιντς, Τομ Γουέιτς, Ντέμπορα Χάρι και Ντέιβιντ Μπερν, ο Μπάροουζ ποτέ δεν ακουγόταν πιο ροκ.
Ο Μπάροουζ, που πέθανε το 1997, μπορούσε να είναι οξύθυμος και απομονωμένος, αλλά ήταν πάντα γενναιόδωρος με τους νεότερους καλλιτέχνες. Όπου κι αν πήγαινε, δεν αργούσε να έρθει ένας μουσικός στην πόρτα του για να τον τιμήσει. Ενώ κάποιοι, όπως ο Ριντ και ο Ντίλαν, είχαν μόνο ένα συνάντηση, κάποιοι άλλοι ήταν πιο ευπρόσδεκτοι στα άδυτά του και έγιναν έμπιστοι φίλοι του. Δέθηκε με τον Μπάουι , ο οποίος μόλις είχε σκοτώσει τον Ziggy Stardust όταν συναντήθηκαν, ήταν στενός φίλος με την Πάτι Σμιθ, η οποία λάτρευε τους Beat συγγραφείς και έλεγε για τον Μπάροουζ: «Είναι τόσο ψηλά όσο ο Πάπας». Αφού γνώρισε τον Κομπέιν, με τον οποίο συνεργάστηκε στο single “The ‘Priest’ They Called Him” του 1993, ο Μπάροουζ είπε στον tour manager του τραγουδιστή: «Ο φίλος σας δεν έχει μάθει τα όριά του και δεν πρόκειται να τα καταφέρει αν συνεχίσει έτσι». Βέβαια, ίσως να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Burroughs δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τη μουσική, αν και είχε άλλα κοινά στοιχεία με πολλούς νέους πρωτοεμφανιζόμενους και τελικά εμφανίστηκε σε μερικά συμβολικά avant-garde άλμπουμ όπως το “Seven Souls” των Material και του Μπιλ Λάσγουελ. Αλλά, όπως και οι πολλοί νέοι, του άρεσε το διασπαστικό, αντικαθεστωτικό πνεύμα τους και μπορούσε να ταυτιστεί περισσότερο με εκείνους, όπως ο Κομπέιν, των οποίων η μόνη μέθοδος αντιμετώπισης των απαιτήσεων του έξω κόσμου ήταν η άφθονη χρήση ναρκωτικών.
Όταν αναφερόμαστε στον William S. Burroughs πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε στο νου μας ότι μιλάμε για τον άνθρωπο που αποτέλεσε την μεγαλύτερη λογοτεχνική επιρροή σε αυτό που ονομάζουμε ευρύτερα ποπ κουλτούρα. Ο ζοφερός κόσμος του και η αντισυμβατική στάση ζωής που κράτησε μέχρι το τέλος του, πριν 26 χρόνια, αποτέλεσαν τον σπόρο για την έμπνευση καλλιτεχνών από τον Ντέιβιντ Μπάουι μέχρι τον Μπομπ Ντίλαν, από τους Beatles μέχρι τους Pink Floyd και από την Patti Smith μέχρι τους Coil.
Περισσότερο απ’ όλα βέβαια ευθύνεται για την “βάπτιση” ενός ολόκληρου μουσικού ιδιώματος, του Heavy metal: πρώτοι οι Steppenwolf χρησιμοποίησαν στο τραγούδι τους «Born To Be Wild» την έκφραση “heavy metal thunder”, η οποία περιέχεται στο βιβλίο του Μπάροουζ, “The Soft Machine”.
Όταν ο Μπάροουζ «προσγειώθηκε» στα μέσα της δεκαετίας του ’70 ξανά στο αγαπημένο του «Μεγάλο Μήλο», έγινε θαμώνας του club CBGB, λίκνο συγκροτημάτων όπως οι Ramones, η Πάτι Σμιθ και οι Talking Heads, μπήκε στον κύκλο τους και σύντομα έγινε ένα με το αναδυόμενο πανκ κίνημα, το οποίο του απένειμε ομόφωνα τον τίτλο του “Νονού Της Πανκ”. Ήταν αυτός που το 1977 από την άλλη μεριά του Ατλαντικού έστειλε τηλεγράφημα συμπαράστασης στους Σεξ Πιστολς και το τραγούδι τους “God Save The Queen” για τον αγώνα τους κατά της μοναρχίας δηλώνοντας: “Αυτό που χρειάζεται η Αγγλία είναι είκοσι χιλιάδες άτομα που θα βγουν στους δρόμους και θα φωνάξουν «Στο διάβολο η Βασίλισσα!». Είναι ο,τι καλύτερο μπορεί να συμβεί σε μια χώρα που οδεύει προς τη χρεοκοπία!”.
Ο Μπάροουζ έμεινε στην ιστορία κυρίως για μια τεχνική που πρώτος εφάρμοσε κατά τη διάρκεια της συγγραφής ενός βιβλίου: η cut-up technique δεν είναι τίποτα άλλο παρά, όπως ο ίδιος έλεγε χαρακτηριστικά, “μοντάζ εφαρμοσμένο σε συγγραφικό επίπεδο”. Μια συρραφή κι επικόλληση σκόρπιων σκέψεων του, κατά τα πρότυπα του “brainstorming” της ψυχολογίας.
