Όταν ημουν πιτσιρικάς – και δεν εννοώ στα 14 μου, που άκουγα Guns n’ Roses, εννοώ μετά τα 20 μου χρόνια – ξαφνικά ανακάλυψα τον Ούγγρο Γκιέργι Σάντορ Λίγκετι, αυτόν τον σπουδαίο μουσουργό που «έντυσε» μουσικά την ταινία «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» (μεταξύ πολλών άλλων).
Κάθε φορά λοιπόν που άκουγα κάποια από τα εφιαλτικά πανέμορφα κομμάτια του Λίγκετι, όπως π.χ. το «Lux Aeterna», μετά περιφερόμουν μέσα στο σπίτι μου κοιτώντας πάντα πίσω από την πλάτη μου, να τσεκάρω αν με ακολουθεί κανείς, αν υπάρχει κάποιος άλλος στο σπίτι, δίχως σάρκα και οστά και επιβουλεύεται την ίδια μου την ύπαρξη.
Πέρασαν μερικά χρόνια. Μέχρις ενός σημείου, πίστευα ότι κανείς άλλος μουσικοσυνθέτης δεν μπορούσε να μετουσιώσει τόσο αποτελεσματικά όλους μου τους βραδυνούς (αλλά και πρωινούς) εφιάλτες πάνω σε μια παρτιτούρα – κάτι που, από μικρός, θεωρούσα εξίσου σημαντικό να το νιώθεις και να το βιώνεις ως ακροατής, ισόποσα με την απόλαυση «χαρούμενων» κομματιών. Αλλά και πάλι, εμένα πάντα με τραβούσαν τα πολύ απόκοσμα ακούσματα.
Μέχρι που έκατσα και άκουσα όλα τα έργα του Αντζελο Μπανταλαμέντι.
Και τότε ξανάρχισα να κοιτάω πίσω από την πλάτη μου, αν με ακολουθεί κανείς και αν υπάρχει κάποιος άλλος στο σπίτι. Και τού έδωσα τα εύσημα.
Και τότε ήταν που ανακάλυψα και πολλά ακόμη για τον ιταλοαμερικανό μουσικοσυνθέτη. Ότι, εκτός από μόνιμος συνεργάτης του τεράστιου David Lynch σε σειρές και ταινίες όπως τα «Twin Peaks», «Mulholland Drive» και «Straight Story», ο Μπανταλαμέντι, ο οποίος μας άφησε πριν μερικές ώρες στα 85 του χρόνια, υπήρξε γενικά πολυγραφότατος και τεράστιος ως μουσικός, αλλά και ενορχηστρωτής.
Π.χ. είχε γράψει, από τα 30 του κιόλας χρόνια, τραγούδια για την Νina Simone (στο άλμπουμ της «Ηigh Priestess Of Soul»), μέχρι την Shirley Bassey και την Βarbara Mason.
Επίσης έγραψε τη μουσική για το «Holy Smoke» της αυστραλής σκηνοθέτιδος Τζέιν Κάμπιον, για το «The Beach» του Ντάνι Μπόιλ και το «A Very Long Engagement» του Ζαν-Πιερ Ζενέ. Συνεργάστηκε με την Μαριάν Φέιθφουλ το 1996 και την ίδια χρονιά με τον Τιμ Μπουθ των James με τον υπερπετυχημένο (ειδικά στην Ελλάδα) δίσκο «Booth and the Bad Angel». Το 1998 ηχογράφησε μαζί με τον Μπάουι το «A Foggy Day (In London Town)» του Τζορτζ Γκέρσουιν για τη συλλογή «Red Hot + Raphsody».
Όλα τα προαναφερθέντα είχαν μια κοινή «ραχοκοκαλιά»: ήταν στην βάση τους αλλά και βαθιά μέσα στο «είναι» τους το μουσικό, πολύ δυστοπικά ως ακούσματα. Με μια διάχυτη «πανέμορφη φρίκη» να τα διαπερνάει σε κάθε τους νότα ή ημιτόνιο – αν η μουσική του Μπανταλαμέντι μπορούσε να οπτικοποιηθεί, θα ήταν σαν τα xenomorph-ικά δημιουργηματα του Ελβετού H. R. Giger.
Εννοείται, ασφαλώς, ότι η συνεργασία που όρισε και καθόρισε την καριέρα του ήταν αυτή δίπλα και χέρι-χέρι με τον Λιντς.
Όπως γράφει ο Guardian, η πρώτη του συνεργασία με τον Λιντς ήταν το 1986 στο «Blue Velvet», όταν ο Μπανταλαμέντι, λίγο πριν τα 50 του χρόνια, προσελήφθη ως… δάσκαλος φωνητικής για την Ιζαμπέλα Ροσελίνι. Κατόπιν, λέει η ιστορία, ο Λιντς τού ζήτησε να γράψει μια απλή μελωδία για τη μουσική επένδυση της ταινίας.
