Αισθάνεσαι πως περνάς υπερβολικά πολλές ώρες στα social media, κατακλυσμένος από άγχος, συγκρούσεις ή απλώς μια αίσθηση απραξίας; Όπως οι ειδικοί προτείνουν περιορισμό της έκθεσης των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για λόγους ψυχικής υγείας, έτσι και πολλοί ενήλικες θα μπορούσαν να ωφεληθούν από μια πιο ισορροπημένη σχέση με τις οθόνες τους.

Ακόμα κι αν δεν είσαι έτοιμος για ένα πλήρες digital detox — δηλαδή να περιορίσεις δραστικά τη χρήση του smartphone ή να μείνεις εντελώς offline για μια εβδομάδα — μικρές αλλαγές στην καθημερινή σου ρουτίνα μπορούν να δημιουργήσουν χώρο για άλλες, πιο ουσιαστικές δραστηριότητες. Κι αν έχεις αποφασίσει ότι ήρθε η ώρα να αποχαιρετήσεις τους λογαριασμούς σου, ίσως αξίζει να δεις πρώτα τι θες να κρατήσεις μαζί σου από αυτή την εμπειρία.

Θέσε όρια

Τα social media προσφέρουν αδιαμφισβήτητα οφέλη — από τη διατήρηση επαφών με συγγενείς και φίλους που βρίσκονται μακριά, μέχρι τη συμμετοχή σε κοινότητες με κοινά ενδιαφέροντα. Αν δεν θέλεις να τα απομακρύνεις πλήρως από τη ζωή σου αλλά να τα χρησιμοποιείς με μέτρο, τα εργαλεία διαχείρισης του ίδιου σου του τηλεφώνου μπορούν να σε βοηθήσουν να θέσεις όρια και να ανακτήσεις τον έλεγχο.

Αρχικά, δοκίμασε να ελέγξεις τις ειδοποιήσεις από τις εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης. Σε iPhone ή iPad με λειτουργικό iOS, άνοιξε τις Ρυθμίσεις, πάτησε Ειδοποιήσεις και κάνε κύλιση προς τα κάτω στη λίστα εφαρμογών για να απενεργοποιήσεις επιλεγμένες ειδοποιήσεις. Αν χρησιμοποιείς τηλέφωνο με Android 15, πήγαινε στις Ρυθμίσεις, επίλεξε Ειδοποιήσεις και στη συνέχεια Ειδοποιήσεις Εφαρμογών για να αποκτήσεις πρόσβαση στους αντίστοιχους ελέγχους.

Αν προτιμάς να σιγήσουν οι ειδοποιήσεις για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους (όπως τις ώρες εργασίας), μπορείς να χρησιμοποιήσεις τις ρυθμίσεις λειτουργίας Focus ή τη λειτουργία Μην Ενοχλείτε του τηλεφώνου σου. Στο iOS 18, πήγαινε στις Ρυθμίσεις και έπειτα επίλεξε Focus. Στο Android 15, μπες στις Ρυθμίσεις, κύλησε προς τα κάτω και πήγαινε στο Ψηφιακή Ευεξία & Γονικοί Έλεγχοι, όπου θα βρεις τις επιλογές για Λειτουργία Εστίασης, Μην Ενοχλείτε και άλλα εργαλεία περιορισμού των διακοπών.

Η Apple και η Google προσφέρουν επίσης εργαλεία για τον περιορισμό της χρήσης εφαρμογών. Στο iOS 18, πήγαινε στις Ρυθμίσεις, επίλεξε Χρόνος Οθόνης, μετά Δραστηριότητα Εφαρμογών & Ιστοτόπων και ενεργοποίησέ την (αν δεν είναι ήδη ενεργή), και στη συνέχεια πάτησε Όρια Εφαρμογών. Στο Android 15, στις ρυθμίσεις Ψηφιακής Ευεξίας, πάτησε το κυκλικό διάγραμμα στην κορυφή της οθόνης και επέλεξε τις εφαρμογές από τη λίστα για να ορίσεις τους περιορισμούς σου.

Αφαίρεσε τον πειρασμό

Είναι πολύ εύκολο να σκορπίζεις τον χρόνο σου ρίχνοντας «γρήγορες ματιές» στα social media μέσα στη μέρα. Αν ο περιορισμός των ειδοποιήσεων ή η ρύθμιση χρονικών ορίων δεν σε βοηθά, κάνε ένα βήμα παραπέρα: Διέγραψε την εφαρμογή από το κινητό σου.

Η διαγραφή της εφαρμογής δεν διαγράφει τον λογαριασμό σου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, σε αναγκάζει να ελέγχεις τα feeds σου μόνο από άλλες συσκευές, όπως ένα laptop ή tablet που παραμένει στο σπίτι — περιορίζοντας έτσι την αλόγιστη χρήση.