Ο ίδιος ο Μπάουι οφείλει πολλά στον άνθρωπο και λογοτέχνη Μπάροουζ: το άλμπουμ του Diamond Dogs (1974) στηρίζεται στο έργο του, ενώ απότισε φόρο τιμής στην τεχνική του cut up στη γκοθικ-ροκ-οπερα-ουτε-κι-εγω-ο-ιδιος-δεν-ξερω-τι-εφτιαξα-άλμπουμ του “Outside” (1995) λέγοντας “Το έργο του Μπάροουζ με άγγιξε, με τον τρόπο που ήταν δομημένο. Ένιωθα απόλυτα άνετα μέσα σε αυτό το χάος, το περιβάλλον της απόλυτης αναρχίας. Αυτός ο κατακερματισμός των εικόνων αποτελούσε για μένα μια ειλικρινέστερη εικόνα της πραγματικότητας που βιώνουμε”.
Aκόμη και το ίδιο το μουσικό κίνημα χιπ χοπ στηρίχτηκε κατά βάση στην λογοτεχνική παρακαταθήκη της τεχνικής του cut up: ο μύθος λέει ότι οι πρώτοι μαύροι dj από το Μπρονξ άρχισαν να κάνουν μείξεις ανάμεσα σε δυο δίσκους διαφορετικής μουσικής, επηρεασμένοι από το τρόπο του Μπάροουζ να δομεί και να αποδομεί τις λέξεις και τις εικόνες και να δημιουργεί ένα ετερογενές αλλά καινοτόμο σε ιδέες σύνολο.
Η τελευταίοι που αναγνώρισαν την προσφορά του Μπάροουζ στον πολιτισμό και στη Δυτική Κουλτούρα ήταν οι U2 και μάλιστα εις διπλούν: η πρώτη όταν, συνεπαρμένοι από τις εικόνες που περιγράφει στα βιβλία του, έφτιαξαν τα βιντεοκλίπ που παίζονταν κατά τη διάρκεια των συναυλιών τους στις παγκόσμιες περιοδείες Zoo Tv και Pop Mart και η δεύτερη όταν προσκάλεσαν τον γερο-Μπιλ να εμφανιστεί για πρώτη –και τελευταία δυστυχώς- φορά σε βιντεοκλίπ συγκροτήματος, στο “Last Night On Earth”, λίγους μήνες πριν αφήσει τα εγκόσμια, τον Αύγουστο του 1997.
Οι συλλογές του όπως η The Nova Collection είναι ένα πραγματικό πανηγύρι ήχων και λογοτεχνικών εικόνων, απ’ όπου τη μουσική υπογράφουν οι Φίλιπ Γκλας και Τζον Κέιτζ, ενώ οι Πατι Σμιθ και Φρανκ Ζάπα απαγγέλλουν στίχους από έργα του.
Τέλος, στα Dead City Radio (Island, 1990), επιλεγμένα κείμενα του ακούγονται με συνοδεία ατμοσφαιρικής μουσικής από τους Τζον Κέιτζ, Ντόναλντ Φάγκεν και Sonic Youth, ενώ στη συλλογή Like A Girl I Want To Keep You Coming, ένα διπλό άλμπουμ με τη συμμετοχή των Νικ Κέιβ, Λίντια Λιντς, Τομ Γουέιτς, Ντέμπορα Χάρι και Ντέιβιντ Μπερν, ο Μπάροουζ ποτέ δεν ακουγόταν πιο ροκ.
Ο Μπάροουζ, που πέθανε το 1997, μπορούσε να είναι οξύθυμος και απομονωμένος, αλλά ήταν πάντα γενναιόδωρος με τους νεότερους καλλιτέχνες. Όπου κι αν πήγαινε, δεν αργούσε να έρθει ένας μουσικός στην πόρτα του για να τον τιμήσει. Ενώ κάποιοι, όπως ο Ριντ και ο Ντίλαν, είχαν μόνο ένα συνάντηση, κάποιοι άλλοι ήταν πιο ευπρόσδεκτοι στα άδυτά του και έγιναν έμπιστοι φίλοι του. Δέθηκε με τον Μπάουι , ο οποίος μόλις είχε σκοτώσει τον Ziggy Stardust όταν συναντήθηκαν, ήταν στενός φίλος με την Πάτι Σμιθ, η οποία λάτρευε τους Beat συγγραφείς και έλεγε για τον Μπάροουζ: «Είναι τόσο ψηλά όσο ο Πάπας». Αφού γνώρισε τον Κομπέιν, με τον οποίο συνεργάστηκε στο single “The ‘Priest’ They Called Him” του 1993, ο Μπάροουζ είπε στον tour manager του τραγουδιστή: «Ο φίλος σας δεν έχει μάθει τα όριά του και δεν πρόκειται να τα καταφέρει αν συνεχίσει έτσι». Βέβαια, ίσως να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Burroughs δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τη μουσική, αν και είχε άλλα κοινά στοιχεία με πολλούς νέους πρωτοεμφανιζόμενους και τελικά εμφανίστηκε σε μερικά συμβολικά avant-garde άλμπουμ όπως το “Seven Souls” των Material και του Μπιλ Λάσγουελ. Αλλά, όπως και οι πολλοί νέοι, του άρεσε το διασπαστικό, αντικαθεστωτικό πνεύμα τους και μπορούσε να ταυτιστεί περισσότερο με εκείνους, όπως ο Κομπέιν, των οποίων η μόνη μέθοδος αντιμετώπισης των απαιτήσεων του έξω κόσμου ήταν η άφθονη χρήση ναρκωτικών.