Όταν ο Αντζελο τον ρώτησε «τι είδους μελωδία θα ήθελες;», ο Λιντς τού απάντησε «μια που να επιπλέει σαν τις παλίρροιες του ωκεανού, να συλλέγει χώρο και χρόνο και να είναι διαχρονική και ατελείωτη». Κάπως έτσι συνετέθη το εκπληκτικό τραγούδι «Mysteries of Love», που ερμήνευσε άψογα η Julee Cruise.
Οι τρεις τους θα συνεργάζονταν στην συνέχεια και στο «Twin Peaks», με το τραγούδι «Falling» να εξακολουθεί, τριάντα χρόνια μετά, να ανατριχιάζει ακόμη και τον πλέον ανυποψίαστο ακροατή, ενώ προχώρησαν την συνεργασία τους και στα δυο σόλο άλμπουμ της Κρουζ, τα «Floating Into the Night» και «The Voice of Love».
«Μερικές από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές που έζησα ποτέ στην καριέρα μου ήταν με τον Αντζελο. Εχει μεγάλη καρδιά και γι’ αυτό μου επέτρεψε να μπω μέσα στον κόσμο του και να ασχοληθώ με τη μουσική. Οταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε, είχαμε αμέσως μια σύνδεση. Βλέπετε, εγώ δεν είχα απολύτως καμία ιδέα από μουσική, αλλά με ενδιέφεραν πάντοτε τα ηχητικά εφέ και οι ατμόσφαιρες και εν τέλει, δουλεύοντας μαζί του, συνειδητοποίησα πόσο κοντά είναι το ένα με το άλλο», είχε δηλώσει ο ίδιος ο Λιντς το 1990.
Στη διάρκεια της μεγάλης καριέρας του, ο Μπανταλαμέντι συνεργάστηκε επίσης με τους Paul McCartney, Liza Minnelli, Pet Shop Boys και LL Cool J, ενώ συνέθεσε το μουσικό θέμα της λαμπαδηδρομίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992.
Και, τελικά, όπως τραγουδάει και ο Τιμ Μπουθ στο παρακάτω τραγούδι, ο Αντζελο τα κατάφερε: έμεινε «awake» μέχρι τα 85 του και μετά «he made it to the other side».
Τον Μπανταλαμέντι αποχαιρέτησε και ο ίδιος ο αγαπημένος του συνεργάτης, ο Ντέιβιντ Λιντς, σε σχετικό βίντεο που ανέβασε.
«Σήμερα, όχι μουσική», είπε με το γνωστό λιτό και λακωνικό του ύφος.
Όταν ημουν πιτσιρικάς – και δεν εννοώ στα 14 μου, που άκουγα Guns n’ Roses, εννοώ μετά τα 20 μου χρόνια – ξαφνικά ανακάλυψα τον Ούγγρο Γκιέργι Σάντορ Λίγκετι, αυτόν τον σπουδαίο μουσουργό που «έντυσε» μουσικά την ταινία «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» (μεταξύ πολλών άλλων).
Κάθε φορά λοιπόν που άκουγα κάποια από τα εφιαλτικά πανέμορφα κομμάτια του Λίγκετι, όπως π.χ. το «Lux Aeterna», μετά περιφερόμουν μέσα στο σπίτι μου κοιτώντας πάντα πίσω από την πλάτη μου, να τσεκάρω αν με ακολουθεί κανείς, αν υπάρχει κάποιος άλλος στο σπίτι, δίχως σάρκα και οστά και επιβουλεύεται την ίδια μου την ύπαρξη.
Πέρασαν μερικά χρόνια. Μέχρις ενός σημείου, πίστευα ότι κανείς άλλος μουσικοσυνθέτης δεν μπορούσε να μετουσιώσει τόσο αποτελεσματικά όλους μου τους βραδυνούς (αλλά και πρωινούς) εφιάλτες πάνω σε μια παρτιτούρα – κάτι που, από μικρός, θεωρούσα εξίσου σημαντικό να το νιώθεις και να το βιώνεις ως ακροατής, ισόποσα με την απόλαυση «χαρούμενων» κομματιών. Αλλά και πάλι, εμένα πάντα με τραβούσαν τα πολύ απόκοσμα ακούσματα.
Μέχρι που έκατσα και άκουσα όλα τα έργα του Αντζελο Μπανταλαμέντι.
Και τότε ξανάρχισα να κοιτάω πίσω από την πλάτη μου, αν με ακολουθεί κανείς και αν υπάρχει κάποιος άλλος στο σπίτι. Και τού έδωσα τα εύσημα.
Και τότε ήταν που ανακάλυψα και πολλά ακόμη για τον ιταλοαμερικανό μουσικοσυνθέτη. Ότι, εκτός από μόνιμος συνεργάτης του τεράστιου David Lynch σε σειρές και ταινίες όπως τα «Twin Peaks», «Mulholland Drive» και «Straight Story», ο Μπανταλαμέντι, ο οποίος μας άφησε πριν μερικές ώρες στα 85 του χρόνια, υπήρξε γενικά πολυγραφότατος και τεράστιος ως μουσικός, αλλά και ενορχηστρωτής.