Πώς να διαγράψεις μια εφαρμογή:

• Σε iPhone ή iPad: Πάτησε παρατεταμένα το εικονίδιο της εφαρμογής στην αρχική οθόνη, επίλεξε Αφαίρεση εφαρμογής και στη συνέχεια Διαγραφή εφαρμογής.

• Σε Android (έκδοση 13 και άνω): Άνοιξε το Google Play Store, πάτησε το εικονίδιο του προφίλ σου πάνω δεξιά, επίλεξε Διαχείριση εφαρμογών & συσκευών και στη συνέχεια Διαχείριση. Σε ορισμένα μοντέλα, μπορείς απλώς να σύρεις το εικονίδιο της εφαρμογής στην κορυφή της οθόνης και να το ρίξεις πάνω στην επιλογή Κατάργηση εγκατάστασης.

Κάνε ένα διάλειμμα

Οι περισσότερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης σου επιτρέπουν να κάνεις ένα προσωρινό διάλειμμα, απενεργοποιώντας τον λογαριασμό σου. Η απενεργοποίηση αποκρύπτει το προφίλ σου από τους άλλους χρήστες, μέχρι να συνδεθείς ξανά για να τον επανενεργοποιήσεις. Τα βήματα διαφέρουν ανά πλατφόρμα, αλλά συνήθως η διαδικασία ξεκινά από τις ρυθμίσεις του λογαριασμού. Για πιο συγκεκριμένες οδηγίες, συμβουλέψου την ενότητα υποστήριξης της κάθε πλατφόρμας.

Αν αποφασίσεις να απενεργοποιήσεις τον λογαριασμό σου, έλεγξε πρώτα την πολιτική της πλατφόρμας. Ορισμένες —όπως το X (πρώην Twitter) και το Snapchat— προσφέρουν περίοδο χάριτος 30 ημερών, μετά την οποία ο λογαριασμός διαγράφεται οριστικά.

Άλλες πλατφόρμες, όπως το Facebook, το Bluesky, το YouTube και το TikTok, δεν θέτουν χρονικό όριο για την επιστροφή σου. Αν απενεργοποιήσεις τον λογαριασμό σου στο Instagram, αυτόματα «παγώνει» και ο λογαριασμός σου στο Threads (αν έχεις).

Οριστικό αντίο

Σε αντίθεση με την προσωρινή απενεργοποίηση, η διαγραφή του λογαριασμού αποτελεί μια μόνιμη αποχώρηση από την εκάστοτε πλατφόρμα. Η επιλογή διαγραφής βρίσκεται συνήθως στην ίδια ενότητα ρυθμίσεων με την απενεργοποίηση.

Αν αποφασίσεις να διαγράψεις τον λογαριασμό σου, να θυμάσαι ότι όλο το περιεχόμενο που έχεις αναρτήσει θα εξαφανιστεί. Ωστόσο, πολλές πλατφόρμες προσφέρουν τη δυνατότητα να κατεβάσεις ένα αρχείο με τις φωτογραφίες, τα βίντεο και τις αναρτήσεις σου πριν φύγεις. Αναζήτησε επιλογές όπως «Λήψη των δεδομένων σας» ή «Download your information» στις ρυθμίσεις του λογαριασμού.

Πλατφόρμες όπως το Facebook, το Instagram, το X (Twitter), το Snapchat και το TikTok παρέχουν οδηγίες στις σελίδες υποστήριξής τους. Η Google προσφέρει οδηγό για τη λήψη των βίντεο σου από το YouTube, ενώ μπορείς επίσης να χρησιμοποιήσεις το εργαλείο Google Takeout για να αποθηκεύσεις το υλικό σου.

Ανάλογα με τον όγκο του περιεχομένου, μπορεί να χρειαστούν λίγες ημέρες από τη στιγμή που θα ζητήσεις τα δεδομένα σου μέχρι να λάβεις τον σύνδεσμο για λήψη. Ορισμένες πλατφόρμες, όπως το TikTok, δίνουν μόνο συνδέσμους προς τα βίντεο αντί για τα ίδια τα αρχεία, κάτι που απαιτεί παραπάνω προσπάθεια.

Μόλις ολοκληρωθεί η λήψη και ελέγξεις τα αρχεία, ακολούθησε τον οδηγό της πλατφόρμας για τη μόνιμη διαγραφή του λογαριασμού. Πολλοί χρήστες επιλέγουν να δημοσιεύσουν το email ή το νέο τους προφίλ αλλού, ώστε να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τους διαδικτυακούς τους φίλους.