Επειδή, όμως, το Κακό έχει μάλλον την τάση, άπαξ και εμφανιστεί, να μεγαλώνει και να ξεπηδάει από δω κι από κει και να γίνεται κάτι σαν Λερναία Ύδρα, τα μικροεγκλήματα δίνουν τη θέση τους σε έναν πρώτο φόνο ο οποίος, με τη σειρά του, προστίθεται σε έναν δεύτερο φόνο και πάει λέγοντας, και, μέσα σε όλα αυτά, εμφανίζεται και η νεκροφιλία, η επιθυμία του να «κάνει έρωτα» με νεκρές γυναίκες. Αλλά η κατάσταση δεν σταματάει ούτε καν εκεί διότι «Εδώ και καιρό έβγαινε φορώντας τα εσώρουχα των γυναικών που είχε σκοτώσει αλλά τώρα φορούσε και τα ρούχα τους» (σ.165).

Κυρίες και Κύριοι, αυτός είναι ο Λέστερ Μπάλαρντ. «Ένα τέκνο του Θεού μάλλον όπως κι εσείς» (σ.34) γράφει ο τεράστιος Kόρμακ Μακάρθι, που λίαν προσφάτως εγκατέλειψε τα εγκόσμια. Και ο μεταφραστής Παναγιώτης Κεχαγιάς όλων αυτών των «αδιανόητων πραγμάτων» που διαβάζουμε στις σελίδες αυτού του βιβλίου μάς υπενθυμίζει στην άκρως κατατοπιστική εισαγωγή του πως «Πάντα υπήρχαν συγγραφείς πρόθυμοι να κατέβουν στα έγκατα».

Στο συγκεκριμένο βιβλίο, φαινομενικά δεν δίνεται καμία εξήγηση και/ή δικαιολόγηση από τον συγγραφέα για τη δράση τού «(αντί)-ήρωά» του. Ο Μακάρθι, με ανατριχιαστικό ρεαλισμό και με γραμμική αφήγηση, περιγράφει βήμα βήμα την αποκλίνουσα έκπτωση ενός δίποδου. Την έκπτωσή του από τον περιβόητο κοινωνικό ιστό. Χρησιμοποίησα παραπάνω τη λέξη «φαινομενικά» διότι κυριολεκτικά ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΠΩ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ κατά πόσο οι πράξεις ενός ανθρώπου μπορούν να χαρακτηριστούν ανεξήγητες όταν, στο Βιογραφικό της Μνήμης αυτού του ανθρώπου, συμπεριλαμβάνεται η αυτοχειρία του πατέρα του, η απώλεια και, εν συνεχεία, ο πλειστηριασμός του σπιτιού του. Εύλογα, ασφαλώς, μπορεί να διερωτηθεί κανείς: Μα καλά, και επαρκούν αυτά για να διαπράξει κανείς όλα όσα ο Λέστερ Μπάλαρντ διαπράττει εντός αυτού του μικρού σε όγκο μυθιστορήματος; Η προσωπική μου απάντηση είναι: ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ.

Αυτό που γνωρίζω, όμως, με σιγουριά, είναι ότι η ανάγνωση αυτού του βιβλίου αφενός με πήγε Αιώνες πίσω και αφετέρου μου δημιούργησε ένα αναπάντητο ερώτημα. Με πήγε στον Αριστοτέλη, ήτοι σε μία από τις μεγαλύτερες ρίζες της ανθρώπινης Σκέψης, και, πιο συγκεκριμένα, στα «Πολιτικά» του. Εκεί που ο Αριστοτέλης μάς λέει ότι, όποιος ζει εκτός οργανωμένων κοινωνιών, είναι ή ζώο ή Θεός. Κι εκεί που μας λέει, επίσης, ότι άνθρωπος «άνευ αρετής» είναι το πιο ανόσιο και το πιο άγριο από όλα τα όντα σε ό,τι έχει να κάνει με τα «αφροδίσια» και την «εδωδή» του, δηλαδή με τις σαρκικές απολαύσεις και το φαγητό του. Ο Αριστοτέλης, όμως, όταν το λέει αυτό, το λέει για ένα ον που συνειδητά ζει εκτός κοινωνιών. Αλλά ο Λέστερ Μπάλαρντ πολύ αμφιβάλλω εάν κατά συνείδηση παίρνει τα όρη και τα άγρια βουνά και πάει να ζήσει μέσα σε σπηλιές. Ο Λέστερ Μπάλαρντ θαρρώ πως δεν είναι τίποτε άλλο παρά το σύμβολο ενός όντος που του στρίβει κανονικά και εκδικείται σε κατάσταση παραφροσύνης βγάζοντας στην επιφάνεια ό,τι πιο σκοτεινό και μακάβριο εμπεριέχεται στην ανθρώπινη φύση: ΤΟ ΤΕΡΑΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ. Και σε αυτό ακριβώς το σημείο, το ερώτημα προβάλλει αμείλικτο: αυτό το Τέρας ενεργοποιήθηκε λόγω της πιθανής κακής Φύσης του Μπάλαρντ ή μήπως λόγω της Κοινωνίας;

Και ενώ όλο το βιβλίο είναι γεμάτο από τρομακτικές εικόνες, προσωπικά, η εικόνα που μου φάνηκε πιο τρομακτική από όλες, μολονότι φαινομενικά δεν είναι τρομακτική, είναι μία εικόνα προς το τέλος του βιβλίου: Το τέρας Λέστερ Μπάλαρντ βλέπει να περνάει ένα λεωφορείο της ενορίας. Στην τελευταία θέση κάθεται ένα μικρό αγόρι και κοιτάει έξω από το παράθυρο. Ο Μπάλαρντ και το παιδί κοιτάζονται φευγαλέα. Και μετά ο Μπάλαρντ «Έσπαγε το κεφάλι του για να βρει τι του θύμιζε το παιδί και συνειδητοποίησε ότι το παιδί τούέμοιαζε. Ανατρίχιασε και προσπάθησε να βγάλει από το μυαλό του την εικόνα του προσώπου στο τζάμι αλλά δεν τα κατάφερε» (σ.216)

Από τα υφολογικά στοιχεία, σε ό,τι έχει να κάνει με τον τρόπο γραφής του Μακάρθι, αξιοπρόσεχτος είναι, κατά τη γνώμη μου, ο κινηματογραφικός σχεδιασμός του βιβλίου: μικρά κεφάλαια που περιγράφουν τη δράση του κεντρικού προσώπου εναλλάξ με εξίσου μικρά κεφάλαια στα οποία διαβάζουμε μαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής. Α! Και η απουσία χρήσης εισαγωγικών στα διαλογικά κομμάτια.

Διαβάστε αυτό το «καταραμένο» βιβλίο. Είναι τρομακτικά ωραίο να απορούμε για τα Όρια(;) της ανθρώπινης Φύσης· αφήστε που το Διάβασμα δεν βγαίνει ποτέ σε κακό.

➸ ΙΝΦΟ: Το Τέκνο του Θεού, του Κόρμακ Μακάρθι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg, 2023.