Π.χ. είχε γράψει, από τα 30 του κιόλας χρόνια, τραγούδια για την Νina Simone (στο άλμπουμ της «Ηigh Priestess Of Soul»), μέχρι την Shirley Bassey και την Βarbara Mason.
Επίσης έγραψε τη μουσική για το «Holy Smoke» της αυστραλής σκηνοθέτιδος Τζέιν Κάμπιον, για το «The Beach» του Ντάνι Μπόιλ και το «A Very Long Engagement» του Ζαν-Πιερ Ζενέ. Συνεργάστηκε με την Μαριάν Φέιθφουλ το 1996 και την ίδια χρονιά με τον Τιμ Μπουθ των James με τον υπερπετυχημένο (ειδικά στην Ελλάδα) δίσκο «Booth and the Bad Angel». Το 1998 ηχογράφησε μαζί με τον Μπάουι το «A Foggy Day (In London Town)» του Τζορτζ Γκέρσουιν για τη συλλογή «Red Hot + Raphsody».
Όλα τα προαναφερθέντα είχαν μια κοινή «ραχοκοκαλιά»: ήταν στην βάση τους αλλά και βαθιά μέσα στο «είναι» τους το μουσικό, πολύ δυστοπικά ως ακούσματα. Με μια διάχυτη «πανέμορφη φρίκη» να τα διαπερνάει σε κάθε τους νότα ή ημιτόνιο – αν η μουσική του Μπανταλαμέντι μπορούσε να οπτικοποιηθεί, θα ήταν σαν τα xenomorph-ικά δημιουργηματα του Ελβετού H. R. Giger.
Εννοείται, ασφαλώς, ότι η συνεργασία που όρισε και καθόρισε την καριέρα του ήταν αυτή δίπλα και χέρι-χέρι με τον Λιντς.
Όπως γράφει ο Guardian, η πρώτη του συνεργασία με τον Λιντς ήταν το 1986 στο «Blue Velvet», όταν ο Μπανταλαμέντι, λίγο πριν τα 50 του χρόνια, προσελήφθη ως… δάσκαλος φωνητικής για την Ιζαμπέλα Ροσελίνι. Κατόπιν, λέει η ιστορία, ο Λιντς τού ζήτησε να γράψει μια απλή μελωδία για τη μουσική επένδυση της ταινίας.
Όταν ο Αντζελο τον ρώτησε «τι είδους μελωδία θα ήθελες;», ο Λιντς τού απάντησε «μια που να επιπλέει σαν τις παλίρροιες του ωκεανού, να συλλέγει χώρο και χρόνο και να είναι διαχρονική και ατελείωτη». Κάπως έτσι συνετέθη το εκπληκτικό τραγούδι «Mysteries of Love», που ερμήνευσε άψογα η Julee Cruise.
Οι τρεις τους θα συνεργάζονταν στην συνέχεια και στο «Twin Peaks», με το τραγούδι «Falling» να εξακολουθεί, τριάντα χρόνια μετά, να ανατριχιάζει ακόμη και τον πλέον ανυποψίαστο ακροατή, ενώ προχώρησαν την συνεργασία τους και στα δυο σόλο άλμπουμ της Κρουζ, τα «Floating Into the Night» και «The Voice of Love».
«Μερικές από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές που έζησα ποτέ στην καριέρα μου ήταν με τον Αντζελο. Εχει μεγάλη καρδιά και γι’ αυτό μου επέτρεψε να μπω μέσα στον κόσμο του και να ασχοληθώ με τη μουσική. Οταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε, είχαμε αμέσως μια σύνδεση. Βλέπετε, εγώ δεν είχα απολύτως καμία ιδέα από μουσική, αλλά με ενδιέφεραν πάντοτε τα ηχητικά εφέ και οι ατμόσφαιρες και εν τέλει, δουλεύοντας μαζί του, συνειδητοποίησα πόσο κοντά είναι το ένα με το άλλο», είχε δηλώσει ο ίδιος ο Λιντς το 1990.
Στη διάρκεια της μεγάλης καριέρας του, ο Μπανταλαμέντι συνεργάστηκε επίσης με τους Paul McCartney, Liza Minnelli, Pet Shop Boys και LL Cool J, ενώ συνέθεσε το μουσικό θέμα της λαμπαδηδρομίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992.
Και, τελικά, όπως τραγουδάει και ο Τιμ Μπουθ στο παρακάτω τραγούδι, ο Αντζελο τα κατάφερε: έμεινε «awake» μέχρι τα 85 του και μετά «he made it to the other side».
Τον Μπανταλαμέντι αποχαιρέτησε και ο ίδιος ο αγαπημένος του συνεργάτης, ο Ντέιβιντ Λιντς, σε σχετικό βίντεο που ανέβασε.
«Σήμερα, όχι μουσική», είπε με το γνωστό λιτό και λακωνικό του ύφος.